|
Yurt
dışında ev kadını olarak bulunan Türk vatandaşlarına
emeklilik hakkı
Ev hanımı olarak
yurt dışında yaşayan vatandaşlarımız çalışmadığı bu
süreleri borçlanma hakkına sahipler.
Borçlanma
taleplerinin nasıl yapılacağı ve hangi miktarların
ödeneceğine ilişkin bilgileri aşağıda sırasıyla
açıklayacağız. Ancak, makalemizin dayanağını oluşturan
kanunları hatırlatmakta fayda var.
Yurt dışı borçlanma
şartlarını sıralayan “08/05/1985 tarihli ve 3201
sayılı
Yurtdışında Çalışan
Türk Vatandaşlarının Yurtdışında Geçen Sürelerinin
Sosyal Güvenlikleri Bakımından Değerlendirilmesi
Hakkında Kanun", 22/05/1985 tarihli
Resmi Gazete'de yayımlanarak aynı tarih itibari ile
yürürlüğe girmiştir.
Yurt dışında
geçen hangi süreler borçlanılmaktadır ?
Yurtdışında geçen
sigortalılık süreleri, bu süreler arasında veya sonunda
her birinde bir yıla kadar olan işsizlik süreleri ile ev
kadını olarak geçen süreler borçlanılabilmektedir.
Ev kadınları,
belgelemek koşulu ile yurt dışında geçen sürelerinin
dilerlerse tamamını borçlanabilirler. Ev kadınlarının
borçlanma taleplerinde medeni haline bakılmamaktadır,
ancak 18 yaşından sonra yurt dışında geçen süreler
borçlanılabilir. Yine, borçlanma yapabilmek için türk
vatandaşlığını kaybetmemiş olmak gerekir. Çifte
vatandaşlığı olan ev kadınları borçlanma talebi
yapabilmektedirler.
Borçlanma talebinde
bulunmak için Türkiye’ye kesin dönüş şartı
bulunmamaktadır.
Ev
kadını olarak geçen sürelerin borçlanmasında, hangi
belgeler talep edilmektedir. ?
Borçlanma işlemi
yapabilmek için yazılı talepte bulunmak şarttır.
Ev kadını olarak geçen süreler, ev kadınlarının
yurtdışında oturduklarına dair alacakları ikamet
belgesinin;
-Türkiye'de yeminli
tercüme bürolarınca veya yurtdışında bulunan Türk
temsilciliklerince akredite edilmiş tercümanlarca
yapılmış ve ilgili temsilcilikçe onaylanmış
tercümesinden,
-
Çalışma ve sosyal güvenlik müşavirlik veya ataşeliğinin
bulunduğu Türk temsilciliklerince ikamet belgesine
istinaden düzenlenecek belgeden,
-
Yukarıdaki belirtilen ikamet belgesi temin edilemiyorsa
yurtdışına çıkış ve yurda giriş tarihlerinin, fotoğraf
ve künye bilgilerinin bulunduğu pasaport sayfalarının
fotokopisi yada emniyet müdürlüklerinden alacakları
yurda giriş-çıkış çizelgesinden,
biri ile belgelenmesi gerekir.
Borçlanma talepleri hangi kuruma yapılmalı ?
Yurt dışında ev kadını olarak geçen sürelerin
borçlandırılmasında Türkiye'de son defa;
- Sosyal Güvenlik Kurumuna tabi çalışması olanların, bu
Kuruma,
- 506 sayılı Kanunun geçici 20'nci maddesine tabi
sandıklardan birine tabi çalışması olanların, ilgili
sandığa,
başvurmaları gerekir.
-Türkiye'de herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna tabi
çalışması bulunmayanların borçlanma işlemleri, Sosyal
Güvenlik Kurumunca sonuçlandırıldığından bu
durumdakilerin borçlanma talepleri de bu Kuruma
yapılmalıdır.
Borçlanılan
süreler 5510 sayılı kanuna göre hangi kapsamda
değerlendiriliyor ?
Türkiye'de
sigortalılığı olanlar, talep tarihindeki en son
sigortalılık haline göre, sigortalılığı yoksa 5510
sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b)
bendi (BağKur) kapsamında değerlendirilmektedir.
Ödenecek prim
tutarları nasıl belirleniyor ?
5510 sayılı kanunun
82. Maddesinde belirlenen asgari ücretin alt sınırının %
32 ‘si oranında prim kesilmektedir. Borçlananın talep
etmesi halinde bu tutar 6,5 katına kadar artırılabilir.
Tahakkuk ettirilen
prim borcunun tebliğ edildiği tarihten itibaren 3 ay
içinde ödenmesi gerekmektedir.
Borçlanma
sonrasında sigorta başlangıç tarihi ne şekilde
belirleniyor ?
- Türkiye'deki
sigortalılığın başlangıç tarihinden önceki süreler
borçlanılmış ise sigortalılığın başlangıç tarihi,
borçlanılan gün sayısı kadar geriye götürülür.
- Türkiye'de sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi hizmeti
bulunmayanların sigortalılıklarının başlangıç tarihi,
borçların tamamen ödendiği tarihten, sigortalı ölmüş ise
ölüm tarihinden, borçlanılan gün sayısı kadar geriye
götürülmek suretiyle tespit edilir.
- Birden fazla yurtdışı hizmet borçlanması yapılması
durumunda da sigortalılık süresi başlangıcı, borcun en
son ödendiği tarihten, borçlanılan toplam gün sayısı
kadar geriye götürülerek belirlenir.
3201 Sayılı Kanuna
Göre Aylık Talebinde Bulunanlara Mahsus Belgeye
www.sgk.gov.tr
adresinden ulaşabilirsiniz.
Yeni konularla görüşmek üzere,
Kamil ÖZYANIZ
SMMM Staja Başlama Sınavı hazırlık Kitabı
Yazarı
kamil@kamilozyaniz.com
Kaynak :
3201 sayılı
Yurtdışında Çalışan Türk Vatandaşlarının
Yurtdışında Geçen Sürelerinin Sosyal Güvenlikleri
Bakımından Değerlendirilmesi Hakkında Kanun
5510 Sayılı SSGSS Kanunu
5754 sayılı
Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık
Sigortası Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde
Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun
-Diğer makaleleri
-Personele nakit olarak verilen yemek
bedelleri gelir vergisi tevkifatına tabi tutulmalı mıdır?
-Kar Zarar Ortaklığı Muhasebe Kayıtları
-Cari
hesaba mahsuben kredi kartı ile yapılan tahsilatlar KDV
beyannamesi ile beyan edilmeli
-Elektronik ortamda verilmeyen
beyannamelere ilişkin özel usulsüzlük cezalarında önemli indirim
-İstirahatli olan işçilerinizi 5 gün içinde
SGK’na elektronik ortamda bildirmeniz gerekiyor
|
