Bu tebliğde 2006 takvim yılında elde edilen
bazı menkul sermaye iratlarının
vergilendirilmesinde dikkate alınacak indirim
oranı ve istisna tutarının tespiti ile indirim
oranı uygulanarak beyan edilecek menkul
sermaye iratlarına ilişkin açıklamalara yer
verilmektedir.
1. 2006 Takvim Yılında Elde Edilen Menkul
Sermaye İratlarının Beyanında Dikkate Alınacak
İndirim Oranı
Gelir Vergisi Kanununun 76 ncı maddesinin 5281
sayılı Kanunun 44 üncü maddesiyle kaldırılan
ikinci fıkrasında, Gelir Vergisi Kanununun 75
inci maddesinin ikinci fıkrasının 5, 6, 7, 12
ve 14 numaralı bentlerinde yer alan menkul
sermaye iratlarına (döviz cinsinden açılan
hesaplara ödenen faiz ve kar payları, dövize,
altına veya başka bir değere endeksli menkul
kıymetler ile döviz cinsinden ihraç edilen
menkul kıymetlerden elde edilenler hariç)
fıkrada belirtilen indirim oranının
uygulanması suretiyle bulunacak kısmın, bu
iratların beyanı sırasında indirim olarak
dikkate alınacağı belirtilmişti.
Gelir Vergisi Kanununun indirim oranı
uygulamasına yönelik 76 ncı maddesinin ikinci
fıkrası 01/01/2006 tarihinden itibaren elde
edilen gelirlere uygulanmak üzere 5281 sayılı
Kanunla yürürlükten kaldırılmakla birlikte,
anılan Kanunun Geçici 67 nci maddesinin 9
numaralı fıkrası hükmü gereğince 01/01/2006
tarihinden önce ihraç edilen her nevi tahvil
ve Hazine bonolarından elde edilen gelirlerin
vergilendirilmesinde 31/12/2005 tarihinde
yürürlükte olan hükümler esas alınacağından,
indirim oranı uygulaması ile ilgili olarak
aşağıdaki açıklamaların yapılmasında yarar
görülmüştür.
İndirim oranı; Vergi Usul Kanununa göre o yıl
için tespit edilmiş olan yeniden değerleme
oranının, aynı dönemde Devlet tahvili ve
Hazine bonosu ihalelerinde oluşan bileşik
ortalama faiz oranına bölünmesi suretiyle
tespit edilmektedir.
Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre 2006 yılı
için tespit edilmiş olan yeniden değerleme
oranı % 7,8’ dir.(1)
Bu dönemde Devlet tahvili ve Hazine bonosu
ihalelerinde oluşan bileşik ortalama faiz
oranı ise % 16,76’dır.
Buna göre, 2006 yılı gelirlerine uygulanacak
indirim oranı (% 7,8 / % 16,76 =)
% 46,5
olmaktadır.
2. İndirim Oranı Uygulanarak Beyan Edilecek
Menkul Sermaye İratları
Gelir Vergisi Kanununa 5281 sayılı Kanunla
eklenen Geçici 67 nci maddede, menkul
kıymetler ve diğer sermaye piyasası
araçlarının elden çıkarılması ve elde
tutulması sürecinde elde edilen gelirler ile
mevduat faizleri, repo gelirleri ve katılım
bankalarından elde edilen gelirlerin
vergilendirilmesine yönelik düzenlemelere yer
verilmiş ve mevduat faizleri, repo gelirleri
ve katılım bankalarından elde edilen gelirler
üzerinden yapılacak tevkifata ilişkin
açıklamalar 45 numaralı Gelir Vergisi
Sirkülerinde de ayrıntılı olarak
açıklanmıştır.
Bu çerçevede, Geçici 67 nci maddenin (4)
numaralı fıkrası uyarınca, 75 inci maddenin
ikinci fıkrasının (7), (12) ve (14) numaralı
bentlerinde yazılı menkul sermaye iratlarından
01/01/2006 tarihinden itibaren ödemeyi
yapanlarca % 15 oranında vergi tevkifatı
yapılmakta olup, bu gelirlerin beyanı ve
indirim oranı uygulanması söz konusu değildir.
