Kurumlar vergisi matrahının
hesabında, kurumlar vergisi beyannamesinde ayrıca
gösterilmiş olmak şartı ile kurum kazancından
sırasıyla aşağıda yazılı bağış ve yardımlar ile
giderler indirilir.
a. Kurumların işletme
bünyesinde gerçekleştirmiş oldukları münhasıran yeni
teknoloji ve bilgi arayışına yönelik araştırma ve
geliştirme harcamaları tutarının yüzde 40'ı oranında
hesaplayacakları AR-GE indirimi.
Burada belirtelim ki,
araştırma ve geliştirme faaliyetleri ile doğrudan
ilişkili olmayan giderlerden ve tamamen araştırma ve
geliştirme faaliyetinde kullanılmayan amortismana
tabi iktisadi kıymetler için hesaplanan amortisman
tutarlarından verilen paylar üzerinden AR-GE
indirimi hesaplanmayacaktır.
Diğer taraftan kazancın
yetersizliği nedeniyle ilgili dönemde indirilemeyen
AR-GE indirimi sonraki dönemlerde indirilmek üzere
devreder.
Maliye Bakanlığı AR-GE
indiriminden yararlanacak harcamaları kapsamını ve
uygulamaya yönelik gerekli belge ve usulleri
belirlemeye yetkili kılınmıştır.
b. Gençlik ve Spor Genel
Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun
ile Türkiye Futbol Federasyonu Kuruluş ve Görevleri
Hakkında Kanun kapsamında yapılan sponsorluk
harcamalarının sözü edilen kanunlar uyarınca tespit
edilen amatör spor dalları için tamamı, profesyonel
spor dalları için yüzde 50'si,
c. Genel ve özel bütçeli
kamu idarelerine, il özel idarelerine, belediyelere
ve köylere, Bakanlar Kurulu'nca vergi muafiyeti
tanınan vakıflara ve kamu yararına çalışan dernekler
ile bilimsel araştırma ve geliştirme faaliyetlerinde
bulunan kurum ve kuruluşlara makbuz karşılığında
yapılan bağış ve yardımların toplamının o yıla ait
kurum kazancının yüzde 5'ine kadar olan kısmı,
d. Genel ve özel bütçeli
kamu idarelerine, il özel idarelerine, belediyelere
ve köylere bağışlanan okul, sağlık tesisi, yüz yatak
(kalkınmada öncelikli yörelerde elli yatak)
kapasitesinden az olmamak üzere öğrenci yurdu ile
çocuk yuvası, yetiştirme yurdu, huzurevi ve bakım ve
rehabilitasyon merkezi inşası dolayısıyla yapılan
harcamalar veya bu tesislerin inşası için bu
kuruluşlara yapılan her türlü bağış ve yardımlar ile
mevcut tesislerin faaliyetlerini devam
ettirebilmeleri için yapılan her türlü nakdi ve ayni
bağış ve yardımların tamamı,
e. Genel ve özel bütçeli
kamu idareleri, il özel idareleri, belediyeler ve
köyler, Bakanlar Kurulu'nca vergi muafiyeti tanınan
vakıflar ve kamu yararına çalışan dernekler ile
bilimsel araştırma ve geliştirme faaliyetinde
bulunan kurum ve kuruluşlar tarafından yapılan veya
Kültür ve Turizm Bakanlığı'nca desteklenen ya da
desteklenmesi uygun görülen;
. Kültür ve sanat
faaliyetlerine ilişkin ticari olmayan ulusal veya
uluslararası organizasyonların gerçekleştirilmesine
ilişkin yapılan harcamalar ile makbuz karşılığı
yapılan bağış ve yardımların tamamı,
. Ülkemizin uygarlık
birikiminin kültürü, sanatı, tarihi, edebiyatı,
mimarisi ve somut olmayan kültürel mirası ile ilgili
veya ülke tanıtımına yönelik kitap, katalog, broşür,
film, kaset, CD ve DVD gibi manyetik, elektronik ve
bilişim teknolojisi yoluyla üretilenler de dahil
olmak üzere görsel, işitsel veya basılı
materyallerin hazırlanması, bunlarla ilgili derleme
ve araştırmaların yayınlanması, yurtiçinde ve
yurtdışında dağıtımı ve tanıtımının sağlanmasına
ilişkin yapılan harcamalar ile makbuz karşılığı
yapılan bağış ve yardımların tamamı,
. Yazma ve nadir eserlerin
korunması ve elektronik ortama aktarılması ile bu
eserlerin Kültür ve Turizm Bakanlığı koleksiyonuna
kazandırılmasına ilişkin yapılan harcamalar ile
makbuz karşılığı yapılan bağış ve yardımların
tamamı,
. 2863 sayılı Kültür ve
Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamındaki
taşınmaz kültür varlıklarının bakımı, onarımı,
yaşatılması, rölöve, restorasyon, restitüsyon
projeleri yapılması ve nakil işlerine ilişkin
yapılan harcamalar ile makbuz karşılığı yapılan
bağış ve yardımların tamamı,
. Kurtarma kazıları,
bilimsel kazı çalışmaları ve yüzey araştırmalarına
ilişkin yapılan harcamalar ile makbuz karşılığı
yapılan bağış ve yardımların tamamı,
. Yurtdışındaki taşınmaz
Türk kültür varlıklarının yerinde korunması veya
ülkemize ait kültür varlıklarının Türkiye'ye
getirilmesi çalışmalarına ilişkin yapılan harcamalar
ile makbuz karşılığı yapılan bağış ve yardımların
