Asgari ücretin anlamı ne olmalıdır?
Asgari ücret, “Çalışanın ve ailesinin temel
ihtiyaçlarını karşılayarak insanca yaşamalarına olanak
tanıyan en düşük ücret düzeyidir.” İşgücü arzının işgücü
talebinden daha yüksek olduğu, “Gelişmekte Olan
Ülkelerde” ücretlerin daha fazla düşmesini önlemek
amacıyla, her yıl asgari ücret tespit edilmektedir.
Türkiye’de asgari ücret çalışanın yalnızca fiziki
ihtiyaçlarını karşılayacak düzeyde tutuluyor. Yani
işçinin ölmeyip sağ kalacak kadar bir ücret almasını
hedef almaktadır.
Eğer bir ailede bir kişi çalışıyorsa, bu da mümkün
değildir.
Gerçekte ise asgari ücret hem asgari fiziki ihtiyaçları
karşılayacak, hem de asgari kültürel ihtiyaçları
karşılayacak düzeyde olmalıdır. Çağımızda, tiyatro,
kitap, müzik, insanların yeme-içme kadar önemli bir
ihtiyacıdır. İnsanca yaşamanın şartıdır. Aksi halde
insan ihtiyaçlarından ve insanca yaşamadan söz etmek
mümkün olmayacaktır.
Asgari Ücretin Hesabı
Ele geçen asgari ücret asgari ücret 497.25
Brüt Asgari Ücret 585.00
SSK Primi (Yüzde 14) 81.90
İşsizlik Sig. F. (Yüzde 1) 5.85
Gelir Vergisi (Yüzde 15) 74.59
Damga Vergisi (Yüzde 0.6) 3.51
Kesintiler Toplamı 65.85
Net Asgari Ücret 419.15
İŞVERENE MALİYETİ
Asgari Ücret 585.00
SSK Primi (İşv. Payı Yüzde 19.5) 114.08
İşsizlik Sig. Fonu (İşv. Payı Yüzde 2) 11.70
İşverene Toplam Maliyeti 710.78
İşçi-işveren anlaşmalı
BU anlamda asgari ücretin hiç olmazsa en düşük memur
ücretine eşit olması gerekir. Oysa en düşük memur
ücretinin yalnızca yarısı kadardır...
Daha da önemlisi asgari ücret üstündeki vergi ve prim
yükleri çok yüksektir. Yukarıdaki tablodan görüleceği
gibi, bir asgari ücretlinin işverene maliyeti 710.78
YTL’dir. Buna karşılık çalışanın eline yanlıca 497.25
YTL geçiyor. Ödenen vergi ve primlerin toplam maliyet
içindeki payı yüzde 41.1’dir.
Vergi ve primlerin bir “istihdam vergisi” haline gelmiş
olması, “kayıt dışı çalışma”yı teşvik etmektedir. Daha
yüksek ücretlerde söz konusu yük yüzde elliye kadar
çıkmaktadır. İşçi ve işveren anlaşarak bu yükü
kırışmaktadır. Neticede devlete verilenler azalmaktadır.
Eğer bu yükler azalırsa kayır dışı istihdam da
azalacaktır.
İstihdam vergileri
düşsün
AYRICA , Türkiye’de 5 milyonun üstünde işsiz var. Buna
rağmen bir milyon yabancı kayıt dışı çalışmaktadır.
AKP vergi iadelerini kaldırdı. Buna karşılık asgari
ücretin yarsısından gelir vergisi alınmayacağını
yasalaştırdı.
Ancak uygulamanın 2008’de başlaması da aynı yasada yer
aldı.
Asgari ücretin yarısını vergi dışı tutmak da, bu
yüklerin inidirilmesi için yetmez. AB ortalaması olarak
söz konusu yükler yüzde 25 ile yüzde 30 arasındadır.
Türkiye’de kayıtdışı istihdamı önlemek ve yatırımın
yolunu açmak için , bu yük AB seviyesine inmelidir.
ESFENDER KORKMAZ
07.08.2007
|