ÖZEL
İNŞAATLARDA ARSA MALİYETİ VE ARSA SAHİBİNİN DURUMU
Özel inşaatlarla
ilgili makalemizin ilgi görmesi ve sizlerden devamlı
sorular gelmesi inşaat muhasebesinin ne kadar bir dipsiz
kuyu olduğunu bir daha gözler önüne serildi. Ben
bildiğim kadarıyla gerçekten bu dipsiz kuyuda ufakta
olsa bir ışık tutmak için çalışmalarımı hep paylaştım.
Arsa maliyeti ve arsa sahibinin durumu arsa sahibine
teslimler en çok sorulan sorular arasında olması
nedeniyle bu makalemizde bu konuları irdeleyeceğiz.
Arsa karşılığı inşaat işlerinde bir tarafta arsa
sahibinin bir tarafta yüklenicinin belirli paylarda
düzenlemiş oldukları sözleşme gereği yapılacak olan
inşaat işlerini kapsamaktadır. Sözleşme gereği iki
tarafında yükümlülükleri olup Selim oğlu hocamızın da
deyimiyle sabotaj dahil yükleniciye aittir demek yeterli
olmamakla birlikte tüm detayların yazıldığı bir sözleşme
hukuki anlamda tevsik edici bir belge olduğundan önem
arz etmektedir.
Yapılan bu sözleşmeler arsa sahibinin bir şirket veya
gerçek kişi olması nedeniyle vergilendirme anlamda
ayrıştırmalıdır. Bununla ilgili 30 Seri Nolu KDV Genel
Tebliğinde “Arsanın bir iktisadi işletmeye dahil olması
veya arsa sahibinin alım satımının sürekli bir faaliyet
olarak sürdürülmesi halinde konut veya işyeri karşılığı
müteahhide yapılan bu arsa teslimi katma değer vergisine
tabidir. Denilirken yine aynı tebliğde “Ancak arsa
sahibinin gerçek usulde mükellefiyeti gerektirmeyecek
şekilde arizi bir faaliyet olarak arsasını daire veya
işyeri karşılığında müteahhide tesliminde vergi
uygulanmayacaktır.” Anılan tebliğ hükümlerince arsa
teslimini yapan şirket ise yani vergi mükellefi ise
vergiye tabi olacağı yine hocamızın tabiri ile Ahmet
dayı ise vergi mükellefi olmayan işte elinde anadan
babadan kalma bir arsası var ve bunu bir kere mahsus
yapıyorsa arsanın yükleniciye tesliminde vergi
uygulanmayacaktır. Arsa sahibi adına düşen bağımsız
bölümler için arsa sahibine yüklenici yalnızca kdv
belirterek faturayı düzenleyecek ve bu faturaya “iş bu
fatura 3065 sayıl KDV kanunu hükmünce yalnızca kdv
hesaplanmak için düzenlenmiştir” diyecek ve arsa
sahibine faturayı verecek.
Arsa maliyeti ile ilgili İnşaat tamamlandığında 151
Hesapta oluşan maliyetlerin toplamı inşaat ruhsatında
belirtilen toplam orana oranlanarak m2 birim maliyetin
tespiti yapılmalı ve sözleşme gereği paylara bakılarak
arsa sahibin payı ile çarpılmak suretiyle ARSA MALİYETİ
tespiti yapılır. Daha anlaşılır olması için küçük bir
örnek ile açıklamak gerekirse ;
X Yüklenici ile Ahmet dayı arasında yapılan sözleşme
gereği 10 konut yapılacak ve paylaşım %60 yüklenici %40
Ahmet dayı ve inşaatın toplam alanı 1000m2 ise
Ve bunun için 151 hesapta oluşan toplam maliyetimiz de
500.000 TL olacağının tespiti yapılmış buna görü
500.000/1000=500 m2 birim maliyet
Arsa sahibi Ahmet dayının payı=1000*%40=400 m2 *500m2
birim maliyet =200.000 =ARSA MALİYETİ bulmuş olduğumuz
bu arsa maliyeti zaten 151 hesaptaki maliyetlerin içinde
var olduğundan herhangi bir muhasebe kaydını da gerek
yoktur.
Bu dipsiz konuda önemli bir yer teşkil eden arsa
maliyeti ve arsa sahibinin durumu hakkında az da olsa
bilgiler vermeye çalıştık. İnşallah faydalı
olabilmişizdir. Yeni yılın ülkemize meslek camiamıza ve
tüm insanlığa hayırlar mutluluklar ve sağlıklar
getirmesi temennisiyle !
Kazım Güzeller
Mali Müşavir
İstanbul
muhasebenet.net
kazim@guzellermusavirlik.com
guzellermusavirlik.com
01.01.2010
Diğer makaleleri;
-Dönem Sonu Kayıtları...
-Özel
inşaatlarda çalışan işçilere ödenen ücretler
-Sahte (Naylon) Faturadan Korunma Yolları
-Özel inşaat yapımında vergisel avantajlar
-5811
Sayılı Kanunda yaşanan sorunlar ve değerlendirmeleri
-Mükelleflere Gönderilen “TENZİL Yazıları”
-Tasfiye Halindeki ve Kapanan Firmalar
Varlık Barışından Nasıl Faydalanır?
-Özel inşaatlarda kazancın tespiti ve
vergileme
-İcra yoluyla satılan araçların muhasebe
(Yevmiye) kayıtları nasıl olmalıdır ?
-Kooperatif muhasebesi ile ilgili
soru-cevaplar
-Varlık barışı muhasebe kaydı nasıl olmalı?
-Meslek mensupları stopaj dönemi aman
dikkat !
-Kooperatiflerde
KDV istisnası kaldırıldı
|