ÇALIŞMA REHBERİ

-MUHASEBE VERGİ MALİ MEVZUAT PRATİK BİLGİLER 2011

-İş Sözleşmesi Kurarken Nelere Dikkat Etmeliyiz ?

-İŞ REHBERİ-İŞ SÖZLEŞMELERİ-İŞÇİ ÖZLÜK DOSYASI 

V. Çalışma ile ilgili hükümler

A. Çalışma hakki ve ödevi

MADDE 49 - Çalışma, herkesin hakki ve ödevidir.
    Devlet, çalışanların hayat seviyesini yükseltmek, çalışma hayatini geliştirmek için çalışanları korumak, çalışmayı desteklemek ve işsizliği önlemeye elverişli ekonomik bir ortam yaratmak için gerekli tedbirleri alır.
    Devlet, isçi-işveren ilişkilerinde çalışma barışının sağlanmasını kolaylaştırıcı ve koruyucu tedbirler alır.

B. Çalışma şartları ve dinlenme hakki

MADDE 50 - Kimse, yaşına, cinsiyetine ve gücüne uymayan islerde çalıştırılamaz.
    Küçükler ve kadınlar ile bedeni ve ruhi yetersizliği olanlar çalışma şartları bakımından özel olarak korunurlar.
    Dinlenmek, çalışanların hakkidir.
    Ücretli hafta ve bayram tatili ile ücretli yıllık izin hakları ve şartları kanunla düzenlenir.

C. Sendika kurma hakki

MADDE 51 - Isçiler ve isverenler, üyelerinin çalisma iliskilerinde, ekonomik ve sosyal hak ve menfaatlerini korumak ve gelistirmek çin önceden izin almaksizin sendikalar ve üst kuruluslar kurma hakkina sahiptirler.
    Sendikalar veya üst kuruluslarini kurabilmek için kanunun gösterdigi bilgi ve belgelerin, kanunda belirtilen yetkili mercie verilmesi yeterlidir. Bu bilgi ve belgelerin kanuna aykiriliginin tespiti halinde yetkili merci, sendika veya üst kurulusun faaliyetinin durdurulmasi veya kapatilmasi için mahkemeye basvurur.
    Sendikalara üye olmak ve üyelikten ayrilmak serbesttir.
    Hiç kimse sendikaya üye olmaya, üye kalmaya, üyelikten ayrilmaya zorlanamaz.
    Isçiler ve isverenler anyi zamanda birden fazla sendikaya üye olamazlar.
    Herhangi bir is yerinde çalisabilmek, isçi sendikasina üye olmak veya olmamak sartina baglanamaz.
    Isçi sendikasi ve üst kuruluslarinda yönetici olabilmek için, en az on yil bilfiil isçi olarak çalismis olam sarti aranir.
    Sendika ve üst kuruluslarin tüzükleri, yönetim ve isleyislere, Anayasada belirlenen Cumhuriyetin niteliklerine ve demokratik esaslara aykiri olamaz.

D. Sendikal faaliyet

MADDE 52 - (23.7.1995 gün ve 4121 sayili yasayla yürürlükten kaldirilmistir.)

VI. Toplu is sözlesmesi, grev hakki ve lokavt

A. Toplu is sözlesmesi hakki

MADDE 53 - Isçiler ve isverenler, karsilikli olarak ekonomik ve sosyal durumlarini ve çalisma sartlarini düzenlemek amaciyla toplu is sözlesmesi yapma hakkina sahiptirler.
    Toplu is sözlesmesinin nasil yapilacagi kanunla düzenlenir.128'inci maddenin ilk fikrasi kapsamina giren kamu görevlilerinin kanunla kendi aralarinda kurmalarina cevaz verilecek olan ve bu maddenin birinci ve ikinci fikralari ile 54'ncü madde hükümlerine tabi olmayan sendikalar ve üst kuruluslari, üyeleri adina yargi mercilerine basvurabilir ve Idareyle amaclari dogrultusunda görüsme yapabilirler. Toplu Görüsme sonunda anlasmaya varilirsa düzenlenecek mutabakat metni taraflarca imzalanir. Bu mutabakat metni, uygun idari veya kanuni düzenlemenin yapilabilmesi icin Bakanlar Kurulu'nun takdirine sunulur. Toplu görüsme sonunda mutabakat metni imzalanmamissa anlasma ve anlasmazlik noktalari da taraflarca imzalanacak bir tuanakla Bakanlar Krurulu'nun takdirine sunulur. Bu fikranin uygulanmasina iliskin usuller kanunla düzenlenir.
    Ayni isyerinde, ayni dönem için, birden fazla toplu is sözlesmesi yapilamaz ve uygulanamaz.

B. Grev hakki ve lokavt

MADDE 54 - Toplu is sözlesmesinin yapilmasi sirasinda, uyusmazlik çikmasi halinde isçiler grev hakkina sahiptirler. Bu hakkin kullanilmasinin ve isverenin lokavta basvurmasinin usul ve sartlari ile kapsam ve istisnalari kanunla düzenlenir.
    Grev hakki ve lokavt iyiniyet kurallarina aykiri tarzda, toplum zararina ve milli serveti tahrip edecek sekilde kullanilamaz.
    Grev esnasinda greve katilan isçilerin ve sendikanin kasitli veya kusurlu hareketleri sonucu, grev uygulanan isyerinde sebep olduklari maddi zarardan sendika sorumludur.
    Grev ve lokavtin yasaklanabilecegi veya ertelenebilecegi haller ve isyerleri kanunla düzenlenir.
    Grev ve lokavtin yasaklandigi hallerde veya ertelendigi durumlarda ertelemenin sonunda, uyusmazlik Yüksek Hakem Kurulunca çözülür. Uyusmazligin her safhasinda taraflarda anlasarak Yüksek Hakem Kuruluna basvurabilir. Yüksek Hakem Kurulunun kararlari kesindir ve toplu is sözlesmesi hükmündedir.
    Yüksek Hakem Kurulunun kurulus ve görevleri kanunla düzenlenir.
    Siyasi amaçli grev ve lokavt, dayanisma grev ve lokavti, genel grev ve lokavt, isyeri isgali, verim düsürme ve diger direnisler yapilamaz.
    Greve katilmayanlarin isyerinde çalismalari, greve katilanlar tarafindan hiçbir sekilde engellenemez.

VII. Ücrette adalet saglanmasi

MADDE 55 - Ücret emegin karsiligidir.
    Devlet, çalisanlarin yaptiklari ise uygun adaletli bir ücret elde etmeleri ve diger sosyal yardimlardan yararlanmalari için gerekli tedbirleri alir.
    Asgari ücretin tespitinde ülkenin ekonomik ve sosyal durumu göz önünde bulundurulur.