OTEL
İŞLETMELERİNDE KONAKLAMALARDA BEDAVA ODA (COMPLIMENTARY)
UYGULAMASININ VERGİSEL AÇIDAN DEĞERLENDİRİLMESİ.
I.GİRİŞ
Bilindiği üzere Ülkemiz Turizm Cennetidir. Öyle ki ,
sayısal veriler ve görüşlerde konuyu
desteklemektedir. Özellikle 1980 sonrasında Turizm
ve Konaklama yatırımlarında fevkalade gelişmeler
olmuş, dolayısı ile Vergi gelirlerimizde doğru
orantılı olarak bir artış olmuştur.
Complımentary sözcüğünün karşılığı,
complimentary s. 1. hediye
olarak verilen, ücretsiz, parasız. Anlamına
gelmektedir.
Peki Bedava ne anlama
gelmektedir? Türk Dil Kurumu Sözlüğünde
bedava
sf. (beda:va) 1.
Karşılıksız, parasız, emeksiz, caba: “Muharebe
içinde herkese bedava şeker, pirinç, bulgur
dağıtmış.” -Ö. Seyfettin. 2. Çok ucuz. 3. zf.
Herhangi bir bedel ödemeden: “Bedava yaşıyoruz
bedava / Hava bedava, bulut bedava / Dere tepe
bedava” -O. V. Kanık.
Uygulamada oldukça sık görülen ücretsiz yada bedava
oda kavramı Vergisel açıdan bazı sıkıntılar
yaratabilecektir. Bilakis, Turizm sezonuna
girdiğimiz şu dönemlerde kesinlikle üzerinde
durulması gereken konu…
II. 107 NO’LU TEBLİĞ VE 108 NO’LU TEBLİĞLERE
İSTİNADEN KONUYA BAKIŞ
107. No’lu K.D.V Genel Tebliği ve hemen akabinde
108. No’lu K.D.V Genel Tebliği yayımlanmış olup,
Tebliğin Konuyu ilgilendiren bölümü aşağıdaki
gibidir, 107. no’lu K.D.V Genel Tebliğinde yer
aldığı üzere, ‘’Geceleme Hizmetlerinde KDV Oran
Uygulaması ; 2007/13033 sayılı Bakanlar Kurulu
Kararı eki (II) sayılı listenin (B) bölümünün 25
inci sırasında yer alan; otel, motel, pansiyon,
tatil köyü ve benzeri konaklama tesislerinde sunulan
geceleme hizmetlerinde KDV oranı 1/1/2008 tarihinden
itibaren %8 olarak uygulanacaktır.
Geceleme hizmeti bu işletmelerde oda veya yer tahsis
etmek suretiyle verilen, tesiste günlük
yatma-barınma-kalma hizmetidir. Konaklama
tesislerinde geceleme hizmetinin dışında ayrıca
yemek, eğlence, spor, ütü, kuru temizleme gibi
hizmetler de verilebilmektedir. Konaklama tesisinde
verilen bu hizmetlerden geceleme hizmeti satın
almaksızın yararlanılması halinde bu hizmetler
ayrıca tabi oldukları oranda vergilendirilecektir.
Bunun yanı sıra geceleme hizmeti satın alanlara
verilen bu hizmetlerin, konaklama tesisleri
tarafından ayrıca faturalandırılması ya da geceleme
hizmetine ilişkin faturada geceleme bedelinin
dışında ayrıca gösterilmesi halinde de söz konusu
hizmetler ait oldukları oranda vergilendirilecektir.
Ancak, geceleme hizmeti dışında olup mutat olarak
geceleme hizmeti kapsamında sunulan hizmetlere
ilişkin bedellerin, geceleme bedeline dahil edilerek
geceleme-konaklama bedeli olarak tek bir bedel
alınması ve fatura edilmesi halinde geceleme hizmeti
ile birlikte bu hizmetler de geceleme bedeli
kapsamında %8 oranında KDV’ye tabi olacaktır.
Sorunun asıl cevabına ilişkin olmak üzere, K.D.V
Genel Tebliği Seri No: 108’de Katma değer vergisi
uygulamalarına ilişkin olarak aşağıdaki düzenleme ve
açıklamalara gerek duyulmuştur.
A.KONAKLAMA TESİSLERİNDE KDV UYGULAMASI
1. Seyahat Acentelerinin Geceleme Hizmetleri İçin
Verdikleri Aracılık Hizmetleri
8/2/2008 tarihli ve 26781 sayılı Resmi Gazete’de
yayınlanan 2008/13234 sayılı Kararname ile
2007/13033 sayılı Kararnamenin 25 inci sırasına;
"1618 sayılı Kanun hükümlerine göre Kültür ve Turizm
Bakanlığından işletme belgesi almış seyahat
acenteleri tarafından müşteriye aktarılan geceleme
hizmet tutarı ve bu hizmete ilişkin aracılık
bedellerine de konaklama tesislerinde verilen
geceleme hizmetlerinin ait olduğu oran uygulanır."
ibaresi eklenmiştir.
