Konut Yapı
Kooperatiflerine Yapılan İnşaat Taahhüt İşleri
KDV Kanununun geçici
15 inci maddesi ile 29/7/1998 tarihinden önce bina
inşaat ruhsatı alınmış inşaatlara ilişkin olarak
konut yapı kooperatiflerine yapılan inşaat taahhüt
işleri KDV'den istisna edilmiştir. 29/7/1998
tarihinden sonra bina inşaat ruhsatı alınmış
inşaatlara ilişkin olarak "konut yapı
kooperatiflerine yapılan inşaat taahhüt işleri" ise
30/12/2007 tarih ve 26742 sayılı Resmi Gazete'de
yayımlanan 2007/13033 sayılı Bakanlar Kurulu
Kararnamesine ekli (I) sayılı listenin 12 nci sırası
uyarınca % 1 oranında KDV'ye tabidir.Konut yapı
kooperatiflerine yapılan inşaat taahhüt işlerinde
istisna veya indirimli oran uygulanabilmesi için;
- Kooperatifin konut yapı kooperatifi statüsünde
olması,
- İşin konut yapı kooperatifine yapılması,
- Yapılan işin inşaat işi olması ve taahhüde
dayanması, şartlarının birlikte gerçekleşmesi
gerekmektedir.
İşin konut yapı kooperatifine yapılmasına ilişkin
şartın gerçekleşip gerçekleşmediği, yapı ruhsatının
münhasıran konut yapı kooperatifi adına düzenlenmiş
olmasına (bir başka deyişle, ruhsatın "yapı sahibi"
bölümünde yalnızca konut yapı kooperatifinin adına
yer verilmiş olmasına) göre belirlenecektir.
Yapı ruhsatının "yapı sahibi" bölümünde adı yer alan
konut yapı kooperatiflerine verilecek inşaat taahhüt
işleri, bu bölümde başkaca bir gerçek ya da tüzel
kişinin adına yer verilmemiş olmak ve yukarıda
sayılan diğer şartları taşımak kaydıyla istisna veya
indirimli oran uygulamasından yararlanacaktır.
Yapı ruhsatının "yapı sahibi" bölümünde adı
bulunmamasına rağmen "yapı müteahhidi" bölümünde adı
yer alan bir konut yapı kooperatifine yapılan inşaat
taahhüt işlerinde ise "işin konut yapı kooperatifine
yapılması"na yönelik şart gerçekleşmediğinden
istisna ya da indirimli oran uygulanmayacaktır.
Öte yandan, kat karşılığı inşaat işlerinde iki ayrı
teslim (birincisi arsa sahibinin müteahhide arsa
teslimi, ikincisi müteahhidin arsa sahibine konut
teslimi) söz konusudur. Dolayısıyla, bu kapsamdaki
işlemler teslim mahiyetinde olduğundan kat karşılığı
inşaat işlerinde konut yapı kooperatiflerine ifa
edilen bir inşaat taahhüt işinden söz edilemez.
Örneğin, yapı ruhsatında adı "yapı sahibi" bölümünde
yer alan bir konut yapı kooperatifinin, adı "yapı
müteahhidi" bölümünde yer alan bir konut yapı
kooperatifi ile kat karşılığı anlaşması durumunda
yapı sahibi kooperatife konut teslimi söz konusu
olduğundan istisna ya da indirimli oran
uygulamasından söz edilemeyecektir. Bina inşaat
ruhsatının "yapı müteahhidi" bölümünde adı yer alan
konut yapı kooperatifine bu kapsamda ifa edilen
inşaat taahhüt işleri ise, işin sahibi söz konusu
konut yapı kooperatifi olmadığından ve dolayısıyla
"işin konut yapı kooperatifine yapılması"na yönelik
şart gerçekleşmediğinden genel hükümler çerçevesinde
KDV'ye tabi olacaktır. Diğer taraftan, 106 Seri
No.lu KDV Genel Tebliğinin (B) bölümünün yürütmesi,
Danıştay 4 üncü Dairesinin 27/11/2008 tarih ve
2008/2158 Esas No.lu Kararı ile durdurulduğundan,
konut yapı kooperatiflerine ifa edilecek inşaat
taahhüt işlerinde istisna ya da indirimli oran
uygulamasında "inşaatın yapıldığı arsanın tapu
sicilinde inşaat taahhüt hizmetini alan kooperatif
tüzel kişiliği adına tescil edilmiş olması" şartı
ayrıca aranmayacaktır.
Buna göre, yukarıda açıklanan şartlar çerçevesinde,
konut yapı kooperatiflerine ifa edilecek inşaat
taahhüt işleri, bina inşaat ruhsatının 29/7/1998
tarihinden önce alınmış olması halinde KDV'den
istisna tutulacak, bina inşaat ruhsatı bu tarihten
sonra alınmışsa %1 oranında KDV'ye tabi olacaktır.
Ancak inşaat yapı ruhsatının münhasıran konut yapı
kooperatifi adına düzenlenmediği durumlarda, söz
konusu kooperatiflere verilecek inşaat taahhüt
işlerinde istisna ya da indirimli oranda KDV
uygulanması mümkün bulunmadığından bu kooperatiflere
yapılacak teslim ve hizmetler, söz konusu teslim ve
hizmetler için belirlenen oranlarda KDV'ye tabi
tutulacaktır. Saygılarımla, Şakir GÜRLÜK,SM.Mali
Müşavir, Kaynak;KDV Sirküleri/56
