4/b (bağ-kur) Sigortalılarının Beyan Yönteminde Yeni
Değişiklikler
5510 sayılı Kanun sonucu
4/b sigortalılarının (Bağ-Kur’luların) ödedikleri
prime esas basamak sistemi kalkmıştı. 1 Ekim
2008’den itibaren asgari ücretle asgari ücretin 6,5
katı arasında kendilerinin beyan edeceği matrah
üzerinden prim ödemeye başlayacaklardı.
Beyan etmek üzere giden oldu, gitmeyen oldu ancak
uygulama henüz başlamışken beyan hususunda Sosyal
Sigorta İşlemleri Yönetmeliği (SSİY) kapsamında
değişiklik yapıldı.
SSİY’de 21.11.2008 tarihli RG’de yayımlanan
değişiklik sonucu;
4/b sigortalılarının prime esas kazancıyla ilgili
beyanı, beyanın yapıldığı tarihteki aydan
başlanılarak dikkate alınacak ve yapılmış olan bu
beyan değiştirilmediği sürece sonraki aylar için de
yapılmış sayılacak.
Yapılan beyana istinaden üst üste oniki aydan fazla
prim ödemesinde bulunulmaması hâlinde, bu oniki
aylık sürenin sonundan itibaren beyanın geçerliliği
ortadan kalkacak.
Beyanda bulunmayan, beyanının geçerliliği ortadan
kalkan veya aylık kazanç beyanları 16 yaşından
büyükler için tespit olunan geçerli aylık asgari
ücretin altında kalan sigortalının aylık prime esas
kazancı, bahse konu asgari ücret olacak.
Sigortalının, sigortalılığının başladığı ay içinde
iş kazasına uğraması veya meslek hastalığı nedeniyle
iş göremezliğinin başlaması hâlinde, iş kazasının
olduğu veya meslek hastalığı nedeniyle iş
göremezliğin başladığı tarihten önce beyanda
bulunmamış ise, sigortalılığının başladığı ayda
yapacağı beyanı; ödeyeceği prim yönünden izleyen
aydan başlanılarak dikkate alınacak.
Buna karşın iş kazası veya meslek hastalığı hâlinde
verilecek ödeneklerin veya bağlanacak gelirin
hesabında aynı veya emsal sigortalının günlük
kazancı esas alınacak.
4/b’linin primi için sınırlar
4/b sigortalısı işveren yine çalıştırdığı 4/a
sigortalılarının prime esas kazançlarından en
yükseğinden daha düşük prime esas kazanç beyanı
yapamayacak.
4/b sigortalısı olmayı gerektirecek birden fazla
durumun söz konusu olması halinde, kısa vadeli
sigorta kollarına ilişkin sigorta primi tehlike
sınıf ve derecesi en yüksek olan işyeri üzerinden
hesaplanacak.
Aynı ay içinde faaliyetini sonlandırıp yine aynı ay
içinde yeniden faaliyete başlayan sigortalıların
kısa vadeli sigorta kollarına ilişkin sigorta primi,
son faaliyet konusu işine göre hesaplanacak ve
ödenecek.
1 Ekim’den Önceden Kalan 4/b’liler
SSİY’de yapılan değişiklikle tarımsal faaliyetleri
dolayısıyla 4/b sigortalısı olanlar hariç olmak
üzere 1 Ekim 2008’den önce kayıt ve tescili yapılmış
4/b sigortalılarının prime esas kazançlarını beyan
etmemeleri durumunda, ödeyecekleri aylık primler,
beyanda bulununcaya kadar daha önce bulundukları en
son gelir basamaklarına karşılık gelen tutarlar
üzerinden alınmaya devam edilecek. Bu süre içinde
beyanda bulunulması hâlinde, beyan ettiği prime esas
kazanç üzerinden ilgili ayın prim tahakkuku
yapılacak.
Yani önceki yazılarımızdaki
uyarılarımızı dikkate alan 4/b sigortalıları zaten
prime esas kazançlarını beyan edip, basamak
sistemine göre hesaplanmasını sağladıklarından 1
Ekim 2008 sonrasına devredilen aylık primleri değil
beyan ettikleri kazançlar üzerinden prim ödeme
hakkına kavuşmuşlardı. Bu süre içinde beyanda
bulunmayanlarsa, 1 Ekim 2008-31.12.2008 arasındaki
süredeki primleri 16 yaşından büyük işçiler için
uygulanan asgari ücret üzerinden hesaplanacak
primleri değil basamak sistemine göre belirlenmiş
eski primleri ödeyecekler.
Şevket Tezel
25.11.2008 |