|
KAPANIŞ TASDİKİ TİCARİ
DEFTERLERİN LEHE DELİL OLMASINA YETERLİ MİDİR?
I-GİRİŞ
Pek çok meslektaşımız açılış tasdiki ve ara tasdikleri
yapmalarına rağmen kapanış tasdiki konusunda yeterli
hassasiyeti göstermediğini görüyoruz. Uygulamada
V.U.Kanunlarına o kadar hassasiyet gösteriyoruz ki
mükellefler vergi cezasına muhatap olmasınlar derken
ticari ihtilaflarını göz ardı ediyoruz.
Vergi kanunlarında hiçbir anlam ifade etmeyen ‘Kapanış
Tasdiki’ kavramını adeta hiçe sayarak mükelleflerin
mahkemelerde ticari defterlerin lehe delil olmasını bu
sebepten dolayı engellemiş oluyoruz.
II-TÜRK TİCARET KANUNUNDA TİCARİ
DEFTERLER VE KAPANIŞ TASDİKLERİ
T.T.Kanunu Beşinci fasıl ‘Ticari Defterler’ konusunu ele
almaktadır. T.T.K 66.maddesi gereği tacirlerin tutması
gereken defterlerden bahsetmiş.Bu defterler şunlardır;
1-Tacir hükmi şahıs ise yevmiye defteri , defteri kebir ,
envanter defteri ve karar defteridir.
2-Tacir hakiki şahıs ise yevmiye defteri , defteri kebir
ve envanter defteri veya işletmesinin mahiyeti ve önemine
göre sadece işletme defteri.
T.T.Kanununa göre tacirlerin tutacağı defterler yukarıdaki
iki maddeden mevcut olan beş adet defterdir.Bunları
sırasıyla incelersek;
T.T.K. madde 70 yevmiye defterini açıklamaktadır.Bizi
ilgilendiren konu olan kapanış tasdiki ise en son
paragrafta açıklanmış olup aynen aşağıdaki gibidir;
‘Yevmiye defteri yeni senenin en geç Ocak ayı sonuna kadar
notere ibraz edilip son kaydın altına noterce(görülmüştür)
sözü yazılarak mühür ve imza ile tasdik ettirilmek
şarttır.’
T.T.K. madde 71 defteri kebiri konu etmektedir. Kanunda
defteri kebir için kapanış tasdik zorunluluğu konusunda
kanun koyucu herhangi bir şey yazmamıştır.Yargıtay’ın
vermiş olduğu bir karar da yevmiye defterindeki kayıtları
aynen defteri kebire aktardığından bilgide bir değişiklik
olmadığı var olan bilginin tasnifli olarak aktarıldığı bir
defter olduğundan (madde 71 de açıklandığı gibi) yevmiye
defterinin kapanış tasdikinin yeterli olduğuna kanaat
getirilmiştir.
T.T.K. madde 72 envanter defteri hakkında bilgi
vermektedir.İlgili maddeye göre;
İş yılı altı aydan az,on iki aydan çok olamaz.Kanun aksine
hüküm olmadıkça , iş yılı sonu için çıkarılacak envanter
ve bilançoların gelecek iş yılının ilk üç ayı içinde
tamamlanmış olması lazımdır.
Bu paragrafta bize envanter sonuç işleminin biten yılı
takip eden yılın üçüncü ayının son günü(Mart ayının son iş
günü) bitirilmiş ve kanunun 70 maddesi gereğince noterce
kapanış tasdikinin yapılmış olması gerektiğini
söylemektedir.
Karar defteri ve işletme defterinde ise kapanış tasdiki
aranmaz.
III-KAPANIŞ TADİKİ TİCARİ
DEFTERLERİN LEHE DELİL OLMASINA YETERLİ MİDİR ?
Ticari defterlerin lehe delil olabilmesi için kanunun
gösterdiği olmazsa olmazları yerine getirmek
zorundayız.Tasdike konu olsun olmasın T.T.Kanun
hükümlerine göre ‘Ticari Defterlerin İspat Kuvveti’
başlığı altında yazdığı gibi ;
Tasdike tabi olmayan defterler ancak 69.madde gereğince
tasdike tabi olup da tasdik edilmiş olan ilgili
defterlerle birlikte delil olarak kabul olunur.
Bir tacirin tuttuğu bütün defterler(tasdike tabi olsun
olmasın)birbirini teyid etmesi şarttır: aksi takdirde
defterler delil olmaktan çıkar
Yukarıda T.T.Kanununda Ticari Defterlerin neler olduğunu
ve bunlardan hangilerinin kapanış tasdikine tabi
olduklarını açıklamaya çalıştık.Yazının da başlığı da olan
sorunun cevabına gelirsek.T.T.Kanunu 69 maddesi bu
sorumuza cevap veriyor.Şöyle ki;
Her tacir ,tutmaya mecbur olduğu diğer defterlerle tutmak
istediği defterlerin her birinin nev’i ve mahiyetleriyle
sayfa sayılarını gösteren iki nüsha beyannameyi bu
defterleri kullanmaya başlamadan önce sicil memuruna
vermeye mecburdur.Memur bunlardan birini tasdik ederek
tacire geri verir .Bu mükellefiyeti hiç veya kanuna uygun
şekilde yerine getirmeyen tacirin bu gibi defterleri
lehine delil olamaz.
IV-SONUÇ
Ticari defterler sadece raporlama için
kullanılmamaktadır.Hiç beklenmedik bir ihtilafta lehimize
olduğu kadar aleyhimize de delil olabileceğini düşünerek
yukarıda anlatmaya çalıştığımız hususlara dikkat ederek
defterlerimizi tutmalıyız .Sadece kapanış tasdiki yapmanın
defterlerin lehe delil olması için yeterli olmadığını
gördünüz.Türk Ticaret Kanunu ‘Beşinci Fasıl’ da ticari
defterler için olmazsa olmazlarını göz ardı etmeden
gerekli çalışmalarımızı yapmalıyız.
Ek
--
Ticaret Sicil Memurluğuna verilecek beyanname örneği
İSTANBUL TİCARET SİCİL MEMURLUĞU
Konu :Tasdiki zorunlu defterlere ait beyanname
Sicil No :Beyanname verecek firma Ticaret Odası sicil no
Türk Ticaret Kanununun 69.maddesi gereğince 2007 yılına
ait tasdik ettireceğimiz defterler ve sayfa adetini
gösterir beyannamemizin kabulünü arz ederiz
Saygılarımızla
DEFTERİN NEVİ SAYFA ADETİ
----------------------- ---------------------
|
