|
SEÇ ( Sağlık, Emniyet ve Çevre)
faaliyetlerinin temel amaçlarından ikisi; çalışanlarda
olumlu davranış değişikliği yaratmak ve doğru tutum
kazandırmaktır. Etkin SEÇ çalışmalarının sonucunda;
baret takmayan, emniyet kemeri kullanmayan, kurallara
uymayan personelin, bu yanlış tutum ve davranışlarını
doğru olanlar ile değiştirmesi beklenir. Konunun
uzmanları insanda davranış ve tutum değişikliği
yaratabilmek için iki ana faktörün varlığından
bahsederler. Bunlardan birincisi değer yargıları, diğeri
ise çevre şartlarıdır. Değer yargıları veya
sıralamasının değişimi konusu, tartışmalıdır. Ancak
işyerinde uygun çevre şartları sağlandığında, bir başka
deyiş ile uygun iklim yaratıldığı zaman, çalışan tutum
ve davranışlarının değişebildiği gözlenmektedir.
Şirket için uygun SEÇ iklimini
nasıl oluştururuz ?
Bu sorunun tek bir cevabı
yoktur. Çünkü her şirket için; çalışan ve yönetici
profili, bulunduğu sektör veya şehir gibi birçok etken,
bu soruya verilecek cevabı etkiler. Genel kabul şudur
ki; istenilen iklimi yaratılabilmek için, öncelikli
olarak ilgili etkenleri doğru ve tam olarak tespit etmek
gerekir. Bu amaçla işyerlerinde risk analizleri yapılır.
Risk analizi; işyeri hekimi, iş emniyeti ve çevre uzmanı
ile birlikte ilgili şirket sorumlularından oluşan bir
ekip tarafından gerçekleştirilir. Planlı olarak yapılan
bu çalışma sonucunda ise şirketin SEÇ fotoğrafı çekilmiş
olur.
Şirketin SEÇ fotoğrafı
çekilir...
İyi bir fotoğraf çekebilmek
için; objektifin odak uzaklığı, diyafram açıklığı ve
kullanılan filmin ASA değeri çekim yapılacak ortamın
özelliklerine uygun olmalıdır. Yine iyi fotoğraf
kareleri yakalayanlar bilirler ki deklanşöre basmak için
çoğunlukla uygun zamanı ve açıyı beklemek gerekir.
Şirketin risk analizini yaparken bilinmesi gereken
işyeri tehlike kaynaklarını, uygun kontrol listesi (check-list)
ile hızlı ve etkin şekilde belirleyebiliriz. Bu kontrol
listesi, işyerinin özelliklerine uygun ASA değerinde
seçilmiş fotoğraf filmine benzetilebilir. Herbir sektör
için kullanılabilecek standart kontrol listeleri
bulunabildiği gibi, lojistik sektörü için ayrı,
petrokimya için farklı kontrol listeleri de vardır. Bu
listeleri ilgili şirketin özelliklerine uygun olarak
düzenlemek mümkündür. Tehlike kaynaklarını belirleme
sürecinde kullanılan bu listeler, işin hızla
yapılmasının yanında bazı önemli konuları atlamayı da
engeller.
İşyeri tehlikeleri
belirlendikten sonra; risk değerlendirme metotlarından
hangisinin kullanılacağı kritik bir karardır. Belirlenen
tehlikelerden hangisinin öncelikli risk taşıdığını,
ancak uygun objektif odak aralığını kullanarak
netleştirmek mümkün olacaktır. Uygun odak uzaklığı olan
objektif; tehlike kaynakları belirlendikten sonra işyeri
risk haritasının çıkartılması için kullanılacak risk
değerlendirme metodudur. Bunun için çeşitli tavsiyeler
olmakla birlikte doğru seçim için genellikle yeterli
tecrübeye sahip SEÇ uzmanına ihtiyaç vardır.
İşyeri risk analizi sürecinde
birçok kişi ile görüşmeler yapılır. Bu görüşmeler
sırasında tehlike kaynaklarını abartan veya azaltan
ifadeler ile karşılaşılabilir. Yapılan çalışmanın
güvenilirliğini etkileyecek bu durum mutlaka
engellenmelidir. SEÇ üyeleri, değişik zamanlarda, farklı
kişilere, aynı konu hakkında sorular sorarak doğru
ifadeyi yakalamaya çalışırlar. Yeterli ışığı sağlayacak
uygun diyafram açıklığını bulmaya benzetilebilecek bu
işlem dikkat ve zaman ister.
Ayrıca risk analizinin
yapılacağı zamanın doğru seçilmesi de çok önemlidir.
Operasyonların üç vardiya, 24 saat devam ettiği
işyerlerinde sadece gündüz saatlerinde yapılmış olan
risk değerlendirmesi eksik kalacaktır. İş yoğunluğu cuma
günleri artan bir departmanda, salı günü risk
değerlendirmesi yapmak anlamsız olacaktır.
Şirket SEÇ fotoğrafı
çekildikten sonra hedefler belirlenir...
Şirket SEÇ fotoğrafı
çekildikten, yani mevcut durum objektif olarak tespit
edildikten sonra, şirket yönetimi SEÇ hedeflerini
belirler ve yol haritası hazırlanır. Hazırlanan bu yol
haritasına şirketin SEÇ planı denir. Haftaya şirketlerin
SEÇ hedefleri ve planlarını tartışacağız.
Dr.Sedat Karabulut
Dünya online / 07.07.2007 |
