|
SSK
Mevzuatında Eksik Gün Bildiriminde Ceza
Soru: H.Y.. Son günlerde
SSK'dan eksik günler nedeniyle idari para cezası aldık.
İki defa üst üste ceza geldi. Bazen ek-8 belgesi vermeyi
unutuyoruz. Puantaj kayıtlarımızı sonradan vermemize
rağmen ceza uyguladılar. Dava açmamızı önerir misiniz?
Uygulama hakkında açıklayıcı bilgi vermenizi
istiyoruz... Öncelikle okuyucumuzun çok uzun olan
sorusunu özetleyerek buraya aldığımızı belirtmeliyim.
Sosyal Sigortalar Kanununa göre, sigortalıların Kuruma,
her ay için 30 gün üzerinden bildirilmeleri gerekir. SSK
uygulamasında her ay 30 gün ve yıl 360 gün olarak kabul
edilmektedir. Hayatın olağan akışı içinde bir işçinin
sürekli olarak aylık 30 gün çalışması her zaman mümkün
olmayabilir. Hastalık, iş kazası, ücretsiz izin,
devamsızlık, yarım günlü çalışma veya sözleşmeye dayalı
kısmi çalışma gibi bazı durumlarda sigortalıların 30
günden eksik, çalıştıkları gün sayıları kadar Kuruma
bildirim yapılır. Bu türden olan uygulamalar eksik gün
bildirimi olarak adlandırılmaktadır.
Bir kişinin iş yerinde yukarıda sayılan sebeplerle veya
daha başka nedenlerle her ay 30 gün sürekli olarak
çalışamayacağı kabul edilmekle birlikte, kanun koyucu
uygulamanın kötüye kullanılmasını önlemek için eksik gün
bildirimini belirli kurallara bağlamıştır. Gerçekten,
Sosyal Sigortalar Kanununun 79'uncu maddesine göre; "Ay
içinde bazı işgünlerinde çalıştırılmadığı ve ücret
ödenmediği beyan edilen sigortalıların otuz günden az
çalıştıklarını açıklayan bilgi ve belgelerin işverence
prim bildirgelerine eklenmesi şarttır. Sigortalıların
otuz günden az çalıştığını gösteren bilgi ve belgelerin
Kuruma verilmemesi veya verilen bilgi ve belgelerin
Kurumca geçerli sayılmaması halinde, otuz günden az
bildirilen sürelere ait primler Kurumca re'sen tahakkuk
ettirilerek 80'inci madde hükümlerine göre tahsil
olunur."
Eksik Gün
Sebebi Süresinde Bildirilmeli
Sigortalıların çalışmadıkları günlerin SSK'ya
bildirilmesi ile ilgili Kanunda yapılan bu düzenleme
Yönetmelik ve genelgelerle detaylandırılmıştır. Sosyal
Sigorta İşlemleri Yönetmeliği ve Genelgeler çerçevesinde
mevcut uygulamayı şu şekilde açıklayabiliriz; Sosyal
Güvenlik Kurumuna verilen Aylık Prim ve Hizmet
Belgesinde kayıtlı sigortalılardan ay içinde (30) günden
az çalışan ve bu nedenle gün sayısı ve ücreti gösterilen
varsa, ek (8) belgesi ile birlikte eksik gün ve ücret
ödeme nedeni belgesiyle Kuruma verilmelidir.
Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin ekinde ek (8)
belge örneği bulunmaktadır. Bilindiği gibi daha önce bu
belge ek (10) olarak adlandırılmaktaydı. Ek (8) ve eki
belgelerin en geç Aylık Prim ve Hizmet Belgesini verme
süresi içinde SGK'nın ilgili birimine verilmesi gerekir.
Aylık prim ve hizmet belgeleri takip eden ay sonuna
kadar Kuruma verilmektedir. Ek (8) ve eki belgelerinde
bu süre içinde doğrudan verilmesi veya iadeli taahhütlü
posta yolu ile kuruma gönderilmesi gerekir.
Sosyal Sigortalar Kurumunun hayata geçirdiği
"e-bildirge" projesi çerçevesinde işverenler
çalıştırdıkları sigortalıların çalışma gün sayısı ve
prime esas kazançlarını gösterir aylık prim ve hizmet
belgesini internetten göndermektedirler. Aylık prim ve
hizmet belgesi internetten gönderilmiş olsa bile eksik
gün bildirimini içeren ek (8) ve eki belgeler yukarıda
açıklandığı üzere elden veya posta yolu ile gönderilir.
Bu belgelerin bugün için internet ortamından Kuruma
gönderilmesi mümkün değildir.
