28 Eylül 2008 PAZAR |
Resmî Gazete |
Sayı : 27011 |
Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığından:
5510 SAYILI KANUN GEREĞİNCE GENEL SAĞLIK SİGORTALISI
SAYILANLAR, SAYILMAYANLAR, SİGORTALILIĞIN BAŞLANGICI,
KURUMA BİLDİRİLMESİ HAKKINDA TEBLİĞ
31/5/2006
tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık
Sigortası Kanununun 60 ıncı
maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinin (3), (4),
(5), (6), (7), (8) ve (10) numaralı alt bentleri ve aynı
fıkranın (f) bendi ile bu bentlere ilişkin geçici 12
nci madde hükümleri
01/07/2008 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiş olup,
diğer bentleri ise 01/10/2008 tarihinde yürürlüğe
girecektir.
5510
sayılı Kanun gereğince genel sağlık sigortalısı
sayılanlar ile bunların bakmakla yükümlü olduğu
kişilerin Kuruma bildirilmesine ilişkin usul ve esaslar
aşağıda açıklanmıştır.
A-
GENEL SAĞLIK SİGORTALISI
SAYILANLAR
Türkiye’de ikamet eden kişilerden;
a)
5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının
(a), (b) ve (c) bentlerine tabi olanlar,
b)
İsteğe bağlı sigortalı olan kişiler,
c)
Yukarıdaki (a) ve (b) bentleri kapsamında sigortalı
sayılmayanlardan;
1)
Harcamaları, taşınır ve taşınmazları ile bunlardan doğan
hakları da dikkate alınarak, Kurumca belirlenecek test
yöntemleri ve veriler kullanılarak tespit edilecek aile
içindeki geliri kişi başına düşen aylık tutarı asgari
ücretin üçte birinden az olan vatandaşlardan her biri,
2)
Sığınmacı veya vatansız olarak kabul edilen kişiler,
3)
1/7/1976 tarihli ve 2022
sayılı 65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz
Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Kanun
hükümlerine göre aylık alan kişiler,
4)
24/2/1968 tarihli ve 1005
sayılı İstiklal Madalyası Verilmiş Bulunanlara Vatani
Hizmet Tertibinden Şeref Aylığı Bağlanması Hakkında
Kanun hükümlerine göre şeref aylığı alan kişiler,
5)
28/5/1986 tarihli ve 3292
sayılı Vatani Hizmet Tertibi Aylıklarının Bağlanması
Hakkında Kanun hükümlerine göre aylık alan kişiler,
6)
3/11/1980 tarihli ve 2330
sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun
hükümlerine göre aylık alan kişiler,
7)
24/5/1983 tarihli ve 2828 sayılı Sosyal Hizmetler ve
Çocuk Esirgeme Kurumu Kanunu hükümlerine göre korunma,
bakım ve rehabilitasyon
hizmetlerinden ücretsiz faydalanan kişiler,
8)
Harp malullüğü aylığı alan kişiler ile
12/4/1991 tarihli ve 3713
sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamında aylık alan
kişiler,
9)
18/3/1924 tarihli ve 442
sayılı Köy Kanununun 74 üncü maddesinin ikinci fıkrasına
göre görevlendirilen kişiler ile aynı Kanunun ek 16
ncı maddesine göre aylık
alan kişiler,
10)
24/6/2008 tarihli ve 5774
sayılı Başarılı Sporculara Aylık Bağlanması ile Devlet
Sporcusu Unvanı Verilmesi Hakkında Kanun hükümlerine
göre aylık alan kişiler,
d)
Mütekabiliyet esası da dikkate alınmak şartıyla, oturma
izni almış yabancı ülke vatandaşlarından yabancı bir
ülke mevzuatı kapsamında sigortalı olmayan kişiler,
e)
25/8/1999 tarihli ve 4447
sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu uyarınca işsizlik
ödeneği ve ilgili kanunları gereğince kısa çalışma
ödeneğinden yararlandırılan kişiler,
f)
5510 sayılı Kanun veya bu Kanundan önce yürürlükte
bulunan sosyal güvenlik kanunlarına göre gelir veya
aylık alan kişiler,
g)
Yukarıda sayılanlar dışında kalan ve başka bir ülkede
genel sağlık sigortasından yararlanma hakkı bulunmayan
vatandaşlar,
genel
sağlık sigortalısı sayılır.
Ayrıca;
a)
Kamu idaresine ait işyerlerinde çalıştırılan
sigortalılardan iş sözleşmesi askıda kalanlar, iş
sözleşmesinin askıda kaldığı süre içinde,
b)
5510 sayılı Kanunun geçici 13 üncü maddesine göre
24/11/1994 tarihli ve 4046
sayılı Kanunun 21 inci maddesi kapsamında iş kaybı
tazminatı alanlar, 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin
birinci fıkrası (a) bendi kapsamında,
c)
5510 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin (g) bendi gereği
Ülkemiz ile sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde
iş üstlenen işverenlerce yurt dışındaki işyerlerinde
çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçileri 5510 sayılı
Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrası (a) bendi
kapsamında,
d)
5510 sayılı Kanunun 37 nci
maddesi gereğince evlenme ödeneği alan kız
çocuklarından; eşleri tarafından bakmakla yükümlü
olunmayanlar ile iki yıllık süre içinde eşlerinden
boşanan kız çocukları, gelir/aylıklarının kesildiği
tarihten itibaren iki yıllık sürenin sonuna kadar 5510
sayılı Kanunun 60 ıncı
maddesinin birinci fıkrası (f) bendi kapsamında,
genel
sağlık sigortalısı sayılır.
5510
sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c)
bendi kapsamında sigortalı sayılanlardan ilgili
kanunları gereğince aylıksız izin sürelerini bir yıla
kadar kullananlar, bu süre boyunca genel sağlık
sigortalısı sayılırlar. Bir yıla kadar aylıksız izin
sürelerinde, bu sürenin bitiminde göreve başlanılması
hâlinde genel sağlık sigortasından yararlanmak için
ayrıca otuz gün prim ödenmesi şartı aranmaz.
Genel sağlık sigortalısı
olmamakla beraber, ülkemizin taraf olduğu sosyal
güvenlik sözleşmeleri gereğince, akit ülkelerden sağlık
yardım hakkını kazanmış sigortalı ile gelir ve aylık
sahipleri ile bunların bakmakla yükümlü oldukları aile
bireyleri, Türkiye’de geçici veya daimi olarak
bulundukları sırada, sağlık yardımlarına ihtiyaç
duyduklarında, genel sağlık sigortalısı gibi akit ülke
adına sağlık yardımlarından yararlanma hakkına
sahiptirler.
5510
sayılı Kanunun 45 inci maddesinin birinci fıkrası
kapsamında sayılan kişilerin genel sağlık sigortası
hükümleri bakımından hakları devam eder.
B-
GENEL SAĞLIK SİGORTALILIĞININ BAŞLANGICI VE BİLDİRİMİ
5510
sayılı Kanunun 60 ıncı
maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bendi
kapsamında genel sağlık sigortalısı sayılanlar;
sigortalı veya isteğe bağlı sigortalı olarak tescil
edildikleri tarihten itibaren genel sağlık sigortalısı
sayılır ve ayrıca bir bildirime gerek olmaksızın genel
sağlık sigortalısı olarak tescil edilmiş sayılır.
