|
İşçiyi ücretsiz izine gönderebilir miyiz?
Ekonomik krizin her geçen
gün kendisini daha fazla hissettirdiği ülkemizde
işletmeler ayakta kalabilmenin yolunu arıyor.
Bazı işyerlerinde en kolay yol olarak işçilerin
işten çıkartılması seçilirken, bazı işyerlerinde
öncelikle fazla mesailer kaldırılarak, yıllık
izinler kullandırılarak, part time çalışmaya
geçilerek veya işçilerle anlaşma yoluna gidilerek
ücretleri düşürme yoluna gidilmektedir.
Ancak tüm bu önlemlerin yetersiz kaldığı durumlarda
da işçilerin ücretsiz izne gönderilmesi
düşünülmektedir.
İşveren ücretsiz
izne gönderemez
Öncelikle işverenlerin işçilerini ücretsiz izne
gönderebilmesine ilişkin olarak İş Kanununda
herhangi bir düzenleme bulunmadığını söylemeliyiz.
Ancak, 4857 sayılı İş Kanununun 56. maddesinde,
yıllık ücretli izinleri işyerinin kurulu bulunduğu
yerden başka bir yerde geçirecek olanlara istemde
bulunmaları ve bu hususu belgelemeleri koşulu ile
gidiş ve dönüşlerinde yolda geçecek süreleri
karşılamak üzere işveren tarafından dört güne kadar
ücretsiz izin verilmesi zorunlu kılınmıştır.
Yine, yıllık ücretli izin hakkının hesabında
çalışılmış gibi sayılan halleri açıklayan İş
Kanununun 55. maddesi (j) fıkrasında, ‘İşveren
tarafından verilen öbür izinler’ de sayılmıştır.
Burada sözü edilen izinler, işverenin kendi takdiri
sonucunda işçiye verdiği ücretli ve ücretsiz
izinlerdir.
Görüldüğü gibi, İş Kanununda ve diğer mevzuatta
günümüzde tarafların anladığı anlamda ücretsiz
izinle ilgili bir düzenleme yapılmamıştır. Bu İş
Kanununun önemli eksiklerinden biridir.
www.vergihaber.com
Talep işçiden
gelmeli
İşçi ve işveren arasında yapılan hizmet akdinde veya
işyerinde yapılan toplu iş sözleşmesinde ücretsiz
izinle ilgili bir düzenleme yapılmış ise bu
düzenlemeye uygun olarak ücretsiz izin hakkı
kullanılabilecektir.
Fakat, bu yönde bir düzenleme yapılmamış ise
ücretsiz izinle ilgili olarak işçinin mazeretini
belirtmek suretiyle yazılı olarak işverenden
ücretsiz izin talebinde bulunması ve işverenin de bu
ücretsiz izin talebini kabul etmesi gerekmektedir.
İzne gönderilen işçi
tazminat alır
Bu yöndeki düzenlemenin aksine, işverenlerin işçinin
isteği dışında ve tek taraflı olarak (hangi nedenle
olursa olsun) ücretsiz izin kullandırması mümkün
değildir. İşverenlerin, işçiyi isteği dışında
ücretsiz izne göndermesinin iki sonucu doğacaktır;
Ya işçi işverenin bu isteğini kabul ederek ücretsiz
izin kullanacak (burada işçinin talepte bulunması
gerektiğine dikkat edilmelidir) ve bu sürenin
bitmesi halinde tekrar işyerinde çalışmaya devam
edecektir. Bu durumda, işçiden işverene yönelik
ücretsiz izne ayrılmak istediğini belirten bir
dilekçe alınarak veya ücretsiz izin formu kullanan
işverenlerin bunu doldurarak işçilerini ücretsiz
izne çıkarmaları olanaklıdır.
Söz konusu ücretsiz izin dilekçesi veya ücretsiz
izin talep formunun bir fotokopisi ay içinde eksik
gün bildiriminin gerekçesi olarak ilgili Aylık Prim
Ve Hizmet Belgesine eklenerek SGK’na verilmelidir.
Ücretsiz izin kullanan işçinin bu sürede başka bir
işyerinde çalışmasına yasal bir engel
bulunmamaktadır.
Ya da, işçi ücretsiz izne çıkmayı kabul
etmeyecektir. İşçilerin bir talebi olmaksızın,
işveren tarafından tek taraflı olarak ücretsiz izne
çıkarılması iş sözleşmesinin feshi anlamına
geleceğinden kıdem tazminatı ödenmesi gerekecektir.
Kıdem tazminatı hesabında işçinin talebi üzerine
kullandığı ücretsiz izin süreleri dahil edilmez.
Resul KURT
info@resulkurt.com
31.12.2008 |
