Sosyal güvenlikte yeni dönem- 7
İşçi, memur, kendi hesabına çalışanların yanı sıra, SGK
tarafından belirlenecek kriterlere göre aile içerisinde
kişi başı net geliri asgari ücretin üçte birinden fazla
olanlar da GSS primi ödeyecek. Bu rakam bugün için en az
25.5 YTL.
Genel Sağlık Sigortası (GSS), sisteminden ya prim
ödeyerek ya da prim ödemeksizin ücretsiz yararlanılacak.
Bu kapsamda, sistemden prim ödeyerek yararlanacak
olanlar şöyle; l Eski SSK, yeni 4/a kapsamında
çalışanlar yüzde 12,5 olan GSS priminin yüzde 5'ini
kendileri, yüzde 7,5'ini ise işverenleri ödeyecek.
Eski memurların (1 Ekim 2008 öncesi memuriyete
başlayanlar) GSS primleri bunları çalıştıran
kurumlarınca ödenecek. Ancak yeni memurlar, (4/c) yüzde
12,5 olan GSS priminin yüzde 5'ini kendileri, yüzde
7,5'ini ise bunları çalıştıran kurumları ödeyecek.
Bağ-Kur’lu avantajlı
Eski Bağ-Kur, yeni 4/b kapsamında çalışanlar yüzde 12,5
olan GSS priminin tamamını kendileri ödeyecek. Bunlar
daha önce sağlık primini yüzde 20 olarak ödüyorlardı.
Dolayısıyla GSS ile birlikte Bağ-Kur'luların sağlık
primi azaltıldı.
İsteğe bağlı sigortalılar da GSS primlerini kendileri
ödeyecek. Ancak bunlar GSS primini yüzde 12,5 olarak
değil, yüzde 12 olarak ödeyecek.
Sınır asgari ücretin
1/3’ü
Fakirlik sınırının üzerinde olanlar prim ödeyecek. SGK
tarafından belirlenecek kriterlere göre aile içerisinde
kişi başı net geliri asgari ücretin üçte birinden fazla
olanlar da GSS primi ödeyecek.
Ancak bunlardan alınacak GSS primi kademeli olarak
düzenlendi. Buna göre aylık net gelir asgari ücretin
1/3'ü ile asgari ücret arasında ise 25,5 YTL; asgari
ücret ila asgari ücretin iki katı arasında ise 76,6 YTL;
asgari ücretin iki katından fazla ise 153 YTL GSS primi
ödeyecekler.
5 kişilik aile
Örneğin, üç çocuk ve ana-babadan oluşan 5 kişilik bir
aile düşünelim. Bu ailenin aylık toplam net geliri 1000
YTL olsun. Bu ailedeki kişi başı net gelir 200 YTL. Bu
tutar şuan geçerli olan asgari ücretin 1/3'ünden (212,6
YTL) az olduğu için, bu ailede hiç kimse GSS primi
ödemeyecek ve tüm sağlık hizmetlerinden ücretsiz
yararlanacak. Aynı ailenin aylık kişi başı gelirinin 230
YTL olduğunu varsayarsak bu kez ailede 18 yaşından büyük
fert başına her ay 25,5 YTL GSS primi ödenecek.
YEŞİL KART İNCELENECEK
GSS sistemi öncesinde fakirlik sınırı altında olanlar
yeşil kartlı olarak nitelendiriliyor ve tüm sağlık
hizmetlerinden ücretsiz yararlanıyorlardı.
2008 yılı için yeşil karta sahip olabilmede fakirlik
sınırı 145 YTL'dir.
1 Ekim'den sonra iki yıl süreyle bunlar yeşil kartlarını
kullanmaya devam edecekler. İki yılın sonunda ise
bunların fakirlik sınırı yeni sisteme göre kontrol
edilecek ve aile içi net gelirleri asgari ücretin üçte
birinden az ise yine ücretsiz sağlık sigortası
kapsamında olacaklar.
MİLLETVEKİLLERİ KAPSAM
DIŞINDA
Sağlık sigortasında yeni bir döneme işaret eden Genel
Sağlık Sigortası'nı (GSS) bugün de anlatmaya devam
ediyoruz. Bu noktada, öncelikle kimlerin GSS kapsamı
dışında kalacağına bakmakta yarar var. Zira 1 Ekim'le
birlikte ülke nüfusumuzun tamamına yakını GSS kapsamına
giriyor. Kapsam dışında kalacak olanlar;
Askerlik hizmetini yapmakta olanlar (er veya yedek subay
olarak),
1 YILDAN AZ İKAMET EDEN
Yurtdışından ülkemize gelen yabancılardan, kendi
ülkelerinde sosyal sigortaya tabi olduğunu
belgeleyenler,
Devletin yabancı ülkelerdeki birimlerinde sözleşmeli
olarak çalışıp da bulunduğu ülkenin vatandaşı olarak
oranın sigortasına tabi olanlar,
Hükümlüler ve tutuklular,
Türkiye'de 1 yıldan kısa bir süre için ikamet etmekte
olanlar,
Yurtdışı borçlanması ile emekli olup da Türkiye'de
ikamet etmeyenler,
TBMM DESTEKLEYECEK
Milletvekilleri ve bunların bakmakla yükümlü oldukları
aile fertleridir. Ancak bunlardan askerlik görevini
yapanlar ile hükümlü ve tutukluların sağlık yardımları
devlet tarafından ayrıca karşılanacak. Milletvekilleri
ile bunların aile fertleri ise TBMM bütçesinden sağlık
yardımlarını alacak.