5510
sayılı Kanunun 60 ıncı
maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinin;
a)
(2) numaralı alt bendinde sayılanların sigortalılığı
vatansız ve sığınmacı sayıldıkları tarihten itibaren
başlar, bu tarih İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel
Müdürlüğünce,
b)
(7) numaralı alt bendinde sayılanların sigortalılığı
korunma, bakım ve rehabilitasyon
hizmetlerinden ücretsiz yararlanmaya başladıkları
tarihten itibaren başlar, bu tarih Sosyal Hizmetler ve
Çocuk Esirgeme Kurumunca,
c)
(9) numaralı alt bendinde sayılan 442 sayılı Köy
Kanununun 74 üncü maddesinin ikinci fıkrasına göre
görevlendirilen köy korucuları ile geçici köy
korucularının sigortalılıkları göreve başladıkları tarih
itibarıyla başlar, bu tarih, görevlendirmelerini
İçişleri Bakanlığının onayına sunan Valilik tarafından,
bir
ay içinde verilecek genel sağlık sigortası giriş
bildirgesi ile Kuruma bildirilir.
5510 sayılı Kanunun 60
ıncı maddesinin birinci
fıkrasının; (d) bendinde sayılan mütekabiliyet esası da
dikkate alınmak şartıyla oturma izni almış yabancı ülke
vatandaşlarından yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında
sigortalı olmayan ve 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi
kapsamında zorunlu sigortalı sayılmayan kişilerden,
Türkiye’de bir yıldan fazla süreyle yerleşik olanlar,
Türkiye'deki yerleşim süresinin bir yılı geçtiği
tarihten itibaren genel sağlık sigortalısı sayılır ve bu
tarihten itibaren kendilerince bir ay içinde verilecek
genel sağlık sigortası giriş bildirgesi ile Kuruma
bildirilir.
5510
sayılı Kanunun 60 ıncı
maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde sayılanların
genel sağlık sigortalılığı işsizlik ve ilgili kanunları
gereğince kısa çalışma ödeneğinden yararlanmaya
başladıkları tarihten başlar, bu tarih Türkiye İş Kurumu
tarafından işsizlik ödeneğinin bağlandığı tarihten
itibaren bir ay içinde Kuruma bildirilir.
5510
sayılı Kanunun 60 ıncı
maddesinin birinci fıkrasının;
a)
(c) bendinin; (3), (4), (5), (6), (8), (9) ve (10)
numaralı alt bentlerinde sayılanlar, aylığa hak
kazandıkları,
b)
(f) bendinde sayılanlar, gelir veya aylık almaya hak
kazandıkları,
tarihten
itibaren ayrıca bir bildirime gerek olmaksızın genel
sağlık sigortalısı olarak tescil edilmiş sayılır
C-
5510 SAYILI
KANUNUN 60 INCI
MADDESİNİN BİRİNCİ FIKRASININ (c/1) ALT BENDİ İLE (d) VE
(g) BENDLERİNE TABİ OLANLAR
a)
5510 sayılı Kanunun 60 ıncı
Maddesinin Birinci Fıkrasının (c/1) Alt Bendine Tabi
Olanlar
5510 sayılı Kanunun 60
ıncı maddesinin birinci
fıkrasının (c) bendinin (1) numaralı alt bendi uyarınca
harcamaları, taşınır taşınmazları ile bunlardan doğan
hakları da dikkate alınarak, Kurumca belirlenecek test
yöntemleri ve veriler kullanılarak tespit edilecek aile
içindeki geliri kişi başına düşen aylık tutarı asgari
ücretin üçte birinden az vatandaşlar primleri devlet
tarafından karşılanmak üzere genel saglık sigortalısı
sayilacaklar, bunların genel sağlık sigortalılıkları
Kurumca tescil edildikleri tarihten itibaren başlar.
Bunların, eş, çocuk, ana ve babaları 5510
sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin (10) numaralı alt bendi
gereğince bakmakla yükümlü olunan kişi
sayılamayacaklarından, Kurumca belirlenecek test
yöntemleri ve veriler kullanılarak tespit edilecek aile
içindeki geliri kişi başına düşen aylık tutarı asgari
ücretin üçte birinden az tüm aile bireyleri de primleri
Devlet tarafından karşılanmak üzere genel sağlık
sigortalısı sayılacaklar.
b)
5510 sayılı
Kanunun 60
ıncı Maddesinin Birinci
Fıkrasının (c/1) Alt Bendine Tabi Olmak İçin Başvurduğu
Halde Bu Bent Kapsamına Girmeyenler.
5510
sayılı Kanunun 60 ıncı
maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinin (1) numaralı
alt bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı sayılmak
için müracaat etmekle birlikte, Kurumca belirlenecek
test yöntemleri ve veriler kullanılarak tespit edilen
aile içindeki gelirin kişi başına düşen aylık tutarı;
1)
Asgari ücretin üçte birinden asgari ücrete kadar olduğu
tespit edilenler, 5510 sayılı Kanunun 82
nci maddesine göre
belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz
günlük tutarının üçte biri,
2)
Asgari ücretten asgari ücretin iki katına kadar olduğu
tespit edilenler, 5510 sayılı Kanunun 82
nci maddesine göre
belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz
günlük tutarı,
3)
Asgari ücretin iki katından fazla olduğu tespit
edilenler, 5510 sayılı Kanunun 82
nci maddesine göre belirlenen prime esas günlük
kazanç alt sınırının otuz günlük tutarının iki katı,
prime esas
kazanç tutarı olarak esas alınıp tescil edileceklerdir.
Bunların genel sağlık sigortalılıkları,
primleri kendileri tarafından ödenmek üzere Kurumca
tescil edildikleri tarihten başlar.
c)
5510 sayılı
Kanunun 60
ıncı Maddesinin Birinci
Fıkrasının (d) ve (g) Bentlerine Tabi Olanlar
Mütekabiliyet
esası da dikkate alınmak şartıyla oturma izni almış
yabancı ülke vatandaşlarından yabancı bir ülke mevzuatı
kapsamında sigortalı olmayan ve 5510 sayılı Kanunun 4
üncü maddesi kapsamında zorunlu sigortalı sayılmayan
kişilerden, Türkiye’de bir yıldan fazla süreyle yerleşik
olanlar, Türkiye’deki yerleşim süresinin bir yılı
geçtiği tarihten itibaren genel sağlık sigortalısı
sayılır ve bu tarihten itibaren bir ay içinde
kendilerince Kuruma verecekleri genel sağlık sigortası
giriş bildirgesi ile tescil edilirler.
5510
sayılı Kanunun 60 ıncı
maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamında genel
sağlık sigortalısı olmak isteyenler, en geç bir ay
içinde Kuruma verecekleri genel sağlık sigortası giriş
bildirgesi ile başvurmak zorundadırlar.
5510
sayılı Kanunun 60 ıncı
maddesinin birinci fıkrasının (d) ve (g) bentleri
gereğince genel sağlık sigortalısı sayılanların genel
sağlık sigortalılıkları 1/10/2010
tarihine kadar, başvurdukları tarihten başlar ve bunlar
Kuruma verecekleri genel sağlık sigortası giriş
bildirgelerine göre tescil edilirler. Bu süre içinde,
anılan bentler gereğince genel sağlık sigortalısı
sayılanlardan; sağlık hizmet sunucusuna başvuranlarla
tescil talebi olmadığı halde 18 yaşından küçük çocukları
sağlık hizmetlerinden yararlandırılanlar geçici olarak
tescil kütüklerine kaydedilir. Bunların genel sağlık
sigortasına tescilleri Kuruma müracaat tarihi itibarıyla
yapılır.
Aile
hekimliği uygulamasına başlanan illerde, 5510 sayılı
Kanunun 60 ıncı maddesinin
birinci fıkrasının (d) ve (g) bentleri gereğince genel
sağlık sigortalısı sayılanlardan
1/10/2010 tarihine kadar Kurumca
re’sen tescili yapılanların
sigortalılıkları tescil edildikleri tarihten,
re’sen tescil
edilemeyenlerin genel sağlık sigortalılıkları ise
başvurdukları tarihten başlar.
