SMMM-YMM
Kanunu'nda yapılan değişiklikler (6)
Geçen yazımda,
3568 sayılı Mali Müşavirlik Mesleğinin ve Mesleki
Birliklerinin Oluşumuna İlişkin Kanun'da çeşitli
değişiklikler yapan 5786 sayılı kanunun bazı
hükümlerinin anayasaya aykırılığı savı ile Anayasa
Mahkemesi'nde iptal davasına konu edildiğini yazmış ve
iptali istenen ilk dört düzenlemeyi aktarmıştım. Ancak
köşemin sınırları dolayısıyla aktaramadığım iptali
istenen diğer düzenlemeleri de bu yazımda aktarıyorum.
İptali istenen beşinci düzenleme ise 5786 sayılı kanunla
3568 sayılı kanunun TÜRMOB'un organlarının oluşumuna
ilişkin 40. maddesinde yapılan değişiklikler
konusundadır. İptali istenen cümleler ile seçimlerde
liste esasının geçerli olacağı, verilen oyların gruplara
verilmiş oylar olarak değerlendirileceği bir düzenleme
getirilmiş veseçimlerde, üyelerin bağımsız aday
olabilecekleri gibi, aralarında oluşturacakları
grupların listelerinden de aday olabilecekleri
öngörülmüş ve seçim sistemi olarak da nispi temsil
sistemi benimsenmiştir. Bu konuda grup kavramının
mesleki teşekküllerle bağdaşmadığı, oyların başarılı
olacağına inanılan meslek mensubuna verildiği, oysa
gruba oy kullanma halinde verilen oydan bütün grubun
yararlanacağı ve dolayısıyla seçmen iradesinin sonuca
yansımayacağı ve anti-demokratik sonucun ortaya
çıkacağı, öte yandan nispi temsil sisteminin meslek
kuruluşları ve üst kuruluşların yapılarına ve
işlevlerine uygun olmadığından kamu yararına dayanmadığı
ve dolayısıyla anayasanın 2. maddesine aykırı düştüğü
ileri sürülmüştür.
İptali istenen altıncı ve son düzenleme ise 5786 sayılı
kanunla 3568 sayılı kanuna eklenen geçici 9. maddede yer
alan ve kanunları uyarınca vergi inceleme yetkisini
almış ve mesleki yeterlilik sınavını vermiş olanlardan
on yıllık süreyi tamamlamamış olanlar için öngörülen
yeminli mali müşavirlik sınavlarına girme koşulu getiren
düzenlemedir. Bu konuda, vergi inceleme yetkisine sahip
ve mesleki yeterlilik sınavını vermiş olanların önceki
düzenlemeye göre 10 yıllık kamu hizmeti süresini
doldurduklarında sınavsız YMM unvanını hak
edebilecekleri, bu düzenlemenin inceleme elemanlarında
oluşmuş haklı ve hukuken itibar edilmesi gereken bir
beklenti yarattığı, bu meşru beklentinin yeni düzenleme
ile yok edilmesinin veya sınav koşuluna bağlanmasının
hukuk güvenliği ilkesi ile bağdaşmadığı, kişilerin
mevcut statülerinden kaynaklanan kazanımlarının sonradan
yapılacak yasa değişiklikleri ile ortadan
kaldırılamayacağı ileri sürülmüştür. Öte yandan bu
durumda olanlar için öngörülen "Maliye Bakanlığı'nca
yapılması öngörülen özel yeminli mali müşavirlik
sınavının"da anayasaya aykırı olduğu ileri sürülmüştür.
Anayasaya aykırılığı ileri sürülen pek çok konu
hakkındaki görüşlerimi zaten daha önce yazmıştım. Şimdi
artık söz Anayasa Mahkemesi'nde.
Ancak kanunun kişilerin staj sürelerinden girecekleri
sınavlara ve unvanları kazanımına kadar pek çok alanda
uygulanmaya başlanılmış olunması dolayısıyla "Yüksek
Mahkeme"nin özellikle yürürlüğü durdurma talebine
ilişkin kararını öncelikle oluşturmasında yarar vardır.
Ancak Anayasa Mahkemesi'nin kararı ne yönde oluşursa
oluşsun, 5786 sayılı kanunun hızlı ve çok tartışılmadan
hazırlandığı, mevcut pek çok sorunu çözmediği gibi yeni
sıkıntılara da yol açtığı, meslek mensuplarının
sorumluluk, statülere girişi ve hakları konularında
belirsizlikler yarattığı açıktır.
Bizce bu noktada yapılması gereken, mesleği artık
sorunlarından arındıracak, meslek mensuplarının
sorumluluğunda kusurlarını nazara alacak, meslek
mensuplarının hak ve yetkilerini yasal dayanağa
kavuşturacak ve meslek mensuplarını hukuki güvenlik ve
istikrara kavuşturacak yeni bir kanunun 3568 sayılı
kanunun yerini almak üzere çağdaş ve katılımcı bir
yaklaşımla hazırlanmasıdır.
Ayrıca meslek mensupları tarafından üstlenilmiş
"bağımsız denetim" işlevinin de özellikle Ticaret Kanunu
Tasarısı nazara alınarak kanun kapsamında
değerlendirilmesi ve düzene bağlanması zorunludur.
Bu konuda öncülük etmek ve görevi üstlenmek de hiç
şüphesiz TÜRMOB'a düşmektedir. Bilindiği gibi ekim
ayında TÜRMOB yasa gereği seçimli genel kurulunu yaparak
yeniden yeni yönetimini seçecektir. Her kim seçilirse
seçilsin, artık "çağdaş bir kanuna ulaşma" zihniyetinin
benimsenmesi gerekir.
Bumin Doğrusöz
18.09.2008
-Mali
Müşavirlik Kanunu'nda yapılan değişiklikler-5 |