20 Kasım 2008 PERŞEMBE |
Resmî Gazete |
Sayı : 27060 |
Maliye Bakanlığından:
KURUMLAR VERGİSİ GENEL
TEBLİĞİ
(SERİ NO: 3)
Bu
Tebliğde, 4/6/2008
tarihli ve 5766 sayılı Kanunla1 193 sayılı Gelir
Vergisi Kanunu ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi
Kanununda yapılan düzenlemelerin uygulanmasına
ilişkin açıklamalar yapılmış olup 1 seri no.lu
Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinde2 ilgili bölümler
itibarıyla aşağıdaki değişiklikler yapılmıştır.
1 – “5.6.2.3.2.
Satış kazancının fon hesabında tutulması” başlıklı
bölümün ikinci paragrafı aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
“Bu
değerlerin satışından elde edilecek kazancın
istisnadan yararlanan kısmının, pasifte özel bir
fon hesabına alınması ve satışın yapıldığı yılı
izleyen beşinci yılın sonuna kadar söz konusu fon
hesabında tutulması gerekmektedir. Bu çerçevede,
fon hesabına alınma işleminin, satışın yapıldığı
yılı izleyen hesap döneminin başından itibaren
kazancın beyan edildiği döneme ait kurumlar
vergisi beyannamesinin verildiği tarihe kadar
yapılması gerekmektedir. Dolayısıyla, istisnadan
yararlanacak olan kazanç tutarı, satışın yapıldığı
dönemin genel sonuç hesaplarına yansıyacak olup
kurumlar vergisi beyannamesinin ilgili satırında
gösterilmek suretiyle istisnadan
yararlanılabilecektir. Anılan istisnadan geçici
vergi dönemleri itibarıyla da yararlanılması
mümkün olup belirtilen süre zarfında söz konusu
kazancın fon hesabına alınmaması durumunda,
kurumlar vergisi beyannamesinde istisnadan
yararlanılabilmesi mümkün olmadığı gibi geçici
vergi dönemleri itibarıyla yararlanılan istisna
nedeniyle zamanında tahakkuk etmeyen vergilerden
kaynaklanan vergi ziyaı
cezası ve gecikme faizinin ayrıca aranacağı
tabiidir.
Fon
hesabına alınan kazanç tutarının mükelleflerce
sermayeye ilavesi mümkün bulunmaktadır. Ancak, fon
hesabına alınan kazanç tutarının sermayeye ilave
dışında, beş yıl içinde başka bir hesaba
nakledilmesi, işletmeden çekilmesi veya dar
mükellef kurumlarca ana merkeze aktarılması ya da
kurumun tasfiyesi halinde, istisna uygulanması
nedeniyle zamanında tahakkuk etmeyen vergiler,
vergi ziyaı cezası ve
gecikme faizi ile birlikte tahsil edilecektir.”
2 – “8.6.4.
Deprem hasar karşılıkları” başlıklı bölüm
başlığıyla birlikte aşağıdaki şekilde
değiştirilmiş, “8.6.5. Ayrılan sigorta teknik
karşılıklarının ertesi bilanço döneminde aynen
kâra nakledilmesi” başlıklı bölümün ikinci ve
üçüncü cümleleri Tebliğ metninden çıkarılmıştır.
“8.6.4.
Dengeleme karşılığı
3/6/2007
tarihli ve 5684 sayılı Sigortacılık Kanununun3
yürürlüğe girmesinden sonra sigorta şirketlerince
deprem hasar karşılıkları adı altında karşılık
ayrılmamakta olup anılan Kanunla sigorta ve
reasürans şirketlerince
“Dengeleme karşılığı” adı altında yeni bir
karşılık ayrılabilmesine imkan sağlanmaktadır.
5766
sayılı Kanunun 20 nci
maddesiyle Kurumlar Vergisi Kanununun 8 inci
maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinin (4)
numaralı alt bendinde yapılan değişiklikle, deprem
hasar karşılığı kaldırılarak sigorta ve
reasürans şirketlerince
dengeleme karşılığı adı altında ayrılan
karşılıkların kurum kazancının tespitinde dikkate
alınabilmesine imkan sağlanmış bulunmaktadır.
