|
Bugüne kadar uygulanan ekonomi ve siyasi politikalar
nedeni ile ülkemizde bilgi ve teknolojiye yani “Ar-Ge”
ye yönelik yatırımlar yeterince özendirilmemiş ve
ülkemiz maalesef dışa bağımlı hale gelmiştir.
Gerek yerli yatırımcılar, gerekse yabancı sermayeli
yatırımcılar ihtiyaç duydukları bilgi, teknoloji ve
teknik eleman konusunda yurt dışından danışmanlık
hizmeti almaktadırlar. Yurtdışından alınan, danışmanlık
hizmeti karşılığı yapılan ödemeler verginin konusuna
girmektedir. Ancak, burada dikkat edilmesi gereken bir
husus vardır. Alınan bu hizmet, bir patent ya da formüle
dayanan bilginin kullanılması mıdır, yoksa kişilerin
ilmi ve mesleki bilgisine dayanan bir danışmanlık mıdır?
Bu fark vergilendirme konusunda son derece önemlidir.
Genel olarak, bir ticari faaliyette kazanç elde etmeye
yönelik teknik, ticari, mali vb. alandaki bilgi veya
kullanılan araçlara Know-How denir. Gelir Vergisi Kanunu
(GVK) 217 No’lu Genel Tebliğine göre Know-How gayri
maddi haktır. Ayrıca, GVK 70/5 Maddesine göre “…sanayi
ve ticaret ve bilim alanlarında elde edilmiş bir
tecrübeye ait bilgilerle gizli bir formül veya bir
imalat usulü üzerindeki kullanma hakkı veya kullanma
imtiyazı gibi haklar gayrimenkul sermaye iradı sayılır”
sayılır denmektedir.
GVK 65. Maddede “Her türlü serbest meslek faaliyetinden
doğan kazançlar serbest meslek kazancıdır.” Denildikten
sonra; Serbest meslek faaliyetini, “sermayeden ziyade
şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa
dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene
tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve
hesabına yapılmasıdır. “şeklinde tanımlamıştır. Ancak,
bu serbest meslek işi, sermaye şirketi tarafından
yapılırsa ticari kazanç olarak değerlendirilir.
Know—How ve Serbest Meslek Kazancının tanımlarını
verdikten sonra vergilendirilmelerine geçebiliriz.
Yurtdışından alınan Know-How ve danışmanlık hizmetleri
karşılığında yapılan ödemeler sorumlu sıfatıyla %20
oranında kurum stopajına (KVK Mad.30, Değişik 2009/14593
Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı) ve %18 oranında KDV’ye
tabidir. Buraya kadar vergilendirme de bir farklılık
yok. Uluslararası mevzuatta Türkiye’nin imzalamış olduğu
72 Adet “Çifte Vergiyi Önleme Anlaşması” mevcuttur.
Özellikle yabancı sermayeli yatırımcılar için son derece
önemli düzenlemeler yapılmıştır. Bu anlaşmaların
içindeki düzenlemelerden biri de yazımıza konu olan
vergilendirmeler hakkındadır;
• Know-How dediğimiz gayri maddi haklar karşılığında
yapılan ödemeler %20 stopaja tabi iken, ödeme yapılan
taraf çifte vergiyi önleme anlaşmasına taraf olan ülke
mukimi ise bu oran %10 olarak uygulanıyor. Yani anlaşma
imzalanmayan ülkeye göre yarı yarıya vergi ödenir.
• Yurtdışından alınan hizmet karşılığı yapılan ödeme
serbest meslek ödemesi olarak yapılırsa durum değişir.
Şayet hizmet veren şirket, hizmetlerin icra edildiği
süre veya süreler boyunca 12 aylık dönemde kesintisiz
olarak 183 günden fazla Türkiye’de bulunmuşsa, normal
stopaj kesintisine tabi tutulur. 183 günden az
bulunmuşsa hiçbir stopaj yapılmaz.
Sonuç olarak, çifte vergiyi önleme anlaşmaları dikkate
alındığında Know-How ödemelerinde yarı yarıya az vergi
ödenirken, serbest meslek hizmeti ödemelerinde, ya
normal vergilendirme ya da hiç vergilendirme yapılmaz.
Bunun içinde yurt dışından alınan hizmetlerde, hizmet
türünün faturalandırılırken çok net bir şekilde
belirtilmesi yerinde olacaktır. Aksi halde muhtemel bir
vergi incelemesinde sorun yaşayabilirsiniz.
İ.Burak
OĞUZ
S.M.M.M.
burak@noktax.com
muhasebenet.net
Diğer makaleleri
-İhracat Bedellerini Garantiye Almanın Yolu
-Muhasebeciler Gülümsemeye Başladı
-Şirket
ortağına verilen borç para KDV’ye tabidir
-İş
Kazalarında İşverenlerin Sorumluluğu
-Faturalar
Kaybolursa Vergi Ödersiniz
-Yurtdışından
satın alınan yazılımların vergisel durumu
-Hırsızlık
veya yangında zayi olan malların Katma Değer Vergisi
indirilebilir mi?
-Belgesiz
Gider Yazılır mı?
-SGK
İdari Para Cezaları Can Yakıyor
-İstirahat
raporu alan işçiyi işten çıkarabilir misiniz?
-Ceza
Olarak Ücret Kesintisi Yapılır mı?
-Devredilen
iş yerinde kıdem tazminatını kim öder
-Fırsatınız
Varken Bol Bol Masaj Yaptırın
|
