Belediye
Gelirleri Kanunu Genel Tebliği
(Seri No: 36)
1. Kapsam
2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun([1])
elektrik ve havagazı tüketim vergisine ilişkin 35 ve 39
uncu maddeleri, 27/12/2008 tarihli ve 5828 sayılı 2009
Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanununun([2])
29 uncu maddesiyle 1/1/2009 tarihinden itibaren
uygulanmak üzere yeniden düzenlenmiş olup, söz konusu
verginin uygulanmasına ilişkin hususlar aşağıda
açıklanmıştır.
2464 sayılı Kanunun 34 ila 39 uncu maddelerinde
düzenlenen elektrik ve havagazı tüketim vergisinin tarh,
tahakkuk ve tahsili ilgili belediyelerce yapılmakta
iken, 5828 sayılı Kanunun 29 uncu maddesinin (9)
numaralı fıkrasıyla yapılan değişiklikle; 1/1/2009
tarihinden sonra verilmesi gereken elektrik ve havagazı
tüketim vergisi beyannamelerine uygulanmak üzere bu
verginin tarh, tahakkuk ve tahsiline Maliye Bakanlığına
bağlı vergi dairelerinin yetkili olduğu, söz konusu
verginin sorumlularınca kurumlar vergisi yönünden bağlı
bulundukları vergi dairesine, Maliye Bakanlığınca
belirlenecek usul ve esaslara göre bir beyannameyle
bildirilmesi ve verginin de aynı sürede, Genel Bütçenin
(B) işaretli cetveline gelir kaydedilmek üzere, ödenmesi
esası getirilmiş bulunmaktadır.
2. Verginin Konusu
Belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde elektrik
ve havagazı tüketimi, elektrik ve havagazı tüketim
vergisine tabi bulunmaktadır.
Belediye sınırları ve mücavir alanlar dışında
tüketilen elektrik ve havagazı ile belediye
hizmetlerinin götürülmediği mücavir alanlarda tüketilen
elektrik ve havagazı, vergiye tabi değildir.
2464 sayılı Kanunun 104 üncü maddesine göre, elektrik
ve havagazı tüketim vergisinin mücavir alanlarda
uygulanabilmesi için belediye hizmetlerinin bu mahallere
götürülmüş olması şarttır.
Bu kapsamda mahalline götürülmesi gereken belediye
hizmetleri; taşıtların mahallin özelliğine göre
gidebileceği yolun yapılması veya bakıma alınması ile
temiz ve sağlığa uygun içme ve kullanma suyu temin
edilmesidir.
İlgili belediyeler veya valilikler kendi mülki veya
mücavir alan sınırlarındaki değişiklikleri, değişikliğin
vuku bulduğu tarihi izleyen 15 gün içinde elektriği
tedarik eden veya havagazı dağıtımı yapan kuruluşlara
bildirirler.
3. Mükellef ve Sorumlu
Elektrik ve havagazı tüketim vergisinin mükellefi
elektrik ve havagazını tüketenlerdir.
20/2/2001 tarihli ve 4628 sayılı Elektrik Piyasası
Kanununa([3])
göre elektrik enerjisini tedarik eden ve havagazını
dağıtan kuruluşlar, satış bedeli ile birlikte bu
verginin de tahsilinden ve kurumlar vergisi yönünden
bağlı bulundukları vergi dairesine yatırılmasından
sorumludurlar. Organize sanayi bölgelerinde tüketilen
elektrik enerjisinin vergisini organize sanayi bölgeleri
tüzel kişiliklerine elektriği temin eden kuruluşlar
öder.
Buna göre, organize sanayi bölgelerinde tüketilen
elektriğin, elektrik ve havagazı tüketim vergisinin
sorumlusu, organize sanayi bölgesi tüzel kişiliğine
elektriği temin eden kuruluştur.
4. İstisnalar
Kazanç amacı gütmemek şartıyla işletilen; hastane,
dispanser, klinik, sağlık ocağı ve merkezleri,
rehabilitasyon, teşhis ve tedavi merkez ve kurumları,
doğum ve çocuk bakımevleri, kreşler, sanatoryum,
prevantoryum gibi sağlık kuruluşları ile düşkünler evi,
yetimhaneler, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu
Genel Müdürlüğü ve korunmaya muhtaç çocukları koruma
birliklerine ait çocuk yurtları ve bunlara bağlı
işyerleri gibi sosyal yardım kuruluşlarında tüketilen
elektrik vergiden istisnadır.
