|
İstihdam paketinde merak
edilen sorular
Geçen haftaki yazımda,
özellikle bir çok işveren tarafından merakla beklenen
istihdam paketine ilişkin SGK uygulamasını açıklamıştım.
Özellikle, ilave istihdam ve özürlü istihdamına ilişkin
yasal düzenlemelerin yürürlüğe girdiği göz önüne
alındığında işverenler, mali müşavirler, şirket
yöneticileri ile insan kaynakları bölümlerinde
çalışanların uygulamayı anlamakta zorlandıkları
görülmektedir.
Özürlü işçilerin durumu belirsiz
Sosyal Güvenlik Kurumu'nun da bu yöndeki beklentileri
karşılamaktan uzak olduğunu görüyoruz. İlave istihdamı
teşvikle ilgili düzenlemelerin açıklandığı 2008/73
sayılı genelge ile yapılan açıklamalar yetersiz olduğu
gibi, özellikle özürlü istihdamında ne şekilde işlem
yapılacağını açıklamıyor. Özürlü işçilerin kontenjan
dahilinde çalıştırılmış olması halinde asgari ücret
üzerinden hesaplanan sigorta primine ait işveren
hisselerinin tamamı Hazine'ce karşılanacak. Yine,
kontenjan fazlası özürlü çalıştıran, yükümlü olmadıkları
halde özürlü çalıştıran işverenlerin bu şekilde
çalıştırdıkları her bir özürlü için prime esas kazanç
alt sınırı üzerinden hesaplanan sigorta primine ait
işveren hisselerinin yüzde 50'si Hazine'ce karşılanacak.
4447 sayılı kanun türü seçildiğinde hangi özürlü işçinin
işveren payının tamamı, hangi işçinin de işveren
hisselerinin yüzde 50'si kapsamında olduğu nasıl
anlaşılacak, özürlü istihdamına yönelik prim teşvikinden
nasıl yararlanılacak? Bunu anlamak ve uygulamak
hakikaten zor.
Yıllık izinlerle ulusal bayram ve genel tatil
günlerinde de teşvikten yararlanılmalıdır
Genelgede, fiilen çalışılmamış sürelere ilişkin ödenen
ücretlerden dolayı söz konusu teşvikten yararlanılması
mümkün bulunmadığı belirtiliyor. Buna göre; yıllık
ücretli izin ve istirahat gibi sürelerde çalışmadığı
için, işverenler bu günlerde istihdamı teşvikten
yararlanamayacak. Ancak ne hikmetse yine fiilen
çalışılmadığı halde sigortalıların hak kazandıkları
hafta tatili için ödenen ücretler de, fiilen çalışılmış
süreler gibi dikkate alınacak.
Peki, ulusal bayram ve genel tatil günleri için
istihdamı teşvikten yararlanılabilecek mi, belli değil.
Hemen belirtmeliyim ki, hem yıllık ücretli izin, hem
hafta tatili ve hem de ulusal bayram ve genel tatil
günlerinde işçi çalışmaz ve ücretini tam alır.
Yani, hafta tatilinde ilave istihdamla ilgili
teşvikten yararlanan işçinin hem yıllık izinde hem de
ulusal bayram ve genel tatil günlerinde de yararlanması
gerekir.
Kapsama giren sigortalıların fiilen çalıştıkları
sürelerine ilişkin düzenlenecek aylık prim ve hizmet
belgeleri, 4447 sayılı kanun türü seçilmek suretiyle,
fiilen çalışmamakla birlikte ücret aldıkları sürelerine
ilişkin aylık prim ve hizmet belgeleri ise kanun türü
seçilmeksizin kuruma gönderileceği, dolayısıyla, kapsama
giren sigortalılar için gerek 4447 sayılı kanun türü
seçilmek suretiyle düzenlenecek, gerekse kanun türü
seçilmeksizin düzenlenecek olan aylık prim ve hizmet
belgelerinde, eksik gün nedeninin işaretlenmesi
gerektiğinden, bu nitelikteki sigortalılar için eksik
gün nedeni olarak "diğer nedenler" seçeneği
işaretleneceği ve bu prim belgeleri ile ilgili olarak
kuruma verilecek olan "Ek-8 Sigortalıların Eksik Gün
Bildirim Formları" ekine, sigortalıların bildirildiği
diğer prim belgesinin sureti ekleneceği öngörülmüş.
Belge süresinde verilmediğinde de idari para cezası mı
uygulanacak? Bu yasa hükmüne aykıdır ve mutlaka
değiştirilmelidir.
Alt işverenler yönünden yapılacak işlemler
Yine, işveren hissesi sigorta prim teşvikinden ortalama
sigortalı sayısına ilave olarak yeni işe alınan ve
maddede öngörülen nitelikteki sahip sigortalılardan;
hangi alt işverenin, kaç sigortalıdan dolayı
yararlanacağı hususu asıl işveren tarafından
değerlendirileceği belirtilmiş. Ancak, bu durumda alt
işverenler arasında sorunlar yaşanacağı gibi, yararlanma
imkanı olmasına rağmen yararlandırılmayan alt
işverenlere haksızlık olacaktır.
506 sayılı kanun uyarınca yapılan kontrol ve denetimler
sonucunda çalıştırdığı sigortalıları kuruma bildirmediği
veya prim ödeme gün sayısının eksik bildirdiği tespit
edilen işyerleri hakkında, işveren hissesi sigorta primi
teşviki bir yıl süreyle uygulanmayacaktır. Yani, aynı
işverenin aynı veya farklı ünite sınırları içinde birden
fazla işyeri dosyasının mevcut olması halinde ise,
kuruma bildirilmemiş sigortalılar hangi işyerinde
çalışmış ise, bu işyeri teşvik uygulamasından bir yıl
süreyle yararlandırılmayacaktır.
Alt işverenlerin prim borcu vs. olması halinde asıl
işveren ve diğer alt işverenlerin teşvikten
yararlanmasında sorun yaşanıp yaşanmayacağı açıklığa
kavuşturulmalıdır.
Teşvikten yararlanacak işverenler nasıl başvuracak?
4447 sayılı kanunun geçici 7 nci maddesinde öngörülen
ilave istihdamda işveren hissesi sigorta prim
teşvikinden faydalanılabilmesi için, işverenlerin,
anılan maddede öngörülen niteliklere sahip
sigortalıların işe alındığına ve işyeri yönünden gerekli
şartların taşındığına ilişkin dilekçe ile işyerinin
bağlı bulunduğu Sosyal Güvenlik İl/ Devredilen SSK
Sigorta Müdürlüğü'ne müracaat etmeleri gerekmektedir.
Yapılan yazılı müracaatlar üzerine, kapsama giren
sigortalılara ilişkin aylık prim ve hizmet belgelerinin,
4447 sayılı kanun çeşidi seçilmek suretiyle
gönderilebilmesi amacıyla sistem üzerinde gerekli
kodlamanın yapılması için dilekçe, supervizöre intikal
ettirilecektir. Supervizör tarafından sistem üzerinde
gerekli kodlama yapıldıktan sonra, dilekçe, işyeri
dosyasında muhafaza edilmek üzere sigorta primleri
servisine gönderilecektir.
Resul KURT / İŞ HUKUKU VE SOSYAL GÜVENLİK
info@resulkurt.com
15.08.2008 |
