Benim
ilk sigortalı işe giriş tarihim 16.09.1991’dir.
06/04/1995 tarihinde girmiş olduğum iş yerimden
07/04/2006 yılında istifa ederek kıdem tazminatımı
alamadan ayrıldım.
‘Yaşları ne olursa olsun 15 yıllık sigortalılık
süresi ile en az 3600 gün sayısını toplayanlarda
işyerlerinden kıdem tazminatı ile ayrılabilirler’
ifadesi benim şu
anda geriye dönük tazminat alma hakkımı doğurur mu?
Çünkü ben işyerimden ayrıldığımda bu kanun
değişikliğinden haberim yoktu. 11 yıl çalıştığım bu
işyerinden ayrılırken toplam sigorta prim gün sayım
4142 gün idi ve 14 yıl 7 aylık sigortalılık sürem
vardı. Yani 15 inci yılımı 5 ay sonra şu andaki
işyerimde doldurdum. Ayrılmış olduğum firma
Türkiye’nin önde gelen kurumsal firmalarından biri
ve kendi isteğiyle ayrılarak tazminatını alan birçok
kişinin olduğunu biliyorum. Tazminatımı alamasam
bile almak için şansımı denemek istiyorum. Ne
yapmamı önerirsiniz?
A. Dere
Kimlerin kıdem
tazminatı alabileceği konusu 1475 sayılı İş
Kanunu’nun 14. maddesinde düzenlenmiştir. Normal
şartlarda istifa edene kıdem tazminatı
verilmemektedir. Ancak kademeli emeklilikle ilgili
4447 Sayılı Kanun’la 1999 yılında yapılan yasa
değişikliğiyle emeklilik için gereken sigortalılık
süresi ile prim gün sayısını doldurup yaşını
doldurmayı bekleyen sigortalılara kıdem tazminatı
verilmesi gerekmektedir. Buna ilişkin düzenlemede
‘506 Sayılı Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci
fıkrasının (A) bendinin (a) ve (b) alt bentlerinde
öngörülen yaşlar dışında kalan diğer şartları veya
aynı Kanunun Geçici 81 inci maddesine göre yaşlılık
aylığı bağlanması için öngörülen sigortalılık
süresini ve prim ödeme gün sayısını tamamlayarak
kendi istekleri ile işten ayrılmaları nedeniyle
feshedilmesi halinde işçilere kıdem tazminatı
ödenir’ hükmü getirilmiş olup, bir çok mahkeme
kararında 15 yıl ve 3600 gün sayısını doldurup
yaşını bekleyen işçilerin kıdem tazminatı
alabileceklerine hüküm verilmektedir. Ancak, sigorta
müdürlükleri mahkeme kararı olmaması halinde 15 yıl
ve 3600 gün sayısını doldurup yaşını bekleyen
sigortalılara bu şekilde bir belge vermemektedir.
Sizin durumunuza gelince, ayrıldığınız tarihte 15
yılı da doldurmadığınız için dava açsanız bile
yukarıda açıklanan yasal düzenlemeden yararlanarak
kıdem tazminatı almanız mümkün olmayacaktır.
Çocuk işçileri kaç
saat çalıştırabiliriz?
İş Kanunu’nda
çocuk ve genç işçilerin yaş sınırları
belirtilmektedir. Ancak, çalışma süreleri ve ara
dinlenme ile ilgili olarak çocuk işçilerin günde
yedi ve hafta da 35 saat çalışabilecekleri, ancak 15
yaşını doldurmuş olanların hafta da 40 saate kadar
çalıştırılabilecekleri belirtilmektedir. Genç
işçilerin (15 yaşını doldurmuş 18 yaşını
doldurmamış) hafta da 40 saat mi yoksa 45 saat mi
çalıştırılması gerekir? Yavuz Öztürk
İş Kanunu’nda, 15 yaşını tamamlamış ancak 18 yaşını
tamamlamamış kişiler
genç işçi,
14 yaşını bitirmiş fakat 15 yaşını doldurmamış ve
ilköğretimini tamamlamış kişiler de
çocuk işçi
olarak tanımlanmaktadır.
İş Kanunu’na göre, onbeş yaşını doldurmamış
çocukların çalıştırılması yasaklanmıştır. Ancak,
ondört yaşını doldurmuş ve ilköğretimi tamamlamış
olan çocuklar, bedensel, zihinsel ve ahlaki
gelişmelerine ve eğitime devam edenlerin okullarına
devamına engel olmayacak hafif işlerde
çalıştırılabileceklerdir. Çocuk ve genç işçilerin
işe yerleştirilmelerinde ve çalıştırılabilecekleri
işlerde güvenlik, sağlık, bedensel, zihinsel ve
psikolojik gelişmeleri, kişisel yatkınlık ve
yetenekleri dikkate alınacaktır. Çocuğun gördüğü iş
onun okula gitmesine, derslerini düzenli bir şekilde
izlemesine zarar vermemesi ve mesleki eğitiminin
devamına engel olmaması gerekmektedir.
Temel eğitimi tamamlamış ve okula gitmeyen
çocukların çalışma saatleri günde yedi ve haftada
otuzbeş saatten fazla olamaz. Ancak, onbeş yaşını
tamamlamış çocuklar için bu süre günde sekiz ve
haftada kırk saate kadar artırılabilir. Bu durumda,
işyerinizdeki 15 yaşını doldurmuş fakat 18 yaşını
doldurmamış ve temel eğitimi tamamlayıp okula devam
etmeyen genç işçileri haftada en fazla 40 saat
çalıştırabilirsiniz.
Resul KURT
resulkurt.com / 16.08.2007 |
