|
Sosyal güvenlik reformunda iş kazasının kapsamı
Yapılan iş ile meydana
gelen bir kazanın arasındaki illiyet bağı
kavramından yola çıkılarak hangi hallerin iş kazası
sayılacağı belirtilmiştir. Meydana gelen iş kazaları
dolayısıyla gerekli yardım ve işlemlerin
yapılabilmesi için, Kurumun bu kazalardan zamanında
haberdar olmasını sağlamak üzere işverenler ile
kendi nam ve hesabına çalışanların yükümlülüklerini
tanımlamak ve kurumca yürütülecek işlemleri
belirtmek üzere düzenleme yapılmıştır.
İş kazasının tanımı ve kapsamı
SSK'lının iş kazası
İş kazası;
4-1/a bendi (SSK'lı) kapsamında çalışan
sigortalının;
1) İşyerinde bulunduğu sırada,
2) İşveren tarafından yürütülmekte olan iş
dolayısıyla,
3) Görevli olarak işyeri dışında başka bir yere
gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen
zamanlarda,
4) Emziren kadın sigortalının, iş mevzuatına tabi
olup olmadığına bakılmaksızın yine bu mevzuatta
belirtilen sürelerde çocuğuna süt vermek için
ayrılan zamanlarda,
5) İşverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı
yere gidiş gelişi sırasında,
meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan
bedenen ya da ruhen özre uğratan olaydır.
Bağ-Kur'lunun iş kazası
İş kazası;
4-1/(b) bendi (Bağ-Kur'lu) kapsamında çalışan
sigortalının ise;
1) İşyerinde bulunduğu sırada,
2) Yürütmekte olduğu iş nedeniyle işyeri dışında,
meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan
bedenen ya da ruhen özre uğratan olaydır.
İş kazasının SGK'ya bildirim süreleri
İş kazası;
a 4-1/a bendinde sayılan sigortalıların iş kazası
geçirmeleri hâlinde işverenleri tarafından kazanın
olduğu yerdeki yetkili kolluk kuvvetlerine derhâl,
kuruma en geç kazadan sonraki üç iş günü içinde,
b) 4-1/b bendi kapsamında olan sigortalıların iş
kazası geçirmeleri hâlinde, bir ayı geçmemek
şartıyla kendisi tarafından geçirdiği iş kazasına
ilişkin rahatsızlığının bildirimine engel olmadığı
günden sonra-ki üç iş günü içinde,
İş kazası ve meslek hastalığı bildirgesini vermekle
yükümlü olanlar e-sigorta ile kuruma bildirir veya
doğrudan ya da posta yoluyla da ilgili üniteye
gönderebilir.
4-1/a bendinde sayılan sigortalıların iş kazası
geçirmeleri hâlinde, belirtilen sürelerde işverence
bildirim yapılmaması durumunda, bildirimin kuruma
yapıldığı tarihe kadar sigortalıya ödenecek geçici
iş göremezlik ödeneği kurumca işverenden tahsil
edilir.
Kuruma bildirilen olayın iş kazası sayılıp
sayılmayacağı veya kusur oranlarının tespit
edilebilmesi için kurumun denetim ve kontrol ile
yetkilendirilen memurları tarafından veya bakanlık
iş müfettişleri vasıtasıyla soruşturma yapılacak.
1479 ve 2926 sayılı kanunlar gereğince Bağ-Kur'lu
olanlara çok dar bir uygulama ile sadece işyeri
merkezlerinde kaza geçirmeleri ve kaza sonrasında
vefat etmeleri ya da en az yüzde 67 oranında uzuv
kayıpları olması halinde iş kazası hükümleri
uygulanmaktaydı. Ancak, 5510 sayılı kanunla birlikte
iş kazası hükümleri 4-1/b'liler (Bağ-Kur'lular) için
de geniş çerçevede uygulanmaya başlanacak. 5510
sayılı kanun sonrasında sadece iş kazası halleri
genişletilmemekte, bir de iş kazası sonrasında
verilen yardımlar da artırılmaktadır. Tedavi
sonrasında en az yüzde 10 veya daha yüksek oranda
bir meslekte kazanma gücü kaybı olursa ayrıca bir
ömür boyu kendilerine gelir de bağlanacak. 4-1/(b)
bendine göre sigortalı sayılanlara, iş kazası veya
meslek hastalığı ya da analık hâllerinde genel
sağlık sigortası dâhil prim ve prime ilişkin her
türlü borçlarının ödenmiş olması şartıyla yatarak
tedavi süresince veya yatarak tedavi sonrası bu
tedavinin gereği olarak istirahat raporu aldıkları
sürede her gün için geçici iş göremezlik ödeneği
verilir. Ancak doğum öncesi ve sonrası geçici iş
göremezlik ödeneği ödenebilmesi için yatarak tedavi
şartı aranmaz.
4-1/(b) bendi kapsamındaki sigortalılar sadece,
istirahat raporlarıyla birlikte PTT bank veya banka
hesap numaralarını kuruma bildirirler, bunlardan
kurumca çalışmadığına dair beyan dışında bilgiler
istenmez.
İş kazalarında İdari İşlemler
. İş kazasına uğrayan personele derhal gerekli
sağlık yardımları yapılır.
. İşyeri kaza raporu düzenlenir. Şahitlerin ifadesi
alınır.
. Kaza o yer yetkili kolluk kuvvetlerine (Jandarma
veya polise) derhal bildirilir.
. Kaza, ilgili SGK sigorta/sosyal güvenlik merkezi
müdürlüğüne dilekçe ekindeki İş kazası ve meslek
hastalığı bildirgesi veya e-sigorta ile en geç
kazadan sonraki üç işgünü içinde bildirilir.
. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bölge
müdürlüğüne İşyeri Kaza Ve Meslek Hastalığı Bildirim
Formu ile en geç iki iş günü içinde haber verilir.
(4857 sayılı kanun)
. Kazayla ilgili bir dosya hazırlanır. Evraklar
burada muhafaza edilir. Dosyada ayrıca; işçinin
sigortalı işe giriş bildirgesi, işe giriş sağlık
raporu, kaza tarihinden önceki dört aya ait ücret
hesap pusulalarının sureti, işçi çizelgesi, eğitim
belgesi ile diğer sertifikalar ve kişisel
koruyucuları teslim belgeleri de yer alır.
Resul KURT
İŞ HUKUKU VE SOSYAL
GÜVENLİK
info@resulkurt.com
12.12.2008 |
