Mükellef haklarına bakış açısı
Son zamanlarda mükellefleri
özellikle ilgilendiren konulardan bir tanesini mükellef
hakları oluşturuyor. Bu konudaki sorular mükelleflerin
bilgisinin Gelir İdaresi Başkanlığı'nın internet
sayfasındaki bildirge ile sınırlı olduğunu gösteriyor.
Bu bildirgede yer alan ifadelerin mükelleflerin
hafızasında zaman zaman bu köşeden belirttiğimiz üzere
güzel bazı ifadeler olarak kaldığı anlaşılıyor. Bu
konudaki yorumlar bu bildirgede yer alan sözlerin neden
hayata geçmediği ve sadece kağıt üzerinde kaldığı
şeklinde. Konu geçen cuma günü açılışı yapılan Vergi
İletişim Merkezi (VİMER) sebebiyle bir kere daha gündeme
geldi. Bundan sonra vergi ile ilgili sorusu olanlar
4440189 numaralı telefonu arayarak bilgi alabilecekler.
Ayrıca Ankara'da 473 80 80 numaralı telefondan randevu
almak suretiyle Mükellef Hizmetleri Merkezi'nden, hafta
içi 9.00-18.30, hafta sonu 9.00-14.00 arasında vergiler
konusunda bilgi alınabilecek.
Mükellef hakları konusunda dış dünyada neler oluyor,
onların mükellef hakları bildirgeleri nasıl diyenlere,
vizyonunu sadece ülkemizle sınırlamak istemeyenlere
bugün bu kadar geniş kapsamlı bir konuda sadece bir ülke
örneğiyle cevap vermek istiyorum. Mükellef hakları
bildirgeleri konusunda Amerika Birleşik Devletleri ve
Birleşik Krallık'la birlikte çok ciddi çalışmalar yapan
ülkelerden bir tanesi Avustralya'dır. Avustralya Vergi
Ofisi tarafından hazırlanan "Vergi Mükelleflerinin
Hakları ve Sorumlulukları Belgesi" 2007 itibarıyla 17
dilde hazırlanmış. Burada yer alan haklarla ilgili bazı
temel başlıklar şöyle. Ayrıca her bir başlıkla ilgili
detaylı açıklamalar ve ayrı kitapçık ve belgeler mevcut.
1. Size adil ve mantıklı davranmak
2. Size, başka türlü hareket etmediğiniz sürece, vergi
işlerinizde dürüst olduğunuz öngörüsüyle davranmak.
3. Vergi yükümlülüklerinizi anlamak ve yerine
getirmenize yardımcı olmak için size profesyonel hizmet
ve yardım sunmak.
4. İstediğiniz bir kişi tarafından temsil
edilebileceğinizi ve vergi işlerinizle ilgili olarak
tavsiye alabileceğinizi kabul etmek.
5. Gizliliğinize saygı göstermek.
6. Sizin hakkınızda bizdeki bilgileri yasaya uygun
olarak saklı tutmak.
7. Bizde bulunan sizinle ilgili bilgilere yasaya uygun
olarak erişiminizi sağlamak.
8. Size, güvenebileceğiniz tavsiye ve bilgi sağlamak.
9. Vergi işlerinizle ilgili olarak verdiğimiz kararları
size anlatmak.
10. Yeniden gözden geçirmeyi talep etme hakkınıza saygı
duymak.
11. Şikayet etme hakkınıza saygı duymak.
12. Vergi sistemini, kurallara uymak için yapacağınız
masrafları en aza indirecek şekilde yürütmek.
13. Yaptığımız şeylerin sorumluluğunu taşımak.
Bu sadece konuyla ilgili temel yaklaşımlar. Onun çok
daha derininde mükellef memnuniyetini ve hukuki
korumasını sağlayacak önlemler de var. Bunlardan sadece
bir tanesini yeni açılan VİMER'le de ilişkili olması
sebebiyle belirtmek istiyorum. Bu da hizmet standartları
konusudur. Bu bilgiler ışığında VİMER çalışmaları da
gözden geçirilip geliştirilebilir.
" Eğer mükellef İdare'ye elektronik posta veya
elektronik hizmetler yoluyla başvurmuş ve İdare otomatik
cevap gönderiyorsa üç gün, otomatik cevap gönderemiyorsa
bu bilgiyi de üç gün ve en fazla standart hizmet süresi
olan 28 günde tamamlamak.
" Telefonla bilgi sormada telefonların çoğunluğuna 2
dakikada cevap vermek.
" Bilgi alma merkezlerini ziyaretlerde 10 dakika
içerisinde görüşebilme imkanı.
VİMER'de gelen telefonların 10 saniyede cevaplanacağı
söyleniyor. Bu durumda ülkemiz çeşitli ülkelerin de
önünde demektir. Avustralya bile 2 dakikalık bir süre
belirlemiş. Bu süre doğru veya gerçekçi midir
bilemiyorum ama çeşitli ülkeler bakımından sorun yaratan
bazı hususlara burada da dikkat etmek gerekir.
1. Mükelleflerin ücretsiz görüşmelerinin sağlanması.
2. Görüşmelerin iç bağlantılar yoluyla uzatılmaması.
3. Mükelleflere görüşme standartları sağlanması.
4. Bu konudaki şikayetlere cevap verecek bir birimin
oluşturulması.
5. Sistemin sürekli geliştirilmesi.
Hakan ÜZELTÜRK
VERGİ ve HUKUK
huzelturk@superonline.com
|