ORGANİZE SANAYİ
BÖLGESİ KURULUŞU
Organize Sanayi
Bölgeleri (OSB): Sanayinin uygun görülen alanlarda
yapılanmasını sağlamak, çarpık sanayileşme ve çevre
sorunlarını önlemek, kentleşmeyi yönlendirmek,
kaynakları rasyonel kullanmak, bilgi ve bilişim
teknolojilerinden yararlanmak, sanayi türlerinin
belirli bir plan dahilinde yerleştirilmesi ve
geliştirilmesi amacıyla; sınırları tasdik edilmiş
arazi parçalarının imar planlarındaki oranlar
dahilinde gerekli idari, sosyal ve teknik altyapı
alanları ile küçük imalat ve tamirat, ticaret,
eğitim ve sağlık alanları, teknoloji geliştirme
bölgeleri ile donatılıp planlı bir şekilde ve
belirli sistemler dahilinde sanayi için tahsis
edilmesiyle oluşturulan ve 4562 sayılı Kanun
hükümlerine göre işletilen mal ve hizmet üretim
bölgelerini ifade etmektedir.
Yer seçimi talebi, OSB kurmak isteyen gerçek ve
tüzel kişiler tarafından hazırlanan OSB
Bilgilendirme Raporu ile OSB Yer Seçimi Yönetmeliği
gereğince yapılacak işlemler Valilik uygun görüşü
ile birlikte Bakanlığa sunulur. Yeni bir OSB ve
ilave alan yer seçimi taleplerinin değerlendirmeye
alınabilmesi için, il genelindeki ihtisas OSB’ler
hariç, diğer OSB’lerde bulunan toplam sanayi
parsellerinin en az % 75 inde üretim veya inşaata
başlanmış olması gerekmektedir. Ayrıca aynı sektör
grubunu içeren ihtisas OSB’lerde de yukarıdaki oran
aranır. Ancak, Özel OSB’ler ile Yatırım Destek ve
Tanıtma Ajansının yatırımcı temin ettiği projelerde
bu oran aranmaz. Yer seçiminin sonuçlandırılmasına
kadar olan faaliyet, OSB kuruluşuna katılacak kurum
ve kuruluşlar tarafından Valilik kanalıyla
yürütülür. OSB’lerde yer seçimi 17/1/2008 tarihli ve
26759 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Organize
Sanayi Bölgeleri Yer Seçimi Yönetmeliğine göre
yapılır. Yer seçimi kesinleşmemiş OSB’lerin kuruluş
işlemleri yapılmaz. Yer seçiminin kesinleşmesinden
sonra, OSB sınırları dışında kalan alanların
planlanması, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı veya
ilgili idareler tarafından en geç bir yıl içinde
yapılır. Yer seçiminin Hazine veya kamu kurum ve
kuruluşlarına ait arazilerden yapılması halinde, bu
araziler, talep edilmesi ve başkaca bir sakıncası
bulunmaması durumunda, 29/1/2004 tarihli ve 5084
sayılı Kanunun 2 nci maddesinin birinci fıkrasının
(b) bendi kapsamındaki illerde OSB’lere bedelsiz
devredilebilir, diğer illerde ise 2/7/1964 tarihli
ve 492 sayılı Harçlar Kanununun 63 üncü maddesinde
yer alan harca esas değerleri üzerinden peşin veya
taksitle ödenmek üzere OSB`lere satılabilir.
OSB; kurulması öngörülen yerde varsa sanayi odası,
yoksa ticaret ve sanayi odası, o da yoksa ticaret
odasından en az biri ile talepleri halinde il özel
idaresi veya OSB’nin içinde bulunacağı il, ilçe veya
belde belediyesinin, Büyükşehirlerde büyükşehir
belediyesinin ve ihtisas OSB’lerde konuyla ilgili
mesleki kuruluş ve teşekküllerin temsilcilerince
imzalı ve Valinin olumlu görüşünü muhtevi kuruluş
protokolünün Bakanlıkça onaylanması ve sicile kaydı
ile tüzel kişilik kazanır. Özel OSB’lerin, tüzel
kişilik kazanabilmesi için; OSB’yi kuran gerçek veya
tüzel kişiler adına taşınmazın kayıtlı olduğunu
gösterir tapunun ibrazı, Tapusu ibraz edilen
taşınmazın, OSB Yer Seçimi Yönetmeliğine uygun
olduğunun ve OSB sınırının Bakanlıkça onaylanması,
şartları aranır.
(1) Kuruluş protokolü;
a) OSB’nin unvanını,
b) Adresini,
c) OSB’nin oluşumuna katılan kurum ve kuruluşların
katılma payı oranlarını ve müteşebbis heyette temsil
edilecekleri üye sayılarını,
ç) Katılma paylarının ödeme şekil ve şartlarını,
d) OSB’nin organlarında görev alan asil ve yedek
üyelerin adları ile temsil ettikleri kurum ve
kuruluşları,
e) Katılımcıların karma veya ihtisas şeklinde sektör
grupları ile Bakanlığın gerekli gördüğü hallerde,
belirlediği OSB’de yer tahsis edilecek özel ya da
tüzel kişilerin temel vasıfları ve iştigal
konularını,
f) Temsil ve ilzamla yetkilendirilmiş üyelerini,
g) Yürürlüğe giriş koşulu, imzaları ve tarihini,
ğ) Valinin olumlu görüşünü içeren Bakanlığa sunuş
dilekçesini,
h) Bakanlık onay bölümünü
ihtiva eder.
(2) Özel OSB’lerin kuruluş protokolünde, (c) ve (d)
bentlerinde belirtilen hususlara yer verilmesi
zorunlu değildir.
(3) Kuruluş protokolü; iki nüsha olarak tanzim
edilir, onaylandıktan sonra Bakanlık OSB Sicil
Defterine kaydedilerek sicil numarası verilir, bir
nüshası Bakanlıkta muhafaza edilir, diğer nüshası
OSB’ye gönderilir.
(4) Kuruluş protokolü değişikliği, mevcut ve
değişiklik taslağı şeklinde hazırlanır ve Bakanlık
izniyle yapılır.
(5) Kuruluş protokolü ilk genel kurulda ana sözleşme
olarak değiştirilir ve Bakanlık onayından sonra
yürürlüğe girer. Onaylanan ana sözleşmenin bir
nüshası OSB’ye gönderilir.
Kamu yararı kararı, OSB'nin tüzel kişilik
kazanmasını takiben müteşebbis heyetin, yer seçimi
kesinleşen alan ile bölgenin gerçekleşebilmesi için
zorunlu olan ve Bakanlığın uygun gördüğü teknik
altyapılarla ilgili alanlar için 1/5000 veya 1/2000
ölçekli mahalli kadastro müdürlüğünce onaylı
kadastral pafta ve 1/25000 ölçekli topoğrafik harita
ile birlikte başvurusu üzerine Bakanlık tarafından
verilir.Bakanlık gerekli gördüğü hallerde planlama
bütünlüğünü bozmayacak şekilde kesinleşen OSB
sınırları içindeki alanın etaplar halinde
kamulaştırılmasını isteyebilir ve bu doğrultuda kamu
yararı kararı verebilir. Kamulaştırma işlemlerinde
4/11/1983 tarihli ve 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu
hükümleri uygulanır. Kaynak: 27327 Sayılı R.G.