|
5 Mayıs 2009 SALI |
Resmî Gazete |
Sayı : 27219 |
Türkiye
Muhasebe Standartları Kurulundan:
NAKİT DIŞI VARLIKLARIN ORTAKLARA
DAĞITIMINA İLİŞKİN TÜRKİYE FİNANSAL
RAPORLAMA STANDARDI YORUMU (TFRS YORUM
17) HAKKINDA TEBLİĞ SIRA NO: 147
Amaç
MADDE 1 –
(1) Bu Tebliğin amacı; bu Tebliğin 1
no’lu ekinde yer alan “TFRS Yorum 17
Nakit Dışı Varlıkların Ortaklara
Dağıtımı” (TFRS Yorum 17) Türkiye
Finansal Raporlama Standardı Yorumunun
yürürlüğe konulmasıdır.
Kapsam
MADDE 2 –
(1) Bu Tebliğin kapsamı Ek/1’de yer alan
TFRS Yorum 17 metninde belirlenmiştir.
Hukuki dayanak
MADDE 3 –
(1) Bu Tebliğ, 28/7/1981 tarih ve 2499
sayılı Sermaye Piyasası Kanununun Ek-1
inci maddesi ile 24/2/2004 tarihli ve
2004/6924 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı
ile yürürlüğe giren Türkiye Muhasebe
Standartları Kurulunun Çalışmalarına
İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında
Yönetmeliğin 9 uncu maddesinin (f)
bendine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 –
(1) Bu Tebliğde geçen;
(a) TMSK ve Kurul: Türkiye
Muhasebe Standartları Kurulunu,
(b) TMS: Türkiye Muhasebe
Standartlarını,
(c) TFRS: Türkiye Finansal
Raporlama Standartlarını,
(d) Yorum: Türkiye Finansal
Raporlama Standartları ile ilgili olarak
uygulamaya yön vermek veya standartlara
açıklık kazandırmak üzere Kurul onayı
ile kamuoyuna duyurulan metni,
ifade eder.
Geçiş süreci
GEÇİCİ MADDE 1 –
(1)
İsteyen işletmeler, bu Tebliğin 1 no’lu
ekinde yer alan TFRS Yorum 17’yi
1/7/2009 öncesinde başlayan hesap
dönemlerine ilişkin finansal
tablolarında uygulayabilirler. Geriye
dönük uygulamaya izin verilmemekle
birlikte, erken uygulamaya izin
verilmektedir. Söz konusu Yorum’un
1/7/2009 öncesinde başlayan hesap
dönemlerinde uygulanması halinde, bu
durum dipnotlarda açıklanır ve aynı
döneme ilişkin olarak TFRS 3 (13/8/2008
tarih ve 26966 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan) ve TMS 27 (13/8/2008 tarih
ve 26966 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan) de uygulanır.
Yürürlük
MADDE 5 –
(1) Bu
Tebliğ ve bu Tebliğin 1 no’lu ekinde yer
alan TFRS Yorum 17, 30/6/2009 tarihinden
sonra başlayan hesap dönemlerinde
uygulanmak üzere yayımlandığı tarihte
yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 6 –
(1) Bu
Tebliğ hükümlerini Türkiye Muhasebe
Standartları Kurulu yürütür.
EK 1
TFRS
Yorum 17
Nakit
Dışı Varlıkların Ortaklara Dağıtımı
İlgili
düzenlemeler
·
TFRS 3
İşletme Birleşmeleri (2008’de
yayımlanan)
·
TFRS 5 Satış Amaçlı Elde Tutulan Duran
Varlıklar ve Durdurulan Faaliyetler
·
TFRS 7
Finansal Araçlar: Açıklamalar
·
TMS 1
Finansal Tabloların Sunuluşu (2008’de
yayımlanan)
·
TMS 10
Raporlama Döneminden (Bilanço
Tarihinden) Sonraki Olaylar
·
TMS 27
Konsolide ve Bireysel Finansal Tablolar
(2008’de yayımlanan)
Ön bilgi
1
Bazı durumlarda, nakit olmayan
varlıklar (nakit dışı varlıklar)
ortaklık sıfatları dolayısıyla ortaklara
temettü olarak dağıtılır. Böyle
durumlarda, ortaklara nakit veya nakit
dışı varlık alternatiflerinden birini
alma konusunda seçimlik hak verilebilir.
