Eksik gün bildirimine ceza yağıyor
Mercek: Kısmi istihdam
sözleşmesine göre çalıştırdığımız işçilerimizin
eksik gün bildirimlerini yasal süre içinde sigorta
müdürlüğüne gönderdik. Sigorta müdürlüğünden
şirketimize gelen tebligatta, eksik gün sebebi
olarak gösterilen kısmi istihdam sözleşmesinin kabul
edilmediği gerekçesi ile eksik günlerin tama ibra
edilmesi istenmektedir. Aksi halde re’sen otuz güne
çıkarılacağı ve idari para cezası uygulanacağı
belirtilmiş.
Sigorta müdürlüğünün yapmış olduğu bu işlem doğru
mudur? İşverenin ve işçinin müşterek imzası olan
sözleşme neden kabul edilmez. Eksik günleri otuz
güne çıkarırsak idari para cezası uygulanır mı?
Okuyucumuzun soruna benzer sorularla sıklıkla
karşılaştığımız için öncelikle eksik gün
uygulamasını kanun, yönetmelik ve genelgeler
çerçevesinde açıklayalım. Bu açıklamalardan sonra
yazımızın sonunda okuyucumuza cevap verelim.
Eksik güne “belge” zorunluluğu
Kayıt dışı istihdam ile mücadele ve sigorta prim
kaçağını önlemeye yönelik olarak 506 sayılı Sosyal
Sigortalar Kanunu’nun 79’uncu maddesinde 1999
yılında yapılan değişiklikten sonra, eksik gün
bildirimlerinin gerekçesinin belgeleriyle birlikte
SSK’ya bildirilmesi zorunlu hale getirilmiştir.
Bu değişikliğe göre; “Ay içinde bazı iş günlerinde
çalıştırılmadığı ve ücret ödenmediği beyan edilen
sigortalıların otuz günden az çalıştıklarını
açıklayan bilgi ve belgelerin işverence prim
bildirgelerine eklenmesi” gerekmektedir.
Sigortalıların otuz günden az çalıştığını gösteren
bilgi ve belgelerin Kuruma verilmemesi veya verilen
bilgi ve belgelerin Kurumca geçerli sayılmaması
halinde, otuz günden az bildirilen sürelere ait
primler Kurumca re’ sen tahakkuk ettirilerek 80’inci
madde hükümlerine göre tahsil olunur.” hükmüne yer
verilmiştir.
Aylık Prim ve Hizmet Belgesi ile birlikte ay içinde
otuz günden az çalışan veya eksik ücret ödenen
sigortalılara ilişkin;
-İstirahatli olduğunu gösteren resmi kuruluşlara ait
sağlık tesisleri veya işyeri hekimlerince
düzenlenmiş hekim raporu,
- Ücretsiz izinli olduğunu kanıtlayan izin belgesi,
- Disiplin cezası uygulaması, gözaltına alınması,
tutukluluk haline ilişkin belgeler,
- Kısmi süreli çalışmalara ait yazılı iş sözleşmesi,
- En az işverenin imzasını havi puantaj kayıtları,
- Grev, lokavt, genel hayatı etkileyen olaylar,
doğal afetler nedeniyle işyerinde faaliyetin
durdurulduğunu veya işe ara verildiğini gösteren
ilgili resmi makamlardan alınan yazı örneği,
sigortalıların eksik gün bildirimine ilişkin bilgi
formu ekinde ilgili sigorta müdürlüğüne verilmesi
veya Acele Posta Servisi (APS), iadeli taahhütlü ya
da taahhütlü olarak gönderilmesi gerekmektedir.
Bu durumların dışındaki otuz günden az çalışılan
sürelere ait geçerli belgeleri belirlemeye SSK
Yönetim Kurulu yetkili kılınmıştır.
Belgelendirme yasal sürede yapılmalı
Sigortalıların ay içinde bazı iş günlerinde
çalıştırılmadığına veya ücret ödenmediğine dair
belgelerin ilgili aylık prim ve hizmet belgesi
ekinde, e-bildirge zorunluluğu kapsamında olan
işverenlerin ise ek 8 formu bilgi formu ekinde
ilgili sigorta müdürlüğüne verilmesi halinde, bu
belgeler aksi sabit olmadıkça işleme konulmaktadır.
