V.U.K’daki
Yıllık Sınıf Değiştirme Aylık Olacak Şekilde Yeniden
Düzenlenmelidir
Vergi Usul Kanunun 176.
maddesine göre tüccarlar defter tutma bakımından iki
sınıfa ayrılmış olup, I. sınıf tüccarlar bilânço esasına
göre, II. sınıf tüccarlar ise işletme hesabı esasına
göre defter tutmak zorundadırlar. Aynı kanunun müteakip
maddeleri ise I. sınıf tüccarlar ile II. sınıf tüccarlar
kapsamına giren mükellefleri belirlemiştir.
Bu çerçevede I. sınıf tüccarlar; yıllık alımları,
satışları veya gayri safi iş hâsılatı tutarlarından
herhangi biri ayrı ayrı belirlenen tutarları aşan
mükellefler ile her türlü ticaret şirketleri, Kurumlar
Vergisine tabi olan diğer tüzel kişiler ve İhtiyari
olarak bilânço esasına göre defter tutmayı tercih
edenler şeklinde belirlenmiştir.
II. sınıf tüccarlar ise; yukarıda sayılan mükellefler
dışında kalanlar ile Kurumlar Vergisi mükelleflerinden
işletme hesabı esasına göre defter tutmalarına Maliye
Bakanlığınca müsaade edilenler şeklinde belirlenmiştir.
Defter tutma bakımından sınıflara ayrılmış olan
mükelleflerin bir sınıftan diğerine geçme esasları ise
yine aynı kanunun 179 ve 180. maddelerinde Sınıf
Değiştirme başlığı ile açıklanmıştır.
Sınıf değiştirme, İş hacmi bakımından kendi sınıfına
göre 177. maddede belirlenen hadlerin %20 oranında
fazlalık veya düşüklük göstermesi halinde ortaya
çıkmaktadır.
Sınıf değiştirme şartları oluşan mükellefler, bu
şartların tahakkukunu takip eden hesap döneminden
başlayarak ilgili sınıfa geçerler.
Ancak sınıf değiştirmedeki temel sorun, mükelleflerin
sınıf değiştirme şartlarının oluştuğu ay değil bir
sonraki hesap döneminden itibaren sınıf
değiştirmelerinden kaynaklanmaktadır. Bu ise bir kısım
suiistimallere sebebiyet vermektedir.
Şöyle ki; Ahmet Bey 01.02.2008 tarihinde şarküteri açmış
ve gelir vergisi yönünden mükellefiyet tesis ettirmiş
olup işletme hesabı esasına göre defter tutmaktadır.
Ahmet Bey her ay ortalama 300.000-TL KDV matrahı beyan
etmekte, 01.02.2008 – 31.12.2008 döneminde toplam
hâsılatı ise 3.300.000-TL olmuştur. Mükellef bilanço
esasına ancak 01.2009 döneminden itibaren geçecektir.
Oysa sınıf değiştirmede 2008 yılı için belirlenen satış
tutarı limiti 150.000-TL’dir. Mükellef bu satış tutarı
limitini daha ilk ayda aşmıştır.
Olayın suistimal boyutuna gelindiğinde ise Ahmet Beyin
Sahte Fatura düzenlemek amacıyla mükellefiyet tesis
ettirdiğini düşündüğünüzde Ahmet Beyin Ba-Bs verme
yükümlülüğüne tabi olmadığından bu mükellef üzerinde Ba-Bs
analizi yapmak imkânsızlaşacağından dolayı devletin çok
ciddi olarak vergi kaybı söz konusu olacaktır.
Oysa sınıf değiştirme esaslarını düzenleyen V.U.K.
179-180. maddelerindeki;
“...Bu şartların tahakkukunu takip eden hesap döneminden
başlayarak, …sınıfa geçebilirler.” Hükmü “...Bu
şartların tahakkukunu takip eden ay başından başlayarak,
… sınıfa geçebilirler.” Şeklinde olsaydı böyle bir
sorunla karşılaşılmayacak ve mükellef suiistimallerinin
önüne geçilmiş olunacaktır.
Son dönemlerde iyice artan sahte fatura düzenleme
olaylarının önüne geçebilmek adına böyle bir
düzenlemenin yapılması, dürüst mükelleflerin haklarının
korunmasına yönelik olarak atılmış önemli bir adım
olacaktır.
Aykut AYDIN
Vergi Denetmeni
aykut.aydin@vergianaliz.net
09.02.2009
www.muhasebenet.net
-Diğer makaleleri
-Sahte
Belge Kullanımının Katma Değer Vergisi İadesi
Karşısındaki Durumu
(19.01.2009)
-Kayıtdışı Eylem Planında Ba-Bs Yok Mu ?
(05.01.2009)
-Matrah
artırım çalışmaları vergi sistemimize güveni zedeliyor
(29.12.2008)
-Mükelleflere
ve Vatandaşlara Ağır Yaptırım
(22.12.2008)
-E-Beyanname
Sisteminde KDV Kontrolü
..(06.12.2008)
-Beyan
esaslı vergi sisteminde formlar beyannamenin önüne
geçmemeli
(24.11.2008)
-Ba-Bs
formları için çözüm önerileri
(17.11.2008)
-Kayıtdışı Ekonomi ve Ba-Bs
(II)
(13.11.2008)
|