Bu tür dağıtımların işletmeler
tarafından nasıl muhasebeleştirileceği
konusuna açıklık getiren bir düzenleme
yapılması yönünde talepler mevcuttur.
2
Ortaklara yapılacak dağıtımların
(genellikle temettü olarak
nitelendirilen) ölçümü konusunda
TFRS’lerde herhangi bir hüküm
bulunmamaktadır. TMS 1’e göre, ortaklara
dağıtılan temettülere ilişkin bilgiler
özkaynak değişim tablosunda ya da
finansal tablo dipnotlarında yer alır.
Kapsam
3 Bu Yorum, ortaklara,
işletmeler tarafından ortaklık sıfatları
dolayısıyla karşılıksız olarak yapılan
ve aşağıda belirtilen şekillerde
gerçekleştirilen dağıtımlar için
uygulanır:
(a)
Nakit dışı varlıkların dağıtımı
(örneğin; maddi duran varlık kalemleri,
TFRS 3’teki işletme tanımına giren
işletmeler, diğer bir işletmedeki
ortaklık payları veya TFRS 5’de
tanımlanan elden çıkarılacak duran
varlık grupları) ve
(b)
Ortaklara, nakit veya nakit dışı
varlık alternatiflerinden birini elde
etme konusunda seçimlik hak tanıyan
dağıtımlar.
4 Bu Yorum sadece, aynı
sınıfta yer alan özkaynağa dayalı
finansal araçlara sahip ortaklar
arasında herhangi bir ayrım
gözetmeksizin yapılan dağıtımlara
uygulanır.
5 Bu Yorum, dağıtım
öncesinde ve sonrasında aynı taraf veya
taraflarca kontrol edilen nakit olmayan
varlıkların dağıtımına uygulanmaz. Söz
konusu istisna, dağıtım yapan işletmenin
ayrı, bireysel ve konsolide finansal
tablolarının tümü için geçerlidir.
6
5 inci Paragrafta belirtildiği
üzere, bu Yorum, nakit dışı varlıkların
dağıtım öncesinde ve sonrasında aynı
taraflarca kontrol edildiği durumlarda
uygulanmaz. TFRS 3’ün B2 Paragrafında
belirtildiği üzere; “Bir grup birey,
sözleşmeye dayalı anlaşmaların bir
sonucu olarak toplu halde, söz konusu
işletmenin faaliyetlerinden fayda
sağlamak için o işletmenin finansal ve
faaliyet politikalarını yönetme gücüne
sahip olduğunda bir işletmeyi kontrol
ediyor sayılır”. Dolayısıyla, bir
dağıtımın, varlığın dağıtım öncesinde ve
sonrasında aynı taraflarca kontrol
edildiği gerekçesiyle bu Yorumun kapsamı
dışında tutulabilmesi için, dağıtım
yapılan bireysel hissedarlar grubunun
aralarında yapmış oldukları sözleşmeler
çerçevesinde, dağıtımda bulunan
işletmeyi müştereken kontrol ediyor
olmaları gerekir.
7 5 inci Paragrafta yer
verilen hükümle paralel olarak, bir
bağlı ortaklıktaki ortaklık paylarından
bir kısmının dağıtıldığı, ancak ilgili
bağlı ortaklıktaki kontrolün
sürdürüldüğü durumlarda bu Yorum
uygulanmaz. Ayrıca; yapılan dağıtım
sonucunda bağlı ortaklıkla ilişkili
olarak kontrol gücü olmayan pay
muhasebeleştiren işletmeler, söz konusu
dağıtımı TMS 27’ye (2008’de yayımlanan)
göre muhasebeleştirir.
8
Bu Yorum, sadece nakit dışı
varlık dağıtımında bulunan işletmelerin
muhasebeleştirme işlemlerini ele
almaktadır. Dağıtımda bulunulan
hissedarlarca yapılacak muhasebeleştirme
işlemlerini düzenlememektedir.
Konular
9
Dağıtım yapılacağının ilan
edildiği ve işletmenin ortaklara ilgili
varlıkları dağıtma yükümlülüğü bulunduğu
durumlarda, dağıtılacak temettü tutarına
ilişkin bir borç
muhasebeleştirilmelidir. Bu itibarla, bu
Yorum aşağıda belirtilen konuları ele
alır:
(a)
Dağıtılacak
temettünün ne zaman borç olarak
muhasebeleştirileceği,
(b)
İlgili borç
tutarının nasıl ölçüleceği,
(c)
Dağıtım
durumunda, dağıtılan varlıkların defter
değeri ile temettünün defter değeri
arasında oluşan farkın nasıl
muhasebeleştirileceği.
