12 Kasım 2009 PERŞEMBE |
Resmî Gazete |
Sayı : 27404 |
Gümrük
Müsteşarlığından:
GÜMRÜK GENEL TEBLİĞİ (YATIRIM TEŞVİK)
(SERİ NO: 9)
Amaç
MADDE 1 –
(1) Bu
Tebliğin amacı, yatırım teşvik belgesi
kapsamındaki makine ve teçhizatın
ithalinde gümrük idarelerinde
uygulanacak işlemlere ilişkin usul ve
esasları belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 –
(1) Yatırım
teşvik belgesi kapsamında yurtdışından
temin edilecek makine ve teçhizata
gümrük vergisi muafiyeti ile katma değer
vergisi istisnası uygulanmasıdır.
Hukuki dayanak
MADDE 3 –
(1) Bu
Tebliğ, Yatırımlarda Devlet Yardımları
Hakkında 2009/15199 sayılı Bakanlar
Kurulu Kararının 20
nci maddesi uyarınca Hazine
Müsteşarlığınca hazırlanarak yürürlüğe
konulan 2009/1 sayılı Yatırımlarda
Devlet Yardımları Hakkında Kararın
Uygulanmasına İlişkin Tebliğin 14 üncü
maddesinin 6 ncı
fıkrasına istinaden Hazine
Müsteşarlığından da görüş alınarak
hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 –
(1) Bu
Tebliğde geçen;
a) CKD aksam ve parçaları:
Başka bir yerde montaj edilmek üzere
demonte
parçalardan oluşan makine ve teçhizatı,
b) Karar:
14/7/2009
tarihli ve 2009/15199 sayılı Bakanlar
Kurulu Kararını,
c) Makine ve teçhizat
listesi: Yatırım teşvik belgesi
kapsamında ithal edilecek eşyaya ilişkin
bilgilerin yer aldığı listeyi,
d) Müsteşarlık: Gümrük
Müsteşarlığını,
e) Oda: Türkiye Odalar ve
Borsalar Birliğine (TOBB) bağlı ticaret
odalarını, ticaret ve sanayi odalarını,
sanayi odalarını,
f) Sanayi odası:
TOBB’a bağlı
sanayi odalarını,
g) Yatırımcı: Teşvik
belgesi kapsamı yatırımı
gerçekleştirecek gerçek ve tüzel
kişileri, h) Yatırım malı: Bina
ve arsa hariç, teşvik belgesi kapsamı
mal ve hizmet üretimi için kullanılan
her türlü makine ve teçhizat, tesisat ve
yatırım cinsine bağlı olarak mefruşat
gibi sabit harcamaları,
ı) Yatırım teşvik belgesi:
Yatırımın karakteristik değerlerini
ihtiva eden, yatırımın bu değerler ve
tespit edilen şartlara uygun olarak
gerçekleştirilmesi halinde üzerinde
kayıtlı destek unsurlarından istifade
imkânı sağlayan, Karar’ın amaçları
doğrultusunda gerçekleştirilecek
yatırımlar için düzenlenen belgeyi,
i) Vergi
ziyaı
cezası: Vergi
ziyaına sebebiyet verenlere
ilgili mevzuat hükümleri uyarınca
kesilen cezayı,
ifade
eder.
Gümrük vergisi muafiyeti
MADDE 5 –
(1) Teşvik
belgesi kapsamındaki yatırım malları ile
otomobil ve hafif ticari araç
yatırımlarında yatırım dönemi içerisinde
kalmak kaydıyla CKD aksam ve parçaları
ile gemi ve 50 metrenin üzerindeki yat
inşa yatırımları ile ilgili tekne kabuğu
ithali, yürürlükteki İthalat Rejimi
Kararı gereğince ödenmesi gereken gümrük
vergisinden muaftır.
(2) Toplam ithal makine ve
teçhizat bedelinin %5’ini geçmemek
kaydıyla yedek parçaların, otobüs,
çekici (Euro normlarına uygun yeşil
motoru haiz olanlar hariç), treyler
(frigorifik olanlar hariç), mobilya,
yat, motor bot, kamyon (offroad-truck
tipi ile kara yoluna çıkması mümkün
olmayan kaya tipi damperli kamyonlar
hariç), transmikser,
beton santralı,
forklift ve
beton pompasının teşvik belgesi
kapsamında ithal edilmesi halinde
yürürlükteki İthalat Rejimi Kararında
öngörülen oranlarda gümrük vergisi
tahsil edilir.
(3) Yatırım süresi
içerisinde kambiyo mevzuatında yer alan
ödeme şekillerinden herhangi biri ile
ithalat işlemlerine başlanılmış ve
bedeli kısmen veya tamamen ödenmiş ancak
ithalatı gerçekleştirilmemiş makine ve
teçhizatın ithaline, yatırım süresinin
bitiş tarihini izleyen 4 ay içerisinde
olmak kaydıyla, doğrudan gümrük
idareleri tarafından izin verilir.
Katma değer vergisi
istisnası
MADDE 6 –
(1)
25/10/1984
tarihli ve 3065 sayılı Katma Değer
Vergisi Kanunu gereğince, teşvik
belgesini haiz yatırımcıların teşvik
belgesi kapsamında yapacakları makine ve
teçhizat ithali katma değer vergisinden
istisnadır. Ancak, CKD aksam ve parçalar
ile yedek parçalara ait katma değer
vergisi tahsil edilir.
(2) Aynı hüküm teşvik
belgesinin veya teşvik belgesi kapsamı
makine ve teçhizatın devir işlemlerinde
ve makine ve teçhizat listelerinde set,
ünite, takım vb. olarak belirtilen
malların kısmi teslimlerinde de
uygulanır.
