Kira
gelirleri nasıl vergilendirilir ?
Bir iş merkezinde sahibi
bulunduğum bağımsız bölümü 240.000 YTL yıllık olarak
kiraya verdim. Aynı zamanda yine sahibi bulunduğum iki
daireden birisinden aylık 2.000 YTL, diğerinden ise yine
aylık 1.500 YTL kira geliri elde ediyorum. Bu iki dairem
konut olarak kiraya verilmiştir. Almış olduğum
kiralarımı beyan ederken götürü gider indirimi yapmayı
düşünüyorum. Buna göre 2008 yılı gelirlerimin
toplamından ne kadar gelir vergisi ödeyeceğim? Benim
kira gelirlerim dışında başkaca gelirim bulunmamaktadır.
Gelir Vergisi Yasası'nın 86. maddesi gereği olarak bir
takvim yılı içinde elde edilen ve toplamı 2008 yılı için
960 YTL'yi aşmayan tevkifat ve istisna kapsamına konu
olmayan gayrimenkul sermaye iratları beyan
edilmeyecektir.
Diğer yandan söz konusu yasanın 21.maddesi uyarınca
binaların mesken olarak kiraya verilmesinden 2008 yılı
içinde elde edilen hasılatın 2.400 YTL'si gelir
vergisinden müstesnadır.
Ayrıca 2008 yılında tevkifat suretiyle vergilendirilmiş
bulunan gayrimenkul sermaye iratlarının 19.800 YTL'yi
aşmaması halinde beyan edilmesi söz konusu değildir.
2008 yılında tevkif suretiyle vergilendirilmiş
gayrimenkul sermaye iradı elde edenlerin, toplamaya
katılmayacak gelir unsurları dışında kalan diğer gelir
unsurlarıyla birlikte toplam gelirleri 19.800 YTL'yi
aşması halinde tevkif suretiyle vergilendirilmiş
gayrimenkul sermaye iratları ilgili yıl beyannamesine
dahil edilecektir.
Tüm bu açıklamalar çerçevesinde sizin 2008 yılında
kiraya vermiş olduğunuz konutlardan elde etmiş
bulunduğunuz gayrimenkul sermaye iradı toplamının (2.000
x 12 ) + ( 1.500 x 12 ) = 42.000 YTL olduğu, bunun
dışında ayrıca yıllık 240.000 YTL işyeri kirası elde
ettiğiniz, dolayısıyla toplam gayrimenkul sermaye
iradınızın ( 42.000 + 240.000 ) = 282.000 YTL olduğu
anlaşılmaktadır.
Buna göre yıllık beyannameniz düzenlenirken gayrisafi
kira geliriniz 282.000 YTL olarak dikkate alınacak, bu
miktardan konut kira geliriniz için 2.400 YTL istisna
uygulanacaktır. Dolayısıyla;
Gayrisafi irat tutarı (282.000 YTL) – Vergiden istisna
tutar (2.400 YTL) =
Kalan miktar: 279.600 YTL
Götürü Gider (279.600 x 0.25): 69.900 YTL
279.600 YTL – 69.900 YTL =
Vergiye Tabi Matrah: 209.700 YTL
olarak hesaplanacaktır.
2008 yılında elde etmiş bulunduğunuz safi gayrimenkul
sermaye iradı toplamınız olan 209.700 YTL üzerinden
hesaplanan gelir vergisi miktarı 68.043 YTL'dir. Ancak
söz konusu yıl içerisinde işyeri kiranızın ödenmesi
sırasında sizden toplam (240.000 x 0.20 ) = 48.000 YTL
gelir vergisi tevkifatı yapılmış olması gerekmektedir.
Bu durumda sizin yıllık beyannamenizi düzenlerken bu
miktarı, hesaplanacak gelir verginizden indirim konusu
yapmanız gerekecektir. Bu durumda sizin 2008 yılı içinde
elde etmiş bulunduğunuz gayrimenkul sermaye iradınız
için ödeyeceğiniz gelir vergisi miktarı tevkifat
indiriminden sonra (68.043 48.000 )= 20.043 YTL olarak
hesaplanacaktır. Bu miktarın yarısı 2009 yılı Mart ayı,
diğer yarısını da aynı yılın Temmuz ayı sonuna kadar iki
eşit taksitte ödemeniz mümkündür.(V. Seviğ)
İDARENİN GÖRÜŞ DEĞİŞİKLİĞİ
2005 yılında bir konuda vergi dairesine başvurarak görüş
istemiştim. Almış olduğum görüş doğrultusunda işlem
yaparak vergimi ödedim. Ancak geçtiğimiz aylarda almış
olduğum bir yazı ile vergi dairesinin görüş
değiştirdiğini, bu nedenle benden hesaplarımda düzeltme
yaparak eksik alınan verginin ödenmesi talep edilmiştir.
Ben beyanımı vergi dairesinin vermiş olduğu görüş
(mukteza) doğrultusunda yaptım. Düzeltmenin yapılması
halinde bir de gecikme zammı ödemek zorunda kalacağım.
Vergi Usul Yasası'nın 413.maddesi gereği olarak
"Mükellefler, Maliye Bakanlığından veya Maliye
Bakanlığı'nın bu hususta yetkili kıldığı makamlardan
vergi durumları ve vergi uygulaması bakımından müphem
(karmaşık bulunan) ve tereddüdü mucip gördükleri
hususlar hakkında izahat isteyebilirler.
Yetkili makamlar yazı ile istenecek izahatı yazı ile
veya sirkülerle cevaplamak mecburiyetindedirler.
Alacakları cevaplara göre hareket eden mükelleflerin bu
hareketleri cezayı istilzam (gerektirse) etse dahi ceza
kesilmez."
Maliye Bakanlığı veya yetkili kıldığı makam tarafından
mükelleflere verilen bilgi doğrultusunda işlem yapılmış
olsa dahi bilahare yapılacak denetimler sırasında söz
konusu görüşe göre yapılan işlemin doğru olmadığı
sonucuna varılabilmekte, buna göre de mükelleften eksik
alınan vergiler gecikme zammı ile talep
edilebilmektedir.
Dolayısıyla idarenin daha önce vermiş bulunduğu görüşün
bilahare yine idare tarafından değiştirilmesi mümkün
olup, böyle bir durumda mükellefler hakkında yasal
düzenleme gereği sadece ceza kesilmemektedir.
Bu konuda hakkınızda idarece düzeltme yapılabileceği
gibi, sizin de almış oluğunuz uyarı yazısı üzerine
düzeltme isteminde bulunmanız mümkündür.
Veysi Seviğ - Bumin Doğrusöz
Referans / 08.10.2008 |