|
Kooperatif Muhasebesi ile ilgili
soru-cevaplar
Kooperatif Muhasebesinde İnce
Noktalar
Daha önceki bir makalemizde kooperatifler muhasebesine
ait örnekler yapmıştık. Bu makaleleri sizlerden gelen
sorular üzerine yazıyoruz yine aşağıda tarafımıza gelen
dört soruyu bir makalede cevaplandırarak inşallah
yardımcı olmaya çalışacağız. Uygulamacılara ve
meslektaşlarımıza yardımcı olabiliyorsak ne mutlu bize,
Açıklanması İstenen Sorular:
1. Genel kurullarda karar alınmamış olmasına rağmen,
yönetim kurulu üyelerinin kullandığı telefon, oto lpg,
temsil ağırlama, yemek vb. harcamaların limiti var
mıdır? Yoksa bu harcamalar için önceden genel kurul
kararı mı gerekir?
2. Koop. için alınan hizmetler karşılığında, fatura vb.
kanuni belgeler yerine gider belgesi olarak tutanak
kullanılması doğru mudur?
3. Halen iskanı alınmamış koop. için alınan hizmetler
karşılığında düzenlenen faturalara %1 KDV yerine %18 KDV
ödemek, kooperatifi zarara uğratmak suçunu oluşturur mu?
4. Borcu bulunan üyenin, yaptığı kısmi ödeme öncelikle
borç anaparasından mı yoksa borç faizinden mi mahsup
edilir?
Öncelikle Ankara’dan bu soruları soran meslektaşımıza
teşekkür etmek istiyorum.
1-Kooperatif tüzel kişiliğe haiz ortaklarının belirli
menfaat ve ihtiyaçlarını karşılıklı yardım,dayanışma ve
kefalet suretiyle sağlamak amacı ile kurulmuş değişir
ortaklı ve değişir sermayeli teşekküllere denir.
Kooperatiflerin karar organı “GENEL KURUL” dur. Genel
kurulda alınan kararlar toplantıda hazır bulunmayan ve
aleyhte oy kullanan tüm ortaklar için geçerlidir.
Yapılan genel kurullarda birçok ödeme kararları
alınabilir Örneğin Yönetim kurulu ve denetim kurulu
huzur hakkı ücretleri gibi ama kooperatifin soruda
sorulan telefon,yemek,temsil ağırlama gibi giderlerin ne
olacağı genel kurullarda tahmini bütçe içinde sembolik
veya bir önceki yıla yakın bir rakam olarak belirlense
de bunları kooperatifin yürütme organı “YÖNETİM KURULU”
yapılan kooperatif işinin mahiyeti büyüklüğü ile
orantılı ve kooperatif işi ile alakalı olmalı bu
harcamalarda limit diye bir şey söz konusu olamaz. Yine
kooperatifin denetim organı “DENETİM KURULU “da bu
harcamaları takip etmek ile görevlidir.
Örneğin 10 üyesi olan bir kooperatifin kırtasiye masrafı
ile 100 üyesi olan bir kooperatifin kırtasiye masrafının
bir olması düşünülemez. Yine örnek vermek gerekirse 2
ssk personeli olan bir kooperatifin hergün 10 kişilik
bir yemek faturası alması gibi Sonuç olarak yapılan
giderler doğru olmalı kooperatifin işlem ve işleri ile
doğru orantılı olmalı ve belgelerle tevsik edilmelidir.
Genel Kurulca Alınması Zorunlu Kararlar
1-Anasözleşme değişikliği
2-Yönetim Kurulu Denetim Kurulu ve Tasfiye kurulu seçimi
ve ödenecek ücretlerin belirlenmesi
3-Yönetim ve Denetim kurulu ibrası
4-İmalat ve İnşaat işlerinin yaptırılma yöntemini
belirlemek
5-Kanun ve ana sözleşmede tanınan konular hakkında karar
vermek
6-Üye aidatlarını belirlemek
7-Üye sayısı ile yapılacak konut ve işyeri tespiti
yapmak
8- Kooperatifin tasfiyesi gibi kanunda belirtilen işler
olarak sayabiliriz.