(3) Katma değer vergisi
istisnası;
a) Yatırım teşvik
belgesinin yatırımın yararlanacağı
destek unsurları bölümünde katma değer
vergisi istisnasının öngörülmesi,
b) Yatırım teşvik belgesine
bağlı yurtdışından temin edilecek makine
ve teçhizat listesinde yer alan eşyadan,
hangilerinin katma değer vergisi
istisnasından yararlanacağı hususunun
teşvik belgesini düzenleyen kurum
tarafından sıra numarası belirtilmek
kaydıyla, söz konusu listeye
kaydedilerek imza ve mühür altına
alınmış olması,
c) Maliye Bakanlığı
tarafından yayımlanan 2 sayılı KDV
Sirkülerinde belirtilen formata uygun
olarak vergi dairelerinden yazı ibraz
edilmesi,
halinde
gümrük idarelerince uygulanır.
Teminatlı işlemler
MADDE 7 –
(1) Teşvik
belgesi almak üzere müracaat edilmiş,
ancak teşvik belgesine bağlanmamış
yatırımlara ilişkin makine ve teçhizatın
ithaline, Hazine Müsteşarlığının uygun
görüşüne istinaden Gümrük
Müsteşarlığınca (Gümrükler Kontrol Genel
Müdürlüğü) verilen talimata istinaden
gümrük idarelerince gümrük vergisi ile
katma değer vergisinin toplam tutarı
kadar teminat alınmak suretiyle müsaade
edilebilir.
(2) Teminatla ithalatta,
bir defada verilecek teminat süresi
azami altı aydır. Teminat süresi
içerisinde kesin ithalat için gerekli
işlemler tamamlanmamış ise, süre uzatımı
için Gümrük Müsteşarlığına müracaat
edilir. Teminatın başlangıç tarihi,
eşyanın serbest dolaşıma giriş
tarihidir. Yatırımcının, teminatın
çözümü için teminat süresi içinde teşvik
belgesi ve eki ithal makine ve teçhizat
listesi ile birlikte Gümrük
Müsteşarlığına müracaat etmesi gerekir.
Aksi takdirde, teminat irat kaydedilir.
Mahrece iade işlemleri
MADDE 8 –
(1) Teşvik
belgesinin yatırım süresi içerisinde;
a) Evsafına uygun çıkmaması
nedeniyle, yerine yenisi getirilmek
kaydıyla, eşyanın serbest dolaşıma
girişini müteakip garanti süresi içinde
yurt dışı edilecek makine ve teçhizatın,
b) Herhangi bir şekilde
tamir ve bakım veya diğer nedenlerle
yurt dışına gönderilecek makine ve
teçhizatın mahrece iade işlemleri için
doğrudan gümrük idaresine müracaat
edilir. Bu yöndeki talepler ilgili
gümrük idaresince, gümrük mevzuatı
çerçevesinde sonuçlandırılır.
(2) Mahrece iade işlemine
konu yatırım mallarının yurt dışı
edilmesinden itibaren bir yıl içinde
aynısı veya yenisinin yurda giriş
işlemleri Hazine Müsteşarlığının
herhangi bir iznine tabi olmaksızın
gümrük vergisi muafiyeti ve katma değer
vergisi istisnasından yararlandırılmak
suretiyle doğrudan gümrük idarelerince
sonuçlandırılır.
(3) İthal makine ve
teçhizatın evsafına uygun çıkmaması,
herhangi bir nedenle arızalı çıkması
veya verimli çalışmaması nedeniyle
mahrece iade işleminden önce aynısının
ithal edilmek istenilmesi hâlinde;
a) İthali yapılacak makine
ve teçhizata ait ithalatta alınacak
vergileri kapsayacak teminat alınır.
b) Arızalı çıkan ve verimli
çalışmayan makine ve teçhizatın mahrece
iade edilmemesi hâlinde tahakkuk edecek
vergi ve cezaların ödeneceğine dair
taahhütname alınır.
c) Arızalı çıkan makine ve
teçhizatın mahrecine iadesi sağlanır.
Kullanılmış makine ve
teçhizat ithalatı
MADDE 9 –
(1) İthalat
Rejimi Kararı uyarınca yayımlanan “Eski,
Kullanılmış veya Yenileştirilmiş Olarak
İthal Edilebilecek Maddelere İlişkin
Tebliğ” hükümleri uyarınca ithali mümkün
olan makine ve teçhizat (karayolu nakil
vasıtaları hariç),
(2) İthalat Rejimi
Kararının 7 nci
maddesi uyarınca ithaline izin verilen
makine ve teçhizat, teşvik belgesi
kapsamında ithal edilebilir.
(3) Tekstil, hazır giyim ve
konfeksiyon
yatırımlarına yönelik teşvik belgeleri
kapsamında kullanılmış makine ve
teçhizat ithal edilemez.
(4) Kullanılmış olarak
ithal edilen makine ve teçhizatın amacı
dışında kullanılması veya bu Tebliğin 6
ncı madde
hükmü saklı kalmak üzere satılması
hâlinde sağlanan destek unsurları ilgili
mevzuat çerçevesinde geri alınır ve söz
konusu makine ve teçhizat gümrüklere
iade edilir.
(5) Teşvik belgesi
kapsamında kullanılmış makine ve
teçhizatın ithalinde;
a) Öncelikle teşvik belgesi
ve teşvik belgesi eki yurtdışından temin
edilecek makine ve teçhizat listesinde
eşyanın "kullanılmış" olduğuna ilişkin
meşruhat bulunması,
b) Teşvik belgesi
kapsamında kullanılmış olarak ithali
öngörülen eşyanın, İthalat Rejimi Kararı
uyarınca yayımlanan yürürlükteki "Eski,
Kullanılmış veya Yenileştirilmiş Olarak
İthal Edilecek Maddelere İlişkin Tebliğ"
eki listelerde yer alması ve belirtilen
yaş sınırlarına uygun olması,
c) Teşvik belgesi
kapsamında kullanılmış olarak ithali
öngörülmekle birlikte "Eski, Kullanılmış
veya Yenileştirilmiş Olarak İthal
Edilecek Maddelere İlişkin Tebliğ" eki
listede yer almayan münferit kullanılmış
makine ve teçhizatın İthalat Rejimi
Kararı uyarınca ithaline izin
verildiğine dair Dış Ticaret
Müsteşarlığından alınmış yazının ithalat
sürecinde ibraz edilmesi,
d) Kullanılmış komple tesis
ithalatında yurtdışından temin edilecek
makine ve teçhizat listesinde model yılı
belirtilmiş olması halinde ithal
edilecek tesisin model yılının
uygunluğunun aranması, farklı modelde
ise Hazine Müsteşarlığınca model yılının
düzeltilmesi,
hâlinde
gümrük vergisi aranmaz.
