|
Maliye, kredi kartıyla yapılan satışları yakın
takibe alıyor
Dünyanın hiçbir yerinde vergi,
istenerek ve severek ödenmez. Bu yüzden sevimsiz gelir
insanlara. Sanatçısından sporcusuna, sanayicisinden
tüccarına kadar bütün insanlar daha az vergi ödemenin
yolunu arar.
Bunu yaparken bazen vergi kaçırmaya çalışır, bazen de
vergiden kaçınır. Mükellefler, kaçıracakları vergi
miktarı ile yakalanma ihtimalleri ve yakalanmaları
halinde alacakları cezanın büyüklüğünü kıyaslar ve ona
göre bu riske girip girmemeye karar verirler. Eğer
ödenecek vergi yüksek ve yakalanma ihtimali veya
yakalanma halinde kesilecek ceza düşükse bu riski göze
alırlar. Aksine denetimler yoğun, yakalanma halinde
uygulanacak ceza ağır ve ödenecek vergi de çok yüksek
değilse vergi kaçırma riskine girmezler. Bu yüzden
ülkelerin vergi oranlarını aşağı çekmeleri ve düşük de
olsa ödenmesi gereken vergilerin takibini sıkı yapmaları
önerilir. Ülkemizde de son zamanlarda birçok vergi
oranının düşürüldüğüne şahit olduk. Bunların başında
birçok üründe KDV ile Kurumlar Vergisi'nin indirilmesi
geliyor. Oranlar aşağı çekildiği halde vergi
gelirlerinin arttığına şahit oluyoruz. Şüphesiz bunda
indirilen vergi oranları kadar Maliye'nin sıkı takibi de
etkili. Denetim uygulaması aralıklarla her sektöre
uygulanıyor.
Beyannameleri
doldururken dikkat
Buna ilave olarak mükelleflere getirilen bilgi verme
mecburiyeti sayesinde toplanan bilgiler veri merkezinde
işlenerek uyumsuz ve riskli sektörler tespit ediliyor.
Mükelleflerin alış satışları form Ba-Bs ile takip
ediliyor, beyannameler ve eklerindeki tablolar daha
fonksiyonel düzenleniyor. Formlardaki ve
beyannamelerdeki her bir tablonun ve her bir satırın
ayrı bir anlamı var. Kurumlardan alınan bilgiler
işlendikten ve çapraz kontrollere tabi tutulduktan sonra
veriler arasında uyumsuzluğa rastlanırsa incelemeye sevk
ediliyor. Bu yüzden form ve beyannameler düzenlenirken
azami dikkat göstermek şart.
Bu hususlarla ilgili olarak Gelir İdaresi bir duyuruda
bulundu. Duyuruda, bankalar ve kredi kartı okuma
makinesi (POS makinesi ve imprinter cihazı) veren
kurumların, bu cihazlarla yapılan satışları (sanal POS,
kredi kartı, banka kartı-debit ve imprinter cihazı ile
yapılan) günlük satış bazında aylık dönemler halinde
Maliye'ye bildirdikleri ifade ediliyor. Duyuruda
bankalardan alınan bu bilgilerde yer alan POS cihazıyla
yapılan satışlar ile mükelleflerin beyanlarının
karşılaştırıldığı, bilgiler arasında uyumsuzluk tespit
edilen mükellefler hakkında denetimler yapıldığı ve
denetimlerin bundan böyle aylık dönemler halinde daha
sık yapılacağı ifade ediliyor. Denetimlerde inceleme
listesine girmemek için beyannamelerin dikkatli
doldurulması gerekiyor. Özellikle KDV beyannameleri
doldurulurken her satırın dikkatle doldurulması şart.
Mesela beyannamede 45 No'lu satır kredi kartlarıyla
tahsil edilen teslim ve hizmet bedellerine mahsustur. Bu
satıra yazılan rakamlar ile bankalardan alınan
bilgilerde mükellefe ait rakamlar karşılaştırılarak
kredi kartı ile satıldığı halde beyan edilmeyen
kazançlar yakalanmaya çalışılıyor. Buna meydan vermemek
için POS cihazları ile yapılan satışların KDV dâhil
tutarları muhakkak beyannamedeki 45 No'lu satıra
yazılmalı. Bazı mükellefler tüm hasılatı kümülatif
olarak matrah kısmına yazmakla yetinerek kredi kartlı
satış bilgilerine ait satırı boş bırakıyor. Böyle bir
ihmal, o mükelleflere gereksiz yere incelemeye
gitmelerine ve hem inceleme birimlerine hem kendilerine
hem de mali müşavirlerine ekstradan bir iş yüküne sebep
olabilir. Ayrıca bu hususla ilgili bir fark bulunmasa
bile diğer açılardan da incelenecekleri için vergi
cezası ile karşı karşıya kalabilirler.