Eksik Bildirim
Sebepleri
Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinde eksik gün
bildirim sebebiyle ek (8) ekinde kuruma verilecek
belgeler açıklanmıştır. Buna göre;
-Sigortalının istirahatli olduğunu gösteren resmi
kuruluşlara ait sağlık tesisleri veya iş yeri
hekimlerince düzenlenmiş hekim raporu,
-Sigortalının ücretsiz izinli olduğunu kanıtlayan izin
belgesi,
- Sigortalının disiplin cezası alması, gözaltına
alınması, tutukluluk haline ilişkin belgeler,
-Kısmi süreli çalışmalara ait yazılı iş sözleşmesi,
-En az işverenin imzasını havi puantaj kayıtları,
-Grev, lokavt, genel hayatı etkileyen olaylar, doğal
afetler nedeniyle iş yerinde faaliyetin durdurulduğunu
veya işe ara verildiğini gösteren ilgili resmi
makamlardan alınan yazı örneği, olarak sayılmıştır.
Bu belgeler dışında gerçekten sigortalının iş yerinde
çalışmadığını gösteren bir belge yasal süre içinde
Kuruma verilirse şüphesiz kabul edilecektir. Ancak bu
konuda SSK Yönetim Kurulu yetkili kılınmıştır. Yani,
yukarıda sayılan belgeler dışındaki (30) günden az
çalışan sürelere ait geçerli belgeleri belirlemeye SSK
Yönetim Kurulu yetkilidir.
Süre Dışında
İbraz Edilen Belgelerin Geçerliliği
Yukarıda sayılan hallere ilişkin belgelerin geriye
yönelik olarak her zaman düzenlenebilir nitelikte
olanları, Aylık Prim ve Hizmet Belgesinin verilmesi
gereken aydan sonra verilmesi halinde işleme konulmaz.
Ancak, sonradan düzenleme imkanı olmayan veya resmi
nitelikteki belgeler sonradan da verilirse kurum
tarafından değerlendirilir.
Örneğin; İş yerinde 10 işçi çalıştıran bir işverenin
işçilerinden birisi Mayıs 2007 ayı içinde 15 gün
istirahatli kalmıştır. Bu iş yeri, Mayıs/2007 ayına ait
"Aylık Prim ve Hizmet Bildirgesini" Haziran ayı sonuna
kadar Kuruma vermiştir. Ancak, raporlu işçinin prim gün
sayısı 15 gün olarak beyan edilmiştir. İşverenin bu
beyanı doğrudur. Fakat, Haziran ayı sonuna kadar eksik
gün bildirimi nedeniyle ek (8) ve ekinde sağlık raporu
Kuruma verilmemiştir. Sağlık raporu resmi bir belge
olduğu için sonradan da Kuruma verilebilir. Bu nedenden
dolayı sigortalıların çalışması 30 güne ibra edilmez.
Bu işçinin puantaj kaydına göre 15 gün bildirim
yapıldığı ve söz konusu puantajın süresinde verilmediği
durumlarda ise sonradan ibraz edilen belge geçerli kabul
edilmeyecektir.
İdari Para
Cezası
Eksik gün bildirimi sebebiyle Kanunda öngörülen süre
içinde verilmeyen Ek-8 belgesi için idari para cezası
uygulanmaz. Ancak, Ek-8 ve eki belgeleri yasal süresinde
Kuruma vermeyen işverenin sonradan ibraz ettiği belgeler
geçerli kabul edilmezse, işverenden ek aylık prim ve
hizmet bildirgesi veya sosyal güvenlik destek bordrosu
istenir. İşte, süresi dışında verilen bu ek
bildirgelerden dolayı idari para cezası uygulanır.
Bilindiği üzere, yasal süre dışında verilen her bir ek
aylık prim ve hizmet bildirgesi veya aylık sosyal
güvenlik destek bordrosu için asgari ücretin sekizde
biri (1/8) oranında idari para cezası verilir.
Sonuç olarak; aylık (30) günden eksik bildirilen
sigortalıların eksik gün bildirim nedenlerini gösterir
belgeleri mutlaka Ek-8 belgesiyle birlikte Kuruma vermek
gerekir. Sonradan ibraz edilen belgeler birkaç istisna
dışına kabul edilmemektedir. Kabul edilme kıstası
olarak, bu belgelerin sonradan düzenlenebilecek
nitelikte olmaması gerekiyor.
Eksik gün bildirimini içeren ve süresi dışında verilen
belgelerle ilgili olarak Yargıtay, geç ibraz edilen
belgenin sonradan düzenlenebilecek nitelikte olup
olmadığına bakmaktadır. Resmi içerikli veya noter
tasdikli olmayan belgelerin geç ibraz edilmesi nedeniyle
kabul görmemesi halinde yargı yoluna başvurulurken bu
hususların dikkate alınması doğru olacaktır.
Kaynak: Türkiye gazetesi
Şerif Akcan
|