OLiMPiYAT SAMPiYONLARI
ÜCRETSiZ YARARLANACAK
GSS sistemi ile sağlık hizmetlerinden ücretsiz
yararlanacak vatandaşların kapsamı genişledi. Hiçbir
prim veya ücret ödemeksizin GSS sisteminden faydalanacak
olanlar şunlar:
Sosyal güvenlik kanunlarına göre gelir veya aylık
alanların tamamı (Emekli Sandığı, SSK veya Bağ-Kur fark
etmez), l Ülkemizde ikamet eden vatansızlar ve
sığınmacılar,
Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu hizmetlerinden
ücretsiz yararlananlar,
Köy korucuları
Köy korucuları ile koruculuktan emekli olanlar,
Dünya, Olimpiyat ve Avrupa Şampiyonluğu nedeniyle aylık
alan sporcular,
Ülkemizde oturma izni almış ve başka bir ülkede
sigortalı olmayan yabancılar,
İŞKUR'dan işsizlik veya kısa çalışma ödeneği alanlar, Bu
kişiler sevk zincirine riayet etmek kaydıyla sadece
kimliklerini göstererek sağlık kurumlarından hizmet
alabilecekler.
18 yaş altı çocuklar
GSS sisteminden ücretsiz olarak yararlanacak bir grup
daha var. Bu grup genel sağlık sigortalısının bakmakla
yükümlü olduğu kimselerden oluşuyor:
İşverenin işyerinde ücretsiz çalışan eşi,
18 yaşın altındaki çocuklar (ana-babasının prim ödeyip
ödemediğine bakılmaksızın),
Aynı konutta birlikte yaşayıp da üçüncü dereceye kadar
akraba-hısımlar arasında yapılıp, dışardan yabancıların
girmediği işlerde çalışanlar,
Aralıklı olarak ev hizmetlerinde çalışanlar,
Meslek ve sanat okullarında iş öğrenmek amacıyla
uygulamalı olarak eğitim amacıyla çalışan öğrenciler,
Hastane veya rehabilitasyon merkezlerinde işe
alıştırılmaya çalışılan hastalar,
18 yaşın altındaki memur ve esnaf. Bu kişiler, eşlerinin
ya da ana-babalarının üzerinden sağlık yardımlarını
alabilecek.
YURTDIŞINA GİDİŞ
KOLAYLAŞTI
Mevcut uygulamaya göre devlet memurlarının ve hak
sahiplerinin yurtdışına tedavi amacıyla
gönderilebilmeleri için sağlık kurul raporu dışında
herhangi bir şart bulunmuyor. Diğer taraftan SSK'lı ve
Bağ-Kur'luların yurtdışı tedavi imkanından
yararlanabilmeleri için sağlık kurul raporuna ilaveten
geçmiş bir yılda en az 300 gün prim ödemiş olmaları
gerekiyor. Yeni dönemde GSS ile birlikte yurtdışında
tedavi uygulamasında da önemli değişiklikler olacak:
Daha önce olduğu gibi yurtdışına geçici görevle giden
memurlar ve SSK'lılara acil haller için yaptıkları
tedavi giderleri ödenmeye devam edecek.
Yine memur ve SSK'lıların yurtdışına sürekli görevle
gönderilmeleri durumunda kendileri ile birlikte hak
sahiplerinin de tedavi giderleri SGK tarafından
karşılanacak.
PRİM ÖDEME DÜŞTÜ
GSS öncesi uygulamada sürekli görevle yurtdışına giden
memurun sağlık harcamaları zaten karşılanıyordu. Ancak
bu, SSK'lılar açısından yeni bir uygulama.
Yurt içinde tedavisi mümkün olmayanların yurtdışına
gönderilebilmeleri için Sağlık Bakanlığı'nın uygun
görüşü gerekecek.
Yurtdışı tedavi uygulamasında en büyük yenilik, SSK'lı
ve Bağ- Kur'lular için gerekli olan geçmiş bir yılda 300
gün prim ödeme şartının kaldırılması.
