Özel öğretim kurumlarında;
öğretmenlerle özel yasaları gereğince Kurumlarda
çalışan yönetici, öğretmen, uzman öğretici ve usta
öğreticiler ile kurucu veya kurucu temsilcisi
arasında yapılacak iş sözleşmesi, en az bir takvim
yılı süreli olmak üzere yönetmelikle belirtilen
esaslara göre yazılı olarak yapılır. Mazeretleri
nedeniyle kurumdan ayrılan öğretmen ve öğreticilerin
yerine alınacak olanlar ile devredilen kurumların
yönetici, öğretmen ve öğreticileri ile bir yıldan
daha az bir süre için de iş sözleşmesi yapılabilir.
(5580/9 Md.)
Ayrıca bu kanun ile Sosyal güvenlik ve özlük hakları
yönünden; 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu ile
4857 sayılı İş Kanunu hükümlerine tabi oldukları
açıklığa kavuşturulmuştur.
İş sözleşmesinin süresine ilişkin hükmün esas
itibariyle bu Kanunla da kabul edilmiş olması
karşısında, öğretide ve yargı kararlarında buna
dayanılarak varılan sonuçların geçerliliğini
korumakta olduğu söylenebilir. Kanunda belirtilen
süre sonucu, anılan kişilerle yapılan sözleşmenin
belirli süreli olması yasal bir zorunluluk olup bu
sözleşmelerde objektif nedenlerin varlığı aranmaz ve
birden fazla yapılmış olan sözleşmeler belirlisiz
süreliye dönüşmezler.
Yargıtaya göre, öğretmenlerle yapılan birer yıllık
sözleşmeler niteliği itibariyle ayrı ayrı belirli
süreli sözleşmeler olup, arka arkaya her sene
yapılmış olması bunların belirsiz süreli olduğunu
göstermez. Süresi belirli olan sözleşme sürenin
bitiminde kendiliğinden sona erer.
Yargıtay Hukuk Dairesinin 01.02.2005 tarih ve
2005/2746 sayılı kararına göre ise; Özel Eğitim
Kurumlarında belirli süreli iş sözleşmesi ile
çalışan öğretmen taraflar arasındaki sözleşmeler 625
sayılı yasa uyarınca birer yıllık süre ile
yapılmaktadır. Sözleşmenin birden fazla sayıda
yenilenmesi halinde dahi belirsiz süreli hale
dönüşmesi mümkün değildir. Böyle olunca öğretmenin
ihbar tazminatına hak kazanması söz konusu olmaz.
İhbar tazminatının ön şartı olan, sözleşmenin
belirsiz süreli olmasıdır. (4857/17 Md.). Yukarıda
belirtildiği gibi Yargıtay belirli süreli
sözleşmelerde ihbara yer olmadığına karar vermiştir.
Kıdem Tazminatı; Kıdem Tazminatını düzenleyen
1475/14 Md. Özel öğretim kurumlarında çalışan
öğretmenler içinde geçerlidir. Özel öğretim
kurumlarında çalışan öğretmenlerin Kıdem tazminatına
hak kazanmaları için de en az bir yıl çalışmış olmak
ve feshin -haklı bir sebep yokken- işveren
tarafından yapılmış olması gerekmektedir. İşveren
tarafından belirli süreli sözleşmenin
yenilenmeyeceğini bildirmek, feshin işverence
yapıldığı sonucunu doğurmakta ve kıdem tazminatı
doğmaktadır. Fakat öğretmen sözleşmeyi
yenilemeyeceğini işverene bildirimde bulunursa,
feshi yapan öğretmen olduğundan kıdem tazminatı
doğmayacaktır.
Zaman aşımı; Kıdem, ihbar tazminatı alacakları
Borçlar Kanununun 125. maddesi gereğince on yıllık
dava zamanaşımı süresine tabidir.
Mehmet Fatih GELERİ
İş
ve Sosyal Güvenlik
fatihgeleri@gmail.com
Diğer
makaleleri
-İkale Sözleşmesi İle Fesih Ve Sonuçları
Sigorta primine esas olan ve olmayan
kazançlar
15 Yıl 3600 günle kıdem
tazminatı alabilme şartları
Özel Eğitim Kurumlarında
görev yapan öğretim elemanlarının SGK uygulamaları