İMAR
DEĞİŞİKLİĞİ
“HÜKÜMET YANLIŞTAN
DÖNMELİ
Tapuda tek kelimelik değişikliğin
gerçeği nedir? Vatandaş aldatılıyor veya yanıltılıyor
mu?
“HIRSIZIN HİÇ Mİ SUÇU YOK?”
Başlıklı ve konulu yazımızdan sonra bir takım yeni
değişiklikler yapıldı. Kat mülkiyeti Kanunu’nda yapılan
yeni düzenleme, Kat mülkiyeti Kanunu’nda yapılan ve 28
Kasım 2008 tarihinde yürürlüğe girip, 28 Kasım 2009
tarihinde bitecek olan geçiş süreci ile oluşan kâbus
sona erdiriyor. Buna ilave olarak İmar Kanunu’nda da
yeni değişikliklere gidiliyor.
Yeni İmar Kanunu çerçevesinde hazırlanana tasarı ile
yapılacak değişiklikler içerisinde belli başlı konular
Bakan’ın sunmuş olduğu tasarı da yer almaktadır.
Yeni Tasarıyı Hükümet adına, Bayındırlık ve İskân Bakanı
Mustafa Demir sundu. Demir bakanlığına getirilmeden
öncede bu komisyonun başkanlığını yapmaktaydı. Tasarıda;
“Bakanlık, yapılan yeni düzenleme ve çalışmalarla,
ruhsata aykırı yapım kavramını sözlüklerden çıkarmaya
çalışıldığını açıkladı.
Yapıldığından bu yana onarım görmeyen, afet tehlikesi
karşısında can ve mal güvenliğini tehdit eden yapıları
güçlendirmeyen veya yıkmayan yapı sahibine, 10 bin lira
idari para cezası geliyor
İmar Kanunu ile Bayındırlık ve İskan Bakanlığı'nın
Teşkilat ve Görevleri Hakkındaki KHK’de Değişiklik Yapan
Kanun Tasarısı, TBMM Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve
Turizm Komisyonu'nda kabul edildi. Buna göre, kanun
kapsamındaki mimarlık, mühendislik, planlamaya yönelik
harita, plan, etüt, proje ve eklerinin düzenlenmesi,
bunların uygulanması işleri; uygulamada bulunulacak
alanın, yerleşme merkezinin, yapının türüne, özelliğine,
büyüklük derecesine göre mühendis, mimar ve şehir
plancılarına yaptırılacak.
Yapıda inşaat ve tesisat işleri ile kullanılan
malzemelerin kamu adına denetimine ilişkin fenni
mesuliyet, ruhsat eki etüt ve projelerin gerektirdiği
uzmanlığa sahip meslek mensuplarınca ayrı ayrı
üstlenilecek.
Fenni mesul mimar ve mühendisler; yapının, tesisatı ve
malzemeleriyle birlikte kanuna, mevzuata, uygulama imar
planına, ruhsata, ruhsat eki etüt ve projelere,
standartlara, teknik şartnamelere uygun olarak inşa
edilmesini denetleyecek.
Yapı sahibine ve idareye karşı sorumlu olan fenni
mesuller; yapıda yetki belgesi olmayan usta
çalıştırılmasını, şantiye şefi bulundurulmadan yapım
işinin sürdürülmesini, yapının mevzuata aykırı
yapılmasını veya istifalarını, 3 iş günü içinde ilgili
idareye yazılı olarak ihbar edecek. Fenni mesuller, aksi
halde kanuni yönden sorumlu olacak. İhbar üzerine, yapı,
en geç 3 iş günü içinde mühürlenerek, inşaat
durdurulacak.
Fenni mesuller, taşeronluk
yapamayacak
Fenni mesulün istifası veya ölümü halinde, başka bir
meslek mensubu fenni mesuliyeti üzerine almazsa, yapıya
devam edilemeyecek. Fenni mesul istifa ederse,
istifasından önceki işlere karşı sorumluluğu devam
edecek. Yeni atanan fenni mesul, daha önce yapılan
işlerin denetlenmesinden, eksiklik ve hata varsa
giderilmesinden sorumlu olacak.
Fenni mesuller, yönetmelikte belirlenen sınıf, özellik
ve büyüklüğe sahip yapıların denetimine yardımcı olmak
üzere uygun nitelikte ve sayıda fen adamı istihdam
edecek.