Buna
göre, 1/1/2008 tarihinden itibaren uygulanmak
üzere takip eden hesap dönemlerinde meydana
gelebilecek tazminat oranlarındaki dalgalanmaları
dengelemek ve katastrofik
riskleri karşılamak üzere sadece deprem ve
mühendislik sigorta branşlarında verilen deprem
teminatı için hesaplanan dengeleme karşılıklarının
sigorta ve reasürans
şirketlerince gider olarak dikkate alınabilmesi
mümkün bulunmaktadır.
Öte
yandan, 5684 sayılı Kanun uyarınca ayrılan devam
eden riskler karşılığı ve ikramiyeler ve
indirimler karşılığının sigorta şirketlerince
kurum kazancının tespitinde gider olarak indirimi
mümkün bulunmamaktadır.”
3 –
“10.2.9.2.1. Ar-Ge
projesi ile ilgili olarak istenecek belgeler”
başlıklı bölümünün birinci ve dördüncü paragrafı
aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Ar-Ge
indiriminin uygulanmaya başlanacağı döneme ait
geçici vergi beyannamesinin verileceği tarihe
kadar Ar-Ge
faaliyetiyle ilgili olarak Ek-1’de yer alan
formata uygun olarak hazırlanacak rapor, bir yazı
ekinde iki nüsha olarak Gelir İdaresi Başkanlığına
elden veya posta yoluyla gönderilecektir.
Ancak, bu süre içinde
başvurusu yapılmayan projeler ile ilgili olarak,
çalışmalara başlanıp harcama yapılmakla birlikte
projenin herhangi bir aşamasında başvuruda
bulunulması ve uygun bulunması halinde, başvuru
tarihinin içinde bulunduğu geçici vergilendirme
döneminin başlangıcından itibaren yapılan Ar-Ge
harcamaları Ar-Ge
indiriminden yararlanabilecek, Ar-Ge
projesi bittikten sonra yapılan başvurular
değerlendirmeye alınmayacaktır.”
“Para–Kredi ve Koordinasyon Kurulu Kararlarına
istinaden uygulanan Ar-Ge
yardımına ilişkin mevzuat çerçevesinde TÜBİTAK
tarafından daha önce incelemesi yapılmış olan
projelerle ilgili olarak yeniden inceleme
yapılmasına ihtiyaç bulunmamaktadır.
Bu kapsamda TÜBİTAK tarafından
incelenerek desteklenmesi uygun bulunmuş Ar-Ge
projesi bulunan mükelleflerin bu projeler hakkında
ayrıca bir inceleme yapılması için Gelir İdaresi
Başkanlığına müracaat etmelerine gerek olmayıp,
desteklenmesi uygun bulunmuş projelere ilişkin Ar-Ge
değerlendirme raporları veya
TÜBİTAK’dan alınan destek karar yazısının
bir örneğinin YMM tasdik raporuna eklenmesi
yeterli olacaktır.”
4 – “11. Kabul
Edilmeyen İndirimler” başlıklı bölümün sonuna
aşağıdaki alt bölüm eklenmiştir.
“11.12. Kanunen
yasaklanmış fiiller nedeniyle katlanılan giderler
Kanunen
yasaklanmış fiiller nedeniyle katlanılan giderler
ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi
ile ilgili giderler niteliğinde olmadığından, bu
giderlerin gelir ve kurum kazancından indirilmesi
mümkün değildir. Dolayısıyla, rüşvet verme fiili
Türk Ceza Kanununun 252 nci
maddesinde suç olarak tanımlandığından, rüşvet ve
rüşvet ile ilgili her türlü gider, vergiye tabi
ticari kazancın tespitinde gider olarak dikkate
alınmayacaktır.”
5 – “13.
Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç
Dağıtımı” başlıklı bölümün sonuna aşağıdaki alt
bölüm eklenmiştir.
“13.4. Transfer
fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımında
hazine zararı
5766
sayılı Kanunla Kurumlar Vergisi Kanununun
“Transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç
dağıtımı” konusunu düzenleyen 13 üncü maddesine
aşağıdaki yedinci fıkra eklenmiş ve mevcut yedinci
fıkra sekizinci fıkra olarak teselsül
ettirilmiştir.
