|
Ba-Bs
Yazımızın başlığı, muhasebeci veya
mali müşavir olmayan pek çok okurumuza gizemli
gelebilir. Ancak bu bir şifre değil. Önümüzdeki günlerde
bilanço usulüne göre defter tutan mükelleflerce
alımlarına ve satışlarına ilişkin olarak vergi
dairelerine verilmesi gereken formların adı.
Maliye Bakanlığı uzun bir süreden beri Vergi Usul
Kanunu'nun kendisine verdiği yetkiye dayalı olarak
mükelleflerden yıllık alış ve satışlarına ilişkin olarak
bu formları almaktadır. Bu konudaki son yıllara ilişkin
bakanlık düzenlemeleri 350, 362 ve 381 sayılı Vergi Usul
Kanunu genel tebliğlerinde yer almıştır.
Maliye Bakanlığı, son olarak yayımladığı 381 No'lu Vergi
Usul Kanunu Genel Tebliği ile bilanço esasına göre
defter tutan mükelleflerin mal ve hizmet alımları ile
mal ve hizmet satışlarının 2008 yılı ve müteakip
yıllarda bildirilmesinde uygulanacak usul ve esaslar ile
bildirim hadlerini yeniden düzenlemiştir. Yeni
düzenlemedeki en önemli değişiklik 2008 yılından
itibaren (Ba) ve (Bs) formlarının aylık dönemler
itibariyle verilmesinin öngörülmesidir. Bakanlığın bu
yola gitmesi, cari yıl denetimlerine ağırlık verilmek
istendiğini göstermektedir. 2007 yılına ilişkin formlar
ise eskiden olduğu gibi yıllık olarak verilecektir.
Bilanço esasına göre defter tutan mükelleflerin 2007
takvim yılına ilişkin olarak düzenleyecekleri Ba ve Bs
bildirim formlarını normal koşullarda 2008 yılı şubat
ayı sonuna kadar vermeleri gerekmekteydi. 32 sayılı
Vergi Usul Kanunu sirküleri ile bu süre 05 Haziran 2008
tarihine ertelenmiştir. 2007 takvim yılına ilişkin
bildirim formları için 362 No'lu genel tebliğde
belirlenen hadler (30.000 YTL) geçerlidir.
Bilanço esasına göre defter tutan mükellefler, 2008
yılından itibaren aylık toplam KDV hariç tutarı 8.000
YTL'yi aşan mal ve/veya hizmet alımlarını
düzenleyecekleri Ba ve Bs bildirim formları ile aylık
dönemler halinde bildirmekle yükümlüdürler. Bildirim
formları aylık dönemler halinde düzenlenecek ve takip
eden ayın 5'inci gününden itibaren bir sonraki ayın
5'inci günü akşamına kadar verilecektir. 2008 yılına
mahsus olmak üzere ocak ila nisan aylarına ilişkin
olarak ayrı ayrı düzenlenen Ba ve Bs bildirim formları,
haziran ayının 5'inci günü akşamına kadar
verilebilecektir. 2008 yılı haziran ayına ait Ba ve Bs
formları 5 Temmuz 2008 gününden itibaren 5 Ağustos 2008
akşamına kadar gönderilmek zorundadır.
Bu formlar, vergi idaresi uygulamaları açısından çok
önemli işlevlere sahiptir. Bu nedenle hazırlanmasında
azami özenin gösterilmesi gerekmektedir.
Formlar hazırlanırken verilmiş olunan KDV
beyannamelerinde gösterilmiş olunan toplam alım ve satım
tutarları nazara alınmalıdır. Bilindiği üzere, KDV
beyannamelerinin doldurulması sırasında "bu döneme ait
indirim KDV tutarı" ve bu tutara ait alım tutarı da
vergi oranlarına göre detaylı olarak "e-beyanname"
programına girilmektedir. Bir aya ait KDV beyannamesinde
yazılı bu döneme ait alım tutarları ile Ba formunda yer
alan toplam alım bedeli tutarlarının birbiriyle uyumlu
olması gerekir.
Gelir İdaresi Ba ve Bs formlarını çapraz kontrole tabi
tutmakta ve firma bazında Ba ve Bs formlarındaki
uyumsuzlukları tespit etmektedir. Daha sonra bu
uyumsuzlukla ilgili bilgi talep edilmekte, gerektiğinde
inceleme başlatılmaktadır. Bu nedenle formların
gereğinde müşteri ve satıcılarla mutabakat temin
edilerek hazırlanmasında fayda vardır.
Ba formlarının taşıyacağı bir başka işlev de satıcıların
topluca bildirilmesinin sağlanması ve böylece bunların
kara liste veya Kod Listesi olarak da adlandırılan
listelerde yer alıp almadığının kolaylıkla kontrolünün
sağlanmasıdır. VEDOP'daki sahte veya muhteviyatı
itibariyle yanıltıcı belge düzenleyen veya kullanan
mükellefler listesinde yer alan kurumlardan mal veya
hizmet alınmış olması tek başına bu alımlara ilişkin
belgelerin sahte veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı
belge olduğunu, hiç şüphesiz göstermez. Ancak bu
listelerde yer alan sakıncalı mükelleflerden alımı
bulunanlar kolaylıkla tespit edilerek incelemeye sevk
edilebilecektir.
Bu formlar aynı zamanda transfer fiyatlandırması
açısından ilişkili kişilerle yapılan işlemleri de ortaya
çıkartacaktır. Bu nedenle bu formların doldurulmasında,
Kurumlar Vergisi beyannamesi ekinde verilmesi gereken
transfer fiyatlandırması bildirimlerinin de nazara
alınmasında fayda vardır.
Maliye Bakanlığı bu formları elektronik ortamda veya
kâğıt ortamında belirlenen süre içinde vermeyen, eksik
veya yanıltıcı bildirimde bulunan mükellefler hakkında
doğrudan VUK'nın mükerrer 355'inci maddesi uyarınca,
özel usulsüzlük cezası uygulanacağını açıklamıştır. Bu
cezanın tutarı 2008 yılı için kurumlarda 1.490 YTL'dir.
Ancak kanaatimizce bu cezanın uygulanabilmesi için, bu
formu vermeyen mükelleflerden, formun önce bir yazı ile
istenilmesi gerekmektedir. Çünkü anılan madde ceza
kesilebilmesini, yazılı istem koşuluna bağlamıştır.
Nitekim önceki yıllarda bu formu süresinde vermeyenlere
kesilen özel usulsüzlük cezaları, yazılı istem olmadığı
için mahkemelerce kaldırmaktadır.
Bu nedenle gelir idaresinin gerek burada gerekse de
Kurumlar Vergisi beyannamesi ekinde verilmesi form
konusunda başarılı bir uygulama yapabilmesi, bu formları
vermeyenlere veya eksik yahut yanıltıcı bilgi verenlere
uygulanacak cezanın özel olarak düzenlenmesi koşuluna
bağlıdır.
Bumin Doğrusöz
Referans /26.05.2008 |
