213
sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 257 nci
maddesinin birinci fıkrasının (2) numaralı
bendiyle Bakanlığımıza, mükelleflere
muameleleri ile ilgili tahsilat ve
ödemelerini banka, benzeri finans kurumları
veya posta idarelerince düzenlenen
belgelerle tevsik etmeleri zorunluluğunu
getirme ve bu zorunluluğun kapsamını ve
uygulamaya ilişkin usul ve esaslarını
belirleme yetkisi verilmiştir.
Bu
yetkiye dayanılarak, işyeri ve konut
kiralama işlemlerine ilişkin yapılacak
tahsilat ve ödemelerin banka veya posta
idarelerince düzenlenen belgelerle tevsikine
ilişkin olarak aşağıdaki açıklamaların
yapılmasına gerek duyulmuştur.
1. Tevsik
Zorunluluğunun Kapsamı
Bakanlığımıza verilen yetkiye istinaden,
-
Konutlarda, her bir konut için aylık 500 YTL
ve üzerinde kira geliri elde edenlerin,
-
İşyerlerinde, işyerini kiraya verenler ile
kiracıların
kiraya ilişkin tahsilat ve ödemelerinin
1/11/2008 tarihinden itibaren banka veya
Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğü
tarafından düzenlenen belgelerle tevsik
edilmesi zorunluluğu getirilmiştir.
2. Tevsik Zorunluluğu
Getirilen İşlemlerde Belge Düzeni
Vergi Usul Kanununun mükerrer 257 nci
maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı
bendinin Bakanlığımıza verdiği yetkiye
istinaden yayımlanan 243 ve 246 sıra
numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri
ile bankalara düzenleme zorunluluğu
getirilen, dekont veya hesap bildirim
cetvelleri ile tevsik edilme zorunluluğu
uygulaması eskiden olduğu gibi devam
edecektir.
Önceki bölümde belirtilen kurumlar aracı
kılınmak suretiyle, para yatırma veya
havale, çek veya kredi kartı gibi araçlar
kullanılmak suretiyle yapılan tahsilat ve
ödemeler karşılığında dekont veya hesap
bildirim cetvelleri düzenlendiğinden bu
belgeler tevsik edici belge kabul
edilecektir. Bankaların internet şubeleri
üzerinden yapılan ödeme ve tahsilatlar da
aynı kapsamdadır.
3. Tevsik Zorunluluğu
Kapsamında Olmayan Tahsilat ve Ödemeler
Mükelleflerce,
-Her bir konut için aylık tutarı 500 YTL'
nin altındaki konut kira geliri ile
-Mahkeme ve icra yoluyla yapılan konut ve
işyeri kira gelirine ilişkin tahsilatlar
Tebliğle getirilen zorunluluk kapsamında
değildir.
Öte
yandan aynî olarak yapılan söz konusu
ödemelerin bu zorunluluk kapsamında olmadığı
tabiidir.
Örnek 1:
Bay
(A)'ya ait olan iki adet konut 2008 yılında
kiraya verilmiş olup konutların aylık kira
geliri 500'er YTL'dir. Bu durumda Bay (A)
1/11/2008 söz konusu konutlara ait kira
gelirlerini, banka veya PTT aracılığıyla
tahsil edecek ve gerekli durumlarda bu
kurumlar tarafından düzenlenen belgelerle
tevsik edecektir.
4. Ceza Uygulaması
Vergi Usul Kanununun mükerrer 355 inci
maddesinde yer alan hüküm uyarınca, mükerrer
257 nci maddeyle getirilen zorunluluklara
uymayanlara özel usulsüzlük cezası kesilmesi
gerekmektedir.
Anılan madde uyarınca bu Tebliğ ile
1/11/2008 tarihinden itibaren getirilen
zorunluluklara uymayanlara kesilecek ceza,
2008 yılı için;
-
Birinci sınıf tüccarlar ile serbest meslek
erbabı hakkında
1.490 YTL'den,
-
İkinci sınıf tüccarlar, defter tutan
çiftçiler ile kazancı basit usulde tespit
edilenler hakkında
680 YTL'den,
-
Yukarıda yazılı
bulunanlar dışında kalanlar hakkında
320 YTL'den
az
olmamak üzere her bir işlem için bu işleme
konu tutarın %5'idir.
2009 ve sonraki yıllara ilişkin olarak,
Vergi Usul Kanununun 414 üncü maddesi
uyarınca bu yıllar için belirlenecek asgari
ceza tutarları dikkate alınacaktır.
Örnek 2:
Bayan (B)'ye ait olan ve 2008 yılına ilişkin
aylık 450'şer YTL kira geliri bulunan üç
adet işyeri için kiracılar tarafından
250'şer YTL'lik kısım banka aracılığıyla,
kalan tutarlar ise elden nakit olarak
ödenmiştir. İşyerlerini kiralayan
mükelleflerden biri birinci sınıf tüccar,
diğerleri serbest meslek erbabı olarak
faaliyette bulunmakta olup Bayan (B)'nin
gelir vergisine ilişkin başka bir faaliyeti
yoktur.
Bu
durumun tespit edilmesi halinde Bayan (B)
ile kiracı mükellefler adına, üç işyeri için
elden yapılan tahsilat ve ödeme işleminin
her biri için ayrı ayrı, Vergi Usul
Kanununun mükerrer 355 inci maddesinde
belirlenen ceza tutarından az olmamak üzere
özel usulsüzlük cezası kesilecektir. Elden
yapılan tahsilat ve ödemelerin %5'inin
asgari
ceza tutarının altında kalması halinde ise
her bir işlem için asgari ceza tutarı kadar
ceza kesilmesi gerekmektedir.
Örneğimizde Bayan (B) ile kiracılara,
1/11/2008 tarihinden itibaren her bir işlem
için, (elden yapılan tahsilat ve ödeme
tutarının %5'inin asgari ceza tutarının
altında kalması nedeniyle) 2008 yılına
ilişkin belirlenen tutarlarda ceza
uygulanacaktır. Aynı durumun 2009 ve sonraki
yıllarda da devam etmesi halinde bu yıllar
için belirlenecek asgari ceza tutarları
dikkate alınacaktır.
Tebliğ olunur