Ay içinde otuz günden az çalışan veya eksik ücret
ödenen sigortalılara ilişkin belgelerin internet
ortamında Kuruma gönderilmesine imkan
bulunmadığından, Sosyal Sigorta İşlemleri
Yönetmeliğinin ekinde (Ek-8) yayımlanan
“Sigortalıların Eksik Gün Bildirim Formu” ve eki
belgelerin, ait olduğu aya ilişkin Aylık Prim ve
Hizmet Belgesinin Kuruma verilmesi gereken yasal
süre içerisinde sigorta müdürlüklerine doğrudan
verilmesi veya taahhütlü, iadeli taahhütlü veyahut
APS yoluyla gönderilmesi gerekmektedir.
Yukarıda sayılan ve ay içinde otuz günden az
çalışıldığını veya az ücret ödendiğini kanıtlayan
belgelerin, aylık prim ve hizmet belgesinin
verilmesi gereken aydan sonra sigorta müdürlüklerine
verilmesi durumunda;
-Söz konusu belgelerin noter tasdikli veya resmî
nitelikte olması kaydıyla, yani geriye dönük olarak
düzenlenmesi mümkün olmayan belgeler niteliğinde
olması halinde kabul edilmektedir.
Örneğin; 2006/Mart ayında düzenlenmiş olan noter
tasdikli kısmî istihdama ilişkin yazılı hizmet
sözleşmesinin 2006/Nisan ayından sonra Sosyal
Sigortalar Kurumu’na ibraz edilmesi durumunda bu
sözleşmeye itibar edilmekte ve ay içinde otuz günden
az çalışıldığını veya az ücret ödendiğini kanıtlayan
belgeler işleme konulmaktadır.
- Otuz günden az çalışıldığının veya eksik ücret
ödendiğinin geriye dönük olarak düzenlenmesi mümkün
olabilecek nitelikteki belgeler ile kanıtlanması
halinde, bu belgelere itibar edilmemektedir.
-Örneğin; 2007/Şubat ayında ücretsiz izin kullanması
nedeniyle 10 gün çalışmadığı beyan edilen bir
sigortalı için 2007/Mart ayı sonuna kadar verilmesi
gerekir. İşveren ve işçinin imzasını taşıyan
ücretsiz izin belgesinin, daha sonraki bir tarihte
Sosyal Sigortalar Kurumu’na ibraz edilmesi durumunda
ise, ücretsiz izin belgesinin işveren ve
sigortalıların imzaları olsa dahi her zaman (geriye
yönelik olarak) düzenlenmesinin mümkün olması
sebebiyle itibar edilmemektedir.
Yani, yukarıda sayılan hallere ilişkin belgelerin
geriye yönelik olarak her zaman düzenlenebilir
nitelikte olanları, Aylık Prim ve Hizmet Belgesinin
verilmesi gereken aydan sonra verilmesi halinde
işleme konulmamaktadır.
Bu durumda, işverenden eksik gün sayısının 30 güne
çıkarılması istenmektedir. İşveren bir ay içinde ek
prim ve hizmet belgesi tanzim edip sigorta
müdürlüğüne vermezse, müdürlük tarafından re’sen
bildirge düzenlenir.
İdari para cezası
uygulanır
İşverenin kurumun yazılı çağrısına cevap vermesi
halinde her bir sigortalı için asgari ücretin 1/8’i
oranında idari para cezası verilir. Kurum re’sen
bildirge düzenleyecek olursa yine aynı oranda idari
para cezası uygulanır.
Okuyucumuzun sorusuna dönecek olursak, işveren ve
sigortalının imzalarını taşıyan ve bildirge verme
süresi içinde Kuruma verilen kısmi istihdam
sözleşmesinin aksi sabit oluncaya kadar muteber
sayılması gerekir. Sigorta müdürlüğünün kabul etmeme
nedenini bizzat müracaat ederek öğrenebilirsiniz.
Geçerli bir gerekçe sunamazlarsa konu yargıya
intikal eder. İdari para cezasına gelince, her iki
halde de ceza uygulanacaktır.
MuhasebeNet.Net
Şerif Akcan
Çalışanların Dünyası
Türkiye /22.04.2007
MuhasebeNet.Net |