Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığından:
506 SAYILI KANUNUN EK 5’İNCİ MADDESİNİN IV NUMARALI
BENDİNİN UYGULANMASI HAKKINDA TEBLİĞ
Bilindiği üzere, 17/07/1964 tarihli,
506 sayılı "Sosyal Sigortalar Kanunu"nun Ek 5 inci
maddesinin birinci fıkrasına 20/06/1987 tarihli,
3395 sayılı Kanunun 13’üncü maddesi ile eklenen IV
numaralı bende göre, 01/09/1987 tarihinden sonra
azotlu gübre ve şeker
sanayiinde, fabrika, atölye, havuz ve
depolarda, trafo binalarında çalışanların;
- Çelik, demir ve tunç döküm işlerinde,
- Zehirli, boğucu, yakıcı, öldürücü ve
patlayıcı gaz, asit, boya işleriyle gaz maskesi ile
çalışmayı gerektiren işlerde,
- Patlayıcı maddeler yapılmasında,
- Kaynak işlerinde,
geçen çalışma sürelerine 1/4 oranında
itibari hizmet süresi verilmektedir.
Ancak, itibari hizmet süresinden
yararlanmayı gerektiren olgunun sanayi kolları
farklı da olsa belli ağır, riskli ve sağlığa zararlı
işlerin yapılması olduğu, bu nitelikteki işleri
yapan kişilerin aynı durumda olmadıklarının ileri
sürülemeyeceği ve aynı hukuksal durumda bulunanların
farklı kurallara tabi tutulmasının Anayasa’nın
eşitlik ilkesine yer veren 10’uncu maddesine aykırı
olduğu gerekçesiyle söz konusu düzenlemede yer alan
"Azotlu gübre ve şeker
sanayiinde," ibaresi, Anayasa Mahkemesinin
27/03/2007 tarihli, 26475 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan 04/10/2006 tarihli, 2002/157 Esas,
2006/97 sayılı Kararı ile iptal edilmiştir.
506 sayılı Kanunun Ek 5’inci maddesinin
IV numaralı bendi, Anayasa Mahkemesinin söz konusu
iptal kararının yürürlüğe girdiği 27/03/2007
tarihinden geçerli olmak üzere, aşağıda açıklandığı
şekilde uygulanacaktır.
1 - Bir hizmet süresine itibari hizmet
süresi eklenebilmesi, o hizmetin 506 sayılı Kanunun
Ek 5’inci maddesindeki çizelgenin "Sigortalılar" ve
"Hizmetin Geçtiği Yer"
başlıklı sütunlarında nitelikleri sayılı hizmetler
kapsamında bulunmasına bağlı olduğundan, hizmetin
azotlu gübre ve şeker
sanayiinde geçmesi
şartına bakılmadan tüm fabrika, atölye, havuz ve
depolarda, trafo binalarında çalışan sigortalıların
çelik, demir ve tunç döküm, zehirli, boğucu, yakıcı,
öldürücü ve patlayıcı gaz, asit, boya işleriyle gaz
maskesi ile çalışmayı gerektiren, patlayıcı maddeler
yapılmasında ve kaynak işlerinde geçen hizmetleri
de, 27/03/2007 tarihinden sonra itibari hizmet
kapsamında değerlendirilecektir.
2 - Kanun, itibari hizmet kapsamındaki
işyerleri ve işleri birlikte tanımladığından bu
işlerin üretim süreci içerisinde yapılmış olması
gerekmektedir. Bu nedenle, fabrika, atölye, havuz ve
depolarda, trafo binaları işyerlerinde kontrol ve
benzeri amaçlarla kısa süreli çalışanlarla, bu
işleri fiilen yapmayıp işin yönetim görevini yapan
veya bu işyerleri dışında söz konusu işleri yapan
sigortalılar, itibari hizmet süresinden
yararlandırılmayacaktır.
3 - Anayasa Mahkemesi kararı gereğince
itibari hizmet süresi kapsamına giren sigortalılar
için işverenlerce yasal süresinde
internet ortamında
verilecek aylık prim ve hizmet belgeleri "3"
numaralı belge türü ile düzenlenecek olup, itibari
hizmet süresinden yararlanacak sigortalılar için % 9
sigortalı hissesi, % 13 işveren hissesi olmak üzere
% 22 oranında malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası
primi ödenecektir.
4 - 27/03/2007 tarihi ile bu Tebliğin
yayımı tarihi arasında Anayasa Mahkemesi Kararında
öngörülen itibari hizmet süresi kapsamında
geçtiği halde "1"
numaralı belge türü ile Kuruma bildirilen
sigortalılar için kağıt ortamında iptal aylık prim
ve hizmet belgesi ve "3" numaralı belge türü ile
asıl aylık prim ve hizmet belgesi düzenlenerek
verilecektir.
5 - 27/03/2007 tarihi ile bu Tebliğin
yayımı tarihi arasında itibari hizmet kapsamında
geçen çalışmalar için önceden "1" numaralı belge
türü ile yasal süresinde düzenlenerek verilen aylık
prim ve hizmet belgelerinden iptal edilerek, "3"
numaralı belge türü ile yeniden düzenlenerek
verilecek olan aylık prim ve hizmet belgelerinin,
tebliğin yayımı tarihini takip eden ay sonuna kadar
verilmesi halinde idari para cezası uygulanmayacak
olup; fark primlerin de bu süre içinde ödenmesi
durumunda gecikme cezası ve gecikme zammı tahsil
edilmeyecektir. Anılan sürede belirtilen belgelerin
verilmemesi ve primlerin ödenmemesi halinde fiilin
tebliğ ile öngörülen sürenin son gününde meydana
geldiği kabul edilerek idari para cezası tahakkuk
ettirilecek, tebliğin yayımı tarihini takip eden ilk
günden itibaren gecikme cezası ve gecikme zammı
tahsil edilecektir.
6 - İtibari hizmet uygulaması önceden
olduğu gibi beyan esasına dayalı olarak
yürütülecektir. Kurumun, konu ile ilgili inceleme ve
araştırma yetkisi saklıdır.
7 - Sigortalılar, 506 sayılı Kanunun Ek
5 inci maddesi kapsamında belirtilen işlerde 2098 ve
3395 sayılı kanunlar kapsamında geçen süreler
toplamının en az 3600 gün olması kaydı ile itibari
hizmet kapsamında % 22 prim üzerinden Kuruma
bildirilen hizmetlerin 1/4’ü sigortalılık sürelerine
eklenmek, 5 yıla kadar bölümü de emeklilik yaş
hadlerinden indirilmek suretiyle erken emeklilik
hakkından yararlanabileceklerdir.
Tebliğ olunur. |