| |
| |
|
GİDER
PUSULASI VE VERGİ TEVKİFATI |
|
| |
|
| 213
sayılı Vergi Usul Kanununun 234 üncü
maddesinin üçüncü fıkrasında, "Gider
pusulası, işin mahiyeti, emtianın cins
ve nev'i ile miktar ve bedelini ve iş
ücretini ve işi yaptıran ile yapanın
veya emtiayı satın alan ve satanın
adlarıyla soyadlarını (Tüzel kişilerde
ünvanlarını) ve adreslerini ve tarihi
ihtiva eder ve iki nüsha olarak tanzim
ve bir nüshası işi yapana veya satana
tevdi olunur." hükmü yer almaktadır.
|
 |
|
|
| |
|
Aynı Kanunun 227
nci maddesinin dördüncü fıkrasında da, "Maliye
Bakanlığı, düzenlenmesi mecburi olan belgelerde
bulunması zorunlu bilgileri belirlemeye ve bu
belgelerden uygun gördüklerine, düzenlenme
saatinin yazılması mecburiyeti getirmeye
yetkilidir." hükmü bulunmakta olup, Gider
pusulası vergiden muaf esnafa tarafından
verilmiş fatura hükmündedir
Gider pusulası gerektiren durumlar
1 - Gider pusulalarında, işin mahiyeti, cinsi,
adedi, fiyatı, tutarı, toplamı, tevkif edilen
vergi oranı ve net tutarı; işi yaptıran ile
yapanın veya emtiayı satın alan ile satanın
adlarıyla soyadları (Tüzel kişilerde ünvanları)
adresleri, varsa vergi dairesi ve hesap
numarası, seri ve müteselsil sıra numarası ve
düzenleme tarihine ilişkin bilgilere yer
verilecektir.
2 - Gider pusulası, mükellefler tarafından
anlaşmalı matbaalara bastırılacak veya notere
tasdik ettirilecektir. Gider pusulasının
anlaşmalı matbaalarda bastırılması ve
kullanılmasında "Vergi Usul Kanunu uyarınca
Vergi Mükellefleri Tarafından Kullanılan
Belgelerin Basım ve Dağıtımı Hakkında
Yönetmelik" hükümlerine uyulacaktır.
3 - Gider pusulası en az iki örnek olarak
düzenlenecektir. En az iki örnek düzenlenmeyen
ve yukarıda bilgileri eksik olan gider pusulası
hiç düzenlenmemiş sayılacaktır.
4 - Düzenlenen gider pusulalarının ilk örneği
işi yapana veya malı satana verilecek, ikinci
örneği ise düzenleyen tarafından saklanacaktır.
Gider Pusulaları Karşılığında Yapılan
ödemelerde vergi kesintisi;
Esnaf muaflığından yararlananlara mal ve hizmet
alımları karşılığında yapılan ödemelerden;
1-Havlu,çarşaf,çorap,halı,kilim,dokuma
mamulleri,örgü dantel,her nevi nakış işleri ve
her nevi turistik eşya
hasır,sepet,paspas,fırça,yapma çiçek ve benzeri
emtia bedelleri veya bu emtianın imalinden
ödenen hizmet bedelleri üzerinden %2
2-Hurda mal alımları için %2
3-Diğer mal alımları için %5 diğer hizmet
alımları için%10 dur.
Gelir vergisi kanunu 1. maddesine göre Gerçek
kişilerin gelirleri gelir vergisine tâbidir.
Gelir bir gerçek kişinin bir takvim yılı içinde
elde ettiği kazanç ve iratların safi
tutarıdır.Denilmekte olup;
Yine Gelir vergisi kanun 9. maddesine göre
kimlerin gelir vergisinden muaf oldukları şöyle
sıralanmaktadır.
1. Motorlu nakil vasıtaları kullanmamak şartı
ile gezici olarak veya bir iş yeri açmaksızın
perakende ticaret ile iştigal edenler (Giyim
eşyalarıyla zati ve süs eşyaları, değeri yüksek
olan ev eşyaları ile pazar takibi suretiyle
gıda, bakkaliye ve temizlik maddelerini ve sabit
iş yerlerinin önünde sergi açmak suretiyle o iş
yerlerinde satışı yapılan aynı neviden malları
satanlar hariç)
2. musluk tamircisi, çilingir, ayakkabı
tamircisi, kundura boyacısı, berber, nalbant,
fotoğrafçı, odun ve kömür kırıcısı, çamaşır
yıkayıcısı ve hamallar gibi küçük sanat erbabı;
3. Köylerde gezici olarak her türlü sanat işleri
ile uğraşanlar ile aynı yerlerde aynı işleri bir
iş yeri açmak suretiyle yapanlardan 47'nci
maddede yazılı şartları haiz bulunanlar (51'inci
madde şümulüne girenler bu muafiyetten
faydalanamazlar); Yani basit usule tabi şartları
taşıyan ve yaptıkları iş dolayısı ile basit
usulden faydalanamayacak olanlar esnaf
muaflığından faydalanamazlar.