(6) Daha önceki yıl
kararlarına göre düzenlenen teşvik
belgeleri kapsamına (6/10/2006
tarihinden önce) dâhil edilen
kullanılmış komple tesis veya
kullanılmış münferit makine ve teçhizat,
teşvik belgesinin istinat ettiği
kararlarda belirtilenler hariç olmak
üzere İthalat Rejimi Kararında öngörülen
gümrük vergisinden muaf tutulduğundan,
kullanılmış tesis veya kullanılmış
münferit makine ve teçhizatlara ait
gümrük vergisi işlemleri, makine ve
teçhizat listelerine Hazine Müsteşarlığı
tarafından kaydedilen şerhler
doğrultusunda gerçekleştirilir.
Devir, satış, ihraç ve
kiralama
MADDE 10 –
(1) Yatırım
tamamlama vizesi yapılmış teşvik belgesi
kapsamındaki makine ve teçhizatın,
devir, satış, ihraç veya kiralanması,
söz konusu yatırım mallarının teminini
müteakip beş yılı doldurmuş olması
hâlinde serbesttir. Ancak, söz konusu
satışların işletmenin asgarî beş yıl
süre ile faaliyette bulunmasını
engelleyecek mahiyet taşımaması gerekir.
(2) Diğer taraftan;
a) Tamamlama vizesi yapılıp
yapılmadığına bakılmaksızın beş yılını
doldurmamış makine ve teçhizatın
yatırımın bütünlüğünün bozulmaması
kaydıyla veya bütünü ile birlikte,
teşvik belgeli bir başka yatırım için
devri, teşvik belgesi olmayan bir başka
yatırımcıya satışı, ihracı, kiralanması,
b) Teşvik belgesi
kapsamında temin edilen makine ve
teçhizatın, üretilecek mal veya
hizmetlerin teşvik belgesi sahibi
yatırımcı tarafından satın alınması ve
bu durumu belgeleyen sözleşmenin ibrazı
koşuluyla diğer bir yatırımcıya bedelsiz
olarak geçici bir süre için verilmesi
veya kiralanması,
c) Finansal kiralama
işlemine konu makine ve teçhizatın
devir, satış ve ihraç işlemleri,
Hazine Müsteşarlığının
iznine tabidir.
(3) Tamamlama vizesi
yapılmamış veya tamamlama vizesi
yapılmış olmakla birlikte beş yılını
doldurmamış makine ve teçhizata satış
izni verilebilmesi için yatırımın
bütünlüğünün bozulmaması şartı aranır.
Bu tür durumlarda satış izni verilen
makine ve teçhizata uygulanan destek
unsurları tahsil edilmez. Ancak
yatırımcının teşvik belgesinin satış
iznini müteakip diğer nedenlerle iptali
hâlinde izin verilen makine ve teçhizata
uygulanan destek unsurları ilgili
mevzuatı çerçevesinde kısmen veya
tamamen geri alınır.
(4) Beş yıllık süreyi
doldurmamış makine ve teçhizatın
tamamlama vizesinin yapılıp
yapılmadığına bakılmaksızın izinsiz
satıldığının tespit edilmesi hâlinde
satışı yapılan makine ve teçhizat ile
ilgili tahsil edilmeyen gümrük vergisi
ve katma değer vergisi tahsil edilir.
(5) Teşvik belgesi
kapsamında temin edilen makine ve
teçhizata Hazine Müsteşarlığınca verilen
devir, satış, ihraç ve kiralama izinleri
Müsteşarlığa (Gümrükler Kontrol Genel
Müdürlüğü) iletilir.
(6)
Teşvik belgesinin "Özel Şartlar"
başlıklı VI. bölümünde belgenin
tamamlama vizesinin yapıldığı ve diğer
şartların yerine getirildiğine ilişkin
notun bulunmaması veya bunlardan birinin
dahi yerine getirilmediğinin anlaşılması
hâlinde; yatırımın devri, belge kapsamı
makine ve teçhizatın devir, satış, ihraç
veya kiralanması ile ilgili taleplerde
Hazine Müsteşarlığından izin yazısının
getirilmesi veya anılan Müsteşarlıkça
teşvik belgesinin ilgili bölümüne bu
yönde gerekli not bilginin konulması
sağlanır.
(7) Teşvik belgesi kapsamı
makine ve teçhizatın devir, satış, ihraç
ve kiralama işlemlerinde gümrük
idarelerince;
a) Hazine Müsteşarlığınca
devir, satış, ihraç ve kiralama
işlemlerine ilişkin verilen izinde,
herhangi bir müeyyide ön görülüp
görülmediği hususuna dikkat edilir.
Müeyyide ön görülmüş olması hâlinde
Gümrük Kanunu ve teşvik mevzuatı
uyarınca gerekli işlemler yapılır.
b) Devir konusu makine ve
teçhizata ait serbest dolaşıma giriş
beyannamesi üzerine şerh düşülür. Devir
alan firmadan, tüm yükümlülüklerin
yerine getirileceğine dair taahhütname
alınır.
c) Yatırımcı firma unvanı
değişikliğinde, bu firmaya ait yatırım
teşvik belgesi kapsamında yapılan
ithalat işlemlerine ilişkin ithal
belgeleri üzerine yeni firma unvanı
işlenir.
