| |
Bağ-Kur'lulara primleri iade edilir mi?
Bir sosyal güvenlik
kurumuna bir süre prim ödedikten sonra
sigortalılığın sona ermesi halinde primlerin iade
edilip edilmeyeceği merak edilmektedir. Öncelikle
belirtmek gerekir ki, sosyal güvenlik sisteminde
asıl olan sigortalılara yaşlılık, malullük aylığı
veya hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanmasıdır.
Ancak, bazı koşulların varlığı halinde primler
toptan ödeme yoluyla iade edilebilmektedir.
Toptan ödeme
Bağ-Kur Kanunu'nun 39. maddesinde sigortalı olarak
çalıştığı işten ayrılan, malullük veya yaşlılık
aylığı bağlanmasına hak kazanamayan kadın ise 60,
erkek ise 62 yaşını doldurmuş bulunan sigortalılara
ödedikleri primlerin yazılı istekleri üzerine toptan
ödeme şeklinde geri verileceği belirtilmiştir. (4447
sayılı kanunla değişiklik yapılmadan önce yaş
sınırları "kadın ise 50, erkek ise 55 yaşını" olup
bu değişiklik 08.09.1999 tarihi itibariyle yürürlüğe
girmiştir.)
Bağ-Kur Kanunu'nun 44. maddesinde ise ölen Bağ-Kur
sigortalısının hak sahipleri, ölüm sigortası
kolundan aylık bağlanmasına hak kazanamazsa,
sigortalının ödediği primler toptan ödeme yoluyla
hak sahiplerine iade edileceği hükme bağlanmıştır.
Toptan ödeme talepleri, bağlı bulunulan Bağ-Kur il
müdürlüklerine yapılmaktadır. Ancak şartları haiz
olan sigortalıların nüfus idaresinden alacakları
nüfus kayıt örneği ile birlikte işini terk ettiğini
belgelemesi gereklidir.
Hizmet ihyası
1479 sayılı Bağ-Kur Kanunu'nun 39. maddesinde
yapılan düzenlemeye göre, Bağ-Kur'a ödedikleri
primleri yazılı istekleri üzerine toptan ödeme
şeklinde geri verilenlerin hizmet ihyası yapmaları
mümkün bulunmaktadır.
Daha önce, tasfiye edilen sürelerin ihyası için
öngörülen yeniden zorunlu sigortalı olma şartı
04.10.2000 tarihinden itibaren değiştirilmiş ve
isteğe bağlı sigortalılara da ihya talebinde
bulunabilme şartı getirilmiştir. 4956 sayılı kanunun
20. maddesiyle değiştirilen 1479 sayılı kanunun 39.
maddesine göre;
Zorunlu veya isteğe bağlı sigortalı olmak suretiyle
tasfiye edilen sigortalılık sürelerini ihya
talebinde bulunanların bu sürelere ilişkin prim
borçları, toptan ödeme talebinde bulundukları
tarihte son defa prim ödedikleri basamağın, ihya
talebinde bulundukları tarihteki tutarlarının
tasfiye edilen hizmete ilişkin ay sayısıyla
çarpılması suretiyle bulunacak ve ilgililer bu
borçlarını tebliğ tarihinden itibaren 3 ay içinde
ödeyeceklerdir. Tasfiye edilen hizmet süresine
ilişkin olarak bir aydan eksik olan günler aya iblağ
edilerek hesaplanmaktadır.
Ancak, bu şekilde ihya edilen süreler, yaşlılık
aylığı bağlanmasında ihya işleminin
gerçekleşmesinden itibaren 6 ay geçmeden
sigortalılık süresi olarak değerlendirilememektedir.
MuhasebeNet.Net
İbrahim Işıklı
Dünya Online
18.04.2007
MuhasebeNet.Net |
|