5510
sayılı Kanunun 60 ıncı
maddesinin birinci fıkrası kapsamında genel sağlık
sigortalısı olup tabi oldukları bent kapsamındaki genel
sağlık sigortalılığı sona erenlerden (g) bendi kapsamına
girenler, en geç bir ay içinde Kuruma başvurmak
zorundadırlar. Bu kişilerin (g) bendi kapsamında genel
sağlık sigortalılığı, durumlarında değişiklik olduğu
tarihten başlar.
5510
sayılı Kanunun 60 ıncı
maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinin (1) numaralı
alt bendi kapsamında iken bu niteliğin yitirilmesi ve
aynı fıkranın (g) bendi kapsamında genel sağlık
sigortalısı sayılması halinde, (g) bendine göre tescil
işlemi yapılır. (g) bendine göre genel sağlık
sigortalısı iken 5510 sayılı Kanunun 60
ıncı maddesinin birinci
fıkrasının (c) bendinin (1) numaralı alt bendi kapsamına
girilmesi durumunda ise bu bent kapsamında tescil işlemi
yapılır.
D-
1/10/2008-1/10/2010 TARİHLERİ
ARASINDA YEŞİL KART TALEBİNDE BULUNACAK SİGORTALILAR
a)
Yeşil Kart Verilecekler
5510
sayılı Kanunun 60 ıncı
maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinin (1) numaralı
alt bendinde; harcamaları, taşınır ve taşınmazları ile
bunlardan doğan hakları da dikkate alınarak, Kurumca
belirlenecek test yöntemleri ve veriler kullanılarak
tespit edilecek aile içindeki geliri kişi başına düşen
aylık tutarı asgari ücretin üçte birinden az olan
vatandaşlar genel sağlık sigortalısı sayılacakları
öngörülmüş ise de, 5510 sayılı Kanunun geçici 12
nci maddesi uyarınca,
1/10/2008 tarihinden itibaren
iki yıllık süre içerisinde söz konusu (c) bendinin (1)
numaralı alt bendi hükmü uygulanmayacaktır.
b)
Yeşil Kart Verilmesi Uygun Görülmeyenler
5510
sayılı kanunun geçici 12 inci maddesi gereğince, 3816
sayılı Kanun hükümlerine göre yeşil kart talebinde
bulunan ve yeşil kart veren birimler tarafından anılan
kanun hükümlerine göre yeşil kart verilmesi uygun
görülmeyen kişilerden, tespit edilen aile içindeki kişi
başına düşen gelir payının aylık tutarı;
1)
Asgari ücretin üçte birinden asgari ücrete kadar olduğu
tespit edilenler, 5510 sayılı Kanunun 82
nci maddesine göre
belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz
günlük tutarının üçte biri,
2)
Asgari ücretten asgari ücretin iki katına kadar olduğu
tespit edilenler, 5510 sayılı Kanunun 82
nci maddesine göre
belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz
günlük tutarı,
3)
Asgari ücretin iki katından fazla olduğu tespit
edilenler, 5510 sayılı Kanunun 82
nci maddesine göre belirlenen prime esas günlük
kazanç alt sınırının otuz günlük tutarının iki katı,
prime
esas kazanç tutarı olarak esas alınıp tescil
edileceklerdir.
İki
yıllık sürenin sona ereceği 01/10/2010 (dahil)
tarihine kadar 3816 sayılı Kanun kapsamında yeşil kart
almak için müracaat etmekle birlikte, yeşil kart
verilmesi uygun görülmeyen başvuru sahiplerinin; adı,
soyadı, T.C. Kimlik numarası, aile içindeki kişi başına
düşen gelir payının aylık tutarı ile bu tespit sırasında
esas alınan aile bireyi sayısı yeşil kart veren
birimlerce mahalli sosyal güvenlik il/merkez
müdürlüklerine bildirilir. Bu bildirim üzerine Kurum
tarafından 5510 sayılı Kanunun 80 inci maddesinin
hükümleri esas alınarak aile içindeki kişi başına düşen
gelir payının aylık tutarı ayrıca tespit edilir. Bu
tespitlere göre sigortalıların ödeyecekleri prim
tutarları belirlenmek suretiyle tescilleri yapılır.
c)
Yeşil Kart Verilmesi Uygun Görülmeyenlerin Genel Sağlık
Sigortalılıklarının Başlangıcı
1/10/2008 tarihinden 1/10/2010 (dahil)
tarihine kadar 5510 sayılı Kanunun 60
ıncı maddesinin diğer
bentlerine göre genel sağlık sigortalısı olmayıp bu
maddenin (g) bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı
olanların, yeşil kart veren merkezler yerine doğrudan
Kuruma başvurmaları halinde; bu kişilere Kurumun ilgili
ünitelerince, ödeyecekleri prim tutarlarının
belirlenmesini teminen gelir
testi yapılmak üzere yeşil kart veren birimlere
başvurabilecekleri hakkında bilgi verilir. Bu
bilgilendirme üzerine söz konusu kişiler, gelir testi
yaptırmak istemeleri durumunda Kurum tarafından mahalli
yeşil kart veren birimlere yönlendirilir. Gelir testi
yaptırmak istemediğini beyan eden kişilerin ise 5510
sayılı Kanunun 82 inci maddesi gereğince asgari ücretin
iki katı üzerinden primleri tahakkuk ettirilmek üzere
genel sağlık sigortasına tescilleri yapılır. Yeşil kart
veren merkezlerde gelir testi yaptıran kişilerle ilgili
olarak bu birimler tarafından yapılan tespitlere göre
yukarıda açıklandığı şekilde Kurum ünitelerince işlem
yapılır.
Genel
sağlık sigortalılığı;
1)Yeşil
kart veren merkezler yerine doğrudan kuruma
başvuranlardan, Kurumun yönlendirmesi sonucunda bu
merkezlerce yapılan gelir testine göre yeşil kart
verilmesi uygun görülmeyenlerin, Kuruma başvuru
tarihinden,
2)
Yeşil kart veren merkezlere başvurduğu halde, bu
merkezlerce yeşil kart verilmesi uygun görülmediği
bildirilenlerin, yeşil kart veren merkezlere yaptıkları
başvuru tarihinden,
3)
Kurumun bilgilendirmesine rağmen, gelir testi yaptırmak
istemediğini beyan eden kişilerin 5510 sayılı Kanunun 82
inci maddesi gereğince asgari ücretin iki katı üzerinden
primleri tahakkuk ettirilmek üzere Kuruma yaptıkları
başvuru tarihinden,
itibaren
başlar.
ç)
Aile Hekimliği Uygulaması
5510
sayılı Kanunun 60 ıncı
maddesinin birinci fıkrasının (d) ve (g) bentleri
gereğince genel sağlık sigortalısı sayılanların genel
sağlık sigortalılıkları, 01/10/2008 tarihinden
01/10/2010 (dahil) tarihine
kadar iki yıllık süre içerisinde, başvurdukları tarihten
başlayacak olup, bunlar Kuruma verecekleri genel sağlık
sigortası giriş bildirgelerine göre tescil
edileceklerdir. Bu süre içinde, anılan bentler gereğince
genel sağlık sigortalısı sayılanlardan; tescil talebi
olmayanların 18 yaşından küçük çocuklarının sağlık
hizmetlerinden yararlandırılması hâlinde bu kişilerin
tescili çocuklarının sağlık hizmet sunucusuna müracaat
tarihi itibarıyla yapılacaktır.