Dini hizmetlerin ifasına mahsus ve umuma açık bulunan
cami, mescit, kilise ve havra gibi ibadethanelerde;
milletlerarası panayır, sergi ve fuarlarda, bunların
giriş yerlerinde, mal teşhir edilen ve satılan
pavyonlarda ve doğrudan doğruya elektrik ve havagazı
üreten dağıtım ve istihsal müesseselerinde tüketilen
elektrik, elektrik ve havagazı tüketim vergisinden
müstesnadır.
Elektrik üretimi yapan bir işletmenin sadece elektrik
üretim tesisinde tükettiği elektrik bu vergiden istisna
olup, bu işletme tarafından üretilen elektriğin,
elektrik üretim tesisi dışında kullanılması veya diğer
işletmelere satılması halinde istisna uygulanmayacaktır.
Ayrıca, doğrudan doğruya elektrik ve havagazı
üretmeyen yalnızca iletim ve dağıtım yapan işletmelerce
tüketilen elektrik istisna kapsamında
değerlendirilemeyeceğinden vergiye tabidir.
Yukarıda sayılan kurum ve kuruluşların kamu kurum
veya kuruluşu olup olmaması istisna uygulamasına engel
değildir.
5. Matrah
Verginin matrahı, elektriğin iletimi, dağıtımı ve
perakende satış hizmetlerine ilişkin bedelleri hariç
olmak üzere elektrik enerjisi satış bedeli ile
havagazının satış bedelidir. Matraha vergi, fon ve
paylar dâhil edilmez.
Buna göre, elektrik satış bedelinden elektriğin
iletimi, dağıtımı ve perakende satış hizmetlerine
ilişkin bedellerinin düşüldükten sonra kalan tutar
elektriğe ilişkin matrahı oluşturacaktır. Havagazına
ilişkin matrah ise doğrudan havagazının satış bedelidir.
Elektrik ve havagazı tüketim vergisinin matrahına her
ne ad altında olursa olsun herhangi bir vergi, fon veya
pay dâhil edilmeyecektir.
6. Oran
Elektrik ve havagazı tüketim vergisinin oranı,
vergiye tabi tüketilen elektrik ve havagazının satış
bedeli üzerinden % 5'tir.
Bu oran, imal ve istihsal, taşıma, yükleme, boşaltma,
soğutma, telli ve telsiz telgraf ve telefon müraselesi
(haberleşmesi) işlerinde tüketilen elektriğin satış
bedeli üzerinden yüzde 1 olarak uygulanır.
7. Tarh, Tahakkuk ve Ödeme
Elektrik ve havagazı tüketim vergisi, sorumluların
kurumlar vergisi yönünden bağlı bulundukları vergi
dairesince tarh olunur.
Elektrik enerjisini tedarik eden veya havagazını
dağıtan kuruluşlar tahsil ettikleri vergiyi, bu Tebliğin
ekinde yer alan beyanname örneğine uygun olarak tahsil
tarihini takip eden ayın 20 nci günü akşamına kadar
kurumlar vergisi yönünden bağlı bulundukları vergi
dairesine beyan etmek ve aynı süre içinde ödemekle
yükümlüdürler.
Elektrik ve havagazı tüketim vergisi
beyannamelerinin, 340 ve 346 Sıra No.lu Vergi Usul
Kanunu Genel Tebliğlerinde belirtilen usul ve esaslar
doğrultusunda elektronik ortamda verilmesi zorunludur.
Bu zorunluluğa uymayanlara, 213 sayılı Vergi Usul
Kanununun([4])
mükerrer 355 inci maddesi uyarınca durumlarına uygun
özel usulsüzlük cezası kesilir.
8. Usul Hükümleri
Elektrik ve havagazı tüketim vergisinin tarh,
tahakkuk ve tahsili, sorumluların kurumlar vergisi
yönünden bağlı bulundukları vergi dairesi tarafından,
213 sayılı Kanun ile 6183 sayılı Amme Alacaklarının
Tahsil Usulü Hakkında Kanun([5])
hükümleri çerçevesinde, gerçekleştirilir.
Tebliğ olunur.
Ek:
Beyanname örneği
[1] 29/5/1981 tarihli ve 17354 sayılı
Resmi Gazete'de yayımlanmıştır.
[2] 31/12/2008 tarihli ve 27097 (1.Mükerrer) sayılı
Resmi Gazete'de yayımlanmıştır.
[3] 3/3/2001 tarihli ve 24335 sayılı Resmi Gazete'de
yayımlanmıştır.
[4] 10/1/1961 tarihli ve 10703 sayılı Resmi Gazete'de
yayımlanmıştır.
[5] 28/7/1953 tarihli ve 8469 sayılı Resmi Gazete'de
yayımlanmıştır. |