Diğer taraftan, anılan maddenin (9) numaralı
fıkrası gereğince, Geçici 67 nci maddenin
yürürlük tarihinden önce ihraç edilmiş olan
her nevi tahvil ve Hazine bonoları ile Toplu
Konut İdaresi ve Özelleştirme İdaresince
çıkarılan menkul kıymetlerin elde tutulması
veya elden çıkarılması suretiyle sağlanan
gelirlerin vergilendirilmesinde bu madde
hükümlerinin uygulanmayacağı, bu gelirlerin
vergilendirilmesinde 31/12/2005 tarihi
itibarıyla geçerli olan hükümlerin
uygulanacağı belirtilmiştir.
Bu kapsamda, 2006 takvim yılında elde edilen
menkul sermaye iratlarından, 01/01/2006
tarihinden önce ihraç edilmiş olan ve Gelir
Vergisi Kanununun 75 inci maddesinin ikinci
fıkrasının 5 numaralı bendinde sayılan her
nevi tahvil ve Hazine bonosu faizleri ile
Toplu Konut İdaresi ve Özelleştirme İdaresince
çıkarılan menkul kıymetlerden sağlanan
gelirler indirim oranı uygulanmak suretiyle
beyan edilecektir.
Dövize, altına veya başka bir değere endeksli
menkul kıymetler ile döviz cinsinden ihraç
edilen menkul kıymetlerden elde edilen menkul
sermaye iratlarının beyanında indirim oranı
uygulanmayacaktır.
Ticari işletmelere dahil kazanç ve iratlar
için indirim oranı uygulanması söz konusu
değildir.
3. 01/01/2006 Tarihinden Önce İhraç Edilen
Devlet Tahvili ve Hazine Bonolarından Elde
Edilen Gelirlerde İstisna Uygulaması
Gelir Vergisi Kanununun Geçici 59 uncu madde
hükmü ile 31/12/2007 tarihine kadar,
26/07/2001-31/12/2005 tarihleri arasında ihraç
edilen Devlet tahvilleri ve Hazine bonolarının
faiz gelirleri ve elden çıkarılmasından
sağlanan diğer kazançlar toplamının 2001
yılında 50 milyar lirası, 2002 ve izleyen
yıllarda bu tutarın veya artırılmış tutarın
her yıl için belirlenen yeniden değerleme
oranında artırılması ile bulunacak tutar gelir
vergisinden istisna edilmiştir.
Bu hükme göre, 2006 yılında söz konusu
gelirlere uygulanacak istisna tutarı; 2005
yılı istisna tutarı olan 174.033,88 YTL’nin
2005 yılı için belirlenen yeniden değerleme
oranında(2)
artırılması sonucu (174.033,88 YTL x % 9,8 =)
191.089,20 YTL
olmaktadır. İstisna kapsamına giren söz konusu
kazançlar için yıllık beyanname verilmeyeceği
gibi, diğer gelirler dolayısıyla verilecek
yıllık beyannameye de bu kazançlar dahil
edilmeyecektir.
4. Diğer Hususlar
İndirim oranı uygulaması 01/01/2006 tarihinden
itibaren elde edilen gelirlere uygulanmak
üzere 5281 sayılı Kanunla yürürlükten
kaldırılmış olup, yukarıda açıklanan Geçici 67
nci maddenin (9) numaralı fıkrası ile
getirilen hüküm 01/01/2006 tarihinden önce
ihraç edilen her nevi tahvil ve Hazine
bonolarından elde edilen gelirlerin
vergilendirilmesine yöneliktir.
Her nevi alacak faizine ilişkin olarak böyle
bir hükme yer verilmediğinden, 01/01/2006
tarihinden itibaren elde edilen alacak
faizlerine indirim oranı uygulanması mümkün
bulunmamaktadır. Ancak bu gelirlerin, tevkifat
ve istisna uygulamasına konu olmayan menkul
sermaye iratlarına ilişkin 2006 yılı beyan
haddi olan 875 YTL’yi aşması halinde yıllık
beyanname ile beyan edilmesi gerekmektedir.
Tebliğ olunur.
(1)
28/11/2006 tarih ve 26360 sayılı Resmi
Gazete’de yayımlanan 363 Sıra No.lu Vergi Usul
Kanunu Genel Tebliği ile açıklanmıştır.
(2)
17/12/2005 tarih ve 26026 sayılı Resmi
Gazete’de yayımlanan 354 Sıra No.lu Vergi Usul
Kanunu Genel Tebliği ile açıklanmıştır.