Bundan böyle yurtdışına tedaviye gönderilmek için memur,
SSK'lı ve Bağ-Kur'luların geçmiş bir yılda 30 gün prim
ödemiş olmaları yeterli olacak.
Ayrıca Bağ-Kur'luların 60 günden fazla prim borcunun
bulunmaması gerekiyor.
ESTETiK AMAÇLI DiŞ
KARŞILANMAYACAK
Kişinin sağlığının zorunlu kıldığı durumlar veya iş
kazası ve meslek hastalığı gibi zorunlu haller haricinde
tamamen estetik amaçlı sağlık hizmetleri ile yine
estetik amaçlı diş tedavileri,
Sağlık Bakanlığı tarafından izin veya ruhsat verilmeyen
sağlık hizmetleri ile bakanlıkça tıbben sağlık hizmeti
olarak kabul edilmeyen hizmetler,
Yabancı ülke vatandaşlarının GSS kapsamına girmeden
başlamış olan kronik hastalıklarına ait tedavi giderleri
SGK tarafından karşılanmayacak.
AMAÇ ÖNLEYiCi SAĞLIK
SiSTEMi
GSS aslında, ülkemizde son yıllarda uygulamaya konulan
Sağlıkta Dönüşüm Projesi'nin bir ayağını oluşturuyor. Bu
projenin en önemli hedeflerinden birisi, sağlık
sorunlarını ortaya çıkmadan bertaraf etmek. Bu anlamda
GSS sisteminin de en başta finanse ettiği sağlık
harcamaları önleyici sağlık yardımlarıdır. Bu anlamda
GSS kapsamında finanse edilen sağlık hizmetleri;
Sigortalıların ve bakmakla yükümlü oldukları kişilerin
sağlığını koruyucu hizmetler,
İnsan sağlığına zararlı madde bağımlığını önleyici
sağlık hizmetleri,
ORGAN NAKLİ KAPSAMDA
Kişilerin hastalanması durumunda ayakta veya yatarak
yapılacak hekim muayenesi, laboratuvar tetkik ve
tahlilleri, hasta takibi ve rehabilitasyon hizmetleri,
Organ, doku ve kök hücre nakline ve hücre tedavilerine
ilişkin sağlık hizmetleri,
Acil sağlık hizmetleri,
Gebelik ve doğumla ilgili tüm muayene, tetkik ve
müdahaleler,
Ayaktan veya yatarak ağız ve diş muayenesi, gerekli
tetkik ve tahliller, diş çekimi, koruyucu diş tedavisi,
kanal tedavisi, diş protez uygulaması, ağız ve diş
sağlığı ile ilgili acil sağlık hizmetleri, 18 yaşını
doldurmamış kişilerin ortodontik diş tedavileri.
TÜP BEBEK ÖDENECEK
Tüp bebek için iki deneme SGK tarafından ödenecek. Ancak
bunun şartları var:
Yapılan tedavi sonucu evli kadının, normal tıbbi
yöntemlerle çocuk sahibi olamayacağı ve yardımcı üreme
yöntemleri ile çocuk sahibi olabileceği, sağlık kurul
raporu ile belgelenmiş olacak,
Kadın, 23 yaşından büyük, 39 yaşından küçük olacak,
Son üç yıl içerisinde denenen normal tıbbi yöntemlerle
sonuç alınamamış olduğu kurul raporuyla belgelenmiş
olacak,
Tüp bebek merkezi SGK ile anlaşmalı olacak,
Kadının kendisi ya da eşi 5 yıldan beri sigortalı olup,
toplam en az 900 gün prim ödemiş olacak.
FARK ÖDEMESİ VAR
Bu kapsamda örneğin, 33 yaşındaki Aylin Hanım, 3 yıldır
denenen normal tıbbi yöntemlerle çocuk sahibi
olamamıştır. Aylin Hanım'ın SSK'lı olan eşi 12 yıldır
sigortalı olup toplam 4320 gün prim ödemesi
bulunmaktadır. Aylin Hanım ve eşi SGK ile anlaşmalı bir
sağlık kuruluşuna başvurursa, iki denemeye kadar yapılan
tüp bebek masrafları SGK tarafından karşılanacaktır.
Ancak aile, birinci denemede yüzde 30, ikinci denemede
yüzde 25'lik farkı ödeyecektir.
Yukarıda yer alan sağlık hizmetleri ile ilgili olarak
gerekebilecek kan ve kan ürünleri, kemik iliği, aşı,
ilaç, ortez, protez, tıbbi araç gerek, tıbbi cihaz gibi
malzemelerin takılması, onarılması, garanti süresi
sonrası bakımı ve yenilenmesi hizmetleri de, SGK
tarafından ödenecek.
Sadettin ORHAN
Bugün /
05.10.2008
-Sosyal güvenlikte yeni dönem- 6
-
Sosyal güvenlikte yeni dönem 5
|