2-Kooperatif için alınan hizmetler karşılığında gider
pusulası veya tutanak kullanılabilinir mi sorusuna
gelince VUK 234 maddeye göre biriinci ve ikinci sınıf
tüccarlar, kazancı basit usulde tesbit edilenler ile
defter tutmak zorunda olan serbest meslek sahiplerinin
ve çiftçile¬rin vergiden muaf esnafa yaptırdıkları işler
veya onlardan satın aldık¬ları maI için tanzim edip, işi
yapana veya malı satana imza ettirecek¬leri gider
pusulası vergiden muaf esnaf tarafından verilmiş fatura
hükmünde bir belgedir ama yine GVK 94 maddeye görede
stopaja tabidir. Bu tanıma uyan tüm işlerimizin için
stopajı ödeyerek gider pusulası kullanabiliriz. Ama
kanunda sayılı belgelere bakıldığında tutanak diye bir
belge yoktur. Onun için tutanak kullanılması doğru
değildir.
3- Halen iskanı alınmamış koop. için alınan hizmetler
karşılığında düzenlenen faturalara %1 KDV yerine %18 KDV
ödemek, kooperatifi zarara uğratmak suçunu oluşturur mu?
Sorusuna gelince iskanı alınmamış olması nedeniyle
ödenen kdv tabiî ki kooperatifi zarara uğratıyor bunun
için yönetim kurulu bu problemi çözmeli veya durumu
genel kurula getirmeli aksi durumda bundan dolayı
yönetim kurulu sorumlu tutulacaktır. İlk genel kurulda
yakın değilse olağanüstü genel kurul ile gündem maddesi
olarak oluşturulma iskan alınmalı veya alınmama
sebepleri genel kurul tutanaklarına geçmeli diye
düşünüyorum.
4. Borcu bulunan üyenin, yaptığı kısmi ödeme öncelikle
borç anaparasından mı yoksa borç faizinden mi mahsup
edilir? Kooperatiflerde ticaret şirketlerinden farklı
olarak kar yerine ekonomik menfaat almıştır kanunun
19.maddesine istinaden kooperatife giren orağın en az
bir ortaklık payı olması zorunludur. Ana sözleşmede
ortaklardan yapılan bu ortaklık payları üye aidatları
için uygulanacak bir gecikme zammı yoksa bu genel
kurulda üye aidatları için alınacak gecikme faizi oranı
muhakkak olmalı yoksa böyle bir faiz uygulaması
yapamazsınız öncelikle buna bir bakmanızı önerim.
Aslında kanunda ödemelerini geciktiren üyelere gecikme
faizi yürütüleceğine dair bir hüküm bulunmamaktadır.
Onun için muhakkak ana sözleşmede yazılı olmalı yada
genel kurulca onaylanmalı uygulanacak gecikme cezası ile
ilgili bir sınır da yoktur aylık veya günlük
hesaplanması da mümkündür. Genel kurulda karar alınmak
kaydıyla ortakların yapmış oldukları ödemelerin
öncelikle faiz borçlarına kalanının aidat borcuna
sayılması ve kalan aidat üzerinden tekrar faiz
yürütülmesi doğru olacaktır.
Kazım Güzeller
Mali Müşavir
guzellermusavirlik.com
09.10.2009
Diğer makaleleri;
-Varlık barışı muhasebe kaydı nasıl olmalı?
-Meslek mensupları stopaj dönemi aman
dikkat !
-Kooperatiflerde
KDV istisnası kaldırıldı
-Yıllara
yaygın inşaat işinin o yıl içinde bitmesi
-İnşaat
devam ederken yapılan satışlar
-İşçi kiralama kime ne getirecek?
-Çeklerde son değişiklikler ve beklenen
yenilikler
-Şahıs bilanço firmasının sermaye şirketine
dönüştürülmesi
-Beyanname üzerinden indirilecek giderler
(11.03.2009)
-Özel İnşaatlarda Gelir Vergisi
(07.03.2009)
-Yüzde
5'lik SGK indirimi ve AGİ yevmiye
kaydı
(27.02.2009)
-Özel istihdam büroları hakkında bilinmesi
gerekenler
(26.02.2009)
-Yıllara yaygın inşaatlarda geçici vergi
14.02.2009)
-Kooperatif
muhasebesi ve örnek kayıtlar
(31.01.2009)
-Özel inşaat muhasebesinde ince noktalar
(20.01.2009)
-Derneklerin
Dikkat Edeceği Hususlar
..(13.01.2009) |
