|
Birinci ve ikinci sınıf tüccarlar,
kazancı basit usulde tespit edilenlerle defter tutmak
zorunda olan çiftçiler:
1- Birinci ve ikinci sınıf tüccarlara,
2- Serbest meslek erbabına,
3- Kazançları basit usulde tespit edilen tüccarlara,
4- Defter tutmak zorunda olan çiftçilere,
5- Vergiden muaf esnafa,
Sattıkları emtia veya yaptıkları işler için fatura
vermek, bunlar da fatura istemek ve almak zorundadırlar.
Bunun dışında, mal veya hizmet bedelinin (2010 yılı
için) 680 TL’yi geçmesi ya da müşterinin talep etmesi
halinde de fatura düzenlenmek zorundadır.
İşletmeler, ticari faaliyetlerini geçerli belgelerle
tevsik etmek zorundadırlar. Bu nedenle Fatura,
düzenleyen açısından hasılatın tespiti, kullanan
açısında da gider tespiti için önemli bir vesikadır.
Aynı zamanda da vergi idaresi açısından vergi
denetiminde en önemli belgedir. Bu öneminden ötürü
faturanın bastırılması ve kullanılması bir takım
kurallara bağlanmış, kayıp ve zayi olması durumunda da
yaptırımlar öngörülmüştür.
Ticari hayatın doğal seyri içinde yangın, sel, deprem
gibi doğal afetler sonucunda ya da çalınma ve kaybolma
gibi nedenlerle faturalar elimizden çıkabilmektedir. Bu
durumda yapılacak ilk iş, bir tutanakla durumun
tespitidir. Elimizden çıkan faturaların adet seri/sıra
no gibi detaylarının belirtilerek resmi bir tutanakla
(itfaiye raporu, polis tutanağı vb.) tespit edilmesi son
derece önemlidir. Aksi halde tutanak, işletmenin kendi
içinde düzenlenmelidir.
Tutanağın düzenlenmesinden sonra kayıp veya zayi olan
faturalarının detayını belirterek gazeteye ilan
verilmesi gerekmektedir. Gazete ilanından sonra, kayıp
veya zayi olan faturaların kısmen veya tamamen
kullanılmış olması halinde mahkemeye müracaat ederek,
faturaların geçersizliği ile birlikte zayi belgesi
alınarak vergi dairesine bildirimde bulunulur.
Faturaların hiç kullanılmamış olması halinde ise
mahkemeye müracaat edilmesine gerek olmadığı görüşü
hakimdir
Müracaat üzerine vergi dairesi olayın özelliğine ve
faturaların kullanılıp kullanılmadığına göre işlem
yapmaktadır. Özellikle faturaların kullanıldığı
durumlarda, kaybolduğu döneme ilişkin fatura başına
ortalama hasılat belirleyerek matrah takdirine
gidebilmektedir. Kayıp fatura koçanlarının kullanılmamış
olması halinde işlem yapılmamakla birlikte olayın
özelliğine göre yine matrah takdirine gidilebilmektedir.
Sonuç olarak, faturaların kayıp ve zayi olması
durumlarında vergi dairesi genelde matrah takdirine
gitmektedir. Özellikle fatura koçanlarının
kullanılmadığı durumlarda vergi dairesinin matrah
takdirine gidebilmesi için faturaların kullanıldığını
ispat etmesi gerekmektedir. Bu durumda mükellefler
yukarıdaki bilgiler doğrultusunda hareket etmeli ve
vergi dairesini bir an önce bilgilendirmelidirler.
İ.Burak
OĞUZ
S.M.M.M.
burak@noktax.com
muhasebenet.net
Yasal Uyarı
Diğer makaleleri
-Yurtdışından satın alınan yazılımların
vergisel durumu
-Hırsızlık veya yangında zayi olan malların
Katma Değer Vergisi indirilebilir mi?
-Belgesiz Gider Yazılır mı?
-SGK İdari Para Cezaları Can Yakıyor
-İstirahat raporu alan işçiyi işten
çıkarabilir misiniz?
-Ceza Olarak Ücret Kesintisi Yapılır mı?
-Devredilen iş yerinde kıdem tazminatını
kim öder
-Fırsatınız Varken Bol Bol Masaj Yaptırın
-Mali Tatilde Dava Açılabilir mi?
-Serbest Bölgelerde kapasite raporu sorunu
çözüldü
-Vergi Dairesinin Haciz Önceliği Varmıdır?
-Dışarıdan temin edilen işçilikte KDV
tevkifatı
|