tamamı,
. Kültür envanterinin
oluşturulması çalışmalarına ilişkin yapılan
harcamalar ile makbuz karşılığı yapılan bağış ve
yardımların tamamı,
. Kültür ve Tabiat
Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamındaki taşınır
kültür varlıkları ile güzel sanatlar, çağdaş ve
geleneksel el sanatları alanlarındaki ürün ve
eserlerin Kültür ve Turizm Bakanlığı koleksiyonuna
kazandırılması ve güvenliklerinin sağlanmasına
ilişkin yapılan harcamalar ile makbuz karşılığı
yapılan bağış ve yardımların tamamı,
. Somut olmayan kültürel
miras, güzel sanatlar, sinema, çağdaş ve geleneksel
el sanatları alanlarındaki üretim ve faaliyetler ile
bu alanlarda araştırma, eğitim veya uygulama
merkezleri, atölye, stüdyo ve film platosu
kurulması, bakım ve onarımı, her türlü araç ve
teçhizatının tedariki ile film yapımına ilişkin
yapılan harcamalar ile makbuz karşılığı yapılan
bağış ve yardımların tamamı,
. Kütüphane, müze, sanat
galerisi ve kültür merkezi ile sinema, tiyatro,
opera, bale ve konser gibi kültürel ve sanat
faaliyetlerinin sergilendiği tesislerin yapımı,
onarımı veya modernizasyon çalışmalarına ilişkin
yapılan harcamalar ile makbuz karşılığı yapılan
bağış ve yardımların tamamı,
kurumlar vergisi
beyannamesinde gösterilmek suretiyle, kurum
kazancından indirilebilecektir.
f. Bakanlar Kurulu'nca
yardım kararı alınan doğal afetler dolayısıyla
Başbakanlık aracılığı ile makbuz karşılığında
yapılan ayni ve nakdi bağışların tamamı.
Yapılan nakit dışı bağış ve
yardımların konusunu teşkil eden mal veya hakkın
maliyet bedeli veya kayıtlı değeri, bu değer mevcut
değilse Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre takdir
komisyonlarınca tespit edilecek değeri esas
alınacaktır.
Diğer taraftan aşağıda yer
verilen özel mevzuat hükümleri uyarınca yapılan
bağış ve yardımlar hiç bir miktar sınırlamasına tabi
olmaksızın kurum kazançtan indirilebilecek olmasına
karşı bu mevzuatlar gereği yapılan bağış ve
yardımlar gider yazılmak suretiyle mi yoksa 5520
sayılı yasanın yukarıda açıklanan 10'uncu maddesi
kapsamında algılanıp hangi sırada beyannamede ayrıca
gösterilmiş olmak koşulu ile indirilmesi gerektiği
yönünde herhangi bir yasal düzenleme olmadığı gibi,
yayımlanan 1 sıra nolu Kurumlar Vergisi Kanunu Genel
Tebliği'nde de bir açıklama mevcut değildir.
. 7269 sayılı Umumi Hayata
Müessir Afetler Dolayısıyla Alınacak Tedbirlerle
Yapılacak Yardımlara Dair Kanun kapsamında bağış
toplayan kurum ve kuruluşlar ile milli veya mahalli
yardım komitelerine yapılan bağışlar,
. 2547 sayılı Yüksek
Öğretim Kanunu uyarınca üniversitelere ve yüksek
teknoloji enstitülerine yapılan bağışlar.
. 222 sayılı İlk Öğretim ve
Eğitim Kanunu kapsamında ilk öğretim kurumlarına
yapılan bağışlar.
.. 3294 sayılı Sosyal
Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Kanunu uyarınca
Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Fonu'na yapılan
bağışlar.
. 3338 sayılı Türk Silahlı
Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı Kanunu gereğince Türk
Silahlı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı'na yapılan
bağışlar.
. 2828 sayılı Sosyal
Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanunu uyarınca
Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu'na yapılan
bağışlar.
. 2878 sayılı Atatürk
Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurum Kanunu'na
dayanılarak Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek
Kurumu'na ve bağlı kuruluşlarına yapılan bağışlar.
. 278 sayılı Türkiye
Bilimsel Teknik Araştırma Kurumu Kanunu uyarınca söz
konusu TÜBİTAK'a yapılan bağışlar.
. 4122 sayılı Milli
Ağaçlandırma ve Erozyon Kontrolü Seferberlik Kanunu
gereğince yapılan harcamalar.
Yeni 5520 sayılı Kurumlar
Vergisi Kanunu bağış ve yardımların gider yazılması
uygulamasına son vermiş olduğu hususu dikkate
alındığında, yukarıda belirtilen yasalara
dayanılarak yapılan bağış ve yardımların da kurumlar
vergisi mükellefleri açısından düzenlenen kurumlar
vergisi beyannamelerinde ayrıca gösterilmek
suretiyle ve 10'uncu maddede belirtilen indirilmeden
arta kalan kurum kazancından indirilmesinin uygun
olacağı görüşünde olduğumuzu dolayısı ile bu tür
bağışların ve yardımların doğrudan gider
yazılmasının mümkün olmadığı belirtmek isteriz.
Dr. Ahmet Kavak
Yeminli Mali Müşavir
|