Sevgili arkadaşlar size bu
dersimizde Sürekli, devamlı yada Aralıksız envanter
yönteminden bahsedeceğim,ancak bir konuyu hatırlatmadan da
geçemeyeceğim, bana gelen mail'lerden bazı arkadaşlar
sadece benim anlattığım derslerle yetindiklerini ifade
etmektedirler,bu yanlış bir düşüncedir,çünkü ben burada
sadece staja başlama öğrencilerine hitap etmiyorum benim
anlatımım staja başlama, SMM yeterlilik ve ABC sınavına
hazırlanan öğrencilere yönelik olmasıdır ve sınav tarihine
kadar konuları bitirmeye çalışacağım ancak sizlerinde
yapması gereken diğer kaynaklarla çalışmanızı sürdürmeniz
ve yardımcı kaynak olarak ta benim derslerimi takip
etmenizi tavsiye ediyorum.
Sevgili arkadaşlar Devamlı
envanter yönteminde Ticari mallar hesabının borç bakiyesi
sayım sonucuna eşittir yani dönem sonu stoka denktir.Tek
ayrıntı fire ve çalınma gibi durumlardır.Ayrıca
hatırlarsanız aralıklı envanter yönteminde dönem sonunda 1
defa yapılan stmm kaydı ,Devamlı envanter yönteminde her
satıştan sonra yapılacaktır.
örnek. işletme 150 ytl ye Ticari
mal almış ve bu malı kdv hariç 200 ytl ye satmıştır.
------------------------------/-----------------------
153-Ticari mallar 150
191-İnd. kdv 15
320-Satıcılar 165
------------------------------------------------------
Mal alış kaydı
---------------------------/---------------------------
120-Alıcılar 220
600-Y.i.sat. 200
391-Hes.kdv 20
------------------------------------------------------
Mal satış kaydı
--------------------------/----------------------------
621-stmm 150
153-Tic.mall 150
-------------------------------------------------------
stmm kaydı
Görüldüğü gibi bu yöntemde 3 lü
bir işlem sökonusudur. 1-mal alışı 2-mal satışı 3-stmm
kaydı yani her satışta o satışa ait mal alışının
maliyetine bakılarak stmm kaydı yapılmaktadır.
DEVAMLI ENVANTERDE SATIŞTAN İADE
VE İSKONTOLAR;
---------------------------------/-------------------------------
610-satıştan iadeler 1000
191-ind.kdv. 100
120-Alıcılar 1100
-----------------------------------------------------------------
ve
------------------------------/----------------------------------
153-Ticari mall. 1000
621-stmm 1000
-------------------------------------------------------------------
F İ R E; Faaliyet sonucunda kabul
edilebilir sınırda olmak kaydıyla ortaya çıkan fireler
621-satılan ticari malın maliyetinin borcuna
gönderilir.kabul edilemeyen fireler ise 689-diğer
olağandışı gider ve zararlar hesabının borcuna
yazılacaktır.
örnek-1: Dönem sonunda yapılan
sayım ve değerleme sonucunda mevcut malın
maliyeti(kayıtlı) 4500 ytl dir. Ancak 500 ytl lik noksan
malın , 300ytl si kanuni fire ve 200ytl si de kanuni
olmayan fire oluşmuştur.
------------------------------------/--------------------------
621-stmm 300
689-D.ol.dışı g/z 200
153-Ticari mallar 500
--------------------------------------------------------------
örnek-2: Diyelim bir petrol
istasyonumuz var, LPG satışı yapıyoruz ve %1 lik gaz
kaçağı kanuni olsun, sayım sonucunda %3 LPG mal eksiği
çıkmış olsun ve toplam mal eksiğinin rakamsal değeri 900
ytl olsun,bu durumda yapılacak kayıt şöyle olacaktır.
