|
Uzlaşma Sonrası
İkinci Kez Resen Tarhiyat Mümkün Müdür?
Uzlaşma müessesesi, 1963
yılında 205 sayılı kanunun 22. maddesi ile ek
maddeler halinde 213 sayılı VUK’a dâhil edilmiştir.
Uzlaşmadan kasıt mükellefle vergi idaresi arasında
meydana gelen uyuşmazlıkların dava safhasına
varmadan taraflar arasında çözülmesidir.
213 sayılı VUK’un Ek–6. maddesinde ise mükellefle
vergi idaresi arasında uzlaşmanın sağlanması
durumunda, karşılıklı olarak imzalayacakları uzlaşma
tutanağına ait maddelerin sonuçları itibariyle kesin
olup tarafları bağlayıcı niteliktedir. Söz konusu
uzlaşma nedeniyle ne mükellef ne de vergi idaresi
uzlaşma tutanağındaki hükümlere aykırı hareket
edemeyecektir.
Diğer yandan, vergi idaresinin VUK’un 134. madde
hükmü ile ödenmesi gereken vergilerin doğruluğunu
araştırmak, tespit etmek ve ödenmemiş bir vergi
varsa ödenmesini sağlamakta görevleri arasında yer
almaktadır. Bu nedenle, vergi idaresi bu yetkiyi
aynı kanunun 135. maddesinde sayılanlar vasıtasıyla
kullanır, 138. maddenin 2. ve 3. fıkra hükümlerine
göre de her zaman ve hiçbir kanuni engelle
karşılaşmadan vergi incelemesi yapma ve yaptırma
olanağına sahiptir.
Resen vergi tarhiyatı nedeniyle mükellefin uzlaşma
hükümlerinden yararlanması, mükellefin aynı döneme
ait hesaplarının ikinci kez incelenmesini ve yapılan
inceleme neticesinde ikinci kez tarhiyat yapılmasını
engellemeyecektir.
Örnek vermek gerekirse, A işletmesinin 2009/Nisan
döneminde belgesiz emtia satışı yaptığının tespit
edilmesi nedeniyle vergi incelemesine alındığını
düşünelim. Yapılan inceleme sonucunda, mükellef
kurum hakkında 2009/Nisan Dönemi KDV Matrahı resen
takdir ve ödenmesi gereken KDV de resen tarh
edilsin. Söz konusu resen tarhiyat için mükellefle
vergi idaresinin uzlaşma hükümleri doğrultusunda
anlaştığını kabul edelim.
Diğer yandan, hakkında sahte fatura düzenlediği
vergi inceleme raporları ile sabit bir başka
şahıstan fatura alıp aynı dönemde kullanması ve
bunun vergi idaresince tespit edilmesi halinde,
2009/Nisan dönemindeki KDV beyanlarında sahte fatura
kullanımı nedeniyle, haksız KDV indirimlerinin red
edilerek ikinci kez aynı dönem ait ödenecek KDV’si
tekrar resen tarh edilecektir.
Bu durumda, A işletmesinin aynı dönem için tekrar
vergi incelemesine alınması ve ikinci kez resen
tarhiyat yapılması, önceden aynı dönem için yapılan
uzlaşma ile uzlaşma hükümleri öne sürülerek hukuka
aykırı bir işlemin yapıldığı iddia edilemez.
Söz konusu durum ile ilgili olarak her ne kadar
vergi incelemesine dayanak yapılan hukuki neden
VUK’un 30. maddesindeki “ihticaca salih olmama”
durumu olsa bile, resen tarhiyatın sebepleri
birbirinden farklı olması nedeniyle yapılan ikinci
tarhiyatla, önceden yapılan Uzlaşma hükümlerine
aykırı hareket edilmiş olunmaz. Yani vergi idaresi
ilk yapılan resen tarhiyat nedeniyle mükellefle
yaptığı uzlaşma hükümleri dışına çıkmış
sayılmayacaktır.
Yukarıda açıklanan örnekle ilgili olarak Danıştay
Vergi Dava Dairelerinin 13.06.2003 tarihli ve Karar
No.2003/333, Esas No. 2002/592 sayılı kararında da
aynı döneme ilişkin olsa dahi, uzlaşmaya varılan
verginin dayandığı hukuki nedenlerden başka bir
nedenin ortaya çıkması halinde, vergi idaresinin
yeni bir tarhiyat yapabilme olanağına sahip olduğu
açıkça belirtilmiştir.
Ramazan AKTAŞ
Vergi Denetmeni
ramazan.aktas@vergianaliz.net
20.04.2009
www.muhsebenet.net
-Limited Şirketlerde pay devri ile
ihtilaflı amme alacağında son durum
(13.04.2009)
-Serbest
meslek erbabı ve banka hesap hareketleri
(23.03.2009)
-Değer
artış kazançları ve vergilendirme
(16.03.2009)
-Diğer
makaleleri için tıklayınız
|
