Reformla ilgili en çok
merak edilenler
Sosyal Güvenlik Reformu'yla
ilgili okuyucular tarafından en çok merak edilen
sorulara burada her gün yer vereceğiz...
- Primini ödemeyen vatandaşlar sağlık hizmeti
alamayacaklar mı?
Prim ödeme yükümlüsü olduğu halde sağlık hizmeti
sunucusuna başvurduğu tarih itibariyle 60 günden daha az
prim borcu bulunanların sağlık hizmetlerinden
yararlanamayacak. Ayrıca, 18 yaşını doldurmamış olan
kişiler, tıbben başkasının bakımına muhtaç olan kişiler,
acil haller, iş kazası ile meslek hastalığı halleri,
bildirimi zorunlu bulaşıcı hastalıklar, koruyucu
hekimlik hizmetlerinde, analık hallerinde, afet ve
savaşta ve grev ve lokavt durumlarında prim borcuna ve
prim ödeme gün sayısına bakılmaksızın tedavileri
sağlanmaktadır.
- Prim borcu olan esnaf ve sanatkarların aileleri
sağlık yardımından yararlanabilecekler mi?
1479 sayılı kanunda esnaf ve sanatkarlar ile ailelerinin
sağlık yardımlarından yararlanmaları için hiç prim borcu
olmaması gerekmekte iken tasarı ile prim ödeme
yükümlülükleri, takip eden aydan başlatılmak ve 1 ay
prim borcunu aksatmaları durumunda dahi sağlık
yardımlarından yararlanma imkanı getirilmiştir.
- Bağ-Kur sigortalılarının ödeyeceği prim oranı artacak
mı?
1 Ekim'den önceki uygulamada Bağ-Kur sigortalılarından
basamak sistemine göre yüzde 40 oranında prim alınmakta
idi. Yeni düzenleme ile bunların kazançlarıyla orantısız
prim ödemelerine sebep olan basamak sistemi
kaldırılarak, prime esas kazancın aylık alt ve üst
sınırı arasında beyan edecekleri prime esas kazançları
üzerinden yüzde 33.5-39 oranında prim ödemeleri
öngörülmektedir. Buna göre, sigortalıların tercihleri
doğrultusunda beyan edecekleri prime esas kazançlar ne
kadar yüksek olursa, aylıkları da o kadar yüksek
bağlanacaktır.
- Halen çiftçilik yapmakta olanların yeni dönemde
sigortalılığı nasıl olacak?
Yeni düzenleme ile; tarımsal faaliyette bulunanların
asgari ücretin yarısı üzerinden prim ödeyerek 30 gün
hizmet kazanmaları ve sağlık hizmetlerinden
yararlanmaları imkanı getirilmiştir.
- Boşandığı halde eşiyle birlikte yaşamaya devam eden
ve bu arada aylık almaya devam eden kız yetimlerin
aylıkları bundan sonra kesilecek mi?
Bağlanmış aylıklar eski hükümlere tabi olduğundan
bunların aylıkları kesilmeyecek, ancak bu kanundan sonra
yetim aylığı bağlanmış olanlardan eşinden boşandığı
halde, boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşadığı
belirlenen eş ve çocukların, bağlanmış olan gelir ve
aylıkları kesilerek, bu kişilere ödenmiş olan tutarlar
geri alınacaktır.
- Özürlü sigortalılara yaşlılık aylığı bağlanmasının
koşulları neler?
Yeni dönemde özürlü sigortalılara yaşlılık aylığı
bağlanmasının şartlarının kolaylaştırılmaktadır. 506
sayılı kanunun 60. maddesine göre birinci derece
sakatlığı olanlar 15 yıl sigortalılık süresi 3600 gün,
ikinci derece sakatlığı olanlar 18 yıl sigortalılık
süresi 4000 gün, üçüncü derece sakatlığı olanlar 20 yıl
sigortalılık süresi 4400 gün şartlarını yerine
getirmeleri halinde yaşlılık aylığından yararlanmakta
iken, 5510 sayılı kanunla çalışma gücündeki kayıp oranı
yüzde 50 ila yüzde 59 arasında olanlar 16 yıl
sigortalılık süresi 4320 gün, yüzde 40 ila yüzde 49
arasında olduğu anlaşılan sigortalılar 18 yıl 4680 gün
şartlarını yerine getirmeleri halinde kendilerine
yaşlılık aylığı bağlanacaktır.
Erdal Aydın
Takvim 17.10.2008 |