Ancak, aile hekimliği uygulamasına başlanan illerde,
5510 sayılı Kanunun 60 ıncı
maddesinin birinci fıkrasının (d) ve (g) bentleri
gereğince genel sağlık sigortalısı sayılanlardan
1/10/2010 tarihine kadar
Kurumca re’sen tescili
yapılanların sigortalılıkları tescil edildikleri
tarihten, re’sen tescil
edilemeyenlerin genel sağlık sigortalılıkları ise
başvurdukları tarihten başlayacaktır.
Bu nedenle; genel sağlık
sigortalısı veya bakmakla yükümlü olunan kişi olmaması
nedeniyle sağlık yardımlarından yararlanamayacak durumda
olan 5510 sayılı Kanunun 60 ıncı
maddesinin birinci fıkrasının (d) ve (g) bentlerine tabi
olanlara, aile hekimliğine başvurduklarında hekimlik
tarafından söz konusu bent hükümleri gereğince, zorunlu
olarak genel sağlık sigortalısı olmaları gerektiği
hususunda bilgi verilecek, ayrıca aile hekimlikleri
bunların T.C. Kimlik numaraları, ad ve soyadları ile
güncel adreslerini sağlık il müdürlükleri vasıtasıyla
mahalli sosyal güvenlik il/merkez müdürlüklerine
bildireceklerdir.
d)
Sağlık Hizmeti Sunucularına Yapılacak Başvurular
Sağlık hizmet sunucularına müracaatlarda genel sağlık
sigortalısı tescili yapılmamış olanlardan;
1)
Aile hekimliğine kayıtlı
olanlar, aile hekimleri tarafından sosyal güvenlik il
müdürlüklerine yönlendirilecek ve sigortalılıkları
bildirim tarihi itibariyle tescil edilerek kendilerine
prim ödeme yükümlülüğü hakkında bilgi verilecektir.
2)
Diğer illerdeki vatandaşlardan sağlık hizmet
sunucularına müracaatta bulunanların öncelikle acil
durumlar dışında sağlık hizmet sunucuları tarafından
MEDULA sistemi vasıtasıyla kuruma tescil amaçlı olarak
bildirilmesi zorunlu olup, buna göre tescil işlemleri
yapılacak ve sağlık yardımını 30 günlük süreden sonra
alacaklardır.
3)
18 yaşın altında bulunanların ise ana ve babalarının
genel sağlık sigortalılıkları tescil edilerek bunlar
üzerinden bakmakla yükümlü olunan kişi sıfatıyla sağlık
yardımı almaları sağlanacaktır. Bunlar için sağlık
yardımı almalarında 30 günlük staj süresi
aranmayacaktır. Sadece MEDULA sistemi üzerinden bu
çocukların ana veya babalarının kimlik bilgileri
alınarak, bunların tescilleri yapılıp kendilerine
bildirim yapılacaktır.
E-
GENEL SAĞLIK SİGORTALISININ BAKMAKLA YÜKÜMLÜ OLDUĞU
KİŞİLER
1)
5510 sayılı Kanunun 60 ıncı
maddesinin (c) bendinin (1), (2) ve (7) numaralı alt
bentlerinin dışında kalan genel sağlık sigortalısının,
sigortalı veya isteğe bağlı sigortalı sayılmayan, kendi
sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış
olan;
a)
Eşi,
b) 18
yaşını, lise ve dengi öğrenim görmesi hâlinde 20 yaşını,
yüksek öğrenim görmesi hâlinde 25 yaşını doldurmamış ve
evli olmayan çocukları ile yaşına bakılmaksızın çalışma
gücünü en az % 60 oranında yitirdiği kurum sağlık kurulu
tarafından tespit edilen evli olmayan çocukları,
c)
Her türlü kazanç ve irattan elde ettiği gelirinin asgari
ücretin net tutarından daha az olan ve diğer
çocuklarından sağlık yardımı almayan ana ve babası,
genel
sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi
olarak kabul edilir.
2)
Ana ve babası boşanmış çocukların, genel sağlık
sigortası kapsamındaki hakları, mahkeme kararı ile
velayet hakkı verilmiş olan genel sağlık sigortalısı ana
ya da baba üzerinden sağlanır. Velayet hakkı verilmeyen
kişinin üzerinden de sağlık yardımlarından
yararlanabilir. Bu durum, çocuğun sağlık hizmetinden
yararlandırılacağı ana ya da baba tarafından Kuruma
verilecek bir dilekçe ile belgelenir.
3)
Genel sağlık sigortalısının tescili aşamasında veya
sonrasında bakmakla yükümlü olduğu kişilerin elektronik
ortamda Kurumca tespit edilememesi halinde, bunların
bildirimleri genel sağlık sigortalısı tarafından
yapılır.
F-
GENEL SAĞLIK SİGORTALISI VE BAKMAKLA YÜKÜMLÜ OLUNAN KİŞİ
SAYILMAYANLAR
Genel
sağlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olunan kişi
olarak;
1)
5510 sayılı Kanunun 6 ncı
maddesinin birinci fıkrasının;
a)
(d) bendi gereğince 5510 sayılı Kanunun 4 üncü
maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (1) ve (3)
numaralı alt bentleri kapsamında sigortalılıkları devam
edenler hariç askerlik hizmetlerini er ve erbaş olarak
yapmakta olanlar ile yedek subay okulu öğrencileri,
b) (e) bendi gereğince
yabancı bir ülkede kurulu herhangi bir kuruluş
tarafından ve o kuruluş adına ve hesabına Türkiye’ye bir
iş için gönderilen ve yabancı ülkede sosyal sigortaya
tabi olduğunu belgeleyen kişiler ile Türkiye'de kendi
adına ve hesabına bağımsız çalışanlardan, yurt dışında
ikamet eden ve o ülke sosyal güvenlik mevzuatına tabi
olanlar,
c) (l) bendi gereğince kamu
idarelerinin dış temsilciliklerinde istihdam edilen ve
temsilciliğin bulunduğu ülkede sürekli ikamet izni veya
bu devletin vatandaşlığını da haiz bulunan Türk uyruklu
sözleşmeli personelden, bulunduğu ülkenin sosyal
güvenlik kurumunda sigortalı olduğunu belgeleyenler ile
kamu idarelerinin dış temsilciliklerinde istihdam edilen
sözleşmeli personelin uluslararası sosyal güvenlik
sözleşmeleri çerçevesinde ve temsilciliğin bulunduğu
ülkenin ilgili mevzuatının zorunlu kıldığı hâllerde,
işverenleri tarafından bulunulan ülkede sosyal sigorta
kapsamında sigortalı yapılanlar,
2)
Ceza infaz kurumları ile tutukevleri bünyesinde bulunan
hükümlü ve tutuklular,
3)
5510 sayılı Kanunun 60 ıncı
maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi kapsamındaki
mütekabiliyet esası da dikkate alınmak şartıyla oturma
izni almış yabancı ülke vatandaşlarından yabancı bir
ülke mevzuatı kapsamında sigortalı olmayan ve 5510
sayılı Kanunun 4 üncü maddesi kapsamında sigortalı
sayılmayan kişilerden, Türkiye’de bir yıldan kısa
süreyle yerleşik olanlar,
4)
İsteğe bağlı sigortalı olan yabancı ülke
vatandaşlarından Türkiye’de yerleşik olma hali bir yılı
doldurmayanlar,
genel
sağlık sigortalısı sayılmazlar.
