| |
Hangi işyerleri özürlü ve eski hükümlü çalıştırmak
zorunda?
Biz Kamu ve Özel
Şirketlerden ihale yoluyla İnşaat ve taahhüt işleri
yapan müteahhitlik firmasıyız. Geçici olarak SGK
sigorta müdürlüklerinde açtığımız ve her birinde
15-20 kişi çalıştırdığımız İstanbul il sınırları
içerisinde değişik SGK sigorta müdürlüklerinde
bulunan dosyalarımız var. Bunların toplamı zaman
zaman 50 kişiyi geçmektedir. Geçici olarak 50
kişilik sınırı aşmamız dolayısıyla eski hükümlü
özürlü ve terör mağduru çalıştırma mecburiyeti
karşısındaki durumumuz nedir? İşlerin mevsimlik ve
geçici olması bu mecburiyetleri ortadan kaldırır mı?
Hangi işyerleri özürlü ve eski hükümlü çalıştırmak
zorundadır? B.BAYRAKTAR
İşverenlerin en büyük yakınma konularından birisinin
de; özürlü, eski hükümlü ve terör mağduru işçi
çalıştırma zorunluluğu olduğunu görmekteyiz.
4857 sayılı İş Kanununun 30. maddesinde,
işverenlerin 50 veya daha fazla işçi çalıştırdıkları
işyerlerinde her yıl ocak ayında yürürlüğe girecek
şekilde Bakanlar Kurulu'nca belirlenecek oranlarda
özürlü ve eski hükümlü ile 3713 sayılı Terörle
Mücadele Kanununun ek 1'inci maddesinin (B)
fıkrasına göre istihdamı zorunlu olan terör mağduru
işçiyi durumlarına uygun işlerde çalıştırmakla
yükümlü oldukları belirtilmiştir.
Aynı il sınırları içinde aynı gerçek veya tüzel kişi
yahut tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşlara
ait birden fazla işyerinin bulunması halinde,
çalıştırmakla yükümlü olunan özürlü, eski hükümlü ve
terör mağduru işçi sayısı bu işyerlerinde çalışan
toplam işçi sayısına göre hesaplanır. Ancak, aynı
gerçek veya tüzel kişi yahut tüzel kişiliği olmayan
kurum ve kuruluşlara ait olmasına rağmen ayrı ayrı
tüzel kişiliği bulunan kuruluşlarda çalışan işçi
sayıları birlikte dikkate alınmaz.
Çalıştırılacak özürlü sayısının tespitinde 4857
sayılı İş Kanununa tabi işyerlerinde çalışan
işçilerin sayısı esas alınmaktadır. 5953 sayılı
Basın İş Kanununa tabi olarak çalışanlar, gazeteci
olarak tanımlandıklarından ve 5953 sayılı yasada
eski hükümlü ve sakat işçi çalıştırılmasına ilişkin
bir hüküm yer almadığından 5953 sayılı Basın İş
Kanununa tabi olarak çalışanlar dikkate
alınmayacaklardır.
Özürlü, eski hükümlü ve terör mağduru çalıştırılması
özel kanunla yasaklanmış işyerlerinde çalıştırılan
işçiler ile işyerinde çalıştırılan özürlü, eski
hükümlü ve terör mağduru işçiler ile çıraklar,
toplam işçi sayısının hesabında dikkate alınmaz.
Ayrıca, yeraltı ve sualtı işlerinde özürlü işçi
çalıştırılamayacak ve yukarıdaki hükümler uyarınca
işyerlerindeki işçi sayısının tespitinde yeraltı ve
sualtı işlerinde çalışanlar hesaba katılmayacaktır.
Şirketlerde, huzur hakkı alan yönetim kurulu üyeleri
işçi sayılmadıklarından dolayı 50 kişinin hesabında
dikkate alınmaz.
Yabancı bir ülkede kurulu herhangi bir müessese
tarafından ve o müessese nam ve hesabına Türkiye'ye
bir iş için gönderilen ve yabancı ülkede sigortalı
olduğunu bildiren yabancı kimselere Türkiye'de ücret
ödense dahi SSK sigortalısı sayılmamalarına rağmen,
bu şekilde iş için gönderilen ve Türkiye'de ücret
ödenen yabancı uyruklu kişiler 50 kişinin hesabında
dikkate alınacaktır.
Özürlü, eski hükümlü ve 3713 sayılı Terörle Mücadele
Kanununun ek 1'inci maddesinin (b) fıkrası
kapsamındaki terör mağduru çalıştırma zorunluluğu
sadece 50 ve daha fazla işçi çalıştıran işverenler
içindir. İşlerin mevsimlik ve geçici olması bu
mecburiyetleri ortadan kaldırmaz. Bu durumda, aynı
ildeki toplam işçi sayısının 50 kişiyi aşması
halinde özürlü, eski hükümlü ve terör mağduru
zorunluluğu oluşmaktadır.
Ancak, yabancı bir ülkede kurulu herhangi bir
müessese tarafından ve o müessese nam ve hesabına
Türkiye'ye bir iş için gönderilen ve yabancı ülkede
sigortalı olduğunu bildiren yabancı kimselere
Türkiye'de ücret ödense dahi SSK sigortalısı
sayılmazlar. Bu şekilde iş için gönderilen ve
Türkiye'de ücret ödenen yabancı uyruklu kişiler 50
kişinin hesabında dikkate alınacaktır. İşveren
çalıştırmakla yükümlü bulunduğu eski hükümlü
işçileri, yükümlülüğün doğmasından itibaren yedi gün
içinde niteliklerini de belirterek Türkiye İş
Kurumu'ndan yazılı olarak talep eder. İşveren
talebinde, işyerinde yapılan işin gerektirdiği
ağırlıklı vasıfların üstünde istihdamı zorlaştırıcı
şartlar öne süremez.
Resul Kurt
info@resulkurt.com
resulkurt.com
04.05.2007
MuhasebeNet.Net |
|