Görüş
birliği
Dağıtılacak temettünün borç olarak
muhasebeleştirilme zamanı
10
Temettü borcu, dağıtılmasına
karar verilen temettünün uygun şekilde
onaylandığı ve ödenip ödenmeyeceği
konusunun bundan sonra işletmenin
isteğine bağlı olmadığı durumlarda
muhasebeleştirilir. Sözü edilen
durumlarda muhasebeleştirme tarihi
olarak;
(a)
Yerel
mevzuatın bu tür bir onayı gerektirdiği
durumlarda, temettü ödemesinde
bulunulacağına dair işletme yönetimi
veya yönetim kurulu gibi yetkili bir
organ tarafından yapılan ilanın ilgili
otorite (örneğin, hissedarlar)
tarafından onaylandığı tarih veya
(b)
Yerel
mevzuatın bu tür bir onayı
gerektirmediği durumlarda, işletme
yönetimi veya yönetim kurulu gibi
yetkili bir organ tarafından temettü
dağıtımı yapılacağının ilan edildiği
tarih
dikkate
alınır.
Temettü borcunun ölçümü
11
Nakit dışı varlıkların ortaklara
dağıtımını konu edinen temettü borcu,
ilgili varlıkların gerçeğe uygun değeri
üzerinden ölçülür.
12
İşletmelerin ortaklarına nakit
veya nakit dışı varlık
alternatiflerinden birini alma konusunda
seçimlik hak verdiği durumlarda, temettü
borcu, her bir alternatifin gerçeğe
uygun değeri ve ortakların ilgili
alternatifi seçme olasılılıkları göz
önünde bulundurularak tahmin edilir.
13
Her bir raporlama dönemi sonunda
ve dağıtımın yapıldığı tarihte, temettü
borcunun defter değeri gözden geçirilir
ve defter değerinde tespit edilen
değişiklikler, dağıtım tutarında yapılan
bir düzeltme olarak özkaynaklarda
muhasebeleştirilir.
Dağıtım
durumunda, dağıtılan varlıkların defter
değeri ile temettü borcunun defter
değeri arasında oluşan farkın
muhasebeleştirilmesi
14
Dağıtım durumunda, dağıtılan
varlıkların defter değeri ile temettü
borcunun defter değeri arasında fark
oluşması durumunda, sözü edilen bu fark
kâr veya zarar içerisinde
muhasebeleştirilir.
Sunum ve
açıklamalar
15
14 üncü Paragrafta belirtilen
fark, kâr veya zarar içerisinde ayrı bir
kalem olarak sunulur.
16
Mevcut olması durumunda, aşağıda
yer alan hususlarda açıklama yapılır:
(a)
Temettü
borcunun dönem başındaki defter değeri
ile dönem sonundaki defter değeri ve
(b)
Dağıtılacak
varlıkların gerçeğe uygun değerinde
meydana gelen değişim sonucunda, temettü
borcunun defter değerinde oluşan artış
ya da azalışlara ilişkin olarak dönem
içerisinde 13 üncü Paragraf uyarınca
yapılan düzeltme tutarları.
17
Nakit dışı varlıkların temettü
olarak ortaklara dağıtılacağının,
raporlama döneminden sonra ancak
finansal tabloların yayımı için onay
verilen tarihten önce ilan edildiği
durumlarda, aşağıdakiler hakkında
açıklamada bulunulur:
(a)
Dağıtılacak
varlığın niteliği,
(b)
Dağıtılacak
varlığın raporlama dönemi sonu
itibariyle defter değeri ve
(c)
Dağıtılacak
varlığın raporlama dönemi sonu
itibariyle hesaplanan tahmini gerçeğe
uygun değerinin ilgili varlığın defter
değerinden farklı olduğu durumlarda, söz
konusu gerçeğe uygun değer tutarı ile bu
tutarın belirlenmesinde kullanılan
yöntem hakkında TFRS 7’nin 27 (a) ve (b)
Paragraflarında açıklanması istenen
bilgiler.
Yürürlük
tarihi
18 “-”
|
