Sahte Belge Kullanımının KDV İadesi
Karşısındaki
Durumu
KDV Kanununun 11 inci maddesine
göre, ihracat teslimleri KDV' den müstesnadır. Aynı
Kanunun 32 nci maddesine göre ise bu teslimler
dolayısıyla yüklenilen(ihraç edilen malların alımı veya
üretimi amacıyla, hammadde ve diğer girdilerin tedariği
esnasında ödenmiş olan Katma Değer Vergilerinden) KDV
tutarları indirim yoluyla telafi edilememeleri halinde
Maliye Bakanlığınca belirlenecek usül ve esaslar
çerçevesinde mükellefe iade edilebilmektedir.
Maliye Bakanlığı bu usül ve esasları KDV kanununa bağlı
olarak çıkardığı genel tebliğlerle belirlemiştir.
Özellikle 23/11/2001 tarihinde çıkarılan 84 nolu KDVK
Genel tebliği ihracat kapsamında yapılacak KDV
iadelerine ilişkin düzenlemeleri de içermektedir.
İhracat dolayısıyla mükelleflere yapılan KDV iadesinin
tutarı 2008 yılı itibariyle öngörülen KDV iade tutarı
16,6 milyar TL’yi bulmaktadır. Belirtilen iade rakamı
Türkiye’de toplanan KDV tutarı içerisinde önemli bir yer
tutmaktadır. Dolayısıyla mükelleflerin Hazineye intikal
etmemiş veya eksik intikal etmiş KDV’lerini haksız yere
iade almalarının önüne geçebilmek amacıyla 84 nolu
tebliğ kapsamında bir kısım mükelleflerin iade
esaslarını farklı bir yöntemle almaları benimsenmiştir.
Bu kapsamda olmak üzere İhracat istisnası ve ihraç
kaydıyla teslimlerden doğan iadeler kural olarak 84 nolu
Tebliğin "I. Genel Esaslar", sahte veya muhteviyatı
itibariyle yanıltıcı belge (SMİYB) düzenleme veya
kullanma fiili ile doğrudan veya dolaylı olarak ilgisi
bulunan mükelleflerin iade talepleri ise aynı tebliğin "II.
Özel Esaslar" bölümündeki açıklamalara göre yerine
getirilecektir.
Tebliğin bir kısım mükellefleri özel esasa tabi
tutmasındaki temel amaç; sahte veya muhteviyatı
itibariyle yanıltıcı belge (SMİYB) düzenleme veya
kullanma fiiline bulaşmış mükelleflerinin iade
taleplerinin farklılaştırılmasıdır.
Nitekim tebliğin özel esaslar bölümündeki kapsamına göre
“…SMİYB düzenledikleri ya da kullandıkları konusunda
haklarında rapor bulunan mükellefler, bu mükelleflerin
raporun ait olduğu dönemdeki ortakları ve kanuni
temsilcileri ile bunların kurdukları veya ortak
oldukları şirketler ve rapor bulunanlardan mal alanlar…”
şeklinde belirleme yapılmıştır.
Ayrıca tebliğde yer alan olumsuz rapor “Mükellefler
hakkında SMİYB düzenledikleri ya da kullandıkları
konusunda belirlemelerin yer aldığı inceleme
raporlarıdır” şeklinde tanımlanmıştır.
www.muhasebenet.net
Günümüzde KDV iadesi talep eden mükelleflerin belirli
bir kısmında sık sık rastlanan sahte belge kullanma
olayı ise 84 nolu tebliğin 2.2 bölümünde açıklanmıştır.
Burada;
“Haklarında SMİYB kullanma raporu bulunan mükelleflerin
raporun vergi dairesine intikal ettiği tarihten sonraki
ve bu tarihe kadar henüz sonuçlandırılmamış nakden veya
mahsuben iade talepleri dört kat teminat karşılığında,
teminat gösterilmemesi halinde münhasıran vergi inceleme
raporu sonucuna göre yerine getirilir. İade talepleri
hakkında bu bölüme göre işlem yapılabilmesi için SMİYB
kullanma nedeniyle iadesi reddedilen verginin iade hakkı
doğuran işlem dolayısıyla yüklenilen verginin % 5'ini
aşması gerekir. Bu oranın aşılmaması halinde genel
esaslara göre iade yapılacağı tabiidir.” Hükmü yer
almaktadır.
