Oto
satışlarında indirim kısıtlaması ve ÖTV
Özel Tüketim Vergisi Yasası'nın
11'inci maddesinin 3'üncü fıkrası hükmü uyarınca, söz
konusu yasaya ekli (II) sayılı listedeki mallar için
verginin matrahı; bunların ilk iktisabında hesaplanacak
özel tüketim vergisi (ÖTV) hariç, katma değer vergisi
matrahını oluşturan unsurlardan teşekkül etmektedir. Bu
bağlamda da Katma Değer Vergisi Yasası'nın 20'nci
maddesi uyarınca "teslim ve hizmet işlemlerinde matrah
bu işlemlerin karşılığını teşkil eden bedel olup, bedel
deyimi, malı teslim alan veya kendisine hizmet yapılan
ya da bunlar adına hareket edenlerden bu işlemler
karşılığında her ne suretle olursa olsun alınan veya
bunlarca borçlanılan para, mal ve diğer suretlerde
sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaat, hizmet
ve değerler toplamını ifade etmektedir."
Diğer yandan mevcut yasal düzenleme gereği Katma Değer
Vergisi Yasası'nın 24'üncü maddesinde yer alan unsurlar
matraha dahil edilmekte, aynı yasanın 25. maddesinin (a)
bendine göre de mükellefin düzenlediği fatura va benzeri
vesikalarda gösterilen ticari teamüllere göre uygun
iskontolar ise matrahtan indirilebilmektedir.
Dolayısıyla Özel Tüketim Vergisi Yasası'na ekli (II)
sayılı listedeki araçların Özel Tüketim Vergisi
mükellefleri tarafından ilk iktisap kapsamındaki
teslimlerinde hesaplanması gereken Özel Tüketim Vergisi
matrahı, teslim işleminin karşılığını teşkil eden bedel
olup, bu bedelden, mükellefin düzenlediği fatura
üzerinde ticari teamüllere uygun iskontonun düşülmesi
(indirim konusu yapılması) mümkündür.
Ancak Özel Tüketim Vergisi Yasası'nın 12. maddesinin (1)
numaralı fıkrasına eklenen ve 01.07.2008 tarihinden
itibaren geçerli olan hüküm gereğince hesaplanacak olan
Özel Tüketim Vergisi mükellefin bu malı alış bedeli
üzerinden söz konusu malın tabi olduğu orana göre
hesaplayacağı Özel Tüketim Vergisi'nden az
olamayacaktır. Bu bağlamda da ithalatçıların alış bedeli
olarak ithalatta hesaplanan Katma Değer Vergisi matrahı
esas alınacaktır. Verginin alış bedeli üzerinden
hesaplandığı durumlarda, mükellefin malı teslim tarihine
kadar bu malı mükellefe teslim eden tarafından yüzde
10'a kadar yapılan indirimlerde alış bedelinden
düşülecektir.
01.07.2008 tarihinden geçerli olmak üzere mükelleflerin
teslim ettikleri (II) sayılı listedeki mallara ilişkin
hesapladıkları, varsa ticari teamüllere uygun iskonto
tutarının da düşülmesi sonucu oluşan Özel Tüketim
Vergisi'nin matrahı alış bedelinden daha düşük olursa bu
taktirde Özel Tüketim Vergisi alış bedeli üzerinden
hesaplanacaktır.
Bu malların mükellef tarafından teslimi tarihine kadar,
malları mükellefe satanların satış bedeli üzerinden
indirim yapmış olmaları durumunda mükellefin alış
bedelinin yüzde 10'nunu aşmamak üzere yapılan indirim
tutarının düşülmesi sonucu kalan tutar Özel Tüketim
Vergisi'nin matrahının tespitinde dikkate alınacaktır.
Mükellefin satış bedelinin Özel Tüketim Vergisi
matrahının tespitinde dikkate alınacak olan bu tutardan
düşük olması Özel Tüketim Vergisi matrahının tespitinde
alınan bu tutar üzerinden söz konusu vergi
hesaplanacaktır.
Örneğin Otomobil Bayii (A) distribütör (B) den Katma
Değer Vergisi hariç 26.000 YTL'ye motor silindir hacmi
1.600 santimetreküp'ün altında olan bir otomobil satın
aldığını, (A)'nın bu otomobili satmadan önce distribütör
(B) bu tomobil için 6.000 YTL'lik indirim yapmış
olduğunu varsayalım. Daha önce de (A) bu otomobili
müşterisi (C)'ye Özel Tüketim Vergisi hariç 20 bin
YTL'ye satmıştır. Otomobil bayii (A) alıcı (C) adına
düzenleyeceği satış faturasında Özel Tüketim Vergisi'ni
ve Katma Değer Vergisi'ni aşağıdaki şekilde
gösterecektir.
* Otomobilin vergisiz satış bedeli 20.000 YTL
* (B)'nin (A)'ya yaptığı indirim miktarı 6.000 YTL
* Alış bedelinden indirilecek tutar (azami)
(26.000x0.10=) 2.600 YTL
* Özel Tüketim Vergisi matrahının tespitinde dikkate
alınacak tutar (26.000-2.600=) 23.400 YTL
* Hesaplanan Özel Tüketim Vergisi (23.400x0.37=) 8.658
YTL
* Katma Değer Vergisi matrahı (20.000+8.658=) 28.658 YTL
* Hesaplanan Katma Değer Vergisi (28.658x0.18) 5.158.44
YTL
* Toplam Satış Bedeli ise (28.658+5.158.44=) 33.816.44
YTL olarak hesaplanacaktır.
Diğer yandan mükellefin alış bedeli olarak, bu malların
mükellefe satanların düzenledikleri fatura ve benzeri
vesikalar, üzerinde gösterilen tutarlar esas
alınacaktır. Alış bedeli üzerinden yapılan indirimlerin
de Vergi Usul Yasası kapsamında belgelendirilmesi
gerekmektedir.
Veysi Seviğ
15.07.2008 |