5510
sayılı Kanunun 60 ıncı
maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinin (1) numaralı
alt bendine göre harcamaları, taşınır ve taşınmazları
ile bunlardan doğan hakları da dikkate alınarak, Kurumca
belirlenecek test yöntemleri ve veriler kullanılarak
tespit edilecek aile içindeki geliri, kişi başına düşen
aylık tutarı brüt asgari ücretin üçte birinden az olan
aile bireyleri ile aynı bendin (2) numaralı alt bendine
göre sığınmacı veya vatansız olarak kabul edilen kişiler
ve (7) numaralı alt bendine göre Sosyal Hizmetler ve
Çocuk Esirgeme Kurumunun korunma, bakım ve
rehabilitasyon hizmetlerinden
ücretsiz faydalanan kişilerin eş, çocuk, ana ve babası
Kanun gereğince bakmakla yükümlü olunan kişi olarak
değerlendirilmez.
26/10/1990
tarihli ve 3671 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinde
sayılanlar genel sağlık sigortalısı sayılmaz.
5510
sayılı Kanunun 60 ıncı
maddesinin birinci fıkrasının (f) bendi kapsamında gelir
ve aylık alanlar ile genel sağlık sigortalısının
bakmakla yükümlü oldukları kimseleri aynı fıkranın (c)
bendinin (7) numaralı alt bendi kapsamında ayrıca genel
sağlık sigortalısı sayılmazlar
G-
18 YAŞINDAN KÜÇÜK ÇOCUKLAR
5510
sayılı Kanunun 60 ıncı
maddesinin birinci fıkrası gereği genel sağlık
sigortalısı sayılanların çocukları, ana ya da babanın
tescil edilmiş olmasına bakılmaksızın ve ayrıca bir
işleme gerek olmaksızın 18 yaşın dolduğu tarihe kadar
genel sağlık sigortalısı veya genel sağlık
sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi olarak
sağlık hizmetlerinden yararlandırılır.
5510
sayılı Kanunun 60 ıncı
maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinin (1), (2) ve
(7) numaralı alt bentlerinde belirtilenlerin çocukları
ile Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrası gereği
zorunlu sigortalı olan çocuklar hariç olmak üzere 18
yaşını doldurmamış çocuklardan;
1)
Ana ve babası genel sağlık sigortalısı olanlar, 18
yaşını dolduruncaya kadar ayrıca bir işleme gerek
olmaksızın ana veya babalarından dolayı bakmakla yükümlü
olunan kişi olarak,
2)
Genel sağlık sigortalısı olması gerektiği halde tescili
yapılmamış olan ana ve babaların çocukları, sağlık
hizmeti sunucularına başvurduğu tarih itibariyle ana ve
babalar genel sağlık sigortasına tescil edilmek
suretiyle 18 yaşını dolduruncaya kadar ana ve
babalarından dolayı bakmakla yükümlü olunan kişi olarak,
3)
Bakmakla yükümlü kişi olarak genel sağlık sigortalısı
olan ana ve babaların 18 yaşın altındaki çocukları, 5510
sayılı Kanunun 60 ıncı
maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinin (1) numaralı
alt bendi kapsamında tescil edilerek primleri devlet
tarafından ödenmek üzere,
4)
Genel sağlık sigortasına ilişkin primlerini ödememesi
nedeniyle sağlık yardımlarından faydalanamayacak ana ve
babaların, bakmakla yükümlü oldukları 18 yaşından küçük
çocukları, 18 yaşını dolduruncaya kadar 5510 sayılı
Kanunun 61 inci maddesinin ikinci fıkrası kapsamında,
5)
Ana ve babası olmadığı halde Sosyal Hizmetler ve Çocuk
Esirgeme Kurumu hizmetlerinden faydalanmayan çocuklar,
5510 sayılı Kanunun 60 ıncı
maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinin (7) numaralı
alt bendi kapsamında, primi Devlet tarafından ödenmek
üzere,
6)
5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının
(b) ve (c) bentleri gereği sigortalı sayılıp bir meslek
veya sanat okulunu bitirenlerden
22/11/2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medeni
Kanunu hükümlerine göre mahkemece ergin kılınmak
suretiyle, öğrenimleriyle ilgili görevlerde çalışanlar
hariç, 18 yaşını doldurmamış olanlar genel sağlık
sigortalısının bakmakla yükümlü olunan kişi olarak,
genel
sağlık sigortalısı sayılırlar.
Ana
ve babası olmadığı halde korunma, bakım ve
rehabilitasyon hizmetlerinden faydalanmayan 18 yaşından
küçük çocukların genel sağlık sigortalılığı, varsa
kanuni temsilcisi, yoksa yakınları tarafından Kuruma
başvurmaları veya Kurumca bu durumun tespiti halinde
tescil edilir.
Nüfus
kayıt işlemleri yapılıncaya kadar yeni doğan çocuğa
ilişkin gerekli işlemler; öncelikle anasının üzerinden,
ana ölmüş ise babasının üzerinden, ana ve babası ölmüş
ise yakınları veya Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme
Kurumu tarafından koruma altına alındığı tarihe kadar,
ölen ana üzerinden yapılır. Ancak bu süre 25/4/2006
tarihli ve 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununun 15
inci maddesinde belirtilen
otuz günlük süreyi geçemez.
Ğ-
GENEL SAĞLIK SİGORTALILIĞININ SONA ERMESİ
1)
Genel sağlık sigortalılığı; sosyal güvenlik sözleşmesi
hükümleri saklı kalmak şartıyla 5510 sayılı Kanunun 60
ıncı maddesinin birinci
fıkrası kapsamındaki kişilerin yerleşim yerinin Türkiye
dışına taşındığı tarihten veya genel sağlık
sigortalısının ölüm tarihinden itibaren sona erer.
2)
5510 sayılı Kanunun 60 ıncı
maddesinin birinci fıkrasının;
a)
(c) bendinin (1) numaralı alt bendine tabi sigortalının
aile içindeki gelirinin asgari ücretin üçte birinden
fazla olduğu tarihten,
b)
(c) bendinin (2) numaralı alt bendine tabi olanların
sığınmacı veya vatansız statüsünü kaybettikleri
tarihten,
c)
(c) bendinin (3), (4), (5), (6), (8), (9) ve (10)
numaralı alt bentlerinde sayılanların aylık alma
haklarını kaybettikleri tarihten,
ç)
(c) bendinin (7) numaralı alt bendine göre koruma, bakım
ve rehabilitasyon
hizmetlerinden ücretsiz yararlanma hakkının kaybedildiği
veya anasız babasız çocukların 18 yaşını doldurdukları
tarihten,
d)
(c) bendinin (9) numaralı alt bendinde sayılan köy
koruculuğu ve geçici köy koruculuğu görevinin sona
erdiği tarihten,
e)
(d) bendinde sayılanların oturma izinlerinin sona erdiği
veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında sigortalı
olduğu tarihten,
f)
(e) bendinde sayılanların işsizlik ödeneği ve kısa
çalışma ödeneğinin kesildiği tarihten,
g)
(f) bendinde belirtilen gelir ve aylık alanların gelir
ve aylık alma haklarını kaybettikleri tarihten,
ğ)
(g) bendinde sayılanların aynı fıkranın diğer bentleri
kapsamına girdikleri tarihten,
itibaren
tabi oldukları bent kapsamındaki genel sağlık
sigortalılıkları sona erer.
3)
5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi birinci fıkrası (a)
bendi kapsamında sigortalı olanların sigortalılık
niteliğini yitirildikleri tarihi takip eden 10 uncu
günden, (b) ve (c) bendi kapsamında sigortalı olanların
ise sigortalılık niteliğini yitirildikleri tarihten
itibaren tabi oldukları bent kapsamındaki genel sağlık
sigortalılıkları sona erer.
4)
4046 sayılı Kanunun 21 inci maddesi kapsamında iş kaybı
tazminatı alanların iş kaybı tazminatı ödemesinin
bittiği tarihten itibaren tabi oldukları bent
kapsamındaki genel sağlık sigortalılıkları sona erer.