Finansal kiralama
MADDE 11 –
(1) Teşvik
belgesi konusu makine ve teçhizatın
tamamının veya bir kısmının finansal
kiralama yoluyla temini mümkündür.
(2) Finansal kiralama
şirketi, finansal kiralama işlemine konu
makine ve teçhizatlar için, teşvik
belgesi sahibi yatırımcı ile sözleşme
yapması ve sözleşme kapsamı yatırım
mallarını sözleşme yaptığı yatırımcıya
kiralaması durumunda gümrük vergisi
muafiyeti ve katma değer vergisi
istisnası desteklerinden yararlanabilir.
(3) Finansal kiralama
şirketleri aracılığıyla
gerçekleştirilecek yatırımlar için
finansal kiralama şirketi adına ayrı bir
teşvik belgesi düzenlenmeksizin
yatırımcının teşvik belgesi dikkate
alınarak ve teşvik belgesini düzenleyen
mercice onaylanan finansal kiralama
işlemine konu makine ve teçhizat listesi
ile ithalat işlemleri yapılır. Bu
işlemlerde yatırımcı ile finansal
kiralama şirketleri
müteselsilen sorumludur.
(4) Finansal kiralama
işlemine konu makine ve teçhizatın
devir, satış ve ihraç işlemleri,
finansal kiralama şirketi ve
yatırımcının birlikte müracaat etmeleri
hâlinde değerlendirilir.
(5) Finansal kiralamaya
konu makine ve teçhizatın yatırımcıya
teslim tarihinden itibaren 5 yıllık süre
dolmadan devredilmesi durumunda her
türlü yükümlülük finansal kiralama
şirketine aittir. İflas veya sözleşmenin
feshi veya yatırımın gerçekleşmemesi
durumunda, beş yıllık süreyi doldurmamış
makine ve teçhizat içeren teşvik
belgeleri kapsamında yararlanılan destek
unsurları ilgili mevzuatı çerçevesinde
finansal kiralama şirketinden tahsil
olunur.
Ancak, makine ve teçhizatın
beş yıllık süreyi doldurması halinde
teslim tarihinden sonraki işlemlerde 474
sayılı ve 3065 sayılı Kanunlar ile Gelir
Vergisi Kanununun ilgili hükümleri saklı
kalmak üzere yatırımcı sorumludur.
(6) Finansal kiralama
işlemine konu makine ve teçhizatın başka
bir yatırım için kullanılmasının talep
edilmesi halinde; finansal kiralama
şirketi, devredecek yatırımcı ve
devralacak yatırımcının birlikte
müracaatına istinaden, teşvik belgeli
bir yatırımcıya yapılacak sözleşmeye
istinaden devredilebilir. Bu durumda
devreden yatırımcının yatırım
bütünlüğünün bozulması hâlinde söz
konusu makine ve teçhizatın diğer
yollardan temin edilecek şekilde tekrar
ilave edilmesi gerekmektedir. Ayrıca,
yeni yatırımcının teşvik belgesinde
kayıtlı destek unsurlarının, ilk
yatırımcının yararlandığı destek
unsurlarından daha düşük olması veya
destek unsurunun hiç bulunmaması
durumunda fazladan kullanılan destekler
ilgili mevzuatı çerçevesinde geri
alınır.
(7) Finansal kiralama
yoluyla gerçekleştirilecek yatırımlarda,
kiralamaya konu makine ve teçhizatın
yatırımcıya teslim edilerek beş yıllık
sürenin dolması kaydıyla, yatırımcıya
ait teşvik belgesinin herhangi bir
nedenle iptali, finansal kiralama
şirketine müeyyide uygulamayı
gerektirmez. 5 yıllık sürenin dolmaması
halinde, yatırımcının yükümlülüklerini
yerine getirmemesi nedeniyle uygulanacak
olan müeyyidelerden finansal kiralamaya
konu makine ve teçhizata tekabül eden
bölümü kısmen veya tamamen finansal
kiralama şirketlerine de uygulanır. Bu
fıkranın uygulanmasında 474 sayılı ve
3065 sayılı Kanunlar ile Gelir Vergisi
Kanununun ilgili hükümleri dikkate
alınır.
(8) Sözleşmede devir
yetkisinin tanınması halinde de finansal
kiralamaya konu makine ve teçhizat,
yatırımcının uygun görüşü olmadan başka
bir finansal kiralama şirketine
devredilemez.
(9) Yatırımcının teşvik
belgesi kapsamında bulunan kullanılmış
makine ve teçhizatın finansal kiralama
yoluyla teminine izin verilebilir.
(10) Finansal Kiralama
Kanununun 23 üncü maddesinde belirtilen
ihbar süresinin bitimini müteakip en geç
3 ay içerisinde kiralayan veya kiracı
tarafından ilgili mercie bildirimde
bulunulması ve sözleşmenin feshi halinde
6 ncı fıkra
hükümleri çerçevesinde devir
yapılabilir.
(11) Belirtilmeyen
hususlarla ilgili olarak Finansal
Kiralama Kanunu hükümleri dikkate
alınarak Hazine Müsteşarlığının görüşü
doğrultusunda işlem tesis edilir.
Teşvik belgesinin iptali
veya makine ve teçhizatın belge
kapsamından çıkartılması
MADDE
12 –
(1) Hazine Müsteşarlığı tarafından
herhangi bir nedenle teşvik belgesinin
iptal edilmesi veya belge iptal
edilmeden makine ve teçhizatın belge
kapsamından çıkartılması durumunda,
gümrük mevzuatı hükümlerine göre
gereğinin yapılabilmesi için, Hazine
Müsteşarlığınca iptal veya çıkartılma
nedeni ve herhangi bir yaptırım
uygulanıp uygulanmayacağı hususu Gümrük
Müsteşarlığına (Gümrükler Kontrol Genel
Müdürlüğüne) bildirilir.