Bu hüküme göre eğer bir mükellef sahte fatura kullanır
ve kullandığı döneme ilişkin olarak iade talep eder ve
bu kullandığı sahte fatura nedeniyle reddedilen iade
rakamı iade hakkı doğuran işlem dolayısıyla yüklenilen
verginin % 5'ini aşarsa mükellefin iade talebi özel
esaslara göre yerine getirilir. O halde sahte fatura
kullanan bir mükellefin iade talebinin yerine
getirilmesinde bu 3 şartın birlikte bulunması halinde
mükellefin iadesi özel esaslara tabi olacaktır.Yani;
Sahte Fatura kullandığı dönemden sonra iade talep eden,
İade talep ettiği dönemde yüklenim listesinde sahte
fatura kullandığı tespiti olan mükelleflerin bulunması
halinde,
Bu mükelleflerin iade taleplerinin genel esaslara göre
yerine getirilmesi gerekir.
Ancak belirtilen hüküm çerçevesince sahte fatura
kullanan mükelleflerin iade talepleri veya yüklenim
listelerinde sahte fatura kullandığı tespit edilen
mükellefler bulunanların iade talepleri farklı vergi
dairelerinde farklı uygulamalara sebebiyet vermektedir.
Örneğin İstanbulda mükellef olan A kurumu 2006 yılında
sahte fatura kullanmış ancak anılan dönemde iade talep
etmemiştir. Ancak mükellef İVDB’nin kod listesinde 2
nolu koda girmiştir.
(Kod-2: Vergi inceleme raporuna göre sahte ve
muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge kullananlar
http://www.ivdb.gov.tr/iade-mahsup.pdf) A mükellefi 2009
yılında iade talep ederse Kod listesine bağlı olarak
iade talebi özel esaslara göre yerine getirilecektir.
Ancak bu husus yukarıda belirttiğimiz 84 nolu tebliğ
hükmüne aykırılık teşkil etmektedir. Eğer aynı mükellef
bir başka vergi dairesinde olsa idi bu hüküm farklı
değerlendirilebilecekti.
Ayrıca aynı tebliğde mükelleflerin SMİYB kullanma
raporlarında tarhı öngörülen vergi ve buna ilişkin
olarak hesaplanacak gecikme faizi ile kesilmesi istenen
cezanın ödenmesi veya bunların tamamı için teminat
gösterilmesi halinde genel esaslara geçecekleri
belirtilmiştir. O halde sahte fatura kullanan ve buna
ilişkin vergilerini ödeyen mükelleflerin iade
taleplerinin genel esaslara göre yerine getirilecektir.
Konunun uzmanları bir mükellefin sahte fatura kullanması
halinde bu tarihten sonraki tüm iade taleplerinin 84
nolu tebliğde belirtilen hususlar çerçevesinde özel
esaslara tabi olacağını, özel esasların kapsam bölümünde
bunun açıkça belirtildiğini ifade etmektedirler.
Ancak kanaatimce 84 nolu tebliğin 2.2 bölümünde
belirtilen husus gayet açık olmakla birlikte sahte
fatura kullanan mükellefleri zorlama yorumlarla özel
esaslara tabi tutmak doğru değildir. Eğer sahte fatura
kullanan mükelleflerin iade talepleri özel esaslara göre
yerine getirmek isteniyorsa 84 nolu tebliğin 2.2.
bölümünün en kısa sürede değiştirilmesi gerekmekte aksi
takdirde bu kapsamdaki mükelleflerin iade taleplerinin
genel esaslar çerçevesinde dikkate alınmalıdır.
Aykut AYDIN
Vergi Denetmeni
aykut.aydin@vergianaliz.net
19.01.2009
www.muhasebenet.net
-Diğer makaleleri
-Kayıtdışı Eylem Planında Ba-Bs Yok Mu ?
(05.01.2009)
-Matrah
artırım çalışmaları vergi sistemimize güveni zedeliyor
(29.12.2008)
-Mükelleflere
ve Vatandaşlara Ağır Yaptırım
(22.12.2008)
-E-Beyanname
Sisteminde KDV Kontrolü
..(06.12.2008)
-Beyan
esaslı vergi sisteminde formlar beyannamenin önüne
geçmemeli
(24.11.2008)
-Ba-Bs
formları için çözüm önerileri
(17.11.2008)
-Kayıtdışı Ekonomi ve Ba-Bs
(II)
(13.11.2008)
|