H-GENEL SAĞLIK SİGORTALILIK HÂLLERİNİN DEĞİŞMESİ,
BİRLEŞMESİ VEYA ÇAKIŞMASI
1)
5510 sayılı Kanunun 60
ıncı maddesinin birinci
fıkrasının (f) bendine göre Kanun veya Kanundan önce
yürürlükte bulunan mülga 17/7/1964
tarihli ve 506 sayılı, 2/9/1971 tarihli ve 1479 sayılı,
17/10/1983 tarihli ve 2925 sayılı, 17/10/1983 tarihli ve
2926 sayılı, 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı kanunlara
göre gelir veya aylık alması nedeniyle genel sağlık
sigortalısı sayılanlar, aynı zamanda 5510 sayılı Kanunun
60 ıncı maddesinin birinci
fıkrasının diğer bentleri gereği de genel sağlık
sigortalısı sayılmaları halinde en son durumlarına göre
genel sağlık sigortalısı sayılır.
2)
5510 sayılı Kanunun 60 ıncı
maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin (2) numaralı
alt bendi ile (b), (d) ve (g) bentleri kapsamında genel
sağlık sigortalısı sayılanların, daha sonra 5510 sayılı
Kanunun 60 ıncı maddesinin
birinci fıkrasının diğer bentleri kapsamında genel
sağlık sigortalısı sayılmaları halinde, en son
sigortalılık durumları dikkate alınarak genel sağlık
sigortasından sağlık yardımı alırlar.
3)
5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının
(a) bendi ile 5510 sayılı Kanunun 60
ıncı maddesinin (c), (e) ve
(f) bentleri kapsamında genel sağlık sigortalısı
sayılanların, daha sonra bu Kanunun 60
ıncı maddesinin birinci
fıkrasının diğer bentleri kapsamında genel sağlık
sigortalısı sayılmaları hâlinde, genel sağlık
sigortasından sağlık yardımı sağlanır.
4)
5510 sayılı Kanunun 60 ıncı
maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin (2) numaralı
alt bendi ile (b), (d) ve (g) bentlerine tabi olan genel
sağlık sigortalısı ile bakmakla yükümlü olduğu kişilerin
sağlık hizmeti sunucusuna başvurduğu tarihte prim borcu
ile gecikme cezası, gecikme zammı ve faiz borcu
bulunanlar, söz konusu borcu sağlık hizmeti sunucusuna
başvuru tarihinden sonraki bir tarihte ödemiş olsa dahi,
sağlık hizmeti sunucusuna başvurulan tarih ile söz
konusu borcun yatırıldığı tarih arasında yapılan sağlık
hizmeti giderleri Kurumca ödenmez.
5)
5510 sayılı Kanunun 60 ıncı
maddesinin birinci fıkrasının (d) ve (g) bentlerinin
uygulanmasında evli olanlar için eşlerden hangisinin
genel sağlık sigortalısı, hangisinin bakmakla yükümlü
olunan kişi olacağının tespiti için tescil aşamasında
eşlerden yazılı beyan alınır. Diğer bentler gereği
eşlerin her ikisi için de genel sağlık sigortalılık
şartlarının oluşması hâlinde, her ikisi de ayrı
ayrı genel sağlık
sigortalısı sayılır.
6)
Harp malulleri ile 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu
kapsamında aylık almakla birlikte 5510 sayılı
Kanunun 4 üncü maddesinin
birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamında
sigortalı olarak çalışmaya başlayanlar bu Kanunun 60
ıncı maddesinin birinci
fıkrasının (c) bendinin (8) numaralı alt bendi
kapsamında genel sağlık sigortalısı sayılır.
7)
3713 sayılı Kanuna göre aylık bağlanmış maluller ile
aynı Kanun kapsamına giren olaylar sebebiyle vazife
malullüğü aylığı alan er ve erbaşlar, 5510 sayılı
Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi
kapsamında sigortalı olarak çalışmaya başlaması halinde
de bu Kanunun 60 ıncı
maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinin (8) numaralı
alt bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı sayılır.
8)
2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında
Kanuna göre vazife malullüğü aylığı bağlanmış maluller,
Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b)
bentleri kapsamında sigortalı olarak çalışmaya başlaması
halinde Kanunun 60 ıncı
maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinin (6) numaralı
alt bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı sayılır.
I-
GENEL SAĞLIK SİGORTALISININ PRİME ESAS KAZANÇLARI
1)
5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrası
kapsamında sayılan genel sağlık sigortalılarının prime
esas kazançları, Kanunun 80 inci maddesine göre
belirlenir.
2)
İsteğe bağlı sigorta kapsamındaki genel sağlık
sigortalılarının prime esas kazançları, 5510 sayılı
Kanunun 82 nci maddesine
göre belirlenen prime esas kazancın alt sınırı ile üst
sınırı arasında olmak koşuluyla kendilerince belirlenir.
3)
5510 sayılı Kanunun 60 ıncı
maddesinin birinci fıkrası (c) bendinde belirtilen ve bu
maddenin birinci ve ikinci fıkraları kapsamına girmeyen
genel sağlık sigortalarının prime esas kazançları,
a)
Anılan bendin (1) numaralı alt bendi kapsamında genel
sağlık sigortalısı sayılmak için müracaat etmekle
birlikte bu bent kapsamında sayılmayanlardan, Kurumca
belirlenecek test yöntemleri ve veriler kullanılarak
tespit edilen aile içindeki gelirin kişi başına düşen
aylık tutarı;
aa-Asgari
ücretin üçte birinden asgari ücrete kadar olduğu tespit
edilen kişiler için 5510 sayılı Kanunun 82
nci maddesine göre
belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz
günlük tutarının üçte biridir.
ab-
Asgari ücretten asgari ücretin iki katına kadar olduğu
tespit edilen kişiler için 5510 sayılı Kanunun 82
nci maddesine göre
belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz
günlük tutarıdır.
ac-
Asgari ücretin iki katından
fazla olduğu tespit edilen kişiler için 5510 sayılı
Kanunun 82 nci maddeye göre
belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz
günlük tutarının iki katıdır.
b)
5510 sayılı Kanunun 60 ıncı
maddesi birinci fıkrasının (c) bendinde belirtilenler
için asgari ücrettir.
4)
Mütekabiliyet esası da dikkate alınmak şartıyla, oturma
izni almış yabancı ülke vatandaşlarından yabancı bir
ülke mevzuatı kapsamında sigortalı olmayan genel sağlık
sigortalısının prime esas kazancı, 5510 sayılı Kanunun
82 nci maddesine göre
belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz
günlük tutarının iki katıdır.
5)
4447 sayılı Kanun gereğince işsizlik ödeneği ve ilgili
kanunları gereğince kısa çalışma ödeneğinden
yararlandırılan genel sağlık sigortalısının prime esas
kazancı, 5510 sayılı Kanunun 82 nci
maddesine göre belirlenen prime esas kazanç alt
sınırıdır.
6)
4046 sayılı Kanunun 21 inci maddesi kapsamında iş kaybı
tazminatı alanların prime esas aylık kazançları, iş
kaybı tazminatı aylık tutarıdır.
7)
Yukarıda sayılanlar dışında kalan ve başka bir ülkede
sağlık sigortasından yararlanma hakkı bulunmayan
vatandaşlar için prime esas kazanç, 5510 sayılı Kanunun
82 nci maddesine göre
belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz
günlük tutarının iki katıdır.