(2) Yatırım teşvik belgesi
kapsamında ithal edilen makine ve
teçhizata ait istisna uygulanmış katma
değer vergisi, teşvik belgesinin iptal
edilmesi veya makine ve teçhizatın
teşvik belgesi kapsamından çıkarılması
nedeniyle tahsil edilirken, 3065 sayılı
Katma Değer Vergisi Kanununun 13/d
maddesi uyarınca alınması gereken
gecikme faizi ve vergi
ziyaı
cezası, Maliye Bakanlığının
13/5/2006
tarihli ve 26167 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan 358 Sıra No.lu Vergi Usul
Kanunu Genel Tebliğinde belirtildiği
şekilde tatbik edilir.
(3)
Yükümlünün isteği üzerine Hazine
Müsteşarlığınca yatırımın bütünlüğünü
bozmayacak, yani yatırımın teşvik
belgesinde öngörüldüğü şekilde
gerçekleştirilmesine engel teşkil
etmeyecek nitelikte ve miktarda makine
ve teçhizatın teşvik belgesi iptal
edilmeden belge kapsamından çıkarılması
ve bunların kullanım amaçlarına uygun
olarak kullanıldığının tespit edilmiş
olması halinde 213 sayılı Vergi Usul
Kanununun 341 inci maddesi kapsamında
vergi ziyaına
sebebiyet verilmiş sayılmayacağından bu
işlemler ile ilgili olarak vergi
ziyaı cezası
uygulanmaz.
(4) Teşvik belgesi
kapsamından çıkarılması nedeniyle katma
değer vergisi istisnasından yararlanma
şartlarını kaybeden malların ithali
sırasında ödenmesi gereken katma değer
vergisinin daha sonra tahakkuk ve tahsil
edilmiş olması halinde hazine kaybına
neden olmaması bakımından gecikme faizi
tahsil edilir.
(5) Hazine Müsteşarlığı
tarafından herhangi bir nedenle teşvik
belgesinin iptal edilmesi halinde
Müsteşarlığımızca verilen talimat
üzerine gümrük idarelerince;
a) İptal edilen yatırım
teşvik belgesine istinaden Hazine
Müsteşarlığınca onaylanan makine ve
teçhizat listesi kapsamında
gümrüklerinden yapılan ithalat işlemleri
tespit edilerek, sağlanan destek
unsurları 6183 sayılı Amme Alacaklarının
Tahsil Usulü Hakkında Kanun çerçevesinde
geri alınır.
b) İthalat için müracaatta
bulunulması durumunda muafiyet
uygulanmaz.
Kıymet, miktar, adet ve
menşe ülke farklılıkları
MADDE 13 –
(1) İthal
edilecek eşya ile yurtdışından temin
edilecek makine ve teçhizat listesinde
kayıtlı eşyanın cins, nevi, nitelik ve
adedinde hiçbir farklılık olmaması
hususuna dikkat edilir.
(2) Yükümlülerce gümrüğe
ibraz edilen yurtdışından temin edilecek
makine ve teçhizat listesi ile sevk
faturası arasında kıymete veya menşe
ülkeye yönelik değişiklik olması
halinde;
a) Gümrük idarelerince,
kalem bazında %30’a kadar (30
dahil) kıymet
farklılıklarında 4458 sayılı Gümrük
Kanununun 23 ila 31 inci maddeleri göz
önünde bulundurularak ve fatura kıymeti
esas alınarak işlem yapılır.
b) Kalem bazında %30’ un
dışında kalan kıymet farklılıklarında
teşvik belgesini düzenleyen ilgili merci
tarafından (Hazine Müsteşarlığı veya
ilgili Sanayi Odası) makine ve teçhizat
listesinde gerekli düzeltmenin yapılması
sağlanır.
(3) Menşe ülke ile ilgili
olarak meydana gelebilecek değişiklikler
için, makine ve teçhizat listesinde
herhangi bir değişiklik istenilmeden
ithal işlemi gerçekleştirilir.
(4) Kısmi ithalatta, yurt
dışından temin edilecek makine ve
teçhizat listesinde belirtilen adet ve
miktara bağlı kalınır. Ancak kalem
bazında kıymette %30’a kadar (30
dahil)
farklılık halinde bu maddenin (a)
bendindeki hükümler çerçevesinde
değişiklik istenilmeden işlem yapılır ve
makine ve teçhizat listesine gerekli
meşruhat (adet, miktar ve kıymetine
ilişkin) verilerek eşyanın düşümü
yapılır.
(5) Yurt dışından temin
edilecek makine ve teçhizat listesinde;
set, ünite, komple tesis ve bunun gibi
ifadelerle tanımlanan ancak, bir defada
ithal edilemeyen ve ayrıntılı dökümü
yapılamayan makine ve teçhizatın adet ve
miktarı aynı kalmak kaydıyla ithalatına
izin verilebilir.
a)
Kısmi ithalatı yapılacak eşyanın
faturaları, yatırımcı firmalar
tarafından tasdik edilir ve gümrük
idarelerine bu faturalarla birlikte
kısmi ithalatı yapılacak eşyanın yurt
dışından temin edilecek makine ve
teçhizat listesinin hangi kalemine (set,
ünite veya komple tesis) ait olduğuna
ilişkin taahhütname verilir ve söz
konusu eşyanın kıymeti üzerinden düşüm
yapılarak ithalat işlemi
gerçekleştirilir.
b) Bu tür işlemler
sonucunda gerçekleştirilen kısmi
ithalatın kalem bazındaki toplam
kıymetinin, yurt dışından temin edilecek
makine ve teçhizat listesinde kayıtlı o
kaleme ait toplam kıymet üzerinden %30
oran içerisinde (30
dahil) kalmasına dikkat edilir.