Tasarı, fenni mesulleri, uzmanlık alanlarına göre yapım
işlerinin denetimine ilişkin ayrıntılı bütün belgeler
ile mimarlık, mühendislik hizmetleri raporunu idareye
vermekle ve yapı kullanma izin belgesini imzalamakla
yükümlü tutuyor.
İlgili idare yapıya ilişkin bilgileri; etüt ve proje
müelliflerinin, fenni mesullerin, yapı müteahhitlerinin
ve şantiye şefi mimar veya mühendisin üyesi bulunduğu
meslek odasına, üyelik sicillerine işlenmek üzere
bildirecek. Tasarı, yapım ve denetim süreçlerini de
birbirinden ayırıyor. Buna göre, fenni mesuller,
sorumluluk üstlendikleri yapıyla ilgili yapı
müteahhitliği, şantiye şefliği, taşeronluk ve malzeme
satıcılığı yapamayacak. Yapı sahibi, yapısının fenni
mesuliyetini üstlenemeyecek.
Bakanlıktan yetki alınacak
Köy, mezradaki konut, hayvancılık veya tarımsal amaçlı
yapılar ile entegre tesis niteliğinde olmayan ruhsata
tabi tarım ve hayvancılık yapılarına ait etüt ve
projeler, il özel idarelerince veya Bayındırlık ve İskan
Bakanlığının taşra teşkilatınca hazırlanabilecek.
Böylece, bu yapıların bölgenin özelliğine ve
gereksinimlerine göre şekillendirilmesi ve kırsal
kimliğin korunması sağlanacak.
Yapı müteahhidi ve şantiye şefi; yapıyı, tesisatı ve
malzemeleriyle birlikte kanuna, mevzuata, uygulama imar
planına, ruhsata, ruhsat eki etüt ve projelere,
standartlara, teknik şartnamelere uygun inşa edecek.
Yapı müteahhidi ve şantiye şefi, ilgili fenni mesullerin
denetimi olmaksızın inşaat ve tesisatlarına ilişkin
yapım işlerini sürdüremeyecek, inşaat ve tesisat
işlerinde yetki belgesi olmayan usta çalıştıramayacak.
Bakanlıktan yetki belgesi almadan, inşaat ve tesisat
dahil yapım işlerinin müteahhitliği üstlenilemeyecek.
Yetki belgeleri geçici veya daimi olarak
düzenlenebilecek.
Gerçek kişilere ve özel hukuk tüzel kişilerine yapı inşa
eden müteahhitlerin sicilleri, her yapı için ayrı ayrı
olmak üzere, belediye ve mücavir alan sınırları içinde
belediyelerce, bu sınırlar dışında ise il özel
idarelerince tutulacak.
Tasarı, yapı müteahhitlerinin yapım işlerine ait vergi
ve sigorta bedellerini ödememesi nedeniyle yapı kullanma
izin belgesi düzenlenemediği için mağdur olan yapı
sahiplerinin bu mağduriyetini gideriyor. Yapı müteahhidi
olmayan yapı sahibi; fenni mesullerce denetime ilişkin
mimarlık ve mühendislik raporları hazırlanan, yapım
işlerinin tamamlandığı belirlenen, ancak yapı
müteahhidinin yapım işlerine ait vergi, sigorta ve diğer
sorumluluklarını yerine getirmediği için alamadığı yapı
kullanma belgesini, başvurması halinde alabilecek.
Yapı sahibi; ruhsat süresi dolmamış bir yapının etüt ve
proje müellifliği, yapı müteahhitliği ve şantiye şefliği
görevlerinden herhangi birini üstlenmemiş ise bütün
sorumluluk; ilgisine göre etüt ve proje müelliflerine,
yapı müteahhidine, şantiye şefine, ilgili fenni
mesullere ait olacak.
Cezalar
Ruhsat alınmadan veya ruhsata, ruhsat eki etüt ve
projelere, imar mevzuatına aykırı olarak yapılan yapının
sahibine, yapı müteahhidine veya aykırılığı 3 iş günü
içinde idareye bildirmeyen ilgili fenni mesullere; 500
liradan az olmamak üzere idari para cezası uygulanacak.
Ceza, yapının mülkiyet durumuna, bulunduğu alanın
özelliğine, niteliğine, sınıfına, çevreye etkisine, can
ve mal emniyetini tehdit edip etmediğine ve aykırılığın
büyüklüğüne göre verilecek.