8)
5510 sayılı Kanunun geçici 12 nci
maddesi gereğince, 01/10/2008-01/10/2010
tarihleri(dahil) arasında 3816 sayılı Kanun hükümlerine
göre yeşil kart talebinde bulunan ve yeşil kart veren
birimler tarafından anılan kanun hükümlerine göre yeşil
kart verilmesi uygun görülmeyen kişilerin prime esas
kazançları, bu birimlerce tespit edilen aile içindeki
kişi başına düşen gelir payının aylık tutarı;
a)
Asgari ücretin üçte birinden asgari ücrete kadar olduğu
tespit edilenler için, 5510 sayılı Kanunun 82
nci maddesine göre
belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz
günlük tutarının üçte biridir.
b)
Asgari ücretten asgari ücretin iki katına kadar olduğu
tespit edilenler için, 5510 sayılı Kanunun 82
nci maddesine göre
belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz
günlük tutarıdır.
c)
Asgari ücretin iki katından fazla olduğu tespit
edilenler için, 5510 sayılı Kanunun 82
nci maddesine göre
belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz
günlük tutarının iki katıdır.
İ-GENEL SAĞLIK SİGORTASI PRİMLERİ
1)
Genel sağlık sigortası prim oranı, 5510 sayılı Kanunun 4
üncü maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c)
bentleri ile bu Kanunun 5 inci maddesinin (g) bendi
kapsamındakiler için Kanunun 82 nci
maddesinin birinci fıkrasına göre hesaplanan prime esas
aylık kazancın %12,5’idir. 5510 sayılı Kanunun 4 üncü
maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentleri ile bu
Kanunun 5 inci maddesinin (g) bendine tabi olanlar için
bu primin %5’i sigortalı, %7,5’i ise işveren hissesidir.
2)
İsteğe bağlı sigorta kapsamında genel sağlık sigortalısı
olanların kendilerince belirlenen prime esas aylık
kazançlarının %12’si genel sağlık sigortası primidir.
5510 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin (g) bendine göre
Ülkemiz ile sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde
iş üstlenen işverenlerce yurt dışındaki işyerlerinde
çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçilerinden isteğe
bağlı sigortaya devam edenlerden ayrıca genel sağlık
sigortası primi alınmaz.
3)
5510 sayılı Kanunun 60 ıncı
maddesinin birinci fıkrası (a) ve (b) bentleri dışında
kalanlar ile 4046 sayılı Kanunun 21 inci maddesi
kapsamında iş kaybı tazminatı alanların genel sağlık
sigortası prim oranı, Genel Sağlık Sigortası
Yönetmeliğinin 12 nci
maddesinde belirtilen prime esas kazançlarının
%12’sidir.
4)
Kamu idaresine ait işyerlerinde çalıştırılan
sigortalıların iş sözleşmesinin askıda kaldığı aylara
ait genel sağlık sigortası primi, 5510 sayılı Kanunun 82
nci maddesine göre
belirlenen prime esas günlük kazancın alt sınırının 30
günlük tutarıdır.
5)
5510 sayılı Kanunun 60 ıncı
maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamına
girenler için prim ödeme yükümlülerinin ödeyecekleri
genel sağlık sigortası primi; primin tahakkuk
ettirileceği ay itibarıyla anılan bendin (1) ve (2)
numaralı alt bentlerinde sayılan toplam kişi sayısının
üçe bölünmesi suretiyle bulunacak kişi sayısına (3) ilâ
(10) numaralı alt bentlerde sayılan kişi sayısının
eklenmesi suretiyle bulunacak toplam kişi sayısı esas
alınarak hesaplanır.
Ancak, bu kişilerden aynı zamanda 5510 sayılı Kanunun 60
ıncı maddesinin birinci
fıkrasının (c) bendi kapsamı dışındaki bentlerin
kapsamına girerek genel sağlık sigortalısı sayılanlar,
bu fıkraya göre tespit edilecek kişi sayısı hesabına
dahil edilmez.
6)
Bu Tebliğin “H-Genel Sağlık Sigortalılık Hallerinin
Değişmesi, Birleşmesi Veya Çakışması” bölümünün 6, 7 ve
8 inci maddelerinde sayılanlar için ayrıca genel sağlık
sigortası primi alınmaz.
J-GENEL SAĞLIK SİGORTASI PRİM ÖDEME YÜKÜMLÜLERİ
1)
Genel sağlık sigortası bakımından 5510 sayılı Kanunun;
a) 4
üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentlerine
tabi olanlar için bunların işverenleri,
b) 4
üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendine tabi
olanlar, isteğe bağlı sigortalı olanlar ile 5510 sayılı
Kanunun 60 ıncı maddesinin
birinci fıkrasının (d) ve (g) bentlerinde sayılanların
kendileri,
c) 60
ıncı maddesinin birinci
fıkrasının (c) bendinde sayılan kişiler için primi, yılı
merkezî yönetim bütçesinden karşılanmak üzere ilgili
kamu idareleri,
d)60
ıncı maddesinin birinci
fıkrasının (e) bendinde sayılan kişiler ile Kanunun
geçici 13 üncü maddesinde belirtilenler için Türkiye İş
Kurumu,
e) 5
inci maddesinin (g) bendine tabi olanlar için
işverenleri,
prim
ödeme yükümlüsüdür.
2)
Kamu idaresine ait işyerlerinde çalıştırılan
sigortalıların iş sözleşmesinin askıda kaldığı aylara
ait genel sağlık sigortası primi, ilgili kamu idaresince
ödenir.
3)
İsteğe bağlı sigortalı olanlar, bakmakla yükümlü olunan
kişi olsa dahi, 5510 sayılı Kanunun 60
ıncı maddesinin birinci
fıkrasının (b) bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı
sayılır ve genel sağlık sigortası primini de ödemekle
yükümlüdürler. Yabancı ülke vatandaşlarından Türkiye’de
yerleşik olma hâli bir yılı doldurmadıkça genel sağlık
sigortası primi alınmaz ve bu kişiler genel sağlık
sigortalısı sayılmaz.
K-
PRİMLERİN ÖDENMESİ VE AYLIK PRİM VE HİZMET BELGESİ
1)
Genel sağlık sigortası primlerinin ödenmesinde, 5510
sayılı Kanunun 88 inci maddesi ve Sosyal Sigorta
İşlemleri Yönetmeliğinin ilgili hükümlerine göre işlem
yapılır.
2)
Yalnızca genel sağlık sigortasına tabi olanlar için
aylık prim ve hizmet belgesi alınmaz. Genel sağlık
sigortası priminin alınmasına esas tahakkuk işlemi,
Kurumca oluşturulur.
3)
5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının
(a) bendi kapsamında sigortalı olmakla birlikte, 4857
sayılı Kanunun 13 ve 14 üncü maddelerine göre kısmi
süreli veya çağrı üzerine çalışanlar ile Kanuna göre ev
hizmetlerinde ay içinde 30 günden az çalışan
sigortalılar için eksik günlerine ait genel sağlık
sigortası primlerinin 30 güne tamamlanması zorunludur.