(7) Tam
mükellef kurumlar ile yabancı kurumların
Türkiye'deki işyeri veya daimi temsilcilerinin
aralarında ilişkili kişi kapsamında
gerçekleştirdikleri yurt içindeki işlemler
nedeniyle kazancın örtülü olarak dağıtıldığının
kabulü Hazine zararının doğması şartına bağlıdır.
Hazine zararından kasıt, emsallere uygunluk
ilkesine aykırı olarak tespit edilen fiyat ve
bedeller nedeniyle kurum ve ilişkili kişiler adına
tahakkuk ettirilmesi gereken her türlü vergi
toplamının eksik veya geç tahakkuk
ettirilmesidir.”
6 – “30.6. Bu
madde kapsamında yapılacak vergi kesintisine
ilişkin beyannameye dahil
edilmesi zorunlu kazançlar ile beyannameye dahil
edilmesi ihtiyari olan kazançlar” başlıklı bölümün
ikinci ve üçüncü paragrafları aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
“Kanunun
30 uncu maddesinin dokuzuncu fıkrası uyarınca,
ticari ve zirai kazançlar hariç olmak üzere bu
maddeye göre vergisi kesinti yoluyla alınan kazanç
ve iratlar için Kanunun 24 veya 26
ncı maddelerine göre
beyanname verilmesi veya bu madde kapsamına
girmeyen kazanç ve iratlar için verilecek
beyannamelere söz konusu kazanç ve iratların
dahil edilmesi
ihtiyaridir.
Ancak,
Gelir Vergisi Kanununun 75 inci maddesinin ikinci
fıkrasının (5), (7) ve (14) numaralı bentlerinde
yer alan menkul sermaye iratları ile fonların
katılma belgelerinden ve yatırım ortaklıklarının
hisse senetlerinden elde edilen kâr paylarının
verilecek beyannamelere dahil
edilmesi zorunludur. Aynı şekilde dar
mükellefiyete tabi kurumlar, hak ediş ödemeleri
üzerinden vergi kesintisi yapılan birden fazla
takvim yılına yaygın inşaat ve onarım işlerinden
elde ettikleri kazançlarını kurumlar vergisi
beyannameleri ile beyan etmeleri gerekmektedir.”
7 – “36. Geçici
Hükümler” başlıklı bölümün sonuna aşağıdaki alt
bölümler eklenmiştir.
“36.4.
Kurumlar Vergisi Kanununa 5766 sayılı Kanunla
eklenen geçici 2 nci
maddenin birinci fıkrasının (a) bendiyle,
1/1/2008 - 31/12/2015
tarihleri arasında uygulanmak üzere, dernek veya
vakıflarca elde edilen Gelir Vergisi Kanununun 94
üncü maddesinin (5) numaralı bendi ve geçici 67
nci maddesi kapsamında
kesinti suretiyle vergilendirilmiş kazanç ve
iratlar dolayısıyla iktisadi işletme oluşmayacağı
hüküm altına alınmıştır.
Bu
düzenleme ile dernek veya vakıflar ile vergi
uygulamalarında dernek veya vakıf olarak
değerlendirilen kurum ve kuruluşların elde
ettikleri gelirlerin münhasıran Gelir Vergisi
Kanununun 94 üncü maddesinin (5) numaralı bendi ve
geçici 67 nci maddesi
kapsamında kesinti suretiyle vergilendirilmiş;
-
Taşınmaz kira gelirlerinden,
- Menkul
kıymet alım satım gelirlerinden,
- Menkul
kıymetlerin elde tutulması ile itfasından elde
edilen gelirlerden
ibaret olması halinde,
elde edilen bu gelirler dolayısıyla, 1/1/2008 -
31/12/2015 tarihleri arasında dernek veya vakfa
bağlı iktisadi işletme oluşmayacağından, bu süre
zarfında anılan gelirler nedeniyle dernek veya
vakıf adına kurumlar vergisi mükellefiyeti tesis
edilmeyecektir. Söz konusu vergi kesintileri
dernek veya vakıflar açısından nihai vergileme
niteliğinde olacaktır.