-----------------------------------/-----------------------------
621-stmm 300
689-d.ol.dışı.g/z 600
153-Tic.mall. 900
----------------------------------------------------------------
tabi ki buradaki 689 hesap KKEG
olarak dikkate alınacaktır.
Önemli not; Bir işletme eğer
aralıklı envanter yöntemini kullanıyorsa ve dönem sonunda
yapmış olduğu fiili sayım sonucunda ortaya çıkan dönem
sonu stokta fireler otomotik olarak hesaplanmış
olmaktadır,yani fireler zaten sayılmamış oluyor ancak
devamlı envanter yönteminde ticari mallar hesabının borç
bakiyesi sayım ve değerleme sonucunu gösterecektir
dolayısıyla burada bir noksanlık varsa ticari mallardan
çıkarılması
gerekecektir.sözün özü aralıklı envanter yönteminde fire
kaydı yapılmazken ,devamlı envanter yönteminde fire kaydı
yukarıdaki örnekler gibi yapılmalıdır.
KAYBOLAN YOK OLAN MALLAR;Değeri
hiç kalmamış yada kaybolmuş veya çalınmış mallar ticari
mallardan düşülerek gider yazılmalıdır.
Örnek-1;Toz şeker satan bir
markette sel felaketi nedeniyle 1000 ytl lik şeker tamamen
erimiştir mali yargı tarafından yapılan ekspertiz sonucu
onaylamıştır.
------------------------------/---------------------------------
689-d.ol.dışı.g/z 1000
153-Tiç.mall 1000
----------------------------------------------------------------
örnek -2 İşletmede satılmak için
vitrininde bulunan 2 adet radyo çalınmıştır ve hırsızlık
raporu bulunmaktadır,radyoların alış maliyeti 100 ytl dir.
--------------------------------/-------------------------------
689-d.ol.dışı g/z 200
153-Tiç.mall. 200
----------------------------------------------------------------
dikkat edilirse bu örneklerde
malları yok olması veya kaybolması bir belgeye
dayanmaktadır, bir belgeye dayanıyor olsa bile KKEG olarak kayda geçecektir.
KONSİNYE MALLAR: Konsinye
kelimesinin karşılığı tam olarak olmasada anlaşılması
açısından kelimeye baktığımızda EMANET MAL olarak ifade
ebiliriz. Malı gönderen işletmeye konsinyatör, malı alan
işletmeye ise konsinyi(komisyoncu) denir.burada malın
mülkiyeti konsinyatöre aittir.Dolayısıyla konsinye mal
konsinyatörün stoklarında gösterilmesi gerekir.konsinye
olarak mal gönderilmesi bir satış olmadığından konsinyi
tarafından satılmadığı sürece kar elde edilmiş
sayılmayacaktır.burada size konsinye malın konsinyatöre ve
konsinyi ye sağladığı faydalardan bahsetmeyeceğim çünkü
bizim için asıl olan bu işlemlerin kayıtlarıdır.buradaki
mantık gönderilen konsinyenin satış olmadığı ancak
konsinyi tarafından konsinyatör adına satılması durumumda
satışın gerçekleşmiş olacağıdır.
KONSİNYETÖR KAYITLARI
Örnek: İstanbul'daki konsinyatör işletme, Adana'daki
konsinyi işletmeye 3000 ytl lik konsinye mal göndermiş
olsun.
-------------------------------------/---------------------------
153-Ticari mall. 3000
konsinye mall.
153-Ticari mall. 3000
------------------------------------------------------------------
örnek: Adanadaki konsinyi(komisyoncu)
işletme, konsinyatör işletmeden %20 komisyon almayı kabul
ederek konsinye malın hepsini 5000 ytl + kdv ye satmıştır.
malın konsinyatöre maliyeti 3000 ytl dir.
