|
İşverenim Enka SGK’yı takmıyor mu?
Ali bey, ben ENKA’nın Esentai şantiyesinde
çalışıyorum ve bize yetkilimiz Sinan BORA imzasıyla
aşağıdaki metin gönderildi.
“Enka-Duyuru-2008/7- 16 Ekim 2008
5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık
Sigorası Kanunu ile diğer bazı kanunlarda değişiklik
yapan 05.08.2008 tarih ve 26870 sayılı Resmi
Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren 5754 sayılı
kanuna istinaden 30 Eylül 2008 tarihi ile topluluk
sigortası kaldırılmıştır.
Bundan böyle bununla ilgili bir prim kesintisi ve
hiçbir işlem yapılmayacaktır.
5754 sayılı kanunun 3. Maddesine istinaden
çalışanlar isterlerse yüzde 20 oranında emeklilik
primlerini ikamet ettikleri sigorta müdürlüklerine
müracaat ederek yatırabilirler. (Kanun Hükmü)…”
Bu metine göre ne demek istiyorlar artık ENKA bizim
adımıza ödediği Topluluk Sigortası primini
ödemeyecek mi? Bu tür bir hakkı var mı? İşverenim
ben SGK’yı takmıyorum diyebilir mi? Biz buna karşın
ne yapabiliriz? İsmi mahfuz
Sayın okurum, 30.09.2008 gününe kadar geçerli olan
506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun 86’ncı
maddesi gereğince, ülkemiz ile Sosyal Güvenlik
Sözleşmesi akdedilmemiş ülkelerde Türk işverenler
tarafından istihdam edilen Türk işçilerinin sosyal
güvenlikleri, Topluluk Sigortası ile sağlanmaktaydı
ve Topluluk Sigortası uygulamasına göre SSK, sadece
uzun vadeli sigorta kolları dediğimiz
yaşlılık-malullük ve ölüm sigorta kolları için
işverenlerinizden yüzde 25 oranında prim almaktaydı.
İşverenlerinizin, Çalışma Bakanı ile el ele verip
TBMM’den çıkarttıkları 5754 sayılı Kanun’la, 5510
sayılı SS ve GSS Kanunu’nda değişiklik yapıldıktan
sonra Türkiye ile sosyal güvenlik sözleşmesi
imzalamayan ülkelerde Türk işverenlerin
yurtdışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere
götürülen Türk işçileri hakkında emeklilik primi
olan uzun vadeli sigorta kolu primleri alınmayacağı,
sadece yüzde 1 ile yüzde 6,5 arasında değişen
oranlarda kısa vadeli sigorta kolları primi ile
yüzde 12,5 oranında genel sağlık sigortası primi
alınarak kısa vadeli sigorta hükümleri uygulanacağı
isteyen işçilerin uzun vadeli primlerini kendileri
yani sizlerin isteğe bağlı sigorta ile
ödeyebilmeleri öngörülmüştür. Yani, işverenleriniz
bundan böyle Topluluk Sigortası yerine sizler için
yüzde 25 yerine, yüzde 13,5 ile yüzde 19 arasında
değişen oranda kısa vadeli sigorta primlerini
ödeyecekler, emeklilik primini işveren ödemeyecek
ama sizler emekli olmak istiyorsanız, kendi
emeklilik primlerinizi isteğe bağlı sigortalı olarak
ödeyeceksiniz.
***
Tarafıma gönderdiğiniz metine göre ise ENKA bugüne
kadar sizler için Topluluk Sigortası primi ödüyormuş
ama bundan sonra SGK’ya hiç prim ödemeyeceğim diyor
ama 5510 sayılı Kanun gereğince sizler için her ay
yüzde 12,5 oranında GSS primi ve yüzde 3 oranında
Kısa Vadeli sigorta primi ödemek zorundadır. Şayet,
işvereniniz sizler adına bu primleri ödemezse bu
kere sizler yüzde 20 oranıyla isteğe bağlı prim
ödeme hakkını kaybedersiniz ve Türkiye’deki isteğe
bağlılar gibi yüzde 32 oranıyla ödemek zorunda
kalırsınız.
Doğum yapacak
Bağ-Kur’lular
Ben 1,5 yıllık Bağ-Kur’lu işverenim. Bugün
itibariyle 32 haftalık hamileyim. Yeni yasayla doğum
parası alabileceğimi sayfanızdan öğrendim, ancak
bunun için ne yapmam gerektiğini, hangi evrakların
gerekli olduğunu bilmiyorum. Bu konuda bana yardımcı
olursanız çok sevinirim. M.G.
