STOKLAR-2
Sevgili
Arkadaşlar ilk dersimizde Fazlalık ve noksanlıkların
sadece kasa hesabıyla ilgili olmadığından
bahsetmiştim,sayım sonucunda işletmenin kesin mal
miktarları olması gerekenden fazla veya eksik
çıkabilir,işte bu durumda yine 197 ve 397 hesapları
kullanmamız gerekecektir.burada yine kasa hesabında olduğu
gibi işlemleri kısaca görelim.
153-06 TİCARİ
MALLAR (sayım fazlalıkları); Sayım sonucu gerçek durumu
gösteren mal miktarı olması gerekenden daha FAZLA ise
sayım fazlalığı ortaya çıkmıştır,bu durumda işletme
fazlalığın nedenini buluncaya kadar geçici bir hesapta
durumu izleyecektir.Formülümüzü tekrar hatırlayalım.
Fiili Ticari
mallar>kayıtlı ticari mallar ise 397-Sayım ve tesellüm
fazlalıkları hesabına aktarılacaktır.Dikkat buradaki Fiili
ticari mallardan kasıt işletmedeki malların tek tek
sayılıp gerçek miktarının belirlenmesidir.Diyelim ki bu
miktar 300 adet olsun.Kayıtlı ticari mallardan kasıt ise
deftere kaydettiğimiz miktarı gösterir , buda 295 aded
olsun ve birim fiyatının da 500 ytl olduğunu varsayalım.
(F) iili
Ticari mallar......... 300*500=150,000
(K) ayıtlı
ticari mallar....... 295*500=147,500
---------------------------------------------------------------
397-say.ve
tes.faz........................ 2,500 ytl sayım sonucu
ortaya çıkan ticari mal,kaydettiğimiz ticari mallardan
2,500 ytl fazladır.sınav soru çözme yaklaşımlı daha
pratik bir yaklaşımla aklımızda kalması açısından şöyle de
diyebiliriz. F,K dan büyük ise(+) 397-sayım ve tesellüm
fazlalıkları hesabı Alacaklandırılacak.Fiili ile Kayıtlı
kelimelerini karıştırmamak için örneğin (F) İ( K)RET(
Fikret)kelimesini kullanabiliriz.F>K Dikkat ederseniz F
her zaman K dan önce gelir,burada birbirinden çıkarırken
Fiili her zaman Kayıtlının üzerinde olduğunu unutmayınız.
Not,arkadaşlar lütfen bu pratik çözüm yolunu kasa
işleminde kullanınız.
-----------------------------------/------------------------------
153-Ticari
mallar 2500
397-Sayım va tesellüm fazlalıkları 2500
------------------------------------------------------------------
Sayım sonucu
tespit edilen 2500 ytl lik mal işletmenin karıdır.Eğer
nedeni bulunamaz ise Dönem sonunda 679 hesabın alacağına
gönderilir.(bknz ilk dersimize).Sayım fazlalıkları stok
hesaplarına ve stmm hesaplarına devredilerek kapatılması
da mümkündür.
153.07-TİCARİ
MALLAR(sayım noksanlıkları):Yukarıdaki işlem de (-)
çıkması durumunda ,yani F<K ise 197-Sayım ve tesellüm
noksanlıkları hesabı borçlandırılacak.
F= 2.500
K= 2,600
--------------------------
-100
ytl lik noksanlık sözkonusudur.
----------------------------------------/------------------------------
197-Sayım ve
tes.noksanlıkları 100
153-Ticari mallar 100
------------------------------------------------------------------------
Nedeni
bulunamadığında dönem sonunda 689 hesabın borcuna
gönderilmeli ancak KKEG olarak.
153.08-TİCARİ
MALLAR(Değeri düşen mallar): Yangın ,deprem ,su basması
yada bozulma ,kırılma,çürüme,çatlama,paslanma hallerde
Ticari malların değeri düşebilir ve emsal bedeli ile
değerlemeye tabi tutulmalıdır.Bu durumda değeri düşen
mallar 153-Ticari mallar hesabından çıkarılarak 157-Diğer
stoklar hesabına aktarılmalıdır.Buradaki kıstas Ticari
malın satış bedelinde %10 ve daha fazla bir düşüklük
göstermesi aranır.
Örnek;
Maliyet değeri 200 ytl olan bir malın maliyetine göre
satış bedelinde %10 dan fazla bir azalma olduğu tespit
edilmiş olsun,söz konusu mal için % 30 oranında karşılık
ayrılması uygun bulunmuş ve 150 ytl ye satılmış olsun.
---------------------------------/--------------------------------------
157-Diğer
stoklar 200
153-Ticari mallar 200
---------------------------------------------------------------------------
normal
stoklardan çıkarılma kaydı
---------------------------------/----------------------------------------
654-Karşılık
giderleri 60
158-Değer düş.karş.(-) 60
--------------------------------------------------------------------------
karşılık
ayrılması
---------------------------------/----------------------------------------
100-kasa 165
600-Y.içi sat. 150
391-Hes.kdv
15
--------------------------------------------------------------------------
satış kaydı
------------------------------------/---------------------------------------
158-Stok
değ.düş.kar.(-) 60
644-Konusu kal. kar. 60
----------------------------------------------------------------------------
giderin yok
edilmesi
---------------------------------------/------------------------------------
621-stmm
200
157-Diğer stok. 200
----------------------------------------------------------------------------
not:lütfen bu
karşılıkları 12'li guruptaki kayıtlarla karıştırmayın
çünkü bu karşılıklar Ticari mallarla ilgilidir.
SİGORTA
TAZMİNATI: Sigortalı malın hasar görmesi durumunda alınan
sigorta tazminatları ile mal arasındaki fark gelir
yazılır.
örnek:Hasara
uğrayan maldaki değer kaybı 1000 ytl dir.Sigorta şirketi
bu hasara karşılık işletme lehine 1,300 ytl tahakkuk
ettirmiştir.
-------------------------------/--------------------------------------
136-Diğer
çeşitli Alacaklar 1300
153-Ticari mallar 1000
679-D.ol.dışı g/k 300
-----------------------------------------------------------------------
eğer 900 ytl
tahakkuk etseydi bu defa 100 ytl 689 d.ol.dışı g/z hesabı
borçlanacaktı.
VADE FARKLAR:
İşletmelerin vadeli mal alışları da olacaktır ,bu durumda
vade farkları satıcılar tarafından hesaplanarak malın
maliyetine eklenecektir.(Dikkat)Ancak vadesinde ödenmeyen
borçlar için hesaplanan vade farkları 780- Finansman
gideri olarak dikkate alınmalıdır.
örnek:
İşletme 100 ytl lik malı 50 ytl vade farkıyla 150 ytl ye
almıştır.
-----------------------------------/----------------------------
153-Ticari
mallar 150
191-İndirilecek kdv 15
320-Satıcılar 165
-------------------------------------------------------------------
Örnek:
Zamanda ödenmeyen 165 ytl için 20 ytl faiz tahakkuk
etmiştir.
------------------------------/---------------------------------------
780-Finansman
gid. 20
191-İnd.kdv
2
320-Satıcılar 22
----------------------------------------------------------------------
FAİZ VE KUR
FARKLAR:İşletme mal ithal edebilir ancak stoklara girene
kadar geçen süredeki kur farkları malın maliyetine
aktarılmalıdır.
|