Bu değişikliğe göre, 9/2/2008 (bu tarih dahil)
tarihinden itibaren geceleme hizmet bedelinin
seyahat acentesi tarafından hizmeti fiilen alan
kişiye aktarılmasında, aktarılan geceleme hizmeti ve
buna ilişkin komisyon toplamına % 8 KDV oranı
uygulanacaktır.
Acentenin geceleme hizmetine aracılık karşılığında
konaklama tesisine fatura düzenlemesi halinde bu
faturada gösterilen bedel üzerinden de % 8 KDV
hesaplanacaktır.
Ancak, acentelerin müşteriye düzenlediği faturada
yer alan toplam tutarın, geceleme hizmeti ile buna
ilişkin komisyon ücreti dışındaki kısmı ise genel
oranda KDV’ye tabi olacaktır.
Öte yandan seyahat acenteleri, geceleme hizmeti
vermeyip bu hizmete aracılık etmektedirler.
İndirimli oran uyguladıkları tutarlar, konaklama
işletmesinin acenteler tarafından müşteriye
aktarılan hizmet bedeli ile buna ilişkin aracılık
hizmet bedelidir.
2. Seyahat Acentelerince Düzenlenecek Faturalar
Seyahat acentelerinin düzenleyecekleri faturaların
içeriği ile ilgili açıklamaların yer aldığı 107 Seri
No.lu KDV Genel Tebliğinin (C/2.3) bölümünün
dördüncü paragrafı yürürlükten kaldırılmıştır.
3.Konaklama Tesislerindeki Yiyecek-İçecek Hizmetleri
a) Konaklama Tesislerinin Bünyesindeki Hizmet
Birimlerinin Niteliğine İlişkin Belgelerin İbrazı
107 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin (C/1.1)
bölümünde, konaklama tesislerinin Kültür ve Turizm
Bakanlığı veya ilgili Belediyeye başvurarak,
bünyelerinde bulunan yiyecek ve içecek sundukları
mekanların niteliğine ilişkin bir yazı alarak bağlı
oldukları vergi dairesine ibraz edecekleri
belirtilmiştir.
Turizm işletmesi belgesine sahip konaklama
tesislerinde, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından
verilen söz konusu belgede, yiyecek ve içecek
sunulan mekanların açıkça belirtilmiş olması
gözönüne alınarak, Bakanlıktan ayrıca bir yazı
alınması zorunluluğu kaldırılmıştır. Buna göre, bu
kapsamdaki konaklama tesislerince vergi dairesine
turizm işletmesi belgesinin bir örneğinin ibraz
edilmesi yeterli olacaktır.
Turizm işletmesi belgesine sahip olmayan mükellefler
ise kendilerine ruhsat veren yerel yönetim
biriminden alacakları yazıyı vergi dairesine ibraz
edeceklerdir.
b) Konaklama Tesislerinin Bünyesindeki Hizmet
Birimlerinde KDV Uygulaması
2007/13033 sayılı Kararnamenin eki II sayılı
listenin B bölümünün 24 üncü sırasına göre
kahvehane, kır kahvesi, çay bahçesi, çay ocağı,
kıraathane, kafeterya, pastane, ayakta yemek yenilen
yerler, yemeği pakette satan veya diğer şekillerde
yemek hizmeti sunan yerler, lokanta, içkili lokanta,
kebapçı ve benzeri yerlerde verilen hizmetlerde
1/1/2008 tarihinden itibaren % 8 KDV oranı
uygulanmaktadır.
Buna göre, otel, motel, pansiyon, tatil köyü ve
benzeri konaklama tesislerinin bünyesindeki;
- lokanta, restaurant, restaurante,
- alakart lokantası,
- kahvaltı salonu,
- açık yemek alanı,
- yemek terası,
- kafeterya, snack bar, vitamin bar,
- pasta salonu,
- lobi
gibi mekanlarda verilen hizmetlerde % 8 oranında KDV
uygulanacaktır.
Bu yerlerde alkollü içecek servisinin de bulunması
halinde 107 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin (C/1.1)
bölümünün ikinci paragrafında yapılan açıklamalar
çerçevesinde işlem yapılacağı tabiidir.
Öte yandan, konaklama tesislerinin bünyesinde yer
alan ve yukarıda sayılanlar dışında kalan mekanlarda
verilen hizmetler ise genel vergi oranına tabi
olacaktır.
III.SONUÇ
Vergi İdaremiz , complimentary yada bedava ,
ücretsiz odaların faturalandırılmaması yönü ile
matrah farkı çıkarmada kanaatimce haklıdır. Burada
teslim söz konusudur ve bu konuda bir takım
ihmallerde olabilecektir. Bu Yönü ile Vergi Usul
Kanunu açısından uygulamanın yapılamayacağı da göz
önünde bulundurulmalıdır.