Bu
durumda olan sigortalıların eksik günlerine ilişkin
genel sağlık sigortası primleri;
a)
5510
sayılı Kanunun 60 ıncı
maddenin birinci fıkrasının (c) bendinin (1) numaralı
alt bendine göre; harcamaları, taşınır ve taşınmazları
ile bunlardan doğan hakları da dikkate alınarak, Kurumca
belirlenecek test yöntemleri ve veriler kullanılarak
tespit edilecek aile içindeki geliri kişi başına düşen
aylık tutarı asgari ücretin üçte birinden az olduğu
tespit edilenlerin primleri devlet tarafından,
b)
01/01/2008-01/10/2010 (dahil)
tarihleri arasında yeşil kart veren merkezlerce, bu
tebliğin “D- b) Yeşil Kart Verilmesi Uygun
Görülmeyenler” başlıklı bölümündeki açıklamalar
doğrultusunda aile içindeki kişi başına düşen gelir payı
tutarına göre belirlenecek prime esas kazançları ile
01.10.2010 tarihinden sonra ise kurumca bu tebliğin “C-
b) 5510 sayılı Kanunun 60 ıncı
Maddesinin Birinci Fıkrasının (c/1) Alt Bendine Tabi
Olmak İçin Başvurduğu Halde Bu Bent Kapsamına
Girmeyenler” başlıklı bölümündeki açıklamalar
doğrultusunda tespit edilecek aile içindeki gelirin kişi
başına düşen aylık tutarına göre belirlenecek prime esas
kazançları üzerinden primleri kendileri tarafından,
ödenir.
L-
DİĞER HUSUSLAR
Genel
sağlık sigortalıları Kuruma verilen genel sağlık
sigortası giriş bildirgesine göre Türkiye Cumhuriyeti
kimlik numarası ile bilgisayar ortamında tutulan tescil
kütüğüne kayıt edilir. Türkiye Cumhuriyeti kimlik
numarası, aynı zamanda sigortalıların sosyal güvenlik
sicil numarasını oluşturur. Sigortalıların tescil ve
prim ödemelerine ilişkin her türlü bilgisayar kayıtları
sosyal güvenlik sicil numarası altında tutulur. Yabancı
uyruklulara Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel
Müdürlüğünce verilecek kimlik numarası aynı zamanda
bunlar için sosyal güvenlik sicil numarası olarak
kullanılır.
Kurum, genel sağlık sigortası hükümlerinin uygulanması
gereği verilecek her türlü belge veya bilginin internet,
elektronik ve benzeri ortamda gönderilmesi hususunda,
gerçek ve tüzel kişileri zorunlu tutmaya yetkilidir.
Kurumca öngörülen sürede
internet, elektronik ve benzeri ortamda belge veya bilgi
göndermekle zorunlu tutulan ancak Kurumun bilgi işlem
sistemlerinin herhangi bir nedenle hizmet dışı kalması
sonucu bu bilgileri gönderemeyen sağlık hizmeti
sunucuları, Kurum bilgi işlem sistemindeki sorunların
ortadan kalktığı tarihi takip eden üçüncü işgününün
sonuna kadar istenilen belge ve bilgileri internet,
elektronik ve benzeri ortamda göndermeleri hâlinde
Kurumca öngörülen sürede gönderilmiş kabul edilir.
Genel
sağlık sigortası giriş bildirgesini süresi içinde
vermeyenler hakkında 5510 sayılı Kanunun 102
nci maddesinin birinci
fıkrasının (a) bendine göre idari para cezası uygulanır.
Kurum, genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü
olduğu; eşinin, 18 yaşını doldurmuş çocuklarının, ana ve
babasının sağlık hizmetlerinden yararlanma hakkının
devam edip etmediğini öncelikle elektronik ortamda
periyodik olarak kontrol eder. Bunun mümkün olmaması
hâlinde gerekli belgeleri kişilerden isteyerek kontrolü
yapar.
1479 ve 2926 sayılı
kanunlara göre aylık almakta olanlarla 5510 sayılı
Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi
kapsamında çalışmaları nedeniyle 5510 sayılı Kanunun
geçici 2 nci maddesine göre
aylık bağlanacaklara ilgili dosyasından on yıl süreyle
sağlık sigortası veya genel sağlık sigortası primi
ödememiş olanlardan, sağlık sigortası ve genel sağlık
sigortası primi kesilmiş olan süreler düşülmek kaydıyla,
aylıklarının %10’u oranında ve 10 yılı tamamlayacak
süreyle genel sağlık sigortası primi kesilir.
506
sayılı Kanunun geçici 20 nci
maddesi kapsamındaki bankalar, sigorta ve
reasürans şirketleri, ticaret
odaları, sanayi odaları, borsalar veya bunların teşkil
ettikleri birlikler personeli için kurulmuş bulunan
sandıkların iştirakçileri ile aylık veya gelir bağlanmış
olanlar ile bunların hak sahipleri devir tarihinden
itibaren genel sağlık sigortalısı sayılır.
7/10/1983
tarihli ve 2925 sayılı Kanun kapsamında sigortalılık
hâli devam eden sigortalılar ile bunların sağlık
yardımına müstahak eş ve çocukları, genel sağlık
sigortası hükümlerine göre sağlanan sağlık
hizmetlerinden yararlanma hakkına sahiptir.
506,
1479, 2925, 2926 ve 5434 sayılı kanunlar kapsamında ve
5510 sayılı Kanunun geçici 20 nci
maddesine göre devir tarihine kadar geçen sigortalılık
süresi fiili hizmet süresi ve prim ödeme gün sayısı,
genel sağlık sigortasının uygulanmasında gerekli olan
sigortalılık süresi ve prim ödeme gün sayılarında
dikkate alınır.
2008
yılı Ekim ayı başından önce 5434 sayılı Kanun uyarınca
iştirakçi olup 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin
birinci fıkrasının (c) bendi kapsamındaki sigortalıların
çalıştıkları kamu idarelerinin sağlık hizmetlerinin
sağlanmasına ilişkin görevleri, 2008 yılı Ekim ayı
başından başlamak üzere en geç üç yıl içinde Kurum
tarafından devralınır. Devir tarihine kadar bu
sigortalıların sağlık provizyon
sistemi içerisinde sağlık hizmetlerinden
yararlandırılmalarına devam edilir. Devir tarihinden
itibaren, kamu idarelerince, bu sigortalılar için her ay
emekli keseneklerine esas aylıklarının %12’si oranında
ayrıca genel sağlık sigortası primi ödenir.
Ancak, 5510 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten
sonra ilk defa bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci
fıkrasının (c) bendine tabi olarak çalışmaya
başlayanlar, çalışmaya başladıkları tarihten itibaren
genel sağlık sigortalısı sayılacaklarından bunlar adına
genel sağlık sigortası primi çalıştıkları kurumlarca
Kurumumuza ödenecektir.
31/07/2008 tarihli ve 5797
sayılı Kanunla değişik 5510 sayılı Kanunun geçici 12
inci maddesi gereğince kamu idarelerinin sağlık
hizmetlerinin sağlanmasına ilişkin görevleri yürürlükten
kaldırılan kanunlardaki hak ve yükümlülükler
çerçevesinde ilgili kayıt ve işlemlerin Kurum
tarafından en geç üç yıl içinde devralındığı tarihe
kadar devam edeceğinden, 5510 sayılı Kanunun 60
ıncı maddesinin birinci
fıkrasının (c) bendinin (3) numaralı alt bendinde
sayılan 1/7/1976
tarihli ve 2022 sayılı 65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç,
Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması
Hakkında Kanun hükümlerine göre aylık alan kişilerle
(9) numaralı alt bendinde sayılan
18/3/1924 tarihli ve 442
sayılı Köy Kanununun 74 üncü maddesinin ikinci fıkrasına
göre görevlendirilen kişiler ile aynı Kanunun ek 16
ncı maddesine göre aylık
alan kişiler hakkında Kurumca devralındığı tarihe kadar
5510 sayılı Kanunun genel sağlık sigortası hükümleri
uygulanmaz.
Bu
Tebliğin hükümleri, 5510 sayılı Kanunun
01/07/2008 tarihinde
yürürlüğe giren hükümleri için 01/07/2008 tarihinden,
01/10/2008 tarihinden itibaren yürürlüğe girecek
hükümleri için ise 01/10/2008 tarihinden itibaren
yürürlüğe girer.
Tebliğ olunur. |