Diğer
taraftan, dernek veya vakıf bünyesinde yukarıda
belirtilen gelirler dışında iktisadi işletme
oluşması halinde, bu iktisadi işletmenin aktifinde
kayıtlı bulunan taşınmazların kiralanması sonucu
elde edilen taşınmaz kira gelirlerinin ya da bu
iktisadi işletmenin aktifinde kayıtlı bulunan
menkul kıymetlerin alım satımından, elde
tutulmasından veya itfasından elde edilen
gelirlerin (kesinti suretiyle vergilenmiş olup
olmadığına bakılmaksızın), bahse konu iktisadi
işletmeye ait kazanca dahil
edilerek kurumlar vergisine tabi tutulacağı
tabiidir.
36.5.
Kurumlar Vergisi Kanununa 5766 sayılı Kanunla
eklenen geçici 2 nci
maddenin birinci fıkrasının (b) bendiyle,
1/1/2008 - 31/12/2015
tarihleri arasında uygulanmak üzere, Milli Eğitim
Bakanlığına bağlı örgün ve yaygın eğitim yapan
mesleki ve teknik eğitim okullarındaki atölye ve
uygulama birimleri ile anaokulu, kreş, çıraklık ve
halk eğitim merkezlerindeki uygulama birimlerine
bağlı döner sermaye işletmelerinin elde ettikleri
gelirler dolayısıyla iktisadi işletme oluşmayacağı
hüküm altına alınmıştır.
Buna
göre, Milli Eğitim Bakanlığına bağlı olup örgün ve
yaygın eğitim yapan mesleki ve teknik eğitim
okullarındaki atölyeler, otelcilik ve turizm
meslek liselerindeki uygulama otelleri gibi
birimler, kız teknik okullarındaki atölyeler,
anaokulu ve kreş gibi uygulama birimleri, çıraklık
ve halk eğitim merkezlerindeki uygulama birimleri
ve bu birimlere bağlı döner sermaye işletmelerinin
elde ettikleri gelirleri nedeniyle
1/1/2008 tarihinden
itibaren 31/12/2015 tarihine kadar iktisadi
işletme oluşmayacak, bunlar adına kurumlar vergisi
mükellefiyeti tesis edilmeyecektir.
Bu
Tebliğin (4.1.1) ve (4.1.2) bölümlerinde yapılan
açıklamalar çerçevesinde tesis edilmiş olan
mükellefiyetlerin, 1/1/2008
tarihinden itibaren muafiyet kapsamına alınması
nedeniyle terkin edilmesi gerekecektir.
36.6.
Kurumlar Vergisi Kanununa 5766 sayılı Kanunla
eklenen geçici 2 nci
maddenin birinci fıkrasının (c) bendiyle, 5706
sayılı İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti
Hakkında Kanunla4 İstanbul'u
2010 yılına Avrupa kültür başkenti olarak
hazırlamak, 2010 yılında yapılacak etkinlikleri
planlamak ve yönetmek, kamu ve sivil kurum ve
kuruluşların bu amaçla yapacakları çalışmalarda
koordinasyonu sağlamak amacıyla kurulan İstanbul
2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansının görevleriyle
ilgili yaptığı faaliyetlerinden, 5706 sayılı
Kanunun 12 nci maddesi
kapsamında elde ettiği gelirleri nedeniyle
iktisadi işletme oluşmayacağı hüküm altına
alınmıştır. Bu hüküm uyarınca, Ajansın anılan
gelirleri nedeniyle kurumlar vergisi mükellefiyeti
tesis ettirilmeyecektir.
36.7.
Gelir Vergisi Kanununa 5766 sayılı Kanunla eklenen
geçici 74 üncü madde ile 5706 sayılı İstanbul 2010
Avrupa Kültür Başkenti Hakkında Kanun uyarınca
kurulan İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti
Ajansına, kurumlar vergisi mükelleflerince makbuz
karşılığında yapılan her türlü ayni ve nakdi bağış
ve yardımlar ile sponsorluk
harcamalarının tamamı, kurumlar vergisi
beyannamesi üzerinde ayrıca gösterilmek üzere
kurum kazancından indirilebilecektir.
Tebliğ
olunur.
———————————
1 6/6/2008
tarihli ve 26898 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanmıştır.
2 3/4/2007
tarihli ve 26482 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanmıştır.
3 14/6/2007
tarihli ve 26552 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanmıştır.
4 14/11/2007
tarihli ve 26700 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanmıştır. |