Teşvik belgesi süresi
MADDE 14 –
(1) İthalat
sırasında, teşvik belgesinin geçerlilik
süresine (ek süreler de
dahil) dikkat
edilir. Sona ermiş teşvik belgesine
istinaden, hiçbir şekilde beyanname
tescil ve kabul işlemi yapılmaz.
(2)
Teşvik belgesi kapsamındaki makine ve
teçhizat ithalatının yatırım süresi
içerisinde sonuçlandırılmaması
durumunda, yatırım süresi içerisinde
kambiyo mevzuatında yer alan ödeme
şekillerinden herhangi biri ile ithalat
işlemlerine başlanılmış veya bedeli
kısmen veya tamamen ödenmiş olduğunun
tevsik edilmesi halinde, yatırım
mallarının ithaline yatırım süresi bitiş
tarihini izleyen 4 ay içerisinde
doğrudan gümrük idareleri tarafından
izin verilir.
Beyannamenin tescili ve
kabulü
MADDE 15 –
(1) Gümrük
idarelerince, 2009/15199 sayılı Karar’a
veya bu Karar’dan önce yayımlanan teşvik
kararlarına istinaden düzenlenen teşvik
belgesi kapsamı yatırım eşyasının
ithaline ilişkin yükümlülerce yapılacak
taleplerde, teşvik belgesi ile yurt
dışından temin edilecek makine ve
teçhizat listesinin aslı aranır. Bu
belgeler olmadan beyannamenin tescil ve
kabul işlemi yapılmaz.
(2) Herhangi bir nedenle
teşvik belgesi ve yurt dışından temin
edilecek makine ve teçhizat listesi
asıllarını, tescil ve kabul sırasında
ibraz edemeyen yükümlülerden, bu
belgelerin noter tasdikli örnekleri bir
dilekçe ekinde kabul edilir. Ancak,
tahakkukun tebliğine kadar gerekli
meşruhat verilmek üzere bu belgelerin
asıllarının ibrazı zorunludur. İbraz
edilmemesi durumunda ithal işlemi
tamamlanmaz.
(3) Beyannamenin tescili ve
kabulü sırasında beyan edilen eşyanın,
yurt dışından temin edilecek makine ve
teçhizat listesinde kayıtlı olması
gerekir. Aksi takdirde, söz konusu eşya
belge kapsamında değerlendirilmez.
(4)
Teşvik belgesinin sayı ve tarihi ile bu
belgeye dayanak teşkil eden bakanlar
kurulu kararı sayısı ile ithali
gerçekleştirilen eşyanın, yurt dışından
temin edilecek makine ve teçhizat
listesinde kayıtlı olduğu sıra numarası
beyannameye yazılır, yatırım teşvik
belgesinin ve yurt dışından temin
edilecek makine ve teçhizat listesinin
birer örneği diğer belgelerle birlikte
beyannameye eklenir. Tescil ve
kabul memurunca, teşvik belgesinin
geçerli olup olmadığı ve beyan edilen
eşyanın yurt dışından temin edilecek
makine ve teçhizat listesinde kayıtlı
olup olmadığı kontrol edilerek uygunluğu
halinde beyanname tescil edilerek kabul
işlemi yapılır.
Beyannamenin tescili ve
kabulünden sonra yapılacak işlemler
MADDE 16 –
(1) Muayene
ile görevli memurca eşyanın tespiti ve
tahakkuku yapıldıktan sonra uygunluğunun
görülmesi durumunda, yurt dışından temin
edilecek makine ve teçhizat listesinin
aslına gerekli meşruhat düşülerek
yükümlüye iade edilir.
(2) Fatura ile yurt
dışından temin edilecek makine ve
teçhizat listesi arasında kıymet ve
miktar yönünden farklılık bulunması
halinde;
a) Kıymete yönelik kalem
bazında %30’a kadar (30
dahil)
farklılık için, 4458 sayılı Gümrük
Kanununun 23 ila 31 inci maddeleri de
göz önüne alınmak kaydıyla yurt dışından
temin edilecek makine ve teçhizat
listesinin üzerinde herhangi bir
düzeltme yapılmasına gerek kalmadan
ithal işlemi, fatura kıymeti esas
alınarak gerçekleştirilir.
b) %30’u aşan farklılıklar
için yurt dışından temin edilecek makine
ve teçhizat listesinde teşvik belgesini
düzenleyen ilgili merci tarafından
(Hazine Müsteşarlığı veya ilgili sanayi
odası) gerekli düzeltme yapıldıktan
sonra işlem sonuçlandırılır.
c) %30’u aşan fazlalığa
isabet eden katma değer vergisi ve varsa
gümrük vergisinin yükümlü tarafından
peşin ödenmesinin talep edilmesi
durumunda yurt dışından temin edilecek
makine ve teçhizat listesinde herhangi
bir değişikliğe gerek kalmadan bu
tutarlar tahsil edilerek, ithalata izin
verilebilir.
(3) Menşe ülke
farklılığında, yurt dışından temin
edilecek makine ve teçhizat listesinin
üzerinde herhangi bir düzeltmeye
gidilmeden işlem tamamlanır.
a) Makine ve teçhizat
listesinde menşe ülke döviz cinsi ile
faturada belirtilen döviz cinsinin
farklı olması halinde, gümrük
yükümlülüğünün başladığı tarihindeki
çapraz kur paritesi
dikkate alınır.
b) Kalem bazında %30 limiti
içinde (30 dahil)
kalan fark bulunması halinde bu maddenin
2 nci
fıkrası hükümleri doğrultusunda işlem
yapılır.