Bakanlıkça belirlenen yapı sınıfı ve grupları esas
alınarak belirlenen birim cezası, yapının mevzuata
aykırı kısmının her bir metrekaresine uygulanarak tespit
edilecek, miktarı her yıl yeniden değerleme oranında
artırılacak.
Tasarı, Anayasa Mahkemesinde iptal gerekçesi
doğrultusunda idarece verilecek para cezalarının alt ve
üst sınırlarını belirliyor. İdari para cezaları,
mevzuata aykırı yapının sınıfı ve grubuna göre, yapı
yaklaşık maliyetinin yüzde 4 ile yüzde 25’i arasında
olacak.
Yapı sahibine 10 bin lira ceza
Yapıldığı tarihten bu yana onarım görmeyen, idare veya
mahkemece afet tehlikesi karşısında can ve mal
güvenliğini tehdit edeceği tespit edilen yapılara,
idarece uyarılmasına rağmen yapı sahibince güçlendirme
yapılmaması veya yıkılmaması durumunda, yapı sahibine 10
bin lira idari para cezası verilecek.
Kanundaki sorumlulukları yerine getirmeyen, bunlara
aykırı davranan yapı veya parsel sahibine, harita, plan,
etüt ve proje müelliflerine, fenni mesullere, yapı
müteahhidine, şantiye şefine, ilgisine göre ayrı ayrı
olmak üzere 2 bin lira, bu fiillerin çevre ve sağlık
şartlarına aykırı olması halinde 4 bin lira, can ve mal
emniyetini tehdit etmesi halinde 6 bin lira idari para
cezası verilecek.
Köyde sürekli oturanlar, projeleri fen, sanat ve sağlık
şartlarına uygun olmasına rağmen muhtarlık izni
bulunmadan konut ve maksatlı tarım, hayvancılık yapısı
inşa ederse 300 lira idari para cezası uygulanacak.
Belirtilen fiillerin, yapının inşa sürecinde tekrar
ederse, para cezaları bir kat artırılacak.
İdari para cezalarına karşı, cezanın tebliğinden
itibaren 15 gün içinde yetkili idare mahkemesine
başvurulabilecek.
Yapı müteahhidinin yetki
belgesinin iptali
Yapı müteahhidinin yetki belgesi; yapım işinin ruhsata,
ruhsat eki etüt ve projelere aykırı olması ve verilen
sürede aykırılığın giderilmemesi halinde 5 yıl, ruhsat
eki etüt ve projelere aykırı gerçekleştirilen imalatın
can ve mal güvenliğini tehdit etmesi halinde 10 yıl,
bakanlıkça olumsuz sicil değerlendirmesi halinde 1 yıl
süreyle Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca iptal
edilecek.
Yapı müteahhidinin, yapım işlerinden doğan vergi ve
sigorta primi borçlarını ödememesi, diğer
sorumluluklarını yerine getirmemesi durumunda, bakanlık
yetki belgesini 1 yıldan az olmamak üzere iptal edecek,
sorumluluklarını yerine getirinceye kadar yeni yetki
belgesi düzenlenmeyecek. Yetki belgesi iptal edilen yapı
müteahhidi, yeni yetki belgesi düzenleninceye kadar yeni
iş üstlenemeyecek. Yetki belgeli yapı müteahhidi olmadan
başlanılan yapının ruhsatı iptal edilecek ve yapı
mühürlenecek.
Tasarı, Bayındırlık ve İskan Bakanlığının görevlerine de
düzenleme getiriyor. Buna göre, bakanlık; gerçek
kişiler, özel hukuk tüzel kişileri ve kamu kurum ve
kuruluşları için yurt içinde inşaat ve tesisat dahil
yapım işlerini üstlenmek isteyen ve mevzuatla belirlenen
nitelikleri taşıyan gerçek kişilere, özel hukuk tüzel
kişilerine, idarelerce tutulan sicillerini
değerlendirerek, yapı müteahhitliği yetki belgesi
verecek” denilmektedir.
Mustafa BAYGIN
SMMM
Emlak Müşaviri
mustafabayginyh@hotmail.com
09.06.2009
www.muhasebenet.net
-Diğer makaleleri
-Kriz ekonomik mi ?
-Ev Sahibi Ve Kiracılar Dikkat
-Müflis Tüccar Hikâyesi
-Hükümet yanlıştan dönmeli
|