4. Nehir, göl ve denizlerde ve su geçitlerinde
toplamı 50 rüsum tonilatoya (50 rüsum tonilato
dahil) kadar makinesiz veya motorsuz nakil
vasıtaları işletenler; hayvanla veya bir adet
hayvan arabası ile nakliyecilik yapanlar (Bu
bentte yazılı ölçüler, birlikte yaşayan eşlerle
velayet altındaki çocuklar hakkında veya
ortaklık halindeki işletmelerde, bu kimselerin
veya ortaklığın işlettiği vasıtalar toplu olarak
nazara alınmak suretiyle tespit edilir);
5. Ziraat işlerinde kullandıkları hayvan, hayvan
arabası, motor, traktör gibi vasıtalar veya
sandallarla nakliyeciliği mutat hale
getirmeksizin ara sıra ücret karşılığında eşya
ve insan taşıyan çiftçiler;
6. Evlerde kullanılan dikiş, nakış, mutfak
robotu, ütü ve benzeri makine ve aletler hariç
olmak üzere, muharrik kuvvet kullanmamak ve
dışarıdan işçi almamak şartıyla; oturdukları
evlerde imal ettikleri havlu, örtü, çarşaf,
çorap, halı, kilim, dokuma mamülleri, kırpıntı
deriden üretilen mamüller, örgü, dantel, her
nevi nakış işleri ve turistik eşya, hasır,
sepet, süpürge, paspas, fırça, yapma çiçek, pul,
payet, boncuk işleme, tığ örgü işleri, ip ve
urganları, tarhana, erişte, mantı gibi ürünleri
işyeri açmaksızın satanlar. Bu ürünlerin, pazar
takibi suretiyle satılması ile ticarî, ziraî
veya meslekî faaliyetleri dolayısıyla gelir ve
kurumlar vergisi mükellefi olanların
düzenledikleri hariç olmak üzere; düzenlenen
kermes, festival, panayır ile kamu kurum ve
kuruluşlarınca geçici olarak belirlenen yerlerde
satılması muaflıktan faydalanmaya engel
değildir.
7. Ticari işletmelere ait atıkları mutat olarak
veya belli aralıklarla satın alanlar hariç olmak
üzere, bir işyeri açmaksızın kendi nam ve
hesabına münhasıran kapı kapı dolaşmak suretiyle
her türlü hurda maddeyi toplayarak veya satın
alarak bu malların ticaretini yapanlara veya
tekrar işleyenlere satanlar;
Ticarî, ziraî veya meslekî kazancı dolayısı ile
gerçek usûlde Gelir Vergisine tâbi olanlar ile
yukarıda sayılan işleri Gelir ve Kurumlar
Vergisi mükelleflerine bağlılık arz edecek
şekilde yapanlar esnaf muaflığından
faydalanamazlar.
Bir işyeri açmaksızın münhasıran gezici olarak;
milli piyango bileti satanlar ile 4077 sayılı
Tüketicinin Korunması Hakkında Kanuna göre
gerçek ve tüzel kişilerin mallarını iş akdi ile
bağlı olmaksızın bunlar adına kapı kapı dolaşmak
suretiyle tüketiciye satanlar yukarıdaki
şartlarla sınırlı olmaksızın gelir vergisinden
muaftır
Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin 13
numaralı bendinde, 4108 sayılı Kanunla yapılan
değişiklikle "diğer kişilerden" satın alınan mal
ve hizmet için yapılan ödemeler vergi
tevkifat’ının kapsamı dışına çıkartıldığından
esnaf muaflığı kapsamı dışında kalan diğer
kişilere yapılan ödemeler üzerinden tevkifat
yapılmayacaktır. Mükelleflerin Vergi
mükellefiyeti olmayan (nihai tüketici) kişiden
alınan binek otomobil ve altın için gider
pusulası düzenlenmesi yeterli olup;herhangi bir
vergi tevkifatı yapılmayacaktır.Tabi ikinci el
araç alımında noter satış sözleşmesinin
eklenmesi gerekmektedir.
SMMM ÖNDER ÖZSOY
info@onderozsoy.com
www.muhasebenet.net
|
|
|
|