(4) 4458 sayılı Gümrük
Kanununun 61 inci maddesinin 3 üncü
fıkrası gereğince; gümrük idaresince
tescil edilmiş veya kabul edilmiş
beyanname, ait olduğu eşyanın vergileri
ve para cezalarından dolayı taahhüt
niteliğinde beyan sahibini
bağlayacağından, teşvik belgeli
işlemlerde de beyanla beyan konusu
eşyanın birbirine uyumlu olması esastır.
Ancak beyanla beyan konusu eşyanın
uyumuna karşın, yurtdışından temin
edilecek makine ve teçhizat listesi ile
beyan olunan eşya arasında nitelik
yönünden farklılık bulunması durumunda
söz konusu listenin beyana uygun olarak
teşvik belgesini düzenleyen ilgili merci
tarafından (Hazine Müsteşarlığı veya
ilgili sanayi odası) düzeltilmesini
müteakip işlem ikmal edilir.
(5) Hazine Müsteşarlığınca
onaylanan teminatlı ithal edilecek
makine ve teçhizat listesine istinaden
yapılacak ithalat için;
a) Beyanname tescili
sırasında, Gümrük Müsteşarlığının
(Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü)
uygunluk yazısı ve Hazine
Müsteşarlığınca onaylı teminatlı ithal
edilecek makine ve teçhizat listesi
aranır.
b) Alınacak teminat tutarı;
yürürlükteki İthalat Rejimi Kararında
öngörülen oranda gümrük vergisi ve katma
değer vergisi ile bunlara ait faizi
kapsayacak şekilde olacaktır. Gümrük
vergisi muafiyetinin öngörülmemesi
halinde ise, bu husus katma değer
vergisinin tahakkukunda dikkate alınır.
Ancak, teminatlı ithalat işleminde,
teminatlı ithal edilecek makine ve
teçhizat listesinde kayıtlı eşyanın,
teşvik belgesine
dahil edilmesi halinde bile
gümrük vergisi veya katma değer
vergisinin birinin veya her ikisinin
yatırım teşvik mevzuatına göre muafiyet
ve istisna kapsamı dışında tutulacak
olması halinde, muafiyet ve istisna
uygulanmayarak vergi peşin alınır.
c) Beyanname üzerinde,
teşvik belgesi ve yurt dışından temin
edilecek makine ve teçhizat listesinin
en son ibraz süresi açıkça belirtilir.
d) Serbest dolaşıma giriş
tarihinden itibaren 6 ay içerisinde
gerekli belgeyi ibraz etmeyen veya ek
süre uzatım yazısını getirmeyen
yükümlülerin verdikleri teminat derhal
nakde çevrilir.
e) Teminatın yükümlüye
iadesinde veya nakde çevrilmesi halinde
keyfiyet gümrük idaresince, Gümrük
Müsteşarlığına (Gümrükler Kontrol Genel
Müdürlüğüne) bildirilir.
Daha önceki yıllara ait
bakanlar kurulu kararlarına istinaden
düzenlenmiş teşvik belgeleri için
uygulanabilecek hükümler
MADDE 17 –
(1) Daha
önceki yıl kararlarına göre teşvik
belgesine bağlanan yatırımlarla ilgili
uygulamalara, teşvik belgesinin istinat
ettiği karar ile diğer ilgili kararlarda
belirtilen hükümler çerçevesinde devam
olunur. Talep edilmesi halinde bu
Tebliğin istinat ettiği Kararın lehe
gelen hükümleri uygulanır. Ancak ithal
eşyası için kayıtlı bulunduğu
yurtdışından temin edilecek makine ve
teçhizat listesinde gümrük vergisi ve
fon öngörülmüş olması halinde bu vergi
ve fon tahsil edilir.
(2) Daha önceki yıl
kararlarına göre düzenlenen teşvik
belgesi kapsamı yatırımın finansal
kiralama işlemi ile
gerçekleştirilmesinin talep edilmesi
halinde, finansal kiralama şirketinin
müracaat tarihinde yürürlükte bulunan
mevzuat hükümlerine göre işlem yapılır.
Yatırımlarda devlet
yardımları hakkındaki karar ve tebliğ
hükümlerinin ihlali halinde gümrük
idarelerince yapılacak işlemler
MADDE
18 –
(1) Gerek yürürlükte olan karar ve
tebliğ, gerekse daha önceki karar ve
tebliğ hükümleri gereğince teşvik
belgesi kapsamında yurt dışından
getirilerek serbest dolaşıma sokulan
makine ve teçhizatın tümünün veya bir
bölümünün ithal tarihi üzerinden istinat
ettiği karar ve tebliğlerde belirtilen
süre geçmeden izinsiz olarak satışı,
devri veya temlikinin tespiti halinde
ithalat sırasında uygulanan destek
unsurları 6183 sayılı Amme Alacaklarının
Tahsil Usulü Hakkında Kanun çerçevesinde
geri alınır.
(2) İthal makine ve
teçhizatın tümünün veya bir bölümünün
ithal tarihi itibariyle süre dolmadan
izinsiz olarak satışı, devri veya
temliki ile ilgili fiillerin 5607 sayılı
Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu
çerçevesinde değerlendirilmesi
gerektiğinden, teşvik belgesinin iptal
edildiği veya belge kapsamındaki makine
ve teçhizat için destek unsurlarının
kaldırıldığı hallerde;
a) Yararlanılan destek
unsurlarının 6183 sayılı Amme
Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkındaki
Kanun çerçevesinde tahsili sağlanır.
b) Yatırımcıların haklı bir
neden olmaksızın, tahsis amacına yönelik
olarak ithal ettikleri eşyayı, ithal
amacı dışında yatırım teşvik belgesinde
belirtilen şartlara aykırı veya izinsiz
olarak kullandıkları veya sattıklarının
tespiti halinde, 5607 sayılı Kanunun 3
üncü maddesinin 6
ncı fıkrası hükmüne muhalefet
nedeniyle suç duyurusunda bulunulur.
c) Yukarıda belirtilen
eylemden dolayı aynı zamanda ceza koyan
diğer yasa hükümlerinin de ihlali
halinde (evrakta sahtecilik suçlarında
TCK hükümleri gibi) söz konusu yasa
hükümleri uyarınca işlem yapılır.
