| |
Satış belgesi
düzenleme ve
müşteriye
gönderme alanındaki israfı önleyelim
Bilindiği üzere, ticari, sınai veya mesleki
faaliyette bulunan kişi, şirket veya işletmeler
yaptıkları mal teslimleri veya hizmet ifaları için
fatura veya fatura yerine geçen vesika (perakende
satış fişi, yazar kasa fişi, giriş veya yolcu
bileti, serbest meslek makbuzu) düzenlemeye
mecburdurlar. (Vergi Usul Kanunu'nun 229-242'nci
maddeleri)
Satış belgesi düzenleme mecburiyeti bulunmakla
beraber, satış belgesinin muhatabına gönderilmesi
mecburiyeti yoktur.
Günümüzde elektrik, su, telefon, TV veya internet
hizmetleri gibi hizmetler nedeniyle, bu hizmetleri
yapan firmalar her ay onbinlerce fatura
düzenlemektedirler.
Faturanın muhatabı vergi mükellefi ise veya
ilgililere hesap vermek durumunda olan dernek veya
apartman yöneticisi ve benzeri kişiler ise,
faturanın muhatap eline geçmesi önem taşır ve bu
konuda özen gösterilmesi gerekir.
Ancak bu faturaların ekseriyeti şahsi veya evsel
işlemlerle ilgili olduğu için adrese gönderilen
faturalar yırtılıp atılmaktadır. 5615 sayılı kanun
ile özel gider indiriminin yürürlükten kaldırılmış
olması, bu indirim kapsamına giren belgelerin
ücretliler tarafından ele geçirilmesi gereğini
ortadan kaldırdığı için bu kapsamdaki fatura ve
benzeri belgelerin gönderilmesi gereği azalmıştır.
Gerek postalama masrafları gerekse kağıt ve emek
israfı açısından ekonomimize zarar veren bu gereksiz
fatura gönderme işlemlerinin azaltılmasında ülkemiz
adına yarar görüyoruz.
Faturaya konu hizmetin bedeli peşinen veya otomatik
ödeme talimatı kapsamında tahsil edilmişse, fatura
muhatabı kendisine fatura gönderilmesi ihtiyacı
içinde değilse ve bunu talep etmiyorsa fatura
gönderme işlemi israf niteliği taşıdığına göre, çok
sayıda fatura düzenleyen firmalar, kestikleri tüm
faturaları müşterilerine göndererek ağır masraflara
ve bu israfa sebebiyet vermek yerine, müşterilerine
yazı ile fatura gönderilmesini isteyip
istemediklerini sorabilirler, fatura gönderilmesini
istemediğini bildiren veya bu soruya cevap vermeyen
müşterilerine ait faturaların müşteri nüshalarını
göndermeyebilirler.
Nihai tüketiciler açısından kağıt ortamındaki
faturanın ele geçmesinin çoğu zaman önemi yoktur.
İnternet kullanan tüketicilerin kağıt ortamındaki
faturayı ele geçirmekten ziyade, aldıkları mal veya
hizmetlerle ilgili bedel ve ayrıntıları ile bunların
ödenme durumlarını internet üzerinden izleyebilme
imkanına önem verdikleri görülmektedir.
Bu nedenle yoğun fatura düzenleyen firmaların,
isteyen müşterileri için, belli web sahifelerinde
şifre numarası girilmek suretiyle görülebilecek
şekilde ilgili müşterinin cari hesap dökümünü
bulundurmaları veya yıllık periyotla cari hesap
dökümü göndermeleri, yahut fatura bilgilerini e-mail
ile göndermeleri bu müşterilere istemedikleri halde
kağıt ortamında fatura göndermekten çok daha
anlamlı, yararlı ve israfa sebebiyet vermeyen bir
uygulama olacaktır.
Kesilen faturanın alıcıya gönderilmemesi, alıcının
fatura almama suçu işlemiş duruma düşmesine ve
cezaya maruz kalmasına yol açar mı ?
Bize göre hayır.
Çünkü,
- Halen geçerli miktarı (139/5=) 27,8 YTL. olan bu
cezanın amacı, satıcıların fatura ve benzeri belge
düzenlemekten kaçınmalarını önlemektir. Fatura zaten
düzenlenmişse, buna rağmen fatura almama cezası
vermek anlamsızdır.
- Uygulandığını hiç görmediğimiz bu cezanın tatbiki,
nihai tüketicinin bizzat alışveriş yaptığı
durumlarda aldığı mal veya hizmetin belgesini
almadığı vergi inceleme elemanı veya yoklama memuru
tarafından görülüp, olayın tutanağa bağlanması
suretiyle olmaktadır. Periyodik olarak alınan
hizmetlerde veya aboneliklerde böyle bir tesbit
pratik anlamda mümkün değildir.
- Aldığı mal veya hizmetin faturasının kendisine
gönderilmesini istemeyen bir tüketici belge almama
suçu işliyor değildir. Bu tüketici belgesini almakta
fakat bu belge satıcı emanetinde kalmaktadır. Mesela
milyonlarca telefon faturasının bir kısmının
postalama masrafından kaçınmak için ilgililerine
gönderilmemesi suç olmadığı gibi, bu faturaların
muhataplarına da fatura almama cezası verilemez.
İsraf konularından biri de en az iki nüsha olarak
düzenlenen satış belgelerine yönelik kağıt ve baskı
sarfiyatları ve bunların yıllarca muhafazası için
mekan tahsisleridir. Bu israfın önlenmesi için
elektronik fatura uygulamasının yaygınlaştırılması,
faturanın tek nüsha olarak düzenlenmesine izin
verilip, ikinci nüshaların elektronik ortamda kabulü
gibi tedbir ve kolaylıklara ihtiyaç vardır.
Yukarıdaki görüşlerimiz, banka dekontları ve
ekstreleri açısından da geçerlidir.
Mehmet Maç
Yeminli Mali Müşavir
mehmet.mac@bdodenet.com.tr
16.05.2007
muhasebenet.net
|
|