-------------------------------/----------------------------------
120-Alıcılar 4400
760-PSDG 1000
191-ind.kdv 100
600 Y.i.sat 5000
391-hes.kdv 500
------------------------------------------------------------------
ve
---------------------------------------/------------------------------
621-stmm 3000
153-Tic.mall. 3000
-------------------------------------------------------------------
ve
------------------------------------/-------------------------------
100-kasa 4400
120-Alıcılar 4400
--------------------------------------------------------------------
KONSİNYİ(KOMİSYONCU )KAYITLARI
---------------------------------/-----------------------------------
100-kasa 5500
600-Y.i.sat.
5000
391-Hes.kdv
500
--------------------------------------------------------------------
ve
--------------------------------/-----------------------------------
153-Tic.mall. 5000
191-ind.kdv 500
320-Satıcılar 5500
---------------------------------------------------------------------
ve
----------------------------------/--------------------------------
621-stmm 5000
153-Tic.mall. 5000
------------------------------------------------------------
--------
ve
-------------------------------------/------------------------------
320-Satıcılar 5500
643-Koms.gel. 1000
391-Hes.kdv 100
100-kasa 4400
--------------------------------------------------------------------
not:eğer konsinyatör faturayı son
alıcıya kesmiş olsaydı ve tahsilatınıda son alıcıdan almış
olsaydı, konsinyinin yapacağı kayıt sadece;
-----------------------/--------------------------------------------
100-kasa 1100
643-koms.gel 1000
391-Hes.kdv 100
-------------------------------------------------------------------
olmalıdır.
YOLDAKİ MALLAR
İşletme tarafında teslim
alınmamış ancak mülkiyeti hukuken işletmeye geçen mallar
,işletmenin deposuna alınıncaya kadar sürede 157-Diğer
stoklar kaleminde izlenmelidir.
örnek:Satıcı işletme taşıma
senedini ve faturayı alıcı işletmeye gönderiyor ve alıcı
işletme ise parayı EFT yapıyor.
--------------------------/------------------------------------------
157-Diğer stoklar 3000
yodaki mall.
102-Bankalar 3000
-----------------------------------------------------------------------
ve
-----------------------------/------------------------------------------
153-Ticari mall. 3000
157-Diğer stoklar 3000
------------------------------------------------------------------------
malın depoya alınması
AKREDİTİF KAYITLARI
1-İşletme Almanyadan mal ithal
etmeye karar vermiş ve bunun için 50000 Avro karşılğı
akreditif açtırıyor,avro nun kuru 2 ytl dir.
-------------------------------/-------------------------------------------
159-Verilen avanslar 100 000
300-Banka Kredileri 100 000
----------------------------------------------------------------------------
Akreditif açtırılması
2-Akreditifin %20 si Akredidifi
açan bankaya işletme tarafından ödeniyor.
-------------------------------/-----------------------------------------------
300-Banka kredileri 20 000
100- jkasa 20 000
-------------------------------------------------------------------------------
3-Akreditif giderleri olarak
banka işletmenin hesabına 2500 ytl borç kaydı yapıyor
--------------------------------------/---------------------------------------
159-Verilen avanslar 2500
300-Banka kredileri 2500
------------------------------------------------------------------------------
4-İthal edilecek malların gümrüğe
geldiği öğreniliyor ve malın bedelinin kalanı ödeniyor.
----------------------------------------/------------------------------------
300-Banka kredileri 82500
100-kasa
82500
-----------------------------------------------------------------------------
5-Gümrük vergisi olan 24000 ytl
ödeniyor
-----------------------------------/-------------------------------------------
159-Verilen avanslar 24 000
100-kasa 24000
--------------------------------------------------------------------------------
6-Mallar gümrükten çekildiğinde
ve depoya alındığında %10 kdv ödeniyor
---------------------------------------/----------------------------------------
153-Ticari mallar 126 500
191-ind.kdv 12 650
159-Verilen avanslar 126 500
100-Kasa 12 650
-----------------------------------------------------------------------------------
GELECEK DERSİMİZ DÖNEM
AYARLAMALARI
