Bu Kanuna göre
kullanılan veya bu Kanunun Maliye ve Gümrük
Bakanlığına verdiği yetkiye dayanılarak,
kullanma mecburiyeti getirilen belgelerin,
öngörülen zorunlu bilgileri taşımaması
halinde bu belgeler vergi kanunları
bakımından hiç düzenlenmemiş sayılır.
Yine vergi usul kanunun 228.
maddesine göre;
Aşağıdaki giderler için ispat edici kağıt
aranmaz:
1. Örf ve teamüle göre bir vesikaya istinat
ettirilmesi mutat olmayan müteferrik
giderler;
2. Vesikanın teminine imkan olmayan
giderler;
3. Vergi kanunlarına göre götürü olarak
tespit edilen giderler.
(İşin genişliğine ve mahiyetine uygun
bulunması şarttır.)
Bunlar dışında yer alan ve
üçüncü şahıslarla olan işlemlerde
kayıtların tevsiki zorunludur. Söz konusu
kayıtlar ;
1. Faturalar
2. Fatura yerine geçen
vesikalar;
a) Perakende satış vesikaları
b) Gider pusulası
c) Müstahsil makbuzu
3. Serbest meslek makbuzu
4. Ücret bordrosu ve bordro
yerine geçen vesikalar.).
5. Diğer evrak ve vesikalar,
a) Taşıma irsaliyeleri, yolcu
listeleri
b) Muhabere evrakı
c) Diğerleri
V.U.K.'nun 232.
maddesine göre; «Birinci ve ikinci sınıf
tüccarlar ile defter tutmak mecburiyetinde
olan çiftçiler:
1. Birinci ve ikinci sınıf
tüccarlara;
2. Serbest meslek erbabına;
3. Kazançları götürü usulde
tespit olunan tüccarlara;
4. Defter tutmak
mecburiyetinde olan çiftçilere;
5. Vergiden muaf esnafa.
Sattıkları emtia veya
yaptıkları işler için fatura vermek ve
bunlarda fatura istemek ve almak zorundadır.
Yine Vergi usul kanunun 233. maddesine
göre Birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, kazancı
basit usulde tespit edilenlerle defter tutmak
mecburiyetinde olan çiftçilerin fatura vermek
mecburiyetinde olmadıkları satışları ve
yaptıkları işlerin bedelleri aşağıdaki
vesikalardan herhangi biri ile tevsik olunur.
1.
Perakende satış fişleri;
2.
Makineli kasaların kayıt ruloları;
3.
Giriş ve yolcu taşıma biletleri.
Perakende satış fişi; makineli kasaların kayıt
ruloları ve biletlerde, işletme veya mükellefin
adı, düzenlenme tarihi ve alınan paranın miktarı
gösterilir.
Perakende satış fişi ile giriş ve yolcu taşıma
biletleri seri ve sıra numarası dahilinde
teselsül ettirilir. Bu fiş ve biletler kopyalı
iki nüsha olarak tanzim edilir ve bir nüshası
müşteriye verilir. Makineli kasa kullanıp da
müşteriye fiş (makineli kasanın önceki fıkrada
belirtilen malumatı ihtiva eden fişi)
verilmemesi halinde, perakende satış fişi
tanzimi ve müşteriye verilmesi mecburidir.
Vergi usul kanunun 204 seri nolu genel
tebliğine göre ;
Mükelleflerin ticari faaliyetlerine ilişkin
olarak; işyerlerinde kullanılmak ve tüketilmek
amacıyla satın aldıkları (Kırtasiye, büro ve
temizlik malzemeleri gibi) ve bedeli fatura
düzenleme mecburiyetini belirleyen Kanuni haddi
aşmayan diğer bir anlatımla perakende satış fişi
(veya yazar kasa fişi) düzenleme sınırları
içinde kalan mal ve hizmet bedelleri için
düzenlenen perakende satış veya yazar kasa
fişlerinin gider belgesi olarak kabul
edilmektedir.İşletmenin tüketimi dışında satışa
konu olacak mal ve hizmetlerin alımlarında ise
bedeli ne olursa olsun fatura düzenlenmesi
defterlere faturalara dayanılarak kayıt
yapılması gerekmektedir.
Katma değer vergisi açısından ise;
1990/4
Sayılı KDV iç Genelgesinin konuya ilişkin
bölümü şöyledir:
Gider belgesi olarak kabul edilen perakende
satış veya yazar kasa fişlerinde ayrıca
gösterilen katma değer vergisi de, bu belgelerin
kanuni defterlere de kaydedilmesi şartıyla,
genel hükümler çerçevesinde indirim konusu
yapılacaktır."
KDV indirimi konusunda şu hususlar göz önün de
tutulmalıdır:
• Perakende satışlarda, belge üzerinde KDV'nin
ayrıca gösterilmesi mecburiyeti yoktur. Bir
satışın perakende satış sayılabilmesi için;
malın alıcı tarafından aynen veya işlendikten
sonra tekrar satışa arz edilmemesi, tüketilmesi
veya sarf malzemesi olarak kullanılması ve
satın alan kişilerin normal ihtiyacından fazla
olmaması gerekir Perakende satış tarifi böyle
olunca, firmaların PSV ile gider kaydına konu
edebilecekleri alımları da bu tarif kapsamına
girmektedir. Buradan çıkan sonuç, gider kaydına
müsnet olabilecek PSV de KDV ayrıca
gösterilmemiş olsa dahi iç yüzde hesabı ile
bulunup indirilmesinin mümkün olduğu
şeklindedir.. Gerek gider kaydında sorun
çıkmaması, gerekse KDV indirim hakkının
kullanılabilmesi bakımından PSV ve alınan mal
cinsinin yahut yaptırılan işin mahiyetinin
yazdırmasında ve KDV tutarının ayrıca
belirttirilmesinde yarar vardır.KDV'sinin
ayrıca gösterilmesine gerek bulunmayan
(akaryakıt gibi) mallarda KDV tutan iç yüzde
hesabıyla bulunup indirilir.
SMMM ÖNDER ÖZSOY
info@onderozsoy.com
www.muhasebenet.net
Diğer makaleleri
-Gider pusulası ve vergi tevkifatı |