Hanımefendi, bu konularda bilgi vermesi gereken
SGK’dan çıt sesi bile gelmediğinden ben buradan
duyurayım. Artık vergi mükellefi olan eski adıyla
Bağ-Kur’lu yeni adıyla 4/b’li olan bayanlara da
tıpkı SSK’lı kadınlara verildiği gibi doğumdan önce
8 ve sonra 8 hafta olmak kaydıyla 16 hafta süresince
geçici işgöremezlik ödeneği ödenecek. Siz bu parayı
alabilmeniz için şimdi doktora gidip “32 haftalık
gebelik istirahata ayrılabilir” yazan bir rapor
alacaksınız ve doktor SGK’ya vermeniz için para
kağıdı (geçici işgöremezlik ödeneği) belgesi
dolduracak. Siz doktordan aldığınız bu rapor ile
para kağıdını SGK’ya götürüp vereceksiniz ve SGK
size doğum yaptığınızdan 8 hafta sonra (süre
bitince) 16 haftalık (112 günlük) size para
ödeyecek. Ödenecek olan para sizin doğumdan önceki
son 3 aylık prim ödemelerinize esas kazancınızın 3
te ikisi kadar olacak. Mesela aylık kazancınızı 1000
YTL olarak bildirip buna göre prim ödüyorsanız ayda
666 YTL para alacaksınız.
SGK
aylığınızı hatalı hesaplamış 144 lira olmamalı
Ali bey, eşim 2008 yılı nisan ayında işkazası
neticesi vefat etti ve en son aylık brüt ücreti 1105
YTL ve neti de 750 YTL idi. Eşimin sigorta
başlangıcı 1976 yılıydı ve toplamda 3900 günü vardı.
Bir çocuğum ve ben aylık için SGK’ya başvurduk bana
144 lira, çocuğuma da 72 lira aylık bağladılar. Bu
ne biçim aylık Ali bey, ben bu paralarla nasıl
geçinirim? SGK’ya gidiyorum bir hata olmalı diyorum
bana bilgisayar bu parayı veriyor biz ne yapalım
diye cevap veriyorlar. A.P.
Hanımefendi, genç yaşta işkazası sonrası vefat eden
eşiniz nedeniyle hem size hem de eşinize iki tür
gelir/aylık verilmeliydi. 900 günden fazla gününüz
olduğu için size 288 lira dul aylığı, oğlunuza da
144 YTL yetim aylığı verilmesi gerekiyordu. Öte
yandan olay iş kazası neticesi olduğu için de bir de
ölüm geliriniz olacaktı. Ölüm gelirinize esas para
ise aylık 1105 lira brüt ücreti varken vefat eden
eşinizin bu brüt gelirinin yüzde 70’i olacak yani
773 YTL olacak. Bu 773 YTL’nin yüzde 50’si olan 386
YTL size ve bunun yarısı kadar olan 194 YTL oğlunuza
ölüm geliri olarak verilmeliydi. Yine Kanun
gereğince, hem ölüm geliri hem de ölüm aylığı yani
iki gelir/aylık alanlara bunlardan çok olanın
tamamı, az olanın ise yarısı verilir kuralı
gereğince, size 386 YTL dul gelirinizin tamamı
verilecek ama 288 YTL dul aylığınızın yarısı yani
144 olarak size ödenecektir ki elinize geçecek
toplam gelir/aylık 674 YTL olacaktı. Çocuğunuza
gelince, 194 YTL ölüm gelirinin tamamı verilecek ama
144 YTL ölüm aylığının ise yarısı yani 72 YTL’si
olmak üzere toplam da eline geçecek rakam 266 YTL
olmalıydı. Yani, size 674 YTL, oğlunuza da 266 YTL
her ay ölüm aylığı/geliri verilmeliydi.
Ayrıca bu aylıklara yüzde 4 oranında sosyal destek
ödemesi (SDÖ) ilave edileceği gibi bir de ikinize
toplam 4,69 YTL sosyal yardım zammı (SYZ) de ilave
edilmelidir. Şimdi yapmanıza gereken, SGK’ya itiraz
dilekçesi göndermektir ve itirazınız reddedilirse de
bu kere iş mahkemesinde dava açabilirsiniz.
Engelli
çocuğu olan analar
01.11.1993 tarihinde devlet memurluğuna başladım.
Bayanım yüzde 90 engeli bulunan bir kızım var. 01
Ekim 2008 günü çıkan emekli indirimi yasasından
nasıl faydalanırım, ne kadar indirimim olur
cevaplarsanız sevinirim. E.A.
Sayın okurum, 1 Ekim 2008 günü yürürlüğe giren ama
SGK’nın daha genelgesini ve bilgisayar programını
çıkarmayı beceremediği 5510 sayılı Sosyal Sigortalar
ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 28 inci
maddesine göre; “…Emeklilik veya yaşlılık aylığı
bağlanması talebinde bulunan kadın sigortalılardan
başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul
çocuğu bulunanların, bu Kanunun yürürlüğe girdiği
tarihten sonra geçen prim ödeme gün sayılarının
dörtte biri, prim ödeme gün sayıları toplamına
eklenir ve eklenen bu süreler emeklilik yaş
hadlerinden de indirilir…”
Bu düzenlemeye göre, 5510 sayılı Kanun gereğince
çalışmaya başlayan eski SSK’lılar, eski
Bağ-Kur’lular ile 01.10.2008 gününden sonra memur
olmuş olan analardan özürlü çocuğu olanların,
01.10.2008 gününden sonraki her çalışma yılları için
3 ay emeklilik yaşlarından Ayrıca, Kanun’un yürürlük
günü olan 1 Ekim 2008 günü ve sonrasında geçen
çalışmalar için fiili hizmet zammı (yaştan düşülecek
süre) verilecek olup daha önceki çalışma süreleri
için verilmeyeceği gibi çocuk için mutlaka başka
birinin sürekli bakımına muhtaç derecede maluldür
raporu alınması da gerekmektedir. Siz ise devlet
memurusunuz ve 01.10.2008 gününden önce devlet
memuru olmuşsunuz ve emeklilik bakımından da 5434
sayılı eski Kanuna tabisiniz yeni Kanun’un getirdiği
bu haktan yararlanamayacaksınız.
Ali Tezel
Akşam/25.12.2008 |
