Fazla çalışma; kanunda yazılı koşullar çerçevesinde, haftalık kırkbeş saati aşan çalışmalardır. Genel bakımdan çalışma süresi haftada en çok kırkbeş saattir. Her bir saat fazla çalışma için verilecek ücret normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının yüzde elli yükseltilmesi suretiyle ödenir.
Tarafların anlaşması ile haftalık normal çalışma süresi, işyerlerinde haftanın çalışılan günlerine, günde onbir saati aşmamak koşulu ile farklı şekilde dağıtılabilir. Bu halde, iki aylık süre içinde işçinin haftalık ortalama çalışma süresi, normal haftalık çalışma süresini aşamaz. Denkleştirme süresi toplu iş sözleşmeleri ile dört aya kadar artırılabilir. Denkleştirme esasının uygulandığı hallerde, işçinin haftalık ortalama çalışma süresi, normal haftalık iş süresini aşmamak koşulu ile bazı haftalarda toplam kırkbeş saati aşsa dahi bu çalışmalar fazla çalışma sayılmaz.
Fazla Süreli Çalışma; haftalık çalışma süresinin sözleşmelerle kırkbeş saatin altında belirlendiği durumlarda, yukarıda belirtilen esaslar dâhilinde uygulanan ortalama haftalık çalışma süresini aşan ve kırkbeş saate kadar yapılan çalışmalar fazla sürelerle çalışmalardır. Fazla sürelerle çalışmalarda, her bir saat fazla çalışma için verilecek ücret normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının yüzde yirmibeş yükseltilmesiyle ödenir.
Fazla saatlerle çalışmak için işçinin onayının alınması gerekir. Fazla çalışma süresinin toplamı bir yılda ikiyüzyetmiş saatten fazla olamaz.
Zorunlu nedenlerle fazla çalışma ve Olağanüstü hallerde fazla çalışma hallerinde yukarıdaki hükümler uygulanır.
Hafta tatili ücreti; işçilere iş günlerinde çalışmış olmaları koşulu ile (Haftalık 45 Saat) yedi günlük bir zaman dilimi içinde kesintisiz en az yirmidört saat dinlenme (hafta tatili) verilir. Çalışılmayan hafta tatili günü için işveren tarafından bir iş karşılığı olmaksızın o günün ücreti tam olarak ödenir.
Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışma; işyerlerinde çalışılıp çalışılmayacağı toplu iş sözleşmesi veya iş sözleşmeleri ile kararlaştırılır. Sözleşmelerde hüküm bulunmaması halinde söz konusu günlerde çalışılması için işçinin onayı gereklidir. İşçiler, kanunlarda ulusal bayram ve genel tatil günü olarak kabul edilen günlerde çalışmazlarsa, bir iş karşılığı olmaksızın o günün ücretleri tam olarak, tatil yapmayarak çalışırlarsa ayrıca çalışılan her gün için bir günlük ücreti ödenir. İşçinin tatil günü ücreti çalıştığı günlere göre bir güne düşen ücretidir.
Örnek;
a) Haftalık 45 saatten az çalışan ve 23 Nisan günü çalışması ile 45 saati doldurmayan ve aylık ücreti brüt 729,00 TL olan bir işçi 23 Nisan günü çalışmış ise 729,00 +24,30 (bir günlük ücret) = 753,30 TL brüt ücret alacaktır.
b) Haftalık 45 saati dolduran ve aylık ücreti brüt 729,00 TL olan bir işçi 23 Nisan günü çalışmış ise 729,00 + 36,45 (bir günlük ücret X 0,50) = 765,45 TL brüt ücret alacaktır.
Parça başına, akort, götürü veya yüzde usulü ile çalışan işçilerin tatil günü ücreti, ödeme döneminde kazandığı ücretin aynı süre içinde çalıştığı günlere bölünmesi suretiyle hesaplanır. Saat ücreti ile çalışan işçilerin tatil günü ücreti saat ücretinin yedibuçuk katıdır.
Ulusal Bayram Günü
Cumhuriyet’ in ilan edildiği 29 Ekim günü ulusal bayram günüdür. 28 Ekim günü saat 13.00 da başlar ve 1,5 gündür.
Resmi Bayram Günleri
23 Nisan günü; Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı; 1 gündür.
19 Mayıs günü; Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı; 1 gündür.
30 Ağustos günü; Zafer Bayramı; 1 gündür.
Dini Bayram Günleri
Ramazan bayramı; arefe günü saat 13.00 da başlar, 3,5 gündür.
Kurban bayramı; arefe günü saat 13.00 da başlar 4,5 gündür.
Yılbaşı ve 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü
1 Ocak günü, 1 gündür.
1 Mayıs günü, 1 gündür.