Kredi kartlarıyla yapılan satışlar ile beyanlar arasında
uyumsuzluğa en çok taksitli yapılan satışlar sebep
oluyor. Taksitli satışta tüm taksitlerin o ay itibarıyla
45 No'lu satıra mal ve hizmet satış bedeli olarak beyan
edilmesi gerekiyor. Çünkü bankalar Maliye'ye taksitlerin
tümünü POS cihazında işlem yapılan ayda bildiriyor.
Mükelleflerin, kredi kartı ile yaptıkları satışlar ile
bunlara ilişkin düzenledikleri satış belgeleri arasında
dönem kaymaları ve tutar uyumsuzluklarına mahal vermemek
için POS cihazlarının gün sonlarında gün sonu raporunu
alması gerekiyor. Gelir İdaresi, mükelleflerin, kart ile
yaptıkları satışlar ile bunlara ilişkin düzenledikleri
satış belgeleri arasında dönem kaymaları ve tutar
uyumsuzluklarının oluşmasını engellemek istiyor.
Oluşabilecek sıkıntıların önüne geçmek amacıyla, KDV
beyannamelerini doldururken kredi kartı satış (POS)
cihazları ile gerçekleştirdikleri ilgili döneme ait gün
sonu işlemleri yapılmış satışlarını, aylık olarak banka
ve üye işyeri bazında www.gelirler.gov.tr adresli sitede
İnternet Vergi Dairesindeki Pos Bilgileri menüsünden
sorgulamalarına imkân sağlamaya başladı. Bu sayede
mükellefler beyanname vermeden önce bankalardan gelen
bilgilerde kredi kartı satış tutarlarını öğrenebilecek
ve kendi beyanları ile karşılaştırıp hataları düzeltme
yoluna gidebilecek.
Ayrıca bazı mükellefler, POS cihazlarını kendileri veya
başkaları için kredi temin etme aracı olarak
kullanabiliyor. İncelemelerde mükellefler mal tesliminde
bulunmadıklarını, sadece nakit sıkıntısından dolayı
böyle bir işlemde bulunduklarını ifade etseler bile bunu
ispat etmek zorunda kalacak. Bunu defter ve belgeler
üzerinde ispatlayamazlarsa sıkıntıya düşebilirler.
Ayrıca sadece mal ve hizmet satışında kullanılmak üzere
verilen bu cihazların amaçları dışında kullanılması,
bankalarla yapılan sözleşmelerin iptal edilmesine ve bu
cihazların alınmasına sebep olabilir.
Mali müşavirlerin eli de
taşın altında
Aslında bu uyarıları mükelleflerden çok mali
müşavirlerin dikkate alması gerekiyor. Çünkü ekseriyetle
beyannameler mali müşavirler tarafından dolduruluyor. Bu
arada Gelir İdaresi yeni bir tebliğ ile elektronik
beyannamede mali müşavirleri müteselsil sorumlu
tutacağını deklare etti. Yapılan yeni düzenlemeye göre
mali müşavirler, mükelleflerin beyannamelerinde yer alan
bilgilerin, defter kayıtlarına ve bu kayıtların
dayanağını teşkil eden belgelere uygun olmamasından
dolayı ortaya çıkacak vergi zıyaı ve buna bağlı olarak
salınacak vergi, kesilecek ceza ve hesaplanacak
faizlerin ödenmesinden mükellefle birlikte müştereken ve
müteselsilen sorumlu olacak. Aracılık hizmeti alan
mükellefler de, beyannameye yansıması gereken her türlü
bilgiyi aracılık hizmeti veren mali müşavirlere, tam ve
doğru olarak sunmak zorunda.
Ahmet Yavuz Zaman /
08.09.2008 |