Yürürlükten kaldırılan
hükümler
MADDE 19 –
(1)
13/4/2007
tarihli ve 26492 sayılı Resmî Gazete’de
yayımlanan 8 Seri No.lu Gümrük Genel
Tebliği (Yatırım Teşvik) yürürlükten
kaldırılmıştır.
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Daha önceki yıl
kararlarına göre düzenlenen teşvik
belgeleri kapsamı makine ve teçhizat
için tahsili gereken ancak ithalinde
ertelenen katma değer vergisi tutarına
ilişkin olarak verilen teminatın çözümü
için, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi
Kanununun yürürlükten kaldırılan 49/2
nci maddesi
gereğince yayımlanan Genel Tebliğ
hükümlerine göre işlem yapılır.
a)
Yatırım teşvik mevzuatı çerçevesinde
ithal edildikten sonra yatırım teşvik
belgesi iptal edilen eşyanın ithalat
sırasında önceden ertelenen katma değer
vergisine ait teminat ile ilgili olarak
yapılacak işlemler teminatın bu tarihten
önce çözülmüş veya çözülmemiş olmasına
bakılmaksızın Katma Değer Vergisi
Kanununun mülga 49 uncu maddesinin 2
nci fıkrası
kapsamında ithalde ertelenen katma değer
vergisi, tahakkuk tarihinden itibaren
6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine
göre tespit edilen yıllar için geçerli
tecil faizi %50 zamlı uygulanmak
suretiyle tahsil edilir.
b) Bu
hesaplamada ithalde ödenen vergilerin
yükümlü tarafından vergi dairesine
ödenecek katma değer vergisinden
indirilebilecek oluşu göz önüne
alınarak, Maliye Bakanlığınca yürürlüğe
konulan 90/5 sayılı Katma Değer Vergisi
İç Genelgesindeki gecikme zammı
uygulamasına paralel olarak, ithalatın
yapıldığı tarihten verginin ödendiği
veya teminatın çözüldüğü tarihe kadar
vergi dairesine verilen ve katma değer
vergisi beyannamelerinde ödenecek vergi
olarak beyan edilen tutarların,
ertelenen vergi tutarlarından düşülerek
kalan miktara o dönemde geçerli olan
tecil faizinin %50 fazlası ile
hesaplanarak işlem yapılır.
(2) Yatırım teşvik belgesi
iptal edilmeden, bu belge kapsamında yer
alan eşyanın Hazine Müsteşarlığının izni
ile başka bir yükümlüye ait teşvik
belgesine devredilmesi halinde önceden
ertelenmiş bulunan katma değer vergisi
ile ilgili olarak teminatın devir
tarihine kadar çözülmüş olması halinde
herhangi bir işlem yapılmaz.
a) Teminat çözülmemişse,
devir tarihi itibariyle (bu dönem
dahil) vergi
dairesine ödenen vergi tutarları henüz
gümrükte ertelenen vergi tutarlarına
ulaşmamış ise kalan kısmın ilk firmanın
devirden sonra vergi dairesine ödeyeceği
vergilerle tamamlaması mümkün
olmayacağından, yatırım teşvik belgesi
sahibi firmanın erteleme uygulamasından
yararlanarak ithal ettiği yatırım
mallarının, Hazine Müsteşarlığının izni
ile bir başka firmaya devredilmesi,
erteleme ile ilgili şartların ihlali
anlamına gelmediğinden, kalan kısım
cezasız olarak ödenir ve teminat
çözülür. (Devir tarihi itibariyle
devreden şirketin ödediği katma değer
vergisi toplamının teminatın çözümüne
yetmediği hallerde tahakkuk etmiş
olmakla birlikte henüz nakden veya
mahsuben ödenmeyen katma değer vergisi
tutarları da dikkate alınır.)
b) Devir tarihi itibariyle
kalan kısmın devralan firma tarafından
yüklenilmesi halinde, kalan miktarın
devralan firmanın devirden sonra vergi
dairesine ödeyeceği katma değer
vergileri teminatın çözümü ile ilgili
hesaplamaya dahil
edilir. Bu durumda devreden firmanın
gümrük idarelerinde bulunan teminat,
ancak devralan firma tarafından ödenen
vergiler tutarının devir tarihi
itibariyle bakiye miktara ulaştığının
tespit edilmesi durumunda çözülür.
Gümrük Müsteşarlığınca (Gümrükler
Kontrol Genel Müdürlüğünce) da vergi
takibine geçilir ve gerekli diğer
önlemler alınır.
(3) Amme alacağının tahsili
ve vergi ihtilaflarının ilgili yargı
organları nezdinde gerekli takibi gümrük
idarelerince gerçekleştirilir.
Uygulama
MADDE 20 –
(1) Bu
Tebliğde yer almayan hususlarda 4458
sayılı Gümrük Kanunu ve Yatırımlarda
Devlet Yardımları Hakkında 2009/15199
sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile bu
Kararın uygulanmasına ilişkin 2009/1
sayılı Tebliğin ilgili hükümlerine göre
işlem yapılır.
Yetki
MADDE 21 –
(1) Bu
Tebliğde yer almayan hususlar ile özel
ve zorunlu durumları inceleyip
sonuçlandırmaya, gerekli göreceği her
türlü tedbiri almaya, Gümrük
Müsteşarlığı (Gümrükler Kontrol Genel
Müdürlüğü) yetkilidir.
Yürürlük
MADDE 22 –
(1) Bu
Tebliğ 16/7/2009
tarihinden geçerli olmak üzere yayımı
tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 23 –
(1) Bu
Tebliğ hükümlerini Gümrük